مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
05. فرجام شناسی Eschatology
>
معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی)
>
اسماء و احکام
>
اسم (فرجام شناسی)
>
ایمان (فرجام شناسی)
ایمان ابوطالب
ایمان ابولهب
ایمان ابوین نبی(ص)
ایمان اجمالی
ایمان اختیاری
ایمان اصحاب کهف
ایمان اطفال
ایمان امت
ایمان انبیا
ایمان بعد الکفر
ایمان به خدا
ایمان به غیب
ایمان پیامبر(ص) قبل از بعثت
ایمان تلقینی
ایمان حقیقی
ایمان خلفای ثلاثه
ایمان راسخ
ایمان شرعی
ایمان شهودی
ایمان صاحب کبیره
ایمان عبد
ایمان فاسق
ایمان قلبی
ایمان کافر
ایمان کامل
ایمان لسانی
ایمان مجازی
ایمان مذهبی
ایمان مرتد
ایمان مسلمانان
ایمان مقلد
ایمان منجی
ایمان موافات
ایمان ناجز
ایمان نیکوکاران
ایمان یقینی
معاد انسان
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
تعداد رکورد ها : 670
عنوان :
علم و ایمان به عقاید دینی و رابطه آن دو از منظر امام خمینی
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه، علی شفابخش، زینب لقمان نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان
,
عقاید دینی
,
رابطه علم و دین
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
امام خمینی
,
علم
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
علم و ایمان به عقاید دینی از مهم ترین موضوعات کلام اسلامی شمرده می شوند. مبحث ایمان در کتب کلامی غالباً ذیل عنوان «الأسماء و الأحکام» مورد بررسی قرار می گیرد و، به تبع آن مسئلة علم نیز به میان می آید. علاوه بر چیستی علم و ایمان، تبیین رابطۀ آن دو نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان، امام خمینی; نیز در آثار خود علم و ایمان و همچنین کیفیت تعامل و دادوستد میان آ ن دو را فراوان مورد بحث و تدقیق قرار داده اند.حضرت امام; بر این باور است که علم- در مقابل ایمان- عبارت است از تصدیق فکری و اعتقاد نظری. این علم از طریق دو منبع معرفتی برای انسان حاصل می شود: یا از راه «تأملات عقلانی» یا به واسطۀ «اخبار دینی». این «ادراک عقلی» باید به «ایمان قلبی» تبدیل شود تا مفید و اثربخش واقع گشته، عمل و اخلاق از آن پدید آید. مراد از «ایمان» هم، «تنزّل علم عقلانی به مرتبة قلب» می باشد. اعتقاد به ضرورت ابتنای ایمان دینی، بر اصول فلسفی- به ویژه بر اساس مبانی حکمت متعالیه- از سوی امام خمینی;، دیدگاه بدیعی در حوزة علم کلام است که در تقابل جدّی با رأی بسیاری از متکلمان، فقها و محدّثان قرار دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 38
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبنای انسان شناختی تمایز عقل و ایمان نزد توماس آکویناس و دکارت
نویسنده:
سیمین اسفندیاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آکوئیناس
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
دکارت
,
الهیات مسیحی
,
عقل و ایمان
,
فلسفه دین
,
عقل((ملکه محموده مربوط به عمل)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
محدودیت عقل بشر ,
اختیار انسان ,
انسان ,
غضب ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
عقل(منطق) ,
عقل و اراده ,
قوه عقلانی ,
انسان شناسی مسیحی ,
اراده عقلی ,
قوه حسی ,
قوه شهوت ,
تصویر خدا بودن انسان ,
تصویر خدا در نفس ,
حقایق ایمانی ,
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
در بحث رابطه عقل و ایمان بهعنوان یکی از مباحث مهم در حوزه الهیات و فلسفه، توماس آکویناس یکى از متکلمان برجسته مسیحى در قرون وسطا بارویکرد عقلگرایى خود، عقل را مستقل از ایمان، بلکه حاکم بر آن مىداند. در عقلگرایی جدید نیز که دکارت مؤسس آن دانسته میشود، چیزی فراتر از عقل وجود ندارد؛ به عبارت دیگر هر آنچه با عقل قابل شناسایی نباشد، در حوزه معرفت قرار نمیگیرد. هرچند دکارت و توماس آشکارا دو روش کسب معرفت، یعنی عقل و ایمان را از هم جدا میکنند، اما بین آنها تناقضی نمیبینند، بلکه بین آندو به هماهنگی بنیادی قائلاند. در این مقاله با توجه به تفوق و برتری اراده بر عقل که در انسانشناسی دکارت و آکویناس دیده میشود، به تبیین نسبت بین ایمان و عقل براساس بینش آنان از انسان پرداخته میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 111
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گذری بر جایگاه نقد و عقل گرایی از دیدگاه قرآن
نویسنده:
یحیی یثربی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
نقد از نظر قرآن کریم
,
عقل از نظر قرