جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 860
بررسی برهان صدیقین از دیدگاه علامه طباطبایی و ناقدان
نویسنده:
غلامرضا رضوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از محکم ترین استدلال ها در زمینه اثبات وجود خداوند ، برهان صدیقین است که تقریرهای مختلفی از آن با تکیه بر مقدمات متفاوت از سوی حکما و عرفا ارائه شده است .علام? طباطبایی، در مباحث تفسیری خود و هم در آثار فلسفی اش، بر این عقیده است که خدا شناسی امری فطری است و اثبات صانع، نیازی به برهان های عقلی ندارد. طبق نظر ایشان، نقش و کاربرد برهان های اثبات خداوند به طور عام و برهان صدیقین به طور خاص، تنبیه و تاکید بر یک امر فطری و بدیهی است. علامه طباطبائی(ره) با این رویکرد، تقریری از برهان صدیقین ارائه کرده است که تنها بر بدیهیات عقلی یا همان بینش های فطری استوار است و خداوند را به عنوان اولین مسئله و بلکه قبل از هر مسئله ای اثبات می کند. عده ای از اندیشمندان، تقریر علامه را مورد برسی قرار داده و آن را به روش های مختلفی تقریرکرده اند. برخی از این صاحب نظران ، ضمن تبیین برهان علامه، با مبانی و رویکردهای مختلف به تقریر علامه ، ایرادهایی وارد کرده اند . برخی، تقریر علامه را مرهون مقدماتی چون مطابقت حداکثری و وحدت وجود می پندارند،در حالی که حق بودن اصل واقعیت که محور استدلال علامه است، یک قضیه اوّلی است که احتیاج به هیچ نوع استدلالی حتی استدلال از طریق وجود خود وحالات خود ندارد و بر هیچ نظریه ای متکی نیست. عده ای دیگر، «واقعیت» به کار رفته در برهان علامه را، اعم از وجود و عدم می دانند. پاسخ این است که انسان، معدوم بودن شیئ را به صورت عدم مضاف درک می کند و نیافتن متعلق برای آن شیئ، هیچ گاه نیافتنِ عدم محض نیست؛ چون واقعیت داشتن به معنای عدم محض، تناقض است. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیلی ـ عقلی است واطلاعات در قالب «مسئله پژوهی» تدوین شده اند
روش اصل موضوعی و روایت پلانتینگا از برهان آنسلم
نویسنده:
فاطمه نام آور، عبدالرسول کشفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
براهین وجودشناختی مجموعه ای از براهین اثبات وجود خداوندند که با روشی پیشینی، از طریق تحلیل مفهوم خداوند، به اثبات وجود او می پردازند. آغازگر طرح این دسته از براهین «آنسلم»، الاهیدان و فیلسوف قرون وسطی، است. برهان آنسلم از زمان طرح (در قرن یازده میلادی) تاکنون، به دلیل پیچیدگی خاص و ابهام نهفته در آن، همواره مورد بحث و توجه فراوان بوده است. از این برهان تقریرهای گوناگونی ارایه شده که یکی از مهم ترین آن ها روایت «آلوین پلانتینگا»، فیلسوف و معرفت شناس معاصر، از آن است. از آن جا که روش اصل موضوعی، از طریق ایضاح ساختار منطقی یک برهان و تصریح پیش فرض های نهفته آن، ابزار مناسبی برای ارزیابی و نقد آن برهان است، این مقاله می کوشد ضمن معرفی این روش، از طریق به کارگیری آن در تقریر پلانتینگا و نمایش ساختار منطقی دقیق این تقریر (به کمک هر دو منطق قدیم و نمادین)، قابل دفاع بودن آن را در اثبات وجود خداوند نشان دهد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 50
تأملی دوباره در باب برهان صدیقین سینوی در نجات
نویسنده:
هما رنجبر، داوود حسینی، اسدالله فلاحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در مقاله ای با عنوان «صورت بندی برهان صدیقین ابن سینا در نجات بر پایه منطق محمولات مرتبه اول»، صورت بندی ای از برهان صدیقین ابن سینا در کتاب نجات ارائه شده بود. اکنون با تأملی دوباره بر صورت بندی آن مقاله ، درصدد بیان آن هستیم که فرض های این صورت بندی به همراه دو فرض وحدت واجب و وجود حداقل یک موجود ممکن، منجر به تناقض می شود. ضمن بررسی سه راه حل ممکن برای حل تناقض، یعنی تغییر تعریف سلسله علی تام، تغییر اصل تعدی و تغییر اصل نامنعکس بودن رابطه علیت و توضیح نحوه ارتفاع تناقض ایجاد شده به کمک اصلاح آن ها، اصلاح تعریف سلسله علی تام بر راه حل های دیگر ترجیح داده می شود. این تغییر به همراه برخی تغییرات جزیی دیگر از جمله حذف محمول سلسله بودن در تعریف سلسله علی تام و نیز حذف محمول موجود بودن از کلیه مقدمات در صورت بندی برهان به صورت بندی جدیدی می انجامد که بر فرض های کم تری نسبت به صورت بندی پیشین مبتنی است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 39
شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام المجلد 5
نویسنده:
عبدالرزاق لاهیجی؛ مقدمه نویس: جعفر سبحانی؛ محقق: اکبر اسدعلیزاده
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شَوارق الالهام فی شَرح تَجریدِ الكلام تألیف عبدالرزاق فیاض لاهیجی، شرحی است مزجی به زبان عربی بر تجرید الاعتقادِ خواجه نصیرالدین طوسی. این شرح پس از مجموع شروح میرسید احمد علوی بر تجرید، مفصل‌ ترین شرح این کتاب به شمار می‌ آید. این کتاب به پایان نرسیده است و تنها دربردارنده شرح مقصد اول و دوم و بخشی از مقصد سوم تجرید است. در این شرح الفاظ و عبارات تجرید را به روشنی توضیح می‌ دهد. به نظر وی کتاب تجرید به لحاظ ترتیب مسائل، جامعیت و اشتمال بر تحقیقات و فواید مهم کلامی و حکمی، تقریر ادله به نحو دقیق و مختصر و به دور بودن از زواید و مطالب غیر مفید، در میان کتب کلامی ممتاز و بی‌ نظیر است. لاهیجی بسیاری از این شروح تجرید را ناکام می‌داند. پس از نگارش شوارق الالهام، این کتاب با استقبال روبرو شد و حواشی و تعلیقات بسیاری بر آن نوشته شد. نقل قول‌ های فراوان از کتاب فلسفی و کلامی پیشینیان، از خصوصیات این کتاب است. این نقل قول‌ ها حجم زیادی از کتاب را تشکیل می‌ دهد. با توجه به مشی لاهیجی، صبغه فلسفی شوارق پررنگ‌ تر از صبغه کلامی است.
برهان فرجه
عنوان :
نویسنده:
محمدصفر جبرییلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
برهان فرجه بر گرفته از سخن امام صادق ع در اثبات توحيد باريتعالی است. حـضرت در مناظره با يكی از زنادقه در پاسخ پرسش او برای اثبات توحيد و نفی دوگانه پرستی در تدبير نظـام هستی مطالبی فرمود كه از آن، برهان و یا برهانهايی در اثبات توحيد ربوبی استنباط شـده اسـت. اجمال بيان امام را می توان چنين گزارش كرد كه تعدد ربوبيـت در چنـد صـورت قابـل فـرض بـا اشكالات و مفاسد آشكاری مواجه می شود كه دفع و رفع آنها مستلزم پذيرش توحيد خواهد بود . بخشی از آن به نقل از هشام بن حكم (179 ق) در منابع حديثی از كافی كلينی (329 ق) و التوحيد صدوق (381 ق) تا متكلمان و حكيمان معاصر مورد استناد قرار گرفته است. استناد به اين حديث و تحليل، تبيين و شرح آن مانند ديگر متون روايی ــ در عرصـه مباحـث فكری ـ سير و سرنوشت خاصی دارد كه در اين نوشتار ضمن ارائه سـيرتـاريخی آن برهـانهـای استفاده شده با تقريرهای ارائه شده طرح و تبيين شده است.
صفحات :
از صفحه 31 تا 50
تأملی در یک برهان (بررسی برهان علامه طباطبایی رحمة الله بر واجب بودن اصل واقعیت)
نویسنده:
حسن معلمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه طباطبایی بر وجود خداوند متعال برهانی بدین شرح اقامه کرده‌اند: الف) انکار اصل واقعیت، مستلزم اثبات آن است؛ ب) هرچه انکارش مستلزم اثبات آن باشد، وجودش ضروری است؛ نتیجه: اصل واقعیت، ضروری الوجود (واجب‌الوجود) است. درباره مقدمه اول نیز می‌توان گفت: اگر کسی اصل واقعیت را انکار کند، آن گاه بدین حقیقت می‌رسد که واقعیت واقعاً معدوم است. پذیرش این سخن که واقعیت واقعاً، معدوم است، پذیرفتن نوعی واقعیت است. پس اگر کسی اصل واقعیت را انکار کند، گونه‌ای از واقعیت را پذیرفته است. باید توجه شود که واژه «واقعاً» در این استدلال اعم از وجود و عدم است و با این واژه، هیچ واقعیتی اثبات نمی‌شود.
تقریری از برهان صدیقین صدرایی
نویسنده:
عبدالرسول عبودیت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
برای برهان صدیقین صدرالمتألهین، در اسفار، تقریرهای گوناگونی هست که شارحان و تعلیقه نویسان اسفار به آنها پرداخته‌اند. در تقریری که در پیش رو داریم، تلاش شده است نشان داده شود که یگانه تصویر معقول واقعیت‌ها سلسله‌ای تشکیکی از وجودهاست که سرآمد آنها وجود بی‌نهایت، یعنی خداوند است. پس یا واقعیتی نیست یا اگر هست در سلسله‌ای واقع است که در رأس آن خداوند وجود دارد. توضیح این تقریر، مستلزم تبیین دقیق تشکیک وجود است که بحثی به نسبت دقیق و طولانی است و توصیف دقیق این برهان به درازا می‌کشد. از این رو، برای احاطه اجمالی خواننده بر این برهان و از دست ندادن رشته کلام، در آغاز شکل تحلیلی مختصر برهان، سپس شکل توصیفی و در پایان، تحلیل تفصیلی آن را می‌آوریم. برای آشنایان با فلسفه، مراجعه به یکی از این سه شکل کافی است.
بررسی برهان لم و ان و ارزش معرفتی آنها
نویسنده:
محمد ایزدی تبار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
دکارت و برهان وجودی
نویسنده:
محمد شکری، آسیه عطاپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
دکارت در برهان وجودیِ، تأمل پنجم، می‎کوشد تا مطابق مشی عقل‎باورانه خویش و بر اساس تصور فطری‎ای که از کمال نامتناهی داریم، وجود عینی خداوند را آشکار سازد. به نظر او، فرض ذاتی که واجد جمیع کمالات است اما موجود نیست، فرضی است محال و متناقض. خداوند، آن‎چنان ‎که تصور فطری ما از او حکایت می‎کند، کمال نامتناهی است و چنین ذاتی ضرورتاً اقتضای وجود دارد. به نظر دکارت، هر چند در تمام موجودات تمایز ذاتی بین وجود و ماهیت در کار نیست و از ذات می‎توان وجود اخذ کرد، نوع وجودی که به هر ذات متعلق است، می‎تواند متفاوت باشد؛ به این معنا که از ذوات متناهی فقط وجود امکانی، و از ذات کامل متعال و نامتناهی (خدا) ضرورتاً وجود واجب استنتاج می‎شود.
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
ساختارهاي منطقي براهين خداشناسي با تأکيد بر ساختار برهان عشق به خدا
نویسنده:
جواد نعمتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ازجمله خصوصیات مختص انسان که او را از سایر موجودات متمایز مي‌کند، عقل و دل (فطرت) است که دارای ابعاد مختلفی است. یکی از این ابعاد، توجه به کمال‌خواهی و بی‌نهایت‌طلبی است. برخی پژوهشگران اسلامی تلاش کرده‌اند از این طریق به اثبات باری‌تعالی بپردازند. ازآنجاکه انسان به کمال‌مطلق و زیبایی‌مطلق میل دارد و این میل از مقوله تضایف است و دو امر متضايف در وجود تکافو دارند، مي‌بایست معشوق کامل و زیبای مطلق نیز محقق باشد. در این مقاله سعی‌شده است ساختار منطقی برهان عشق به کمال مطلق مورد دقت قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 119 تا 134
  • تعداد رکورد ها : 860