مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
احکام وجود(عرفان نظری) قواعد عرفانی مراتب وجود(خاص) معرفت شناسی عرفانی
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1309
روش‌شناسی ابن عربی در فهم و بیان آرا
نویسنده:
رضا عارف ، مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
چکیده :
علی‌رغم عظمت شخصیت ابن ­عربی، درباره روش‌شناسی وی پژوهش­ های اندکی انجام شده است که این امر، ضرورت چنین تحقیقی را ایجاب می کند؛ مقاله حاضر، این موضوع را در دو قلمرو روش‌شناسیِ فهم حقایق و روش­شناسیِ بیان آرا، مورد بحث قرار داده و با مراجعه به مهم‌ترین آثار ابن عربی و به کارگیری روش تحلیل عقلی و تفسیری، نخست درباره این نکته که ابن ­عربی در کسب حقایق چگونه عمل ­کرد­ه است­، و سپس درباره روش بیان او بحث می­ کند. این مقاله از یک سو نشان می‌دهد که ابن ­عربی در فهم حقایق، روش‌های عقلی، نقلی، به کارگیری حواس پنجگانه و الهام را ابزارهای شناخت می‌داند؛ اما روش مکاشفه را بیش از همه ارج می‌نهد. از سوی دیگر با نشان دادن این که ابن­ عربی تحت تأثیر مکاتب فکری معاصر و پیش از خود، در بیان آرا و اندیشه‌هایش از روش ­های توصیفیِ مشاهدتی یا روش‌های نقلی، تاریخی و تبیین‌های الاهیاتی و درون‌دینی، به کارگیری روش‌های لغوی، مجاز و کنایه، رمز و راز، ایما و اشاره و استفاده از تأویل و... نیز بهره می ­بَرد.
صفحات :
از صفحه 123 تا 146
ادریس (ع) از منظر ابن‌عربی (با تکیه بر فتوحات مکیّه و فصوص‌الحکم)
نویسنده:
محمد شفیع صفاری , فاطمه حکیما
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان: دانشگاه کاشان ,
چکیده :
در این پژوهش، با تکیه بر فتوحات مکّیه و فصوص‌الحکم ابن‌عربی، مراتب وجودی ادریس(ع) بررسی و تحلیل می‌شود. روش تأویلی ابن‌عربی بر پایۀ نظریۀ وحدت‌وجودی او بر مکاشفه، آیات قرآن و نیز روایت و اخبار وارد بر ادریس(ع) بنا‌ نهاده شده است. وی در فصوص‌الحکم با تحلیل احوال ادریس، قرائتی نو به دست‌ می‌دهد و معتقد است او به مرتبه تقدیس رسیده و منظور از تقدیس، شدّت تجرّد ادریس(ع) است که وی با ریاضت‌های سخت، نمایندۀ عقل ناب می‌گردد. ابن‌عربی ادریس(ع) را با الیاس(ع) یکی می‌شمارد و معتقد است که سیر صعودی ادریس نبی(ع)، الیاس(ع) است که الیاس(ع) هم از رسولان است و هم از محمدیّون(امّت محمد(ص))؛ لذا در آخرالزمان باز خواهد گشت. بنابراین، ادریس(ع)- الیاس(ع) جامع میان نبوّت و رسالت است که صورت شخصیّۀ ادریسی فانی شده و به آسمان عروج کرده و بعد از عروج، به صورت شخصیّۀ الیاسی باز می‌گردد. پس، دارای دو حشر خواهد بود: یک‌بار، در کسوت نبوّت و بار دیگر، در کسوت ولی‌ای از اولیای محمد(ص). البته، ابن‌عربی در این نظر چندان یک‌رأی نیست و گاهی الیاس(ع) و ادریس(ع) را دو تن شمرده است که دو رکن از چهار رکن کعبه را تشکیل می‌دهند و در آخرالزمان یا از اقطابند، یا امام. از دیگر مقامات ادریس(ع)، جایگاه او به عنوان ابدال-اوتاد است که در مقام ابدالی، ادریس(ع) و در مقام اوتادی، الیاس(ع) است.
صفحات :
از صفحه 119 تا 146
معیار اعظم بودن «اسم اعظم» خداوند در عرفان اسلامی
نویسنده:
کاوس روحی برندق
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پژوهش درباره اسم اعظم خداوند، یکی از مباحث پردامنه در روایات اسلامی و به تبع آن در عرفان اسلامی، اعم از نظری و عملی، به شمار می ­رود. یکی از مسائل مربوط به اسم اعظم، معیار و ملاک در اعظم بودن اسم اعظم است که در میان منابع روایی و عرفانی، جستارهایی مرتبط با آن وجود دارد. مقاله حاضر معیار اعظم بودن اسم اعظم خداوند در عرفان اسلامی را مورد پژوهش قرار داده، و پس از گردآوری یافته‌ها در زمینه معیار اعظم بودن «اسم اعظم» به این نتیجه رسیده است که از میان هشت احتمال- که عبارت‌اند از: 1) اعظم بودن تمامی اسمای الهی، 2) هر اسمی که بیشتر عظمت خداوند را آینگی کند، 3) هر اسمی که ثواب دعا با توسل به آن مضاعف می ­شود، 4) هر اسمی که هنگام خواندن خدا با آن، استغراق در یاد خدا حاصل گردد، 5) عدم امکان اطلاع از اسم اعظم، 6) هر اسمی که اجابت دعا را به دنبال دارد، 7) هر اسمی که امور تکوینی را تحقق خارجی می­بخشد، 8) جامع ­ترین اسم.- احتمال هشتم برترین احتمال است و در نتیجه مراد از اعظم بودن اسم اعظم، آن است که محدوده وجودی آن از نظر تکوینی فراگیرتر از تمامی اسماء عینی الهی است و لذا تمامی آثار وجودی و مظاهر هستی از آن تراوش نموده و صادر می­ شود.
صفحات :
از صفحه 89 تا 118
بررسی ترابط وجودی بدن با نفس پس از مرگ (تناسخ ملکوتی) از منظر مکتب ابن عربی
نویسنده:
حسن سعیدی، حسین زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی,
چکیده :
مسئله چگونگی ارتباط بدن با نفس پس از مرگ از مسائل مهم عرفان نظری است. ابن عربی و پیروان مکتب عرفانی وی در تبیین چگونگی این ارتباط مرتبۀ مثالی نفس ناطقه انسانی و روح بخاری را که وظیفه وساطت میان نفس و بدن را بر عهده دارند، مطرح می کنند. اثبات مرتبۀ مثالی برای انسان و تبیین نقش آن در ایجاد ارتباط میان نفس ناطقه و بدن مادی از ابتکارات ابن عربی است. ابن عربی و شارحان مکتب وی با تبیین مبانی خاص هستی شناسی عرفانی، نظیر وحدت وجود، مبحث تجلی و ظهور، و مبانی انسان شناختی، نظیر جداناپذیری روح از بدن، تناسب بدن با نشئۀ موجود در آن و بقای هویت انسانی در نشأت دیگر، در بررسی مسئلۀ ارتباط بدن با نفس پس از مرگ به تبیین بدن مثالی که معلول افکار و اعمال انسان است پرداخته و تناسخ ملکوتی به معنای تحول باطن و تصور ظاهر به صورت باطن را معقول و مقبول می­دانند، از این ­رو گفتار برخی طرفداران تناسخ را بر تناسخ ملکوتی حمل می ­کنند. هدف این نوشتار که با روش تحلیلی- توصیفی و از نوع کتابخانه ­ای به کند و کاو مسأله می­ پردازد آن است که رابطۀ بدن با نفس را پس از مرگ تحت عنوان تناسخ ملکوتی از منظر مکتب ابن عربی و شارحان وی تبیین کند.
صفحات :
از صفحه 39 تا 55
سخن فقیه عارف امام خمینی در باب وحدت وجود
نویسنده:
ویدا سالمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
وحدت وجود به عنوان یکی از مهمترین مباحث مشترک عرفان و فلسفه و اساس فلسفه صدرایی، در برخی از آثار عرفانی امام خمینی مطرح شده است. امام در کتاب شرح دعای سحر مطابق بیان صدرالمتألهین که در اسفار از راه قاعده بسیط الحقیقه وحدت وجود را تبیین می کند پس از تعریف اسم رابطه موجودات عالم هستی با ذات احدیت را توضیح می دهد و در گامی فراتر با هیچ در هیچ دانستن موجودات، در جهان جز ظهورات اسماء الهی هیچ موجودی نمی بیند. به این ترتیب موجودات جهان که در یک نگاه خیال محض اند با نگاهی دیگر کثراتی است که برای ظهور وحدت بحث بسیط مختفی خلق شده اند. در مصباح الهدایه امام مراحل ظهور حضرت حق و رابطه ظهورات با مقام غیب الغیوب و نسبت اسماء و صفات با ذات احدیت را بیان می دارد. در این دیدگاه امام تمامی ظهورات حق را حجابی برای مقام غیب الغیوب حق می داند. در تفسیر سوره حمد نیز امام پس از توضیح اسماء االله و بیان فنای اسم در مسمی اظهار می دارد انسان تنها از طریق مراتبی از اسماء الهی می تواند از ذات مقدس حق به آگاهی ناقصی دست یابد. در همین کتاب امام در شرح معنای رب بیان می دارد که همه چیز با اسم رب چیز است عالم با اسم رب شروع می شود و با اسم رب به پایان می رسد.
صفحات :
از صفحه 125 تا 144
وحدت وجود از دیدگاه ابن‌عربی و اسپینوزا
نویسنده:
علی محمدی (آب‌قلعه)
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در عرفان ابن عربی خدا در مرتبه ی احدیت غیر قابل شناخت است ولی در فلسفه ی اسپینوزا خدا قابل شناخت است. در وحدت وجود اسپینوزا خدا همان طبیعت است و جهان واقعیتش را می پذیرد ولی ابن عربی جهان را خیال اندر خیال می داند. در فلسفه ی اسپینوزا جهان بی هدف آفریده شده، وجود جهان لازمه ضروری خداوند است ولی در عرفان ابن عربی خدا جهان را خلق کرد تا شناخته شود. جهان و آفرینش آن دارای هدفی است. در عرفان ابن عربی خدا متعالی است و به این دلیل معادل پانته ایزم نیست بلکه باید وحدت وجود ابن عربی را وحدت متعالی وجود نامید وحدت وجود اسپینوزا معادل تئیسم و پانن تئیسم نیست چون خدا نزد اسپینوزا نه متعالی است و نه به عالم غیب ایمان دارد بلکه باید آن را وحدت جوهری نامید و در پایان باید گفت که وحدت متعالی وجود ابن عربی و وحدت جوهری اسپینوزا از یک سنخ نیستند. ولی برای انسان این دو، دو بال برای رسیدن به سعادتند.
فخریات قدسی در دیوان ابن عربی
نویسنده:
کیانی حسین, میرقادری سیدفضل اله
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
فخر، قدمتی به درازنای عمر و زندگی بشر دارد و دلبستگی های انسان را به ابراز وجود و زیبایی پرستی و خوددوستی نشان می دهد. شاعر در شعر فخر به تمام داشته های خود می بالد. بالیدن به باورهای دینی و دانش ویژه، یکی از محورهای فخر شاعران است.نوع ویژه ای از فخر دینی با امور معنوی و اشراقی از نوع والای آن یعنی تقرب به محبوب حقیقی و یکی شدن با او در ارتباط است. این نوع فخر، «فخر قدسی» نامیده می شود. خاستگاه این نوع فخر، قلب پاک و مطمئن و تسلیم محض بودن در برابر محبوب حقیقی است.در این پژوهش، پس از مقدمه ای درباره فخر و تبیین فخر قدسی، نمونه هایی از این نوع فخر در چهار محور فخر به ارتباط با پروردگار، فخر به ارتباط با پیامبر (ص)، فخر به حب مطلق، و فخر به خویشتن، در دیوان ابن عربی مورد برسی و تحلیل قرار گرفته است، و پس از بررسی، نتیجه به دست آمده نشان از آن دارد که ابن عربی به امور معنوی و اشراقی از نوع والای آن یعنی تقرب به محبوب و یکی شدن با او نظر دارد و انگیزه فخر قدسی او، نشان دادن جایگاه انسان و ارتباط او با حقیقت مطلق است.
صفحات :
از صفحه 151 تا 172
پیوندهای معنایی تمثیل های وحدت وجود در مثنوی
نویسنده:
یوسف پور محمدکاظم, محمدی کله سر علیرضا
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
بیان و تعبیر تجارب عرفانی، همواره یکی از مسائل چالش برانگیز در حوزه زبان عرفانی بوده است. این مشکل که ریشه در ناکارآمدی زبان در برخورد با اینگونه تجارب دارد، به استفاده عارفان از ظرفیت های هنری زبان انجامیده است. از جمله این ظرفیت ها می توان به تمثیل اشاره کرد. در این مقاله، به بررسی تمثیل های نور و آب به عنوان دو تمثیل از مهم ترین تمثیل های تبیین وحدت وجود در مثنوی پرداخته شده است. این دو تمثیل افزون بر انتقال مفهوم وجودشناختی وحدت وجود (رابطه حق و خلق)، بسیاری از ویژگی های دیگر این نظریه را نیز انتقال می دهند. این نوشتار با تکیه بر مفهوم ناشمارایی نور و آب به کاوش در توانایی های این تمثیل ها در بازنمایی خوشه های معنایی تجربه وحدت می پردازد. روابط متناقض نمای میان وحدت و کثرت، تنزیه و تشبیه، ظاهر و باطن و...، مفهوم انسان کامل و فنا و همچنین نظریه خلق مدام از جمله ویژگی های قابل بیان از طریق این دو تمثیل محسوب می شوند.
صفحات :
از صفحه 211 تا 235
روان تحلیل گری رویای ابن عربی در فصوص الحکم
نویسنده:
میرباقری فرد سیدعلی اصغر, خسروی اشرف
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
«خواب و رویا» یکی از موضوعاتی است که در عرفان و روان تحلیل گری جایگاه ویژه ای دارد و می تواند موضوع پژوهش های میان رشته ای قرار گیرد. روان تحلیل گری حوزه وسیعی است و خود شاخه های مختلفی دارد که در بین آن ها روان تحلیل گری یونگ با عرفان شرقی و اسلامی سازگاری بیشتری دارد. یونگ به رویا اهمیت زیادی می دهد و منشا آن را ناخودآگاه روانی انسان می داند. او معتقد است گاهی محتوای ناخودآگاه به شکل نمادین در رویا ظاهر می شود.بررسی و رمزشناسی رویای ابن عربی از دیدگاه یونگ، منشا این رویا را مشخص می کند و بر اساس آن می توان برداشت ابن عربی و دیگران را تحلیل کرد و تردیدها و اختلاف نظرهایی را که در این زمینه وجود دارد، برطرف ساخت. همچنین آنچه را ابن عربی از زبان پیامبر در فصوص الحکم بیان می کند به گونه ای توجیه کرد که نه در راستگویی او تردید شود و نه آنچه او بیان کرده، تماما به پیامبر منسوب داشت بلکه می توان وجهی نسب تا مقبول و مناسب برای آن پیدا کرد. این بررسی نشان می دهد «خود» ابن عربی در رویا به صورت مبارک پیامبر (ص) نمود یافته و محتویات بایگانی شده در ناخودآگاهش نیز به شکل کتابی به نام فصوص الحکم به او داده شده تا وی آن را برای مردم گزارش کند.
صفحات :
از صفحه 259 تا 278
دایره واژگانی کلمه، کلام و کتاب در مکتب عرفانی ابن عربی
نویسنده:
عناقه عبدالرحیم
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
از اواخر سده ششم و در سده هفتم هجری، تحت تاثیر تحولات اساسی که در عرفان اسلامی پدید آمد، قلمرو موضوعات عرفانی گسترش یافت و مباحث متنوعی در متون عرفانی مطرح شد. تعدد و تنوع موضوعات عرفانی سبب پدید آمدن دایره های واژگانی جدیدی شد که هر یک برای بیان بخشی از این موضوعات به کار رفت. یکی از این دایره های واژگانی، دایره ای است که در آن، اصطلاحات گوناگونی وجود دارد که هدف از شکل گرفتن آن، تبیین یکی از موضوعات اصلی عرفانی یعنی وجود و مراتب و درجات وجود بوده است. حرف، کلمه، کلام و کتاب، قلم، لوح، دوات، سطر، قول و ترکیبات متنوع اضافی و وصفی، اصطلاحات کلیدی این دایره واژگانی به شمار می روند که هر یک به طور منظم، بخشی از این موضوع مهم عرفانی را بیان می کنند. نتایج پژوهش حاضر که به روش اسنادی انجام گرفته، حاکی از آن است که در مکتب ابن عربی، کلمه به معنای پدیده کلمه تامه به معنای موجود تامه و کامل، کلام به معنای فعل حق، و کتاب به معنای عالم به کار رفته است. نگارنده این مقاله بر آن است که نقش این واژه ها را در قلمرو مفاهیم عرفانی مکتب ابن عربی تجزیه و تحلیل کند.
صفحات :
از صفحه 143 تا 162
  • تعداد رکورد ها : 1309