مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
کتاب تدوینی کتاب تکوینی
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 126
بررسی نکات بیانی و بدیعی در جهانگشای جوینی
نویسنده:
عین الله رسولی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله به بررسی و استخراج نکات بیانی و بدیعی و استنتاج از آنها دراثر جاودانه تاریخ جهانگشای جوینی که نوشته نویسنده توانای قرن هفتم عطاملک جوینی است پرداخته، محقق ابتدا چنین تصور کرده که نکات بیانی و صنایع لفظی و معنوی بدیع آن بنا به جنبه تاریخی کتاب ، چندان چشمگیر نباشد و فقط در جلد اول نویسنده چیره دست این زیبائیهای ادبی را در کلام خود آورده اما بعد از غور در آن و بیرون کشیدن زیبائیهای کلامی و ادبی آن مسجل شده که مطلب غیر از این اندیشه ذهنی است زیرا زیبائیهای ادبی این کتاب فراوان است و بیش از 3ˆ1 تاریخ مذکورجنبه ادبی صرف دارد که منظور کابرد بعضی نکات بیانی و بدیعی، چون تشبیه، کنایه، براعت استهلال، اقتباس ، تنسیق‌الصفات ، انواع سجع، تکرار و تمثیل و غیره است و نیز مواردی از معانی است که موجب اطناب در کلام نویسنده شده‌اند . در مورد پراکندگی نکات بیانی و صنایع بدیعی در سه جلد جهانگشا خاطر نشان شده که میزان کاربرد این موارد در هر مجلد متغیر است بنحوی که در جلد اول کمتر صفحه‌ای است که بطور متوسط بیست مورد زیباشناسی سخن در آن بکار نرفته باشد در حالی که در جلد دوم تراکم در آغاز کتاب می‌باشد و اواخر کتاب موارد کمتری را ازاین نکات در خود جای داده و در جلد سوم کاربرد زیباشناسی در کلام سیری نزولی دارد و تنها 3ˆ1 آن دارای زیبائیهای مختلف ادبی است و بتدریج سیر نزولی شدت بیشتری دارد بطوریکه در بعضی صفحات فقط دو یا سه مورد سجع بچشم می‌خورد. رتبه اول را سجع با 3370 مورد بخود اختصاص داده و رتبه آخر را ایهام با یک مورد در علم بیان نیز مورد تشبیه دراین اثر با 142 مورد بالاترین کاربرد را دارااست و مجاز نیز با 250 مورد کمترین کاربرد را به خود اختصاص داده است ، تعاریف هرصنعت با استفاده از کتب قدیم و جدید ذکر گردیده و توضیحات لازم داده شده است و در پایان هر صنعت یا فصلی نتایج بدست آمده بیان شده تا خواننده بطور جداگانه با نتیجه‌های مربوط آشناگردد. ضمنا برای سهولت در مراجعه و مطالعه آسانتر دانشجویان علاقمند جدولی ارائه شده تا صنایع بدیعی و نکات بیانی بکاررفته مشخص و رتبه هرکدام معین گردد دراین جدول هریک از چهار مورد علم بیان دارای کاربرد قابل توجهی هستند ولی از صنایع لفظی یا معنوی بدیع 30 مورد در تاریخ جهانگشای جوینی بکار رفته‌اند که دامنه کاربرد آنها بسیار متغیر است . در پایان مبحث متذکر شده که مجموعا 2366 نکات بیانی و 7277 صنایع لفظی و معنوی بدیع دراثر تاریخی-ادبی جهانگشا به چشم می‌خورد.
مشخصات اثر
بررسی و مقایسه شرح منظومه و نهایه الحکمه
نویسنده:
مختار تبعه ایزدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حکیم سبزواری و علامهء طباطبائی از برجسته‌ترین فیلسوفان و متفکرین بعد از ملاصدرا هستند. هر دو فیلسوف صدرائی مشرب و از مهمترین شارحان و مفسران فلسفهء ملاصدرا می‌باشند. هم‌اکنون کتاب شرح منظومه سبزواری و "بدایه و نهایه" علامه طباطبائی متون اصلی درس فلسفه در مراکز آموزش فلسفه هستند. در این پایان‌نامه دو کتاب شرح منظومه و نهایه‌الحکمه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته‌اند. این مقایسه در هشت گسترهء اصلی انجام گرفته که همین هشت گستره عناوین فصول پایان‌نامه نیز می‌باشند و در فصل نهم نتیجه نهایی اخذ شده است . این نتیجه‌گیری شامل محاسن و معایب این دو کتاب و همچنین پاسخ به سئوال مطرح شده در مقدمهء پایان‌نامه و یک پیشنهاد می‌باشد. سئوال مطرح شده در مقدمه چنین است : آیا یکی از دو کتاب شرح منظومه و نهایه الحکمه بر دیگری ترجیح دارد یا خیر؟ اگر دارد به چه دلیل؟ این دو کتاب از این هشت جهت با هم مقایسه و بررسی گردیده‌اند: -1 رعایت ضوابط کتاب درسی. -2 استدلال‌ها و براهین. -3 شیوهء بیان دو حکیم. -4 اختلافات موجود در مباحث ، مسائل و نظرات دو حکیم. -5 نقدهای واردشده دو حکیم. -6 بینش تاریخی دو حکیم. -7 ابتکارات مشهود دو حکیم و اختلافاتشان با ملاصدرا. -8 مبانی جهان‌شناسی.
مشخصات اثر
عوامل فرهنگی مساعد توسعه اقتصادی در قرآن "با تکیه بر المیزان"
نویسنده:
محمدجواد چیت سازقمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این تحقیق درصدد پاسخ دادن به سوال زیر می باشد: آیا قرآن با عوامل فرهنگی موثر بر توسعه اقتصادی در تعارض است یاخیر؟ از آنجا که قرآن در معرض تفاسیر گوناگون قرار گرفته است ، به این جهت تفسیر المیزان که معتبرترین و مطرح ترین تفسیر قرآن در این دوران محسوب می شود و صاحبنظران بر این امر صحه گذاشته اند، را انتخاب کرده‌ایم و مورد تحلیل محتوی قرار داده‌ایم و فصلی را به توضیح در مورد شخصیت علامه طباطبایی و توصیف المیزان اختصاص داده‌ایم. از آنجا که پاسخ به سوال فوق تا اندازه زیادی به تعریف ما از فرهنگ و توسعه بستگی دارد، فصلی را به این مفاهیم اختصاص داده‌ایم و در پایان بخش اول این تحقیق به بررسی عوامل فرهنگی مساعد توسعه اقتصای پرداخته و عوامل زیر را انتخاب کرده‌ایم: -1 نگرش مطلوب و معقول به دنیا و مظاهر آن -2 باور به حاکمیت نگرش علمی و اهمیت به نقش عقل. -3 باور به تغییر"باور به توسعه" -4 اعتقاد به برابری انسانها و رعایت حقوق دیگران -5 اعتقاد به آزادی اندیشه. در میان عوامل فوق، عامل اول و دوم برجسته‌تر از سایر عوامل ارزیابی شده است ، لذا به تفصیل بیشتر به آنها پرداخته ایم و سایر عوامل را در فصل پنجم مورد ارزیابی قرار گرفته است و با مراجعه به تفسیر المیزان نگرش علامه را در مورد این موضوعات را یادآوری کرده و به این نتیجه رسیده ایم که از نظر علامه: -1 اسلام با توسعه و تکامل زندگی بشر و بهره گیری از مزایای طبیعی مخالف نیست -2 اسلام با توسعه یک جانبه زندگی بشر(توسعه مادی) مخالف است و غوطه‌ور شدن در لذایذ مادی و فراموش کردن سعادت روح از نظر اسلام جز بدبختی چیزی نیست . -3 از نظر علامه تفاوت در اصول اعتقادی منجر به تفاوت در برنامه ریزی خواهد شد. -5 تکامل مادی زندگی بشر مولود بحث های مداوم صنعتی و وارد کردن آنها در مرحله عمل می باشد و اسلام با چنین تکاملی مخالف نیست .
مشخصات اثر
بررسی کلامی مواقف قیامت (نامه اعمال، میزان، حساب) از نظر کلام امامیه
نویسنده:
صدیقه جمالی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مواقف قیامت از مهمترین صحنه‌های قیامت است. این پایان‌نامه با عنوان« بررسی کلامی مواقف قیامت( نامه اعمال، میزان، حساب) از نظر کلام امامیه» به این مهم می‌پردازد. از دیدگاه متکلمین برجسته امامیه، نگارش و کتابت اعمال به معنای ثبت و حفظ عین عمل است و کتاب اعمال مشتمل بر خود اعمال است. بنابراین خواندن نامه اعمال، مشاهده عین اعمال می‌باشد. این مطلب همان نظریه تجسم اعمال است که دلایل عقلی و نقلی زیادی آن را تأیید می‌کند. نامه اعمال مرجع سنجش و حسابرسی بندگان است. در رابطه با حقیقت میزان متکلمان امامیه نظرات گوناگونی ارائه نموده‌اند. تفسیر میزان به عدل، ظهور نورانیت نفس، وزن نامه اعمال و ارزشمندی انسان از جمله‌ی این نظریات است. دیدگاه علامه طباطبایی که سنجش مقدار اشتمال اعمال، اخلاق و عقاید بر حقیقت است، با ظاهر آیات و روایات سازگاری بیشتری دارد. آنچه که آثار نفسانی با آن سنجیده می‌شود عبارت است از عدل، حقیقت،انبیا و جانشینان آنان که عدل و حقیقت عینی می‌باشند. موقف حساب به معنای ظهور نتایج اعمال است که این نتایج همواره همراه انسان هستند اما از آن غافل است. سختی و آسانی حساب نیز نسبت به ادراک حساب شوندگان قابل تصور است. پرسش از توابع حساب می‌باشد زیرا زمینه‌ی به ظهور درآوردن نتایج اعمال است.
مشخصات اثر
فرهنگ اصطلاحات فلسفی، کلامی و منطقی خوان‌الاخوان - زادالمسافرین و دیوان ناصرخسرو
نویسنده:
محمدعلی نوری خوشرودباری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ناصرخسرو شاعری بوده استمبلغ مذهباسماعیلی و شعر را به عنوان وسیله‌ای در خدمتگرفتتا به هدفخود که همان نشر مذهباسماعیلی بود، دستیابد. هدفاز نگارشاین پایان‌نامه شرح اصطلاحاتفلسفی، کلامی و منطقی سه اثر از آثار ناصرخسرو - دیوان اشعار، زادالمسافرین و خوان‌الاخوان - بوده استکه با راهنمائی استاد دکتر سیدمحمدترابی و مشاورتاستاد دکتر محمدحسین بیاتانجام گرفته استتا شاید کمکی باشد به خوانندگان و علاقه‌مندان آثار ناصرخسرو. شرح بسیاری از این اصطلاحاتدر زادالمسافرین و خوان‌الاخوان یا در جامع‌الحکمتین که جزء موضوع پایان‌نامه هم نبود - آمده است . شروح مذکور را ذیل هر اصطلاح آوردیم. تنها علامتاختصاری که در متن پایان‌نامه آمده است ، علامت"<----" می‌باشد به معنی "رجوع کنید" حکمهء دیوان که در ذیل ابیاتشاهد به چشم می‌خورد. بیانگر دیوان اشعار ناصرخسرو است . جلوی این کلمه همواره اعدادی به چشم می‌خورد، عدد سمتچپخط کج شمارهء قصیده و عدد سمتراستآن شمارهء بیتمی‌باشد. این پایان‌نامه در پنج بخشتنظیم شده است : -1 مقدمه‌ای مختصر در احوال و آثار ناصرخسرو صفحهء سه تا هشت-2 متن اصلی پایان‌نامه که همان شرح اصطلاحاتاست . صفحهء 1 تا 207 -3 فرهنگفرق صفحهء 208 تا 221 -4 فهرستاشخاص ، اماکن و فرق صفحهء 222 تا 225 -5 فهرستماخذ صفحهء 226 تا 228
مشخصات اثر
عقلگرایی در تفاسیر قرن چهاردهم بر مبنای المیزان، المنار، فی ظلال القرآن و الجواهر
نویسنده:
شادی نفیسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تفسیر دوره معاصر سر آغاز مرحله‌ای نوین در تفسیر به شمار می‌آید. تفسیر این دوره دستخوش تحولی عظیم از حیث کمیت و کیفیت شده است . شکی نیست که این تحولات به خودی خود روی نداده‌اند. تحولات سیاسی و اجتماعی، مبارزات ضد استعماری، فعالیتهای مبشران و مستشرقان، ظهور مکاتب جدید اجتماعی - اقتصادی و فلسفی و همچنین آشنایی با کلام جدید مسیحیت و یافته‌های نوین علوم از جمله عوامل مهمی هستند که آگاهی و نگرش اندیشمندان مسلمان را دگرگون کردند و تفسیر آنها را از قرآن، این کتاب جاودانه الهی، دستخوش تغییر ساختند و زمینه را فراهم آوردند تا سبکهای مختلف تفسیری شکل گیرد، روشهای جدید تفسیر ابداع شود، مفاهیم و مباحث قدیم از منظری جدید، دگرباره مطرح گردد و مباحثی نوین بویژه مباحث اجتماعی سیاسی و علمی - به تفسیر راه یابد که این همه را می‌توان در نتیجه اهمیت یافتن عقل و یافته‌های آن دانست . مروری بر تفسیر برجسته‌ترین مفسران این دوره، علامه طباطبایی در المیزان، عبده و رشیدرضا در المنار، طنطاوی در الجواهر و سیدقطب در فی ظلال، از دو موضوع مهم قرآنی - آیاتی که از طبیعت سخن می‌گویند و آیاتی که در بر گیرنده امور غیبی (جن، ملائکه، معجزات ، امور خارق‌العاده، عذابهای الهی) هستند - به خوبی ما را به جایگاه عقل و یافته‌های آن در تفسیر این دوره رهنمون می‌سازد و به ما می‌نمایاند که تا چه اندازه بهره بردن از دانش جدید و اتکاء به مبانی و اصول عقلی می‌تواند ما را در درک کلام خداوند مدد رساند.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی مسائل کلامی در حدیقه سنائی و مثنوی مولوی
نویسنده:
مریم شفیعی تابان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در پژوهش حاضر، حدیقه الحقیقه-به عنوان نخستین منظومه عرفانی-و مثنوی شریف-به کامل ترین و مهمترین اثر عرفانی-از جهت آرا و اندیشه های کلامی بررسی و با هم مقایسه شده اند. علم کلام-به عنوان یکی از مهمترین علوم اسلامی-وظیفه دفاع از دیانت-به ویژه اعتقادات-در برابر معارضان را به عهده دارد. سنائی و مولوی را در وهله اول، به عنوان چهره هایی عارف می شناسیم، سپس عنوان متکلم در مورد آن دو عزیز، صدق می کند. هر دو شاعر، اشعری هستند-البته با گرایشهای شیعی- و با عقل گرایی صرف در ستیز.تار اندیشه های عرفانی آن دو بزرگوار، بسیاری جاها در پود عقاید فلسفی و کلامی تنیده می گردد و افکاری عالی و درخشان را شکل می دهد. با عنایت به تفاوت موجود در مشرب عرفانی آن دو مرد ربانی، و این که مولوی در حوزه عرفان و تصوف مسلک خاصی را می پیماید، برخی آرای کلامی صرفا به مولانا اختصاص دارد و آنها را بدان گونه که در مثنوی مندرج است، در حدیقه به هیچ وجه نمی بینیم. همچنین سنائی و مولوی در برخی مباحث، با یکدیگر اختلاف عقیده دارند که در متن، بدین موارد پرداخته شده است. نکته مهمی که از این رساله منتج می گردد، این است که آزاد اندیشانی چون سنائی و مولانا را در حوزه یک مذهب خاص نمی توان محدود کرد، چرا که این دو شاعر عارف مسلک-به دور از هر گونه تعصب و خام اندیشی-گرایش به آرای مختلف از مذاهب متفاوت را اختیار نموده و با کیمیای عشق، رنگ ها و نمودهای ظاهری را از میان برداشته اند.
مشخصات اثر
عرفان شیعی و شاخصه های آن
نویسنده:
محمدجواد رودگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , عبدالله جوادی آملی
چکیده :
عرفان وحیانی یا شیعی و اهل بیتی مجموعۀ معارف انفسی - باطنی است که از نصوص دینی یا از کتاب و سنت بر اساس منطق اجتهادی، کشف و تولید می شود. اینک مسئلۀ اصلی این است که عرفان شیعی چیست؟ ما در این نوشتار برآنیم که وحی قرآنی و بیانی (معارف ثقلینی) ظرفیت تولید عرفان علمی و عملی را در ساحت دانشی – بینشی، روشی - گرایشی و رفتاری - کنشی داراست. این عرفان محصول و برونداد کشف تام محمدی و درحقیقت متکی و متقوم بر کشف تام محمدی است که شاخصه هایی دارد که در مقالۀ حاضر به چهار شاخصۀ محوری آن اشاراتی کرده ایم.
صفحات :
از صفحه 227 تا 258
مشخصات اثر
تقابل در هستی در مثنوی مولانا
نویسنده:
مهدی دهباشی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده ندارد.
مشخصات اثر
نقد و تحلیل و بررسی مقاله های فارسی در باره مثنوی معنوی از آغاز تا سال 1380 ه.ش
نویسنده:
مصطفی گرجی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مثنوى مولوى یکى از برجسته ترین شاهکارهاى جهانى است که به باور متفکران و ادب شناسان ایرانى و غیر ایرانى نقشى فراوان در غناى فرهنگ و هویت اسلامى و ایرانى داشته است و فکر و ذهن و زبان و قلم بسیارى را در ساحل دریاى اندیشه خود مشغول و متحیر نگاه داشته است. اکر چه تعداد صاحب نظران و محققانى که درباره آراء و آثار مولوى بویژه مثنوى او سخن گفته و زوایاى اندیشه هاى او را گشوده اند فراوانند، بازشناسى، تحلیل گفتارها و جستارهاى پیشینیان و مقایسه آنها موضوع مستقل و کلانى است که این رساله درصدد بررسى آن است. بر این اساس از آنجایى که در سده اخیر نتیجه عمده پژوهشها در حوزه علوم مختلف، به دلایل گوناگون در قالب مقاله درآمده و آنچه در این قسم از تحقیقات عرضه مى شود، زبده و عصاره معارف بشرى است، این پژوهش مى کوشد به بررسى، نقد و طبقه بندى کلیه مقاله هاى فارسى پیرامون این اثر سترگ یعنى مثنوى معنوى اهتمام ورزد. بر این اساس نگارنده این رساله پس از شناسایى و بازیابى حدود 640 مقاله در باره مثنوى معنوى، به طبقه بندى مقاله ها از نظر موضوعى و تاریخى پرداخته و مقاله هاى هر بخش را با دقت لازم نقد و بررسى کرده و دلایل غث و سمین مقاله هاى هر بخش را با استدلال کافى و وافى نشان داده است. پس از بررسى مجموعه مقاله هاى شناسایى شده بر اساس منابعى چون فهرست مقالات فارسى، کتاب شناسى مولوى، نمایه ها و.... دهه هشتم سده اخیر با 363 مقاله چاپ شده بیشترین تعداد مقاله را از نظر کمیت به خود اختصاص داده است که دلایل رشد کمى و حتى کیفى آن در رساله نشان داده شده است. ضمن اینکه سال 1378 به دلیل استقبال فراوان محققان در جهان و ایران با 57 مقاله در راس این هرم قرار دارد. در بخش اصلى رساله، کلیه مقاله ها از نظر موضوعى و ساختارى به 14 گروه، طبقه بندى شده که بیشترین تعداد مقاله مربوط به موضوع شروح و نقد و تصحیح مثنوى (93 مقاله) و موضوع مربوط به دین و عرفان و فلسفه در مثنوى (86 مقاله) بوده است. موضوعات دیگر علاوه بر دو مورد فوق جنبه هاى کلامى، فقهى، عقل و عشق، داستانهاى مثنوى، معرفت شناسی، شخصیت شناسى و... مثنوى است. بر این اساس مقاله هاى هر بخش نقد، تحلیل و طبقه بندى شده و نتایج مقاله هاى هر بخش به صورت تطبیقى نشان داده شده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 126