مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

شهود عرفانى ملاک حقیقى بودن وجود در برهان صدیقین سینوى

نویسنده:

احمد بهشتى، محمودرضا میرزاجانى

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

مشخصات اثر

عنوان :

رسائل المختارة

نویسنده:

محمد بن اسعد دوانی، محمدباقر بن محمد میرداماد؛ گردآورنده: احمد تویسرکانی

نوع منبع :

کتاب , مجموعه مقالات

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF معرفی کتاب

وضعیت نشر :

اصفهان: کتابخانه عمومی امام امیرالمومنین علی علیه السلام,

کلیدواژه‌های اصلی :

19. مسایل کلامی , جبر و اختیار(کلام) , عقاید شیعه امامیه , اصطلاحنامه فلسفه , سوره اخلاص , تفسیر قرآن , تفسیر فلسفی , تفسیر شیعه , 13. علم کلام , کتب کلام شیعه

چکیده :

«الرسائل المختارة» مجموعه‌ اى است شامل پنج رساله از دو متفکر بزرگ شیعى؛ جلال الدین محمد بن سعد الدین اسعد صدیقى، مشهور به علامه محقق دوانى و میر محمد باقر بن شمس الدین محمد استرآبادى، مشهور به میرداماد. عناوین رساله‌ها بدین شرح است: 1-رساله «تفسیر سوره اخلاص» از محقق دوانى. علامه دوانى در این رساله کوتاه، گزیده آراء مفسران را به اضافه برخى تحقیقات و پژوهش هایى که خویش به انجام رسانیده است، با روش فلسفى در تفسیر این سوره یادآور مى‌ شود. 2-رساله «خلق الأعمال» یا «الجبر و الاختیار» از محقق دوانى. به بررسى و پژوهش در مورد یکى از معضلات و مسائل مهم کلامى و فلسفى؛ یعنى مسأله جبر و اختیار مى‌ پردازد. 3-رساله «الزوراء» یا «تنبیه الراقدین» رساله‌ اى است در مسائل فلسفى از محقق دوانى. سه رساله فوق همگى به زبان عربى نگاشته شده‌ اند. 4-رساله «أمانت الهیه» در تفسیر آیه شریفه «انا عرضنا الأمانة على السماوات و الارض» نوشته میرداماد به زبان فارسى. 5-رساله «نور الهدایة» از محقق دوانى به زبان فارسى. این رساله بیانگر مبانى عقیدتى مؤلف است که در اواخر عمر مستبصر گردیده و به عقاید شیعى گرویده است. گرچه بعضى برآنند که وى بر همان عقاید اشعرى خویش پایدار است فلذا این رساله را به قطب الدین تبریزى؛ عارف شیعى نسبت داده‌ اند.

مشخصات اثر

عنوان :

روش تفسیر نزد ابن سینا و مقایسه آن با ابوحامد غزالی

نویسنده:

مهدی حاجیان

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,

کلیدواژه‌های اصلی :

امام محمد غزالی , ابن ‌سینا , فلسفه بوعلی , تفسیر باطن قرآن , تفسیر فلسفی , مکتب تفکیک

کلیدواژه‌های فرعی :

قوه ناطقه , نبوت , حکمت سینوی , عقل و وحی , فیلسوف , عقل فعال , نور ( کیف ) , آیه 35 نور , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , عارفان , عقل مستفاد ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

طریقه حکمای اسلامی در تفسیر متون وحیانی و الهی همواره با مخالفت اهل ظاهر مواجه بوده است. ابن سینا همه معارف از جمله معارف عقلی و وحیانی را افاضه عقل فعال می داند و به این ترتیب وحی و عقل را هم سنخ هم می شمارد و معتقد است حکیمی که با عقل به کشف مراتب هستی می پردازد به معنای آیات نیز دست می یابد و می تواند معنای رمزی و تمثیلی آیات قرآن را با عقل خود کشف کند. در مقابل، غزالی با تأکید بر حفظ ظاهر، عموم را از هرگونه تفسیر پرهیز داد و مسیر سلفی گری را توضیح و توجیه کرد؛ اما او نیز پس از تحول به عرفان، راه باطن را پسندید و در تفسیر به همان طریقی رفت که ابن سینا را به سبب آن محکوم می کرد. با مقایسه تفسیر ابن سینا و غزالی از آیه نور، شباهت و یکسانی این دو در اصول تأویل به رغم اختلافات جزئی بیش تر معلوم می شود. این تغییر موضع غزالی گواه بر این حقیقت است که اعتقاد به مراتب هستی و سایر اصول با ظاهرگرایی جمع پذیر نیست و این مبانی به همین شیوه تفسیری می انجامد. بنابراین، در تفسیر می توان با حفظ اعتدال، مسیر صحیح تأویل و تفسیر را بر این اساس به دست آورد.

صفحات :

از صفحه 37 تا 56

مشخصات اثر

عنوان :

روش فلسفی ابن سینا در تفسیر حروف مقطعه قرآن

نویسنده:

احمد حسینی، ابراهیم مسلم پور

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,

کلیدواژه‌های اصلی :

ابن ‌سینا , حروف مقطعه , فلسفه بوعلی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر فلسفی , حروف ابجد , نظریه صدور , رساله النیروزیه

کلیدواژه‌های فرعی :

عالم جسمانی , عالم طبیعت , عالم نفوس , عالم عقل , عقل فعال ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

همواره تفسیر و فهم معانی حروف مقطعه قرآن از مهم ترین مسائل تفسیری به شمار رفته است. ابن سینا به عنوان یک فیلسوف مسلمان در تفسیر آیات از روش فلسفی و مبانی حکمت خود که بیش تر جنبه نوافلاطونی دارد، بهره می گیرد. او در رساله النیروزیه که به تفسیر حروف مقطعه اختصاص دارد، ابتدا به بیان مبانی حکمت خود مانند نظریه صدور و پیدایش نظریه صدور و پیدایش موجودات از واجب الوجود، می پردازد و سپس سعی می کند تا با استفاده از نظریه حروف ابجد، حروف مقطعه قرآنی را بر این مبانی تطبیق و تفسیر کند. از نظر وی هر یک از حروف مقطعه که معادل حروف ابجد در نظر گرفته می شوند، به صورت فردی یا در حال ترکیب با حروف دیگر، بر اساس قوانین خاصی که ابن سینا ارایه می دهد، با موجودات خاصی متناظر خواهند بود.

صفحات :

از صفحه 37 تا 56

مشخصات اثر

عنوان :

جایگاه فلسفه در روش تفسیرى علّامه طباطبائى با تأکید بر بحث فاعلیت الهى

نویسنده:

محمدعلى دیباجى، روح اللّه موسوى

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,

کلیدواژه‌های اصلی :

تأویل , فاعلیت الهی , تفسیر فلسفی , تفسیر فلسفی , علامه طباطبایی و تفسیر , تفسیر المیزان (کتاب)

کلیدواژه‌های فرعی :

اصول فلسفه و روش رئالیسم , نهایه الحکمه , فاعلیت بالرضا , عقل فطری , آسیب شناسی تفسیر فلسفی , بدایة الحکمة ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

این مقاله به دنبال پاسخ گویى به این پرسش است که فلسفه علّامه طباطبائى چه تأثیرى بر تفسیر ایشان گذاشته و به عبارت دیگر فلسفه چه جایگاهى در شیوه تفسیرى ایشان دارد؟ در این مقاله کوشیده ایم تا به صورت عینى و تطبیقى به این پرسش بپردازیم. در این جهت به عنوان نمونه، موضوع فاعلیت الهى را ـ که از سویى از مباحث مهم فلسفى در طول تاریخ فلسفه بوده و از سویى از موضوعات مهم و متکرر قرآنى است ـ در تفسیر و فلسفه علّامه بررسى و مقایسه کرده ایم. براساس نتایج این پژوهش، دانش گسترده فلسفى علّامه و استفاده آگاهانه و روشمند از آن در تفسیر، نه تنها به تحمیل معانى فلسفى بر قرآن و عبور از ظواهر الفاظ آن نینجامیده، بلکه در کنار یارى رساندن مفسر براى داشتن فهمى گسترده تر و رسیدن به لایه هاى معنایى عمیق تر، زمینه را براى التزام هرچه بیشتر به ظاهر قرآن فراهم آورده است.

صفحات :

از صفحه 101 تا 124

مشخصات اثر

عنوان :

روش‌های تفسیری از دیدگاه ملاصدرا

نویسنده:

علیرضا دهقان پور

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

علامه همدان و انوار درخشان : شماره 27 : گلستان قرآن

نویسنده:

سید محمد علی ایازی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

تفسیر آیه امانت در انسان شناسی حکمت صدرایی

نویسنده:

مهدی زمانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

انسان شناسی , 03. انسان شناسی Human nature , حکمت صدرایی , تفسیر فلسفی , حکمت متعالیه , تفسیر فلسفی , آیه امانت

چکیده :

در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به تفسیر آیه امانت و بازتاب آن در حکمت متعالیه پرداخته می شود. در این آیه از عرضه امانت الهی بر آسمان ها، زمین و کوه ها سخن می رود و این که به جز انسان ظلوم و جهول هیچ موجودی آن را نپذیرفته است. ملاصدرا این امانت را اشاره به وجود خاص آدمی و قابلیت او برای سیر در مراتب گوناگون هستی می داند. در این زمینه او از تعبیرات فناء و بقاء، روح الهی، نور الهی و قلب ملکوتی برای اشاره به همین قابلیت وجودی و سیّالیّت وجودی استفاده می نماید. از دیدگاه او امانت الهی همان مقام خلافت الهی و نمایندگی اسماء و تجلی صفات خداوندی است که در انسان کامل محقق می گردد. انبیای الهی و امامان مصادیق انسان کامل هستند و از همین روی از آنان به عنوان امین خداوند در زمین یاد شده و از امانت الهی نیز به ولایت تعبیر شده است. بر اساس این تفسیر ظلوم و جهول بودن آدمی اشاره به ویژگی های خاص وجود آدمی است که از توان لازم او برای انتقال و جا به جایی در مراتب واقعیت حکایت می کند.

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید