مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب ابن تیمیة و العقیدة السلفیة فی التشبیه و التجسیم، توسط سید علاءالدین سید امیر محمد الکاظمی القزوینی به رشته تحریر در آمده است. ابن تیمیه و سلفیه بر عقیده تشبیه و تجسیم خداوند متعال هستند. آنان آراء و نظرات خود را استناد به آیات صفاتی که برای خدا در قرآن ذکر شده می دهند و به روایات و احادیثی که بدان تصریح داشته باشد استناد نمی کنند. نویسنده در اثر حاضر سعی بر این دارد تا عقائد و نظرات منحرف ابن تیمیه و سلفیون را در تشبیه و تجسیم و رؤیت خدا بیان کند و همچنین به برخی از اکاذیب و افتراءات و خداع ابن تیمیه و شاگردان و یاران و کسانی که او را تأیید می کنند از اتباع سلفیه و خود را به عنوان فرقه ناجیه معرفی کرده و اتهامات زیادی را بر مسلمین وارد کرده و مسلمین را مشرک و کافر می خوانند و مسلمین را اهل بدعت معرفی می کنند. این کتاب شامل مقدمه و بیست و هفت مطلب می باشد. برخی از مطالب این اثر مباحثی چون، فرقه ناجیه، نظر ابن تیمیه از مخالفینش و افتراء بر آنان، ابن تیمیه و حدیث احمد بن حنبل در لعن یزید بن معاویه، کلام در عقیده تشبیه و عقیده تجسیم، اثبات صورت برای خدا از صورت، ابن تیمیه از مجسمه است، مجسمه چه کسانی هستند؟، کلام در عقیده رؤیت خدا، مسأله عقیده رؤیت از منظر اهل بیت(ع) و شیعیانشان، کلام در عقیده بر مکان و جهت و فوقیت برای خدا و ..... می باشد. مؤلف پس از بررسی عقائد ابن تیمیه و سلفیه در تشبیه و تجسیم باری تعالی، ابتدا به تبیین عقائد آنان پرداخته و سپس به این نتیجه رسیده است که عقیده آنان باطل و منحرف می باشد و عقائد آنان را رد نموده است.

کتاب تناقضات الالبانی الواضحات فیما وقع فی تصحیح الاحادیث و تضعیفها من اخطاء و غلطات توسط سید حسن بن علی السقاف به رشته تحریر درآمده است. البانی از علمای برجسته وهابیت دیدگاههای خاصی در علم حدیث، رجال و درایه دارد نویسنده در جلد دوم کتاب تناقضات ، أشکال خطاها و غلط های البانی را بیان می کند . نویسنده بیش از 400 تناقض از گفتارهای البانی را در جلد اول خود می آورد و ادامه بحث تناقضات البانی را به جلدهای بعدی موکول می کند. کتاب در سه مجلد تالیف شده است. جلد سوم کتاب از مقدمه و حدود 55 قسمت تشکیل شده است که برخی از این قسمت ها یک یا چند اشکال به البانی را شامل می شود. از جمله مواردی که نویسنده در این جلد بسیار بر آن تأکید دارد، تناقضات البانی در کتاب« صفة صلاته» می باشد. نویسنده پس از بررسی اقوال البانی، به این مطلب تصریح می کند که البانی هر حدیثی که مخالف دیدگاه وی بوده است را ضعیف شمرده و بر راویان آن طعن وارد کرده است؛ همچنین وی احادیث ضعیفی را تصحیح کرده که در هر دو روش وی، نقدهای فراوانی وارد است.

کتاب وصول التًهانی بإثبات سنیًه السًبحه والرًد علی الألبانی توسط محمود سعید ممدوح به رشته تحریر درآمده است. ناصر ألبانی یکی از بزرگان وهابیت می باشد که ذکر گفتن با تسبیح را بدعت می داند و نظر خود را با یک حدیثِ ضعیف استدلال کرده است. نویسنده درصدد اثبات بدعت نبودن ذکر گفتن با تسبیح است و اینکه این خود سیره صحابه بوده است. این کتاب شامل مقدمه, بعض أحوال عبادت خدا بدعت و تضلیل و ... می باشد, دو نصیحت به ألبانی, بعضی از تصنیف کنندگان در مشروعیت ذکر گفتن با تسبیح, کلام ألبانی در حدیث سعد بن ابی وقاص و جواب به آن, بیان توثیق عایشه بنت سعد, تصرف ألبانی در کلام حافظ ابن حجر, إلزام ألبانی به تحسین حدیث صفیه, ذکر متابعت قویه به هاشم بن سعید کوفی, تنبیه بر کلام ذکر ألبانی در ردً بر شیخ حبشی, تناقض ألبانی در ابراهیم بن مهاجر, ذکر خدای تعالی در عدد محصور بدعت نیست و ردً ألبانی در آن, ذکر جماعتی از صحابه که نوی و حصی را در تسبیح استعمال می کردند, نمونه ای از استشفاء و تبرک امام احمد به آثار نبی(ص), جواز تسبیح به سبحه, بیان خطای البانی در منع تسبیح به سبحه, بیان استدلال به حدیث بر بدعیت تسبیح به سبحه و نظرات و جواب به آن و خاتمه می باشد. نویسنده در پایان می فرماید که شایسته است بر ألبانی و دیگران که برای رسیدن به حقیقت تمام کتب و أسناد مصححه را بررسی کند و بعد از آن حکمی را بیان و صادر کند و به یک کتاب ضعیف فقط کفایت نکند.

کتاب مع الشیخ عبدالله السعد فی الصحبة و الصحابة توسط حسن بن فرحان المالکی به رشته تحریر در آمده است. مدتي است در عربستان، از علماي اهل سنت افرادي هستند که با تندروي‌هاي سلفي‌ها و وهابيان مخالفت کرده و در برابر افکار ناصواب آنها ايستاده‌اند. آنان در کتاب‌ها و سخنان خود به شبهات وهابيان پاسخ داده و آنها را به اعتدال و ميانه‌روي دعوت مي‌نمايند. در اين کتاب ديدگاه‌هاي یکی از آنان را بررسي مي‌کنيم. نویسنده سخنان و مباحثی را در موضوع «صحبة و صحابة» با شیخ عبدالله بن عبدالرحمان سعد که یکی از علمای علم حدیث می باشد جمع آوری نموده و در این کتاب نگاشته است. این کتاب شامل موضوعاتی به شرح ذیل است.آیه الحجر و النصره، آیا جایز است دفاع از عبدالله بن اُبی، تعریف صحابه در اصطلاح، جواب بر شبهه حدیث الخلوق، لفظ حدیث سفینه و... نویسنده بر این باور است در این مباحثی که با شیخ عبدالله داشته، به نتیجه ای درست و مطلوب برسد. و چون دلیل به آثار آورده، و راه و روش اهل حدیث را پیش گرفته، همراه با تحکیم نصوص شرعی در این مباحث امید بر این دارد تا شیخ ترک تقلید و تعصب کند.

کتاب فتح المعین بنقد کتاب الاربعین و یلیه بینی و بین الشیخ بکر تالیف عبدالله بن محمد الصدیق الغماری است. او کتاب خود را در پاسخ به دیدگاه های ابواسماعیل هروی درباره تجسیم و تشبیه که در کتاب الاربعین او آمده است، نگاشته است. کتاب مذکور مشتمل بر یک مقدمه و بیست و دو نقد و یک خاتمه است. نقد اول در باب ایجاب قبول صفت باری تعالی است. نقد دوم در نقد کسانی است که کتمان کنندگان صفات باری تعالی را مورد نقد رد و طرد قرار می دهند. نقد سوم در رد کسانی است که خداوند را شی‌ء ای از اشیاء می داند. نقد چهارم در رد کسانی است کع خداوند متعال را شخص می دانند. نقد پنجم در نقد کسانی است که برای خداوند نفس ثابت می کنند. نقد ششم در نقد کسانی است که خداوند باری تعالی را در آسمان می دانند و بر این مطلب دلیل می آورند. نقد هفتم بر کسانی است که برای خداوند کرسی در نظر می گیرند. نقد هشتم بر کسانی است که برای خداوند تعالی اثبات حدّ می کنند. نقد نهم عبارت است از نقد کسانی که برای خداوند جهت در نظر می گیرند. نقد دهم در نقد صورت برای خداوند است. نقد یازدهم در رد کسانی است برای خداوند چشم در نظر می گیرند. نقد دوازدهم در رد کسانی است که برای خداوند دو دست فرض میکنند. نقد سیزدهم در رد کسانی است که قائلند خداوند با دست خود بهشت را آفرید. نقد چهاردهم در رد و نقد کسانی است که برای خدا خط در نظر می گیرند. نقد پانزدهم، در نقد این دیدگاه است که خداوند صدقه مومن را خود اخذ می کند. نقد شانزدهم در رد کسانی است که برای خداوند انگشتان در نظر می گیرند. نقد هفدهم، هیجدهم و نوزدهم در رد کسانی است که برای خداوند خنده و قدم در نظر می گیرند و قدم را به معنای پا می گیرند. نقد بیستم در رد این دیدگاه است که خداوند هروله( دویدن آرام) دارد. نقد بیست و یکم و بیست و دوم در د اثبات نزول خداوند به سوی آسمان دنیا و دیدن خداوند در بهشت است.

کتاب اتحاف الکائنات ببیان مذهب السلف و الخلف فی المتشابهات و رد شبه الملحدة و المجسمة و ما یعتقدونه من المفتریات، توسط محمود محمد خطاب السبکی به رشته تحریر در آمده است. عقیده بر این که خداوند متعال دارای جهت می باشد و بر عرش در مکانی مخصوص نشسته است، این عقیده سلف می باشد و مسلمانان را مجبور به پذیرش این اعتقاد می کنند و می گویند هر کس بر این عقیده نباشد کافر است و استدلال به قول خداوند متعال در قرآن می کنند که فرموده ( الرحمن العرش إستوا ) و همچنین قول خداوند متعال ( امنتم من فی السماء ) آیا این اعتقاد صحیح می باشد یا نه و ..... مؤلف این کتاب درصدد بوده تا به سؤالی که از او بعضی از راغبین در شناخت عقائد دین و نظراتی بر مذهب سلف و خلف در متشابهات از آیات و روایات آمده جواب دهی کند. این کتاب شامل مقدمه و بیست و یک مبحث می باشد. بعضی از مباحث آن: سؤال مطرح شده از مؤلف این اثر که موجب به تألیف این کتاب شده است. جواب مؤلف از سؤال ذکر شده که مؤید به براهین قاطعه بر شبه ملحدین می باشد. بیان مبحث استواءی خدا بر عرش، بیان مبحث ید برای خدا، بیان مبحث وجه برای خدا، بیان مبحث ساق و قدم و پا برای خدا، بیان مبحث فوقیت و جهت برای خدا، و ..... می باشد. مؤلف پس از بررسی سؤالی که از او در رابطه با عقائدی که در مذهب سلف و خلف می باشد. شده به جوابدهی اقدام نموده و در جوابیه خود به نقد و رد عقائد تشبیه و تجسیم و رؤیت و ...... پرداخته است

کتاب تبیین ضلالات الألبانی شیخ الوهابیة المتمحدث توسط شیخ عبدالله الهرری به رشته تحریر در آمده است. البانی یکی از علما و محدثین معروف سلفی است. او از جمله منحرفین بوده و عقاید او از شذوذ و نوادر زیادی برخوردار می باشد. نویسنده با روبروی شدن با زیادی مبطلات غیرمرسوم، فریبکاری و برخورد با نظرات عقایدی او که شذوذ و نوادر محسوب می گشته به نقد آنان پرداخته و آن را ردکرده است. این کتاب شامل مقدمه و بیست و یک فصل می باشد. برخی از فصول آن به ترتیب عبارتند از: عقاید شاذ و نادر البانی، عقیده شاذ البانی در مساله کلام الله، عقیده شاذ البانی در مساله تاویل، البانی عقیده تاویل بخاری را انکار کرده، به ادعای البانی هر کس کفر بگوید یا فعل کفرآمیزی از وی سر بزند حکم مکره و اجبار بر اوست، عقیده شاذ البانی در مساله توسل و استغاثه و ... نویسنده پس از بررسی عقاید منحرف البانی که سرشار از عقاید شاذ و نادر اوست آنان را نقد کرده و سپس ردیات بر آنان آورده است. هدف نویسنده از نگارش این کتاب رد عقاید باطل و انحرافی البانی و دفاع از حق و احقاق آن است.

کتاب التندید بمن عدّد التوحید نوشته حسن بن علی سقاف و پیرامون موضوع توحید به رشته تحریر در آمده. مصنف در این کتاب بر آن است تا ثابت نماید آنچه در اسلام آمده یک توحید است و بحث توحید سه گانه _ توحید الوهی، توحید ربوبی ، توحید صفات _ بعد از پیامبر وارد دین گشته است. وی در ابتدا برای اثبات این موضوع به آیات کریمه واحادیث شریفه تمسک جسته. در فصل بعد این نکته را در قرآن دنبال نموده که اعتراف به صرف وجود خدا و عدم اعتقاد به وحدت او موجب ایمان نیست بلکه در نظر قرآن کافر هم شمرده میشود این نکته در مورد شخصی که توحید روبوبی را قبول دارد نیز صحیح است. در فصل بعد به قسم سوم توحید پیرامون توحید صفات واسماء الهی پرداخته است ودر ادامه این بحث به نقد تفکرات ابن تیمیه پیرامون تشبیه وتجسیم خداوند پرداخته شده. در ادامه کتاب فصلی تحت عنوان ابطال تقسیم توحید به ربوبی والوهی آمده است: ودر آن به توضیح مسائلی چون دعا ( معنا ، مفهوم و...) وسجده بر خدا وتوسل و.. پرداخته شده است. فصل بعدی به ابطال قسم سوم از توحید یعنی توحید صفات اشاره و در آن به نقد وبرسی آرائ اشاعره پرداخته شده است. در ادامه چند فرع و در پایان به چند نمونه از افکار باطل ومخالف اسلام که در کتاب (شرح الطاویه )ابن ابی عز اشاره شده.

کتاب تنزیه الحق المعبود عن حیز والحدود توسط عبدالعزیز عبدالجبار الحاضری به رشته تحریر در آمده است. بحث در امور عقیده ای کاری بسیار سخت می باشد ولکن بعد از مشاهده برخی کج فهمی ها و بستن افتریات به ذات اقدس الهی هر مسلمان آگاهی را بر آن میدارد تا گامی در دفاع از حقیقت بردارد. نویسنده در این کتاب برآن است تا مسئله توحید و تنزیه باری تعالی از شباهت به مخلوق را، به زبانی عالمانه اما ساده وقابل فهم برای همگان از دیدگاه علمای اسلام بیان نماید. این کتاب جامع بعد از تعریفات متعدد از مولف وکتابش توسط تنی چند از علما و صاحب نظران با مقدمه ای آغاز و بعد از آن بحث کتاب را با بیان عقیده الطحاوی و مراد ایشان آغاز میشود در بخش بعدی نظرات ائمه حنفیه را در تنزیه خداوند از حدود وجهت بیان شده است که در ادامه نویسنده حدود سی نمونه از نصوص ایشان را بیان می کند بیان عقیده ابن تیمیه پیرامون حدود الهی رادر ان مواردبیان می نماید .بعد از آن تحریف بعضی از معاصرین همجون بن باز در کلام الطحاوی گوشزد شده و سپس به بیان عقاید سایرین همچون ماتردیه و اشعری پیرامون تنزیه الهی پرداخته شده است در این فصل نیز قریب نود نمونه بیان شده است.بعد از آن دو شبهه که تحت عنوان پرسش از مکان خداوند بیان شده است توضیح و پاسخ گفته شده است کتاب بایک ملحق در بیان عقاید ابن تیمیه و یک خاتمه به پایان رسیده است. نویسنده در ان کتاب نظرات عالمانه و مدقانه علمای مذهب اهل تسنن را به خوبی بیان و آنها را از عقاید وهابیت تمییز داده است.

کتاب الدرر السنیة فی الرد علی الوهابیة توسط سید احمد بن السید زینی دحلان به رشته تحریر در آمده است. این کتاب موضوع جواز توسل به نبی مکرم (ص) پرداخته که در پی آن مباحثی چون جایگاه برزخی شهدا و در صدر آن پیامبر اکرم پرداخته شده است ونیز بحث جواز توسل وشفاعت مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده در ابتدای کتاب خویش جواز زیارت قبر رسول اکرم (ص) را از چهار منبع یعنی کتاب ، سنت واجماع وقیاس اثبات نموده است وبرای هرکدام نمونه ای ذکر نموده است.در بخش اول به آیه (ولو أنهم إذ ظلموا أنفسهم جاؤوك فاستغفروا الله واستغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحيما) استدلال نموده وبیان داشته زیارت نبی دارای فواید عظیمی میباشد واینها مخصوص زمان حیات نبی(ص) نیست سپس با آوردن کلام بزرپان اهل سنت زیارت قبر رسول اکرم را لازم وطبق نظر برخی با توجه به حدیث (من حج البیت ولم یزرنی فقد جفانی ) جفا بر پیغمبر را حرام دانسته اند در ادامه مولف به نفی شرک وبلکه راجح بودن مرقد رسول اکرم (ص ) ونیز بررسی حدیث شد الرحال پرداخته است.در بخش دیگر بحث توسل وصحت آن شروع میشود وابتدا حدیثی مبنی بر دعای پیغمبر وتوسل ایشان ذکر شده است.ودر ادامه کلام محدثین و.. در این زمینه آورده شده است در ادامه به فعل برخی از صحابی همچون بلال بن حرث وعمر بن خطاب در استسقاء اشاره شده است همچنین به بیان ایه ( ابتغو الیه الوسیله ) اشاره شده وتصریح واثیات شده مصداق اتم وسیله پیامبر اکرم (ص) میباشد در ادامه به انتقال اموات وشهدا از این دنیا به عالم برزخ اشاره میشود ودر ادامه شرک دانستن توسل را قبیح میداند وبا توضییح آن به خوبی روشن میسازد که توسل به این معنا نیست که موثری غیر خدارا بجوییم بلکه ایشان وسیله است.در بخش دیگر به مستحبات در زیارت نبی می پردازد ودر ادامه بحث التبرک به آثار صالحین میآورد ودر توضیح آن به تبرک جستن صحابی به آب وضوی پیامبر اشاره میکند ولذا آن را امری جایز میداند در بخش پایانی ولادت محمد بن عبدالوهاب اشاره میکند وضمن گریز به زندگانی او بدعتهایی را که در دین گذاشته نقل و نقد می نماید.