مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

سید رضی از دانشمندان و ادبای بزرگ سده‌های چهارم و پنجم هجری، افزون بر کار بزرگ گردآوری «نهج البلاغه»، در شعر بی مانند و در علم کلام و تفسیر قرآن و علوم بلاغت از توان بالایی برخوردار بود. آثار گرانسنگ او گواه راستینی بر این مدعاست. در سده‌‌های نخستین تاریخ اسلامی فرقه‌های کلامی درباره مسایل گوناگون عقیدتی آرای مختلفی داشتند، و هیاهوی بسیاری برای اثبات نظریه‌های خود به راه انداخته بودند. در این نوشتار چند نمونه از آرای کلامی مطرح در آن روزگار را، از دیدگاه سید رضی که مشخصا دیدگاه کلامی عقل گرای شیعه امامیه است، آورده‌ایم.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 17 تا 28

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

موقعیت اهل تشیع در ایران دوره اموی

نویسنده:

پروین ترکمنی آذر

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه شهید بهشتی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه شناسی , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) , امویان , تاریخ تشیع , تاریخ ایران (بعد از اسلام) , قیام ایرانیان , تاریخ سیاسی ایران

کلیدواژه‌های فرعی :

قیام امام حسین (ع) , قیام زید بن علی , اهل بیت(ع) , خوارزم , خلفای اموی , مهاجرت اعراب به ایران , دوره ساسانی , الرضا من آل محمد (ص) , عباسیان , قیام مختار ,

چکیده :

ایرانیان پس از تحمل قرنها حکومت ناعادلانه و طبقاتی ساسانیان، با ورود مسلمانان به شعار مساوات و برابری دل نهادند و اسلام را پذیرا شدند. عربهای ناراضی از امویان، همراه با خانواده به شرق ایران، دورترین حد قلمرو خلافت، مهاجرت داده شدند تا مقیم شوند. رفتار تبعیض گونه حکام اموی در ایران، موجبات نارضایتی ایرانیان را فراهم آورد؛ به همین جهت ایرانیان از هر قیامی که به مخالفت با امویان یا با شعار «الرضا من آل محمد (ص)» برپا می شد، حمایت کردند. معاویه برای ترور شخصیت ائمه، تبلیغات سوئی علیه آنان شروع کرد و به جعل احادیث در منقبت خود پرداخت؛ که در زمان جانشینانش نیز ادامه یافت. شیعیان در این دوره تقیه پیشه کردند. علی رغم جو اختناق آلود، قیامهایی از جانب ائمه و شیعیان علیه امویان بر پا شد؛ از جمله قیام امام حسین (ع)، قیامهای توابین، مختار، زید بن علی (ع)، یحیی بن زید و عبدالله بن معاویه بن عبدالله. فعالیت سیاسی ایرانیان علیه امویان برای اولین بار در قایم مختار ظاهر شد. شرکت ایرانیان در قیام زید بن علی و فعالیت یحیی بن زید و عبدالله بن معاویه در ایران، حکایت از تکامل و تکوین بینش ایرانیان در درک نااهل و نامحرم بودن امویان بر مسند خلافت دارد. نارضایتی مردم ایران و عربهای مهاجر موجب شد خلفای اموی رفتار ستمگرانه را قدری تعدیل نمایند. دستور سلیمان بن عبدالملک و عمر بن عبدالعزیز در منع سب علی (ع)، اولی با تدبیر سیاسی و دومی با ایمان، حاکی از این امر است. در اواخر دوره اموی که ضعف بر پیکره خلافت مستولی شده بود فرصتی برای فعالیتهای فرهنگی ائمه و شیعیان فراهم گردید.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 113 تا 128

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اندیشه ختم ولایت نزد ترمذی و ابن عربی در گذر از گفتمان صدق به گفتمان ولایت

نویسنده:

مهدی سپهری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ترمذی , امامت , ابن عربی , ختم ولایت , گفتمان صدق , گفتمان ولایت , اصطلاحنامه عرفان , عرفان نظری

کلیدواژه‌های فرعی :

فتوحات مکیه , بسمله , نبوت , شمس , عبودیت , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , ادبیات عرفانی ,

چکیده :

