مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب دین النواصب توسط عادل کاظم عبدالله به رشته تحریر در آمده است. در جهان اسلام نوشته‏ ها و اعمالي يافت مي‏شود كه تداعي كننده انديشه متروك و دفن شده ناصبي است. هرگونه انحراف از علي(ع) و اهل بيت علیهم السلام را نصب می نامند و فرقی بین لعن و توهین و فاسق دانستن ایشان نمی باشد. مانند اهانت و جسارت به ساحت مقدس ائمه اطهار، تخريب بارگاه ائمه بقيع عليهم السلام، پايه‏ گذاري سنت دوري از اماكن متبركه و بدگويي از آن‏ها ، نویسنده این کتاب در صدد معرفی و تشریح اقدامات وقیحانه نواصب و شخصیت های آنان در طول تاریخ تا به امروز و همچنین اشاره به گوشه ای از رذیلت های اخلاقی آنان است. این کتاب در سه فصل تقسیم گردیده است. فصل اول علت نگارش این کتاب را بیان می کند. فصل دوم قواعد و قوانین مرتبط به موضوع نواصب که علمای اهل سنت آن را خود وضع کرده اند، اما التزام به آن ندارند را مورد بررسی قرار می دهد و فصل پایانی به ذکر اسامی نواصب و علت ناصبی بودنشان اختصاص داده است.

کتاب احیاء المقبور توسط احمد عبدالله الصدیق الغماری به رشته تحریر در آورده است. نویسنده در مقدمه برای روشن شدن اهمیت موضوع به بیان دونوع از احادیث مبنی برجواز وعدم جواز بنا بر قبور اکتفا مینماید ونسبت به وجه جمع آن با نظر به اینکه طبق نظر عامه، مبنی بر اینکه امت بر خطا جمع نمی شود اظهار تعجب می نماید. موضوع بحث مسائل پیرامون دفن می باشد که مصنف در ابتدا به ویزگیهای محل دفن اعم از اینکه قبلا بنایی در آنجا بوده یا خیر ویا مسجدی ساخته شده یا..وی جواز دفن در بنا را بصورت مطلق به مشهور نسبت می دهد ولی در جواز بنا بعد از دفن دو نظریه مخالف رابیان می کند. در بخش بعد مسئله دفن خواص از جمله اولیا و صالحین را مورد بررسی قرار می دهد در فصل بعدی که جواز تزئین مساجد بحث میشود مصنف می فرماید این افعال از آنجایی که موجب تفخیم واحترام مساجد میباشد بلااشکال بلکه مستحب نیز میباشد.فصل بعدی پیرامون جواز بنا حول قبر میباشد مصنف در این فصل آراء مختلف را می آورد ودست آخر بیان می دارد آنچه موجب رائ به عدم جواز ساخت قبه وحرم شده عدم فهم صحیح حدیث است. در فصل بعدی مصنف خطای صورت گرفته را توضیح می دهد وبیان می کند آنچه نهی شده بالا بردن بنای خود قبر است وسپس 8 نظریه را در این مورد، ذکر می نماید. در فصل بعدی به نقد وبررسی ساخت مساجد بر قبور پرداخته شده وعللی بر این عدم جواز ذکر شده که مهمترین آن ترس از تعظیم بیش از حد شخص مدفون در طول تاریخ است.در فصل بعد مصنف ادله قوی از تاریخ وسنت مبنی بر جواز بنای مسجد می آورد در کتاب اعلام الراکع الساجد آمده که مصنف در مقدمه آن این کتاب را تکمله کتاب قبلی (احیا المقبور) میداند ودرصدد توضیح حدیث (لعن الله الیهود والنصاری اتخذوقبور انبیائهم مساجد ) می باشد.مصنف در ابتدای کتاب ودر بخش اول سند حدیث را تحت عنوان (تخریج حدیث) بیان می نماید در بخش بعدی معنای (اتخاذ القبور مساجد) راشرح میدهد ونظریه های مختلف را از جمله تعظیم، محل سجده و.. را بیان مینماید وبرای هریک از منابع اهل سنت احادیثی ذکر می نماید در بخش بعدی بناء مساجد علی القبور راشرح میدهد و انضمام آن را با حدیث (لعن الله الیهود...)وهم میداند مصنف در بخش (الصلاه الی القبر) بیان می کند آنچه در حدیث (لا تجلسوا علی القبور ولا تصلوا الیها) آمده کراهت را می فهماند. در بخش پایانی مصنف به این نکته اشاره دارد که آنچه از احادیث بر می آید کراهت ساخت مساجد بر قبور میباشد وگناه نبودن این امر ثابت میگردد وآنچه برخی مبنی بر کبیره بودن این عمل پنداشتند سخنی ناصواب است.

مهمترین اختلافات بین فرق و مذاهب اسلامی ‌و بویژه سلفیه بحث تفسیر آیات متشابه قرآن کریم است. نویسنده در کتاب موقف السلف من المتشابهات بین المثبتین و المؤولین سعی نموده تا سه رویکرد مثبتین، مؤولین و سلفیون را بررسی نماید. این کتاب شامل نقل قول بزرگان از مذاهب مختلف همچون اشاعره، معتزله و... است که نویسنده هر یک را با ادله مربوطه ایشان آورده است. نگارنده مباحث خود در این کتاب را در هفت بخش مجزا دسته بندی کرده است که شرح آن بدین قرار است: در بخش اول دیدگاه هر سه طیف را به تفصیل بیان نموده و ادله ی ایشان را در این زمینه و چرایی اعتقاد به چنین مساله ای بیان می دارد بخش دوم و سوم به بررسی و نقد دیدگاه مثبتین اختصاص دارد، که در این بخش ادله ی ایشان را واکاوی می نماید. بخش چهارم هم به مقایسه دیدگاه ابن‌تیمیه و مذهب مؤولین پرداخته است. نویسنده در بخش ششم و هفتم دیدگاه صحیح که همان تأویل است را بررسی و بیان نموده است. نویسنده با بررسی مطالب فوق همان‌طورکه در بخش هفتم بیان داشته توانسته با ادله محکم نظریه تاویل آیات متشابه را اثبات نماید.

کتاب ردُّ عَلیَ ... «رسالةّ إلی کُلِّ شیعی»، توسط الشیخ نزیه القمیحا به رشته تحریر در آمده است. مذاهب اسلامي در سه موضوع اعتقادات، فقه، اخلاق و عرفان دچار اختلافات فراواني هستند که این موضوع خود سبب شده تا فرقه هاي متعددي پديد آيد. اثر حاضر به مواردی از این اختلافات که همراه با شبهات غرض ورزانه و اتهامات ناروای معاندین با شیعه است، پرداخته است. چناچه کتابی در کشور لبنان چاپ و نشر گردیده که درن آن آن نصایحی برای شیعیان درج گردیده تا مذهب خود را که مذهب اهل بیت (علیهم السلام) است ترک کنند و مذهب اهل سنت وجماعت ... را تبعیت کنند. کتاب حاضر ردّی بر استدلالات غلط آنان می باشد. این کتاب شامل مقدمه و نُه فصل می باشد. این فصول به ترتیب شامل: اتهام شیعه به تحریف قرآن، روایات تجسیم خدا، زیارت قبور، شرعی بودن متعه حج و نساء، بداء در اسلام، رجعت در اسلام، تقیه در اسلام، در شرعی بودن خواندن نماز قصر در سفر و جمع بین دو نماز، در شرعی بودن سجده بر زمین و آنچه از زمین می روید. نویسنده در این کتاب با بررسی شبهات مخالفین شیعه در موضوعات مختلف کلامی، این اشکالات را مطرح کرده و به آنها پاسخ می گوید.

کتاب القول الأسَدّ ـ فی بیان حال حدیث «رأیت ربی فی صورۀ شاب أمرد» ـ توسط ابوالیسر عبدالعزیز ابن الصدیق الغماری به رشته تحریر در آمده است و حسن بن علی السقاف بر آن تعلیقیه زده است. مشبهه و مجسمه بر این عقیده اند که خداوند در روز محشر به صورت حضرت آدم بر مردم ظاهر می شود. ابن تیمیه یکی از شخصیت هایی است که خداوند را به صورت جوانی خوش سیما دارای دست و پا که در صورت او مویی نروییده است فرض کرده است. چون خداوند متعال بری از این اوصاف و اوهام می باشد پایه و اساس این عقائد فاسد و مردود ثابت می شود. نویسنده این کتاب در صدد است تا با عقائدصحیح اسلامی با جوابیه ها و ردی های خود به مقابله با این عقائد خرافی بپردازند. برخی مطالب این کتاب از این قرار است. تصحیح شبهه در کلام ابن تیمیه در حدیث الشاب الأمرد بودن خداوند متعال و رؤیتش با چشم، تصحیح قول شیخ حمود التویجری در عقیده اهل ایمان در خلق آدم علی صورۀ الرحمن, ذکر کردن اسانید حدیث الشاب الأمرد، فصلی در کلام بر موضوع حدیث رأیت ربی فی أحسن صورۀ. کتاب إعلام الثقلین بخرافۀ الکرسی موضع القدمین تعلیقه کتاب القول الاسد است که توسط حسن بن علی السقاف القرشی الهاشمی الحسینی به رشته تحریر در آمده است. لفظ کرسی در آیه: «وسع کرسیه السموات و الأرض» نزد منکرین به منظور جایگاه قدمین و دو پای پروردگار جهانیان است که با این تفسیر قائل به جسم بودن خدا می شوند.نویسنده این کتاب، در صدد بر طرف کردن شبهاتی که در این زمینه صورت گرفته می باشد. برخی مطالب این کتاب از این قرار است. قول صحابی نزد اصولیون حجت نیست ، حدیث «له فی کل سماء کرسی برای خداوند متعال در هر آسمانی کرسی و تختی است» و احتجاج کردن ابن قیم به این حدیث، مناقشه اسانید الکرسی موضع و جایگاه قدمین خداوند متعال از ابوموسی اشعری. روایت صحیح از ابن عباس و تفسیر الکرسی به العلم.

کتاب رفع الإشتباه فی إستحالة الجهة علی الله بقلم یوسف بن اسماعیل النبهانی به رشته تحریر درآمده است. مؤلف این اثر درصدد رفع ابهامات و اشتباهاتی است که پیرامون فهم عدم جهت در حق ذات خداوند می باشد. وی در این نوشتار به توضیح نقل قول های صحیح و ارائه دلائل عقلی و نقلی متقن در مورد این مسئله پرداخته به طوریکه هر شخصی که دارای صفای باطنی بوده و قلبش خالی از شوائب و شبهات باشد به خوبی این مسئله را درک خواهد نمود. وی مدعی شده آنچه که در این اثر ذکر نموده از صحیح ترین متون شرعی نقل شده از فقها، علما، متکلمین و محدثین بنام اسلامی، میباشد. وی با همین روش این کتاب را تدوین نموده و ضمن نقل قولهای معتبر به بررسی و توضیح آنها نیز پرداخته است. در انتهای این اثر بخشی تحت عنوان فائده مهمه به موضوع عدم تکفیر کسانی که برای خداوند قائل به جهت میباشند اشاره شده و ضمن اشاره به احادیث نظرات برخی از صاحبنظران و علماء را نیز بیان نموده است. این کتاب شامل مقدمه، دو مطلب و یک خاتمه می باشد. مطالب به ترتیب عبارتند از: برطرف کردن اشتباه در عدم امکان جهت برای خدا، فائده مهم در عدم تکفیر قائلین به جهت برای خدا. مؤلف بعد از بررسی ادعاهای کسانی که قائل به جهت برای خداوند متعال هستند به این نتیجه رسیده که عقیده جهت برای خداوند متعال، عقیده طائفه ای ضال و مضل محسوب می شود که بدعت در دین ایجاد کرده اند.

کتاب صحیح شرح العقیده الطحاویه أو المنهج الصحیح فی فهم عقیده اهل سنت و جماعت مع التنقیح توسط سید حسن بن علی السقاف القرشی الهاشمی الحسینی به رشته تحریر در آمده است. طحاوی یکی از بزرگترین علمای حنفی مذهب اهل سنت می باشد که حتی ذهبی او را حدیث شناس و فقیه بزرگ مصر می نامد، نویسنده درصدد بررسی عقاید طحاوی این بزرگ فقیه حنفی مذهب می باشد و آن را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. این کتاب شامل مقدمه و سه فصل اساسی و مهم می باشد، فصل اول: بررسی قواعد و اصول در عقیده به توحید، فصل دوم: ادله توحید، شامل ادله قرآنی، سنت نبوی، اجماع و عقل می باشد و فصل سوم به مسایل متفرقه که متعلق به عقیده است را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. نویسنده در پایان به این نتیجه می رسد که آنچه مصنف در این کتاب ذکر کرده است چه از اصول عقیده باشد و چه از فروع آن بر هر مسلمان عاقل و بالغ واجب است به آن تمسک کند لذا این عقاید اگر از اصول باشد از آن پیروی می کند و اگر هم از فروع باشد به صحیح آن تمسک می جوید، و هنگامی که این مسائل را مسلمانی یاد بگیرد و آنها را بشناسد خداوند نور ایمان را درعقل و قلب وی روشن و منور می سازد و جزم به عقیده اهل حق باعث ولاء دوستان و برائت از دشمنان می شود.

کتاب الصارم المسلول على من انكر التسمية بعبد النبي و عبد الرسول بقلم محمد عابد السندی المدنی به رشته تحریر درآمده است. وهابیّون و سلفیّه، بعضی از امورات مسلمین را که هیچ گونه منافاتی با شرعیت اسلامی ندارد تحریم نموده و آن اعمال را بدعت و شرک می دانند. آنان حتی به اسامی عدّه بسیاری از مسلمین که با کلماتی چون عبد که به معنای بنده است یا غلام که معنای مرادفی با عبد دارد را از مصادیق بارز شرک محسوب نموده و این اسامی را بدعت و تکفیر از دین می دانند. مؤلف اثر حاضر درصدد برآمده تا بعد از بررسی در موضوع انتخاب اسامی چون عبدالرسول، عبدالنبی، عبدالحسین و ... به اثبات این نوع نامگذاری ها بپردازد و به اثبات برساند که این نمونه نامگذاریها به هیچ وجه از مصادیق شرک به حساب نمی آید. وی برای اثبات سخن خود در ابتدا این مساله را از علما و مراجع تقلید استفتاء نموده و پاسخ آنها را ذکر کرده است. او بحث خود را از همین پاسخ آغاز نموده و طبق پاسخ علما بیان داشته این مسئله به اعتقاد و نیّت شخص بستگی دارد و این افراد نه تنها قصد شرک ندارند بلکه با این کار نیت تقرب نیز نموده اند. این کتاب حاوی مقدمه و مباحثی می باشد. بعضی از مباحث عبارتند از: مؤلف ابتدا به احادیثی در این موضوع اشاره مینماید، احادیثی که در آنها نیّت مؤمن أفضل از عمل او شناخته شده است و تصریح گردیده که عمل هر شخص به نیّت وی بستگی دارد ... در ادامه به آیه 31 آل عمران اشاره مینماید که در آن أتباع رسول مصداق محبّت إلهی بیان شده است سپس به آیه 222 سوره بقره استشهاد گردیده و بیان شده است که این نوع نام گذاریها برای جلب رحمت الهی ونوعی توبه و استغفار میباشد ... در ادامه کتاب احادیث و نقل قولهایی مبنی بر أهمیت نیّت شخص بیان شده و در توضیح آنها آمده اگر شخص قصد تبرّک کرده باشد مثاب خواهد بود. در مبحث دیگر این کتاب به بررسی کلمه (عبد) و کار بردهای آن پرداخته شده و ضمن ذکر نمونه های قرآنی بیان گردیده که این کلمه فقط در مقام مخلوق و ... نیست. چرا که در کلام الهی « عبدکم » نیز وارد شده .... وآنچه در بعضی از أحادیث آمده نهی تنزیهی میباشد. در مبحث دیگر این کتاب به مبحث کلمه غلام و در ادامه آن به بحث مجاز پرداخته و از این منظر این موضوع را بررسی کرده است. مؤلف بعد از بررسی موضوع انتخاب اسامی مسلمین با شروه عبد یا غلام به این نتیجه رسیده است که زاین نوع نام گذاریها مجاز بوده و بدعت محسوب نمی گردد. برای این که این نوع نام گذاریها برای جلب رحمت الهی و نوعی توبه و استغفار میباشد.

کتاب الدلیل الشرعی علی اثبات عصیان من قاتلهم علیّ من صحابی او تابعی توسط الشیخ عبدالله الهرری به رشته تحریر در آمده است. اطاعت از امیرالمومنین به فرموده کتاب و سنت یاایها الذین آمنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم واجب است وکسانی که به خروج خلیفه در آمدند کفرشان ثابت است و به نحو مردن جاهلیت میمیرد. ابن تیمیه در کتاب منهاج السنه علت خروج ناکثین و مارقین و قاستین را نبود عدالت در امیرالمومنین می داند و معتقد است که امیرالمومنین در هفتاد جا دچار اشتباه شده است. نویسنده این کتاب در صدد بررسی کسانی است که با امیرالمومنین به محاربه پرداختند و همچنین تهمت هایی که ابن تیمیه انتساب به امیرالمومنین داده است را بیان می کند. این کتاب شامل مقدمه و چند بخش می باشد. در بخش های ابتدایی کسانی که خروج کردند بر امام و همچنین از ندامت طلحه و عایشه و مراد معاویه از قتال را بیان می کند. در بخش های میانی انحرافات ابن تیمیه و بغض ابن تیمیه نسبت به امیرالمومنین را بررسی می کند. بخشهای پایانی هم احادیثی را به فضیلت امیرالمومنین اختصاص داده است. نویسنده پس از بررسی محاربین و تهمت هایی که به امیرالمومنین زده اند به این نکته اشاره می کند که ابن تیمیه شخصیتی قابل اعتماد نیست و نمی توان به احادیثی که می آورد اعتماد کرد.

کتاب مفاهیم یجب ان تصحح نوشته محمد بن علوی مالکی اهل عربستان سعودی است. سید محمد بن علوی از معدود علمای حجاز بود که با تکیه بر کرسی تدریس در دانشگاه‌های عربستان و وعظ در مسجد الحرام با شجاعتی قابل وصف به نقد وهابیت پرداخت. این کتاب در عربستان اجازه انتشار ندارد. این کتاب نفیس با عنوان "مفاهیم یجب أن تصحح" در عربستان سعودی عرضه شد ولی با عکس‌العمل شدید برخی علمای وهابی روبرو شد و نویسنده آن از سوی آنان طرد و تکفیر شد؛ به گونه‌ای که مدتها مؤلف در محاصره و تحت نظر بود و چاپ و انتشار این کتاب ممنوع گردید؛ ولی این امر مانع انتشار این اثر ارزنده نگشت؛ بلکه در کشورهای گوناگون از جمله: مصر، سوریه، امارات، پاکستان، مغرب و... مکرر به چاپ رسید و مورد استقبال دانشمندان اهل‌سنت قرار گرفت. خصوصیت منحصر به فرد این کتاب که به پاسخگوئی شبهات و ایرادات وارده از سوی وهابیت می‌پردازد این است که از سوی فردی تالیف گردیده که سالها به عنوان یکی از علمای بزرگ وهابیت در مسجد الحرام به تبلیغ می‌پرداخته و در اواخر عمر وظیفه خویش دانسته تا خطاها و برداشت‌های اشتباه را اصلاح و تا حدی دین خود را به پیامبر (ص) ادا نماید و تمامی‌پاسخ‌های او مستند به کتب و روایات مورد تایید اهل‌سنت و جماعت می‌باشد و حساسیت فوق‌العاده‌ای که در انتخاب احادیث و استنادات به کار گرفته است جای هرگونه شک و شبهه را در اصلاح مفاهیم مذکور از بین برده است. مؤلف، این کتاب را در سه باب تنظیم نموده است: باب اول) مباحث عقیدتى مانند: بدعت، توسل؛ باب دوم) مباحث نبوى که به خصائص و حقیقت انسانى پیامبر پرداخته و مفهوم تبرک به پیامبر و آثار او را تعیین مى‏کند؛ باب سوم) مباحث متفرقه از جمله زندگى برزخى و مشروعیت زیارت پیامبر و مسائل مرتبط با آن از قبیل آثار، مشاهد و مناسبت‏هاى دینى.