آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

قواعد فقهی، نهادها و بنیادهای کلی فقهی هستند که با توجه به شمول ان ، فقیه در مصادیق مختلف از ان استفاده می کند. این کاربرد از باب تطبیق است نه از باب استنباط، بنابراین مبنای قوانین و ابواب مختلف فقهی قرار می گیرند و فقه شایستگی هماهنگی با هر محیط و شرایط را می دهد. یکی از قواعد کلی امام در فهم روایات فقهی، توجه به فهم عرفی در لسان حدیث است. امام خمینی معتقد است احادیث فقهی اهل بیت علیهم السلام بر اساس فهم عرفی صادر شده اند و به همین جهت بر مجتهد لازم است که عرف زمان صدور حدیث را بشناسد. (امام خمینی، الاستصحاب، ص 220) ایشان معتقدند:"إنَّه لا إشکال فی أنَّ المیزان فی تشخیص جمیع المفاهیم و مصادیقها و کیفیّه صدقها علیها هو العُرف؛ لأنَّ الشارع کواحد من العُرف فی المخاطبات و المحاورات، و لیس له اصطلاح خاصّ، و لا طریقه خاصّه فی إلقاء الکلام إلی المُخاطب" (همان) اشکالی نیست که میزان در جمیع مفاهیم و مصادیق و چگونگی صدق مفهوم بر مصداق، عرف می باشد؛ زیرا شارع در خطابات و محاورات مانند یکی از عرف می باشد و او اصطلاح و طریق خاصی در القاء کلام خود به مخاطب ندارد. با اینکه پیامبر اکرم (ص) به تصریح قرآن، مسئولیت تبیین قرآن (نه تفسیر) را به عهده گرفته اند، صحابه و اهل بیت خود را به فهم قرآن تشویق و بر استنباط از آن تربیت کرد تا الگویی برای نسل های بعدی باشند. اختلاق نظری که در نتیجه تحلیل های مختلف از آیاتی همچون: «وَ أَنْزَلْنَااللَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ االَیْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتفکَّرُونَ» (نحل: 22) و روایات رسیده در مقام، جایگاه اهل بیت و شیوە جمع بین آنها روی داده، سبب شده است که عده ای بگویند فهم درست از قواعد فقهی ، تنها در چارچوب روایات وآیات میسر خواهد بود و چون این اخبار همگی از طریق معتبر و متواتر نرسیده اند و عمدە آنها خبر واحد هستند، با گشاده دستی به حل این مشکل بپردازند که اگر این اخبار ظنی هستند، اما کاشفیت دارند، پس گویی راه حلی در حجیت و اعتبار آن جسته اند.امام خمینی (ره) در آثار خود از روش های تفسیری برای اثبات قواعداستفاده کرده است، گاهی از سیاق کلام استفاده می کند و گاهی از حدیث بهره می گیرد و گاهی از نشانه های عقلی و قرینه لبّی استفاده می کند و بر این باور است که قواعدفقه باید روشنگر جهات عرفانی، اخلاقی و جهات دیگری که تامین کننده سعادت انسان است، باشد. روش امام در مواردی که یک قاعده را به صورت کامل تفسیر می کند، روش، تهذیب و تربیتی است. از جمله مواردی که امام در روش تفسیری خود بهره برده است عبارتند از: بهره گیری از قرآن کریم: از جمله شیوه های امام خمینی در تفسیر قرآن، روش قرآن به قرآن است؛ مانند آیه «و ما رمیت اذ رمیت» که با استفاده از آیات دیگر، مقام «امر بین الامرین» را در مسئله جبر و اختیار بیان می کند. زبان قرآن از مولفه‌‌های اصلی متن قرآنی است و تشخیص این امر که زبان قرآن چگونه زبانی است، به نحو بنیادین در فهم و تفسیر قرآن اثرگذار است. در این تحقیق به دنبال بررسی نقش کاربرد ایات وروایات دراثبات وشرح قواعد فقهی از منظر امام خمینی وایت الله خویی می باشیم. از آن جا که امام خمینی به عنوان فقیهی که در عصر حاضر تحولی شگرف درایران و جهان اسلام ایجاد نموده ونیز آیه الله خوئی به عنوان یکی از برجسته ترین فقهای مکتب نجف که دارای آثار فرهنگی واجتماعی در دوران معاصر به شمار می روند، پژوهش حاضر بر آن است به بررسی کاربرد آیات وروایات در اثبات وشرح قواعد فقهی از منظر امام خمینی وآیت الله خوئی بپردازد.

کتاب حاضر سوال و جواب های اعتقادی است که از محضر آیت الله روحانی پرسیده شده و ایشان جواب داده اند که توسط مسلم رضایی تنظیم شده است. مسائل مختلف اعتقادی مثل امامت ائمه اثنی عشر ، علم امام و نبی ، عصمت امام و نبی و... مطرح شده است.

روش شناسی تفاسیر، از جمله مباحث فلسفه تفسیر بوده و از حوزه های نوپایی است که امروزه مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. شناخت روش مفسّر راه را برای آشنایی با تفاسیر و دیدگاه مفسّران آنها هموار می سازد. این مقاله روش تفسیری آیت الله معرفت (ره) در «التفسیر الاثری الجامع» را بیان و بررسی می-کند. در آن شناخت نامه ای از مفسر ارائه شده تا خواننده با زندگی نامه مفسر و آثار او آشنا گردد. توصیفی از التفسیر الأثری الجامع ارائه گردیده، روش تفسیر مفسر در آن بیان شده و به تحلیل و نقد آن پرداخته است. نگارنده در انتها ویژگی های التفسیر الاثری الجامع را بیان نموده و روش غالب آن را، روش نقلی دانسته است.

البیان فی تفسیرالقرآن، اثر فقیه شیعی معاصر، آیت الله سید ابوالقاسم خویی (متوفی 1371 ش ) است. این کتاب از دو بخش تشکیل شده است : مقدمه ای در علوم قرآن و تفسیر سوره حمد . با وجود توجه گسترده به بخش علوم قرآنی این اثر، متأسفانه بخش تفسیری آن چندان مورد توجه و ژرف کاوی های پژوهشی واقع نشده است . این در حالی است که به نظر می رسد در این بخش، مباحث ارزشمندی از جهت محتوا و روش شناسی تفسیر قرآن ارائه شده است؛ از این رو جا دارد با مراجعه و کنکاش پی در پی در زوایای این اثر، ویژگی ها و اسلوب تفسیری آن تبیین گردد. در این نوشتار، تلاش می شود با بررسی تفسیر سوره حمد از زوایای مختلف به ترسیم اصول و ویژگی های روش تفسیری آیت الله خویی که روشی اجتهادی و قرآن به قرآن است، بپردازیم .

منظور از شهرت مورد بحث در این پژوهش، شهرت فتوایی در اصول متلقات است، یعنی فتوایی از فقها درباره حکمی از احکام شرعی، شهرت یافته بدون آنکه مستند آن معلوم باشد یا سندی برای آن حکم نباشد یا از آن دوری شده باشد، بحث از حجیت و عدم حجیت شهرت، در شهرت فتوایی مصداق پیدا می کند که بیشتر در مبادی استنباط فقها قرار گرفته و دیدگاه های گوناگونی نسبت به آن ارایه شده است که آیا چنین شهرتی از وصف حجیت برخوردار هست یا نه؟ در این میان گروهی آن را به کلی مردود دانسته اند و گروهی دیگر به طور مطلق حجت می دانند. اما گروه سوم که بیشتر مورد بحث این تحقیق است بین شهرت قدمایی و متاخرین تفصیل قایل شده اند. شهرت فتوایی قدما از خصوصیتی برخوردار است که باعث شده آن را حجت بدانند و آن تعبد خاص قدما به این که طبق مضمون روایات ائمه (ع) فتوا می دادند و سند آن را حذف می کردند، و دیگر اینکه متون کتب فقهی آنها روایی است و عصر آنها به عصر معصومین (ع) نزدیک است. که این خصوصیت باعث حصول وثوق و اطمینان به وجود نص معتبر و کشف از رای معصوم (ع) در نزد فقهایی شد که شهرت فتوایی قدما را حجت دانسته اند. اما شهرت فتوایی متاخرین را به علت اینکه شکل استنباطی و اجتهادی به خود گرفته است حجت نمی دانند حتی شهرت های قبل از زمان شیخ طوسی که در آنها اعمال نظر و استنباط صورت گرفته است را معتبر نمی دانند.

در این گفتگو علامه فضل الله به پرسش هاى چندى راجع به چگونگى فهم قرآن پاسخ مى دهد. معیارهاى فهم متن، ثابت و متغیر در فهم قرآن و متون دینى، ماهیت تفسیر، نص و ظاهر، نسبیت ثبات و تغییر در فهم، نقش فرهنگ ها در فهم قرآن، نقش روایات در تفسیر آیات، کارکرد باورهاى مفسر در تفسیر قرآن، نقش ابزارهاى زبانى در فهم آیات و سرانجام جایگاه قرآن در فقه و اجتهاد فقهى، موضوعاتى است که در این گفت و گو مورد بحث و بررسى قرار است.

کتابی تطبیقی و ارزشمند درباره امنیت و کارکردهای مختلف دین در حوزه امنیت اجتماعی ، نظامی، اقتصادی، غذایی و...

کتاب مشتمل بر دو جلد است. در جلد اول كلياتى در باره اجتهاد و تقليد و احكام مربوط به آب‌ها بيان شده است. همچنین احكام نجاسات مطرح شده و راه‌هاى اثبات نجاست يك شىء، مورد بررسى قرار گرفته و چگونگى نجس شدن اشياى مختلف را بیان کرده است. در ادامه انواع مطهرات از قبيل آب، زمين (خاك)، آفتاب، استحاله، احكام ميت، احكام غسل‌هاى مستحبى، مبطلات نماز و مكروهات آن پرداخته شده. در جلد دوم احكام روزه، احكام زكات فطره و شرايط وجوب آن و مقدار و وقت وجوب و ... سخن به میان آمده است.