با نگاه به سیر تاریخی تولد و تطور «اندیشه ولایت»- به طور عام- و اندیشه «ختم ولایت»- به طورخاص- می توان گفت که حکیم ترمذی در قرن سوم با نوشتن کتاب ختم الاولیاء، گفتمان «صدق» را که بر اندیشه خراز حاکم بود به گفتمان «صدیقیت/ ولایت» تغییر می دهد. به عبارت دیگر ما شاهد یک انتقال گفتمان از صدق به صدیقیت/ ولایت هستیم. بدین ترتیب مفهوم صدق که در اندیشه متصوفه، مفهومی محوری بود، جای خود را به مفاهیم صدیقیت و ولایت می دهد. این تطور به نوبه خود زمینه تولد اندیشه ختم ولایت نزد ترمذی می شود. در همین جریان با ظهور ابن عربی و نوشتن کتاب عنقاء مغرب فی معرفه ختم الاولیاء و شمس المغرب بحث صدیقیت کم رنگ شده و در فتوحات مکیه و فصوص الحکم به طور کلی گفتمان ولایت غالب می شود. بنابراین می توان گفت در سیر تاریخی این جریان، ابن عربی، نقطه عطفی است که در آن گفتمان صدیقیت/ ولایت به گفتمان ولایت تغییر می یابد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 63 تا 85

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ادله حقانیت مذهب شیعه - به ویژه در مورد اصل امامت - در برخورد با اهل تسنن را بیان کنید.

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

پاسخ : بحث كردن با برادران و خواهران اهل تسنن، راه‌هاى متعددى دارد و دلايل محكم بسيارى در اين زمينه هست؛ ليكن استفاده از آنها بيش از هر چيز وابسته به تفطن و تسلط علمى كسى است كه به گفت وگو مى‌پردازد. همچنين آشناييكافى نسبت به خصوصيات فكرى و روحى مخاط بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

امامت , حقانیت مذهب شیعه , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی))

کلیدواژه‌های فرعی :

شیعه و اهل سنت , روابط اهل سنت با شیعه , نقد ادله شیعه بر امامت و ولایت ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

توحید و شرک ازنظر تشیع و وهابیت

نویسنده:

ولی الله نوروزی مقدم

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

چکیده فهرست متن ناقص پایان نامه

وضعیت نشر :

قم: ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه شناسی , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی))

چکیده :

پیوست در منابع دیجیتالی

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ترجمه، نقد و بررسی آموزه های اعتقادی تشیع امامی در کتاب (اسلام شیعی) یان ریچارد

نویسنده:

زهرا نورمحمدی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , ترجمه اثر , نقد و بررسی کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تشیع امامی , شیعه شناسی , مستشرقین , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , آموزه‌های اعتقادی , الهیات و معارف اسلامی , یان ریچارد , فلسفه و کلام اسلامی شیعه‌شناسی کلام

چکیده :

پایان نامه حاضر با موضوع «ترجمه، نقد و بررسی آموزه های اعتقادی تشیع امامی در کتاب (اسلام شیعی) یان ریچارد» در تلاش است تا مجموعه ای از آموزه های اعتقادی شیعیان امامی را که در جهان غرب مطرح می شوند، واکاوی نماید. بی شک اصلاح نگاه مستشرقین و بیان نقاط ضعف و خطاهای تشخیصی، منجر به روشن شدن چهره واقعی تشیع برای جهانیان خواهد شد. در راستای همین هدف، کتاب «اسلام شیعی» اثر یان ریچارد انتخاب گردید و در این مجال ابتدا سه بخش از ابتدای کتاب (۷۶ صفحه) با موضوع خاندان پیامبر، اسطوره های شیعی، عرفان و تصوف، انشعابات موجود در تشیع، زیارتگاههای شیعی، زندگی اجتماعی شیعیان و آموزه های اعتقادی تشیع امامی ترجمه شده و سپس گزاره‌های ناظر به کلام شیعه از آن استخراج و به صورت خلاصه مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. اشکالات و ایرادات نویسنده در دو بخش روشی و محتوایی به نقد کشیده شده است. عمده نقد ها به لحاظ روشی در باب ساختار، موضوع و روش ارایه گردید و به لحاظ محتوایی نیز پیرامون افتراق شیعه و سنی (منشا پیدایش تشیع)، کلیت تصویر ارایه شده، نوع نگاه نویسنده به تشیع، اختصاصات اعتقادی شیعیانو بررسی صحت و سقم آموزه‌های گزارش شده، با محوریت پاسخ به سوالات فرعی تنظیم گردید. یافته‌های ما حاکی است یان ریشار گزارشی پراکنده از تشیع ارائه داده و بنا نداشته تصویری کامل و یا حتی تصویری کلی از عقاید شیعی ارائه دهد. اما گزاره‌های پراکنده او از تشیع به صورت نسبی قابل پذیرش است. گرچه نمی‌توان از خطاهای موردی او نیز چشم‌پوشی کرد. روش ترجمه، ترجمه روان تحت‌اللفظی با تعهد به متن و پرهیز از ترجمه آزاد بوده و روش تحقیق نیز توصیفی- تحلیلی به ضمیمه نقد بوده است. اطلاعات به روش کتاب‌خانه‌ای جمع آوری شده و پس از آن مقایسه اطلاعات ارائه شده از سوی نویسنده با متون کلاسیک و معتبر عقاید امامیه، (متونی چون اوایل المقالات و تصحیح الاعتقاد شیخ مفید، اعتقادات شیخ صدوق، امالی شیخ صدوق و خصال شیخ صدوق، گوهر مراد لاهیجی، مواقف عضد الدین ایجی، تسلیک النفس علامه حلی، تجرید الاعتقاد خواجه نصیر الدین طوسی، مقاصد تفتازانی و... ) صورت گرفته است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سایر فرقه‏ هاى مهم شیعه، به ویژه کیسانیه، زیدیه واسماعیلیه چگونه پدید آمده‏اند و چرا از شیعه‏ ى اثنى‏ عشرى جدا شدند؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

پاسخ : حقيقت اين است كه: جماعتى كه شيعه ناميده مى‌شوند در طول تاريخ، همانند ساير گروه‌هاى فكرى ديگر، دچار انشعاباتى شده است، انشعاباتى كه عامل عمده‌ى آن‌ها، يا عدم تدبر و تعمق دقيق در تعاليم اهل بيت )ع( بوده و يا هوا و هوس‌هاى نفسانى در آن‌ها دخالت د بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

امامت , فرق شیعه , فرق انحرافی شیعه , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , زیدیه Zaydism (فرق تشیع)

کلیدواژه‌های فرعی :

زیدیه , کیسانیه(غلات شیعه) , فرقه های شیعه , شیعه - فرقه ها , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) , فرقه های شیعه امامیه ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

وضعیت سیاسی فرهنگی تشیع در دوران امام سجاد (علیه‌السلام)

نویسنده:

محسن کشوری

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تشیع , امامت , معارف اسلامی , شیعه شناسی , وضع اجتماعی , وضعیت فرهنگی , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , وضعیت سیاسی , هنر و علوم انسانی , علی‌‌بن حسین (ع)، امام چهارم

چکیده :

امام سجاد(ع) (95-38 ه.ق.) ,چهارمین پیشوای شیعیان در سالهای 61 تا 95 ه.ق. بوده است.در این سالها, پس از واقعه کربلا ، اختناق وفشارسیاسی برجامعه مسلمین مستولی بود.بعلاوه ستمگریهای خاندان اموی(مانند واقعه حره) بر شدت اختناق می افزود. امام سجاد (ع) وشیعیان به پیروی از ایشان ( متناسب با اوضاع زمانه )روشهای ارشادی خود را در سه محور سیاست ، فرهنگو جامعه برای حفظ و تقویت بنیادهای شیعه پی ریزی و اجرا کرد. در صحنه سیاست خاندان اموی با خشونت ، تکبر و یک جانبه گرایی( که حاصل اندیشه های جاهلی و تعصبات قبیله ای بود ) چنان بر جامعه عراق و حجاز سخت گرفت که ناگزیر ، برخی از بزرگان همچون عبداله بن حنظله ، عبداله بن زبیر از حجاز و مختار ثقفی و سلیمان بن صرد خزائی از شیعیان عراقسر به شورش و قیام برداشتنددرحالیکه شیعیان آماج تند ترین حملات بودند. هرچند که تلخی واقعه کربلا و حوادث پس از آن به همراه کناره گیری ظاهری امام ( بدلیل تقیه سیاسی و نقش پنهان آن حضرت) از عرصه سیاست سبب شده بود که کمتر متعرض شخص امام شوند ، در عین حال امام همواره جایگاه امامت و خاندان پیامبر(ص)را در قالب دعا و نیایش و اعمال خویش به جامعه یاد آور می شد.در عرصه فرهنگ فعالیت امام وشیعیان بسیار جدی و چشمگیر بود. چه با منع رسمی نگارش حدیث توسط خلفا دایره آگاهیهای دینی مسلمانان چندان تنگ شده بود که پس از 70 سال بخش قابل توجهی ازاحادیث نبوی از خاطرهامحوشده بود.همزمان حکومت اموی با ترغیب عالمان مزد بگیر و راویان جاعل در توجیه اعمال و رفتار خویش وتحریف اسلام و مبانی علمی وشیوه های عملی، نظرات و ایده های خود ساخته را جایگزین می کرد، طرح و ترویجاندیشه جبر ، ارجاء و نسبت دادن عقاید انحرافی و موهوم به اسلام و فرقه سازی از جمله این موارد بود .امام سجاد (ع)بیشتر در قالب دعا در اماکن عمومی و در قالب آموزش و درس دراماکن خصوصی و میان اصحاب، با انحرافات مبارزه می کرد. ایشان شاگردانی همچون ابوحمزه پرورید که بعدها بالندگی فرهنگی و تشکیل جامعه شیعیان را با مختصات سیاسی،عقیدتی،فقهی در عصر صادقین(ع)موجب شد.در عرصه اجتماع نیزجریان شیعی به رهبری امام سجاد (ع) برای مبارزه با فساد (که حتی در مدینه النبی(ص) بسط یافته بود) تلاشهای فراوانی کرد. ایشان با پدیده شوم برده داری و تبعیض نژادی و رفتارهای غیر اسلامی با بردگان و زیر دستان و خشونت و رفتارهای متکبرانه با مردم و فرو دستان مقابله کرد، که هر یک ازاین اقدامات فصلی سترگ در تربیت جامعه ، بستر سازی و هویت سازی و شکوفایی تشیع در عصر صادقین (ع)گردید .

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

حقیقة التشیع و نشأته

نویسنده:

صباح علی بیاتی

نوع منبع :

کتاب , ترجمه اثر

منابع دیجیتالی :

نسخه قائمیه فهرست معرفی کتاب نسخه متنی قائمیه

وضعیت نشر :

قم: مجمع جهانی اهل بیت (ع),

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

تاریخ تشیع , تاریخ پیدایش شیعه , 17. فرق کلامی , امام شناسی , امامت , غلات شیعه , عقاید شیعه امامیه , خلافت امام علی(ع) , سیره ائمه اطهار علیهم السلام , مرجعیت دینی , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , شیعه شناسی , مرجعیت امام معصوم (ع) , برخورد ائمه با غالیان , 13. علم کلام , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , کتب کلام شیعه

شماره ديويي:

‏‫‭297/417

چکیده :

کتاب «حقيقة التشيع و نشأته» به بررسی موضوع حقیقت تشیع و پیدایش این مکتب پرداخته و در شفاف سازی اندیشه های شیعی در رابطه با برخی از مسائل اعتقادی تلاش می کوشد. اين كتاب در سه بخش عمده مرجعیت دینی، بذر، مسیر و مفهوم تشیع و عقاید تشیع تنظیم گشته که پس از توضيح مطالبی راجع به اسلام و اجتهاد صحابه در بخش نخست مباحثی مانند: نصوص نبوی بر جانشینی، مرجعیت دینی، خصوصیات علی (ع) برای مرجعیت و... مطرح شده است. در بخش دوم از کتاب بذر، مسیر و مفهوم تشیع مورد بررسی قرار گرفته است و در بخش سوم نیز ضمن بررسی عقاید شیعه، به بحث از غلو و غلات، برخورد ائمه (ع) و شیعیان با غالیان، حقیقت تشیع و... مورد بررسی قرار گرفته است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ادعای اصلی بهائیت چیست؟ و بغیر از ظهور و عدم ظهور امام عصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ چه فرقی ما بین تشیع و بهائیت وجود دارد؟ و آیا بهائیت هم به فرق مختلفی تقسیم شده است؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

در مورد ادعای بهائیان چنین می توان گفت: بهائی به طرفداران میرزا حسین علی بهاء گفته می شود که ایشان نیز ادعاهای زیادی داشته به طوری که در اول کار خود را من یظهره الله خواند[1] و پس از مدتی مدعی پیامبری شد[2] که در این ادعای خود نیز پایبند نمانده و پس بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه شناسی , بهائیت (فرق اسلامی) , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , اعتقادات بهائیت

کلیدواژه‌های فرعی :

بهائیت , باب و بهاییت , تاریخ بهائیت , انتقادات وارد بر بهائیت , اعتقادات وارد بر بهائیت ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر