مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

دفتر حاضر قسمت اول فلسفه دین مایکل پترسون ، بروس رایشنباخ ، ویلیام هاسکر و دیوید بازینجر است که مجموعا در 13 جلد تدوین شده است. بنا به گفته نویسندگان این کتاب ما در روزگار هیجان انگیزی در عرصه فلسفه دین به سر می بریم. عصر اصل تحصلی تحقیق پذیری به سر آمده و فلسفه دین در آستانه نوسازی است . در این کتاب آراء کثیری از متفکرین غربی در باب دیدن مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی و نقد رویکرد تشبیهی ابن‌تیمیه در تفسیر صفات خداوند در قرآن کریم

نویسنده:

سید حمیدرضا رئوف

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

صفات خدا , اصطلاحنامه علوم قرآنی

چکیده :

موضوع شناخت خداوند و صفات او در قرآن، صورت‌های متعددی از تشبیه و تنزیه را بر مسلمین آشکار می‌کرد که فهم و توضیح آن، نگرش‌های کلامی تشبیهی و تنزیهی متقدم را پدید آورد. در این میان، رویکرد تشبیهی و موسوم به اهل‌ تشبیه از سدة اول اسلامی با تحولات متعددی همراه شد و پس از مقاتل‌بن سلیمان و محمدبن کرّام به ابن‌تیمیه رسید که نمایندة حنابله در روزگار خود بود. ابن‌تیمیه در تفسیر همانند اهل‌ حدیث متقدم، صورت آیات را مبنا قرار می‌دهد و این باور را با نوعی تعطیل عقلی همراه می‌سازد. استنادهای حدیثی ابن‌تیمیه نیز مبتنی بر احادیثی است که تنها از سوی اهل‌حدیث رواج یافته‌است. بر این اساس، تنها زمانی می‌توان به اندیشة وی روی آورد که اولاً مانند او قائل به تعطیلی تعقّل در باب جمع جسمانیت خدا با اوصاف تنزیهی او در قرآن باشیم. ثانیاً با رویکرد حدیثی وی به سراغ احادیث برویم و از آنان تأیید بگیریم. در غیر این صورت، با فرض اینکه فردی از اهل ‌سنت باشد، اما به مبانی ابن‌تیمیه قائل نباشد، نخواهد توانست مانند او فکر کند و به آنچه او مدعی است، ایمان آورد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 109 تا 132

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تلقی ابن سینا از معنای سلبی صفات واجب تعالی در مقایسه با اریوگنا

نویسنده:

حسن عباسی حسین آبادی، مستانه کاکایی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

صفات خدا , فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

از نظر آریوگنا اسناد صفات به خداوند به معنایی که برای مخلوقات به کار می‌رود نادرست است، اما اسناد آنها به خداوند به معنایی فراتر از آنچه برای مخلوقات به کار می‌رود بدون اشکال است، زیرا خداوند از سویی علت مخلوقات است و صفات مخلوقات در نهایت از سوی خداوند است، و از سوی دیگر نسبت به آنها تعالی دارد. از آنجا که آریوگنا صفات را توأمان از خداوند سلب و اثبات می‌کند می‌توان نظریۀ او را نظریۀ سلبی‌ـ‌ایجابی دانست که سلب صفات در آن به دلیل برتری خداوند نسبت به مخلوقات است. نظریۀ ابن‌سینا نیز دربارۀ صفات خداوند نظریۀ سلبی‌ـ‌ایجابی است. البته نگاه ابن‌سینا به سلب و ایجاب صفات متفاوت است. او معتقد است که خداوند واجد صفت وجود وجوب است و بقیه صفات خداوند به سلب یا اضافه باز می‌گردد. از نظر ابن‌سینا سلبی یا ایجابی بودن ظاهری صفات مهم نیست و تحلیل نشان می‌دهد که یک صفت سلبی ظاهری می‌تواند در واقع ایجابی باشد یا بالعکس. این تحقیق نشان می‌دهد که دیدگاه آریوگنا تعارضی با بیان‌ناپذیری خداوند ندارد، اما دیدگاه ابن‌سینا در تعارض با این مسئله است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 109 تا 129

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

دلالات القراءات القرآنية في إثبات الصفات الإلهية: صفات الذات وصفات الفعل

نویسنده:

محمد نبيل طاهر العمري, تهانی عفیف جابر, مصطفی المشنی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

صفات الهی , صفات ذات , آیات صفات الهی , صفات خدا , صفات فعلیه , اصطلاحنامه علوم قرآنی

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

صفات خدا در قرآن و نهج البلاغه: معنای اسماء حسنی و الحاد در اسماء خدا

نویسنده:

محمد تقی شریعتمداری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

متن

کلیدواژه‌های اصلی :

اسمای حسنی , صفات خدا , صفات خدا , اسمای حسنی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , آیات خداشناسی , معنای اسماء حسنی , الحاد در اسماء خدا , توقیفیت اسماء حسنی

چکیده :

نویسنده در این گفتار، بحث صفات خدا را براساس قرآن (سوره اعراف، آیه 180) مطرح و پیرامون دو محور اساسی آن، گفت و گو می کند: معنای اسماء حسنی و الحاد در اسماء خدا. پس از آن به توقیفیت اسماء حسنی می پردازد و نظرات زمخشری و احمدبن منیر اسکندری را می آورد. سپس به تفصیل، کلام علامه سید محمد حسین طباطبایی را نقل و نقد و بررسی می کند. آنگاه چهار جمله از نهج البلاغه می آورد که توقیفیت اسماء را نشان می دهد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

حاشیة علی الهیات الشرح الجدید للتجرید = حاشیة على الهیات شرح الجدید للتجرید = حاشیة على شرح التجرید للقوشچى = حاشیة على شرح التجرید للقوشجى

نویسنده:

احمد بن محمد مقدس اردبیلی؛ محقق: احمد عابدی

نوع منبع :

کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق

منابع دیجیتالی :

فهرست معرفی کتاب

وضعیت نشر :

قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

خداشناسی , اثبات امامت امیرالمومنین , 01. خداشناسی (کلام) , 17. فرق کلامی , صفات الهی , امامت , عقاید اهل سنت , معاد(کلام) , نبوت , دفع شبهات(افعال امام) , عقاید شیعه امامیه , امامت خلفا , حقیت امامت علی علیه السلام , سیره ائمه اطهار علیهم السلام , دفاعیه ها , شیعه شناسی , صفات خدا , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , 13. علم کلام , تجرید الاعتقاد: خواجه نصیر , کتب کلام شیعه

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

خواجه نصیرالدین طوسی

کد کنگره:

‏BP‎‏ ‎‏210‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏6‎‏ ‎‏ت‎‏30278‎‏

چکیده :

«الحاشیه علی الهیات الشرح الجدید للتجرید» تاليف مقدس اردبيلي، شرحي بر «شرح تجريد العقائد» معروف به «شرح جديد» از علاءالدين علي بن محمد قوشچي است. شرح قوشچي در ميان ساير شروح تجريد العقائد از اهميت ويژه اي برخوردار است. زيرا وي در اين كتاب پس از شرح عبارت هاي خواجه، به دفاع از اعتقادات اهل سنت پرداخته و اعتراضات خود را بر استدلال هاي خواجه نصير بيان كرده است. كتاب او در واقع جرح تجريد مي باشد، به همين جهت اين كتاب به ميدان برخورد آراء اهل سنت و شيعه تبديل شده است. پس از قوشچي مدت ها كتاب او به عنوان متن درسي كلامي در حوزه هاي علمي شيعه مطرح بوده و عده زيادي از عالمان و متكلمان شيعه و سني به نوشتن تعليقه و حاشيه بر آن همت گمارده اند. محقق اردبيلي ضمن تدريس اين كتاب به نوشتن حاشيه و نقد كلمات قوشچي پرداخته است. كتاب «الحاشیه علی الهیات الشرح الجدید للتجرید» را مي توان مهمترين اثر كلامي مقدس اردبيلي محسوب كرد. او در اين كتاب گاهي كلمات قوشچي را مورد نقد قرار مي دهد و گاهي به نقد كلام خواجه نصير مي پردازد. لذا از اين كتاب هم به تعليقه تجريد تعبير شده است و هم به حاشيه بر الهيات شرح جديد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی معناشناختی صفات خبری از دیدگاه صفاتیه (اشاعره) و معتزله با تاکید بر اندیشه فخر رازی و زمخشری

نویسنده:

فاطمه گلپایگانی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

چکیده

وضعیت نشر :

قم: دانشگاه مفید,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تأویل , معتزله , معناشناسی صفات , قاعده بلاکیف , پذیرش بلاکیف صفات , اهل سنت (مذاهب کلامی) , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , صفاتیه (مذاهب کلامی) , معطله (فرق کلامی) , آیات تشبیه , اسمای تنزیه , اشاعره (اهل سنت) , توحید ذاتی(کلام) , توحید صفاتی , توحید نظری , صفات خبریه , عقاید اشاعره , عقاید معتزله , عقیده تجسیم , عقیده تشبیه , معتزله (اهل سنت) , احادیث تنزیه , آیات توحید , تشبیه , توحید احدی , توحید واحدی: اعتقاد به نفی تعدد برون ذاتی , آیات صفات خبریه , تنزیه الهی , تنزیه کامل الهی , تجسیم , نظریه روح معنا , صفات خدا , تاویل‌ , اثبات بلاکیف , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , توحید الهی , توحید ذاتی , توحید صفاتی(فلسفه)) , توحید علمی (الهیات بالمعنی الاخص) , آیات صفات تشبیهی , مشترک , معناشناسی صفات الهی , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) , معناشناسی اوصاف الهی در زبان دین , نظریه تجرید معنا , بلکفه , تاویل اجمالی , تاویل تفصیلی , تاویل بدون قرینه , اشتراک‌ لفظی , اشتراک‌ معنوی , بلاکیف , التوحید: ابن خزیمه

کلیدواژه‌های فرعی :

صفات ثبوتی , صفات جلال , صفات جمال , عینیت ذات و صفات , صفات اضافی محض , جَهْمِیّه , حشویه (مرجئه شکاک) , مشبهه حشویه (مشبهه صفاتیه) , کرامیه (مجسمه مشبهه صفاتیه) , صفات ذاتی , صفات فعلی , صفات سلبی , سلفیه (فرق اسلامی) , مجبره , صفات اعتباری , صفات حقیقی ذات الاضافه , صفات حقیقی محض , صفات خبری درباره ذات الهی , صفات خبری ذات , صفات عقلی , صفات فعل خدا , صفات معنوی , ظهور افرادی , ظهور تصدیقی , ظهور تصوری , ظهور جملی , ظهور حرفی , ظهور مجموعی ,

چکیده :

موضوع صفات الهی به طور عام و صفات خبری(سمعی) به طور خاص، پس از موضوع امامت از اولین موارد اختلافی بین مسلمانان بوده و طیفی از تنزیه مطلق و نفی کلیه صفات(الهیات سلبی) تا تشبیه و تجسیم خداوند را در بر می گرفت. در این بحث، اختلاف پیرامون دو محور بوده است: الف) رابطه ذات و صفات و ب) هستی شناسی و معناشناسی صفات خبری(از اثبات هر دو جنبه تا نفی آن) کسانی که با نگاه حد اکثری کلیه صفات ذاتی و خبری را برای خداوند اثبات می کردند، صفاتیه و بعدها اشاعره نام گرفتند و کسانی که صفات را نفی می کردند(ضد صفاتیه) از سوی مخالفین معطله لقب یافتند.اشاعره به مرور از صفاتیه متقدم فاصله گرفتند و به دیدگاه معتزله نزدیک شدند. اما با ظهور مجدد سلفی گری، دورۀ بازگشت به صفاتیه متقدم آغاز و این جریان در نقد اشاعره بسیار فعالند. در خصوص صفات خبری که تاکید اصلی این تحقیق است، دو نماینده از جریان اشاعره و معتزله برگزیده و مورد مقایسه و ارزیابی واقع شده است. زمخشری به عنوان یک معتزلی تمام عیار، همه صفات خبری را با حمل به مجاز، استعاره و کنایه به تاویل برده است. فخر رازی به عنوان اشعری متاخر، علاوه بر بحث صفات خبری در تفسیر خویش، در کتاب مستقلی که در نقد کتاب توحید ابن خزیمه (صفاتیه متقدم) نگاشته، با نفی دیدگاه صفاتیه متقدم، موضعی نزدیک به زمخشری دارد. امامیه صفات خبری را از نظر هستی شناسی نفی و از نظر معناشناسی با روش های مختلف در غیر معنای لغوی اولیه به کار برده اند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نسبت دادن صفات متناقض به خداوند

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

از آنجا که علم و دانش ما، بلکه تمام هستى ما محدود است هرگز نمى توانیم به «کنه» و حقیقت ذات خداوند که نامحدود است برسیم، چرا که آگاهى از کنه چیزى به معنى احاطه بر او است، چگونه موجود محدود، مى تواند احاطه به ذات نامحدودى پیدا کند؟ همچنین، شناخت کنه «ص بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

صفات خدا , مکتب تفکیک

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

رابطه ی کمال توحید خداوند در نفی صفات او

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

در خطبه اول نهج البلاغه از امیر المومنین(علیه السلام) نقل شده است: «و کمال توحیده الاخلاص له و کمال الاخلاص له نفی الصفات عنه»؛ (کمال توحیدخدا، اخلاص برای اوست و کمال اخلاص، نفی صفات از خداست). چگونه می توان گفت که کمال توحید و یگانگی او، در گرو نفی بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید صفاتی , توحید نظری , صفات خدا , توحید صفاتی(فلسفه)) , مکتب تفکیک

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اربعین فی اصول الدین المجلد 1

نویسنده:

محمد بن عمر فخر رازی

نوع منبع :

کتاب , آثار مرجع

منابع دیجیتالی :

فهرست معرفی کتاب

وضعیت نشر :

حیدرآباد (دکن): مطبعة مجلس دائرة المعارف العثمانیة ,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

01. خداشناسی (کلام) , 17. فرق کلامی , 16. کلام عقلی , 19. مسایل کلامی , صفات الهی , عقاید اهل سنت , دفع شبهات(افعال امام) , عقاید شیعه امامیه , کلام اشعری , کلام اهل سنت , صفات خدا , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , 13. علم کلام , کتب کلام اهل سنت , کتب کلام اشاعره

کلیدواژه‌های فرعی :

امتناع رؤیت , امکان واجب الوجود , حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam , رؤیت خدا , حدوث عالم جسمانی , علم الهی , قدرت الهی , کلام نفسی خدا , احکام کلی وجود , اصالت وجود , برهان حدوث , عالم ( امکانی ) , امان به نیت شنیدن کلام خدا , کلام در ذات خدا , مفهوم واجب الوجود , واجب الوجود من جمیع الجهات ,

شماره ديويي:

297/414

چکیده :

كتاب «أربعين» نوشته فخر رازي،متکلم مشهور اشعری، يكى از مهم ترين كتب در علم كلام به حساب مى‌ آيد، چنانكه افراد متعددى به اين كتاب مراجعه كرده و از مطالب اين كتاب استفاده نموده و يا گاه بر بعضى از مطالب آن ايراداتى نوشته‌ اند. مباحث اين كتاب در 40 مساله بيان شده است كه مولف هر موضوع كلامى را در مسأله‌ اى بيان كرده و گاه يك مسأله از چندين فصل تشكيل مى‌ شود. اگر كتب كلامى اهل سنت به ويژه اشاعره كه بعد از فخر رازى نوشته شده است ملاحظه شود، در موارد متعددى به اين كتاب استناد شده است. بلكه از بعضى نقل‌ ها چنين استفاده مى‌ شود كه «أربعين» كتاب درسى بوده و در حوزه‌ هاى علميه اهل سنت تدريس مى‌ شده است. ابن رجب در كتاب العقود الدرية مى‌ گويد: «و لازم الشيخ تقى الدين بن تيمية مدة و قرأ عليه قطعة من الاربعين فى اصول الدين للرازى». در نقل‌ هاى ديگران نيز از سيره ابن تيميه چنين بر مى‌ آيد كه او اين كتاب را براى طلاب علم تدريس مى‌ كرده است و در بعضى از كتاب‌ هايش به عباراتى از اين كتاب استشهاد و يا عباراتى از آن را نقد مى‌ كند. مولف در اين كتاب بيشتر به مباحث اختلافى بين اهل سنت، خوارج، معتزله، مرجئه، شيعه و سائر مذاهب اسلامى مى‌ پردازد و كتاب در بيان مباحث بيشتر سبقه فلسفى دارد تا نقلى و روايى.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

تعداد رکورد ها : 1020

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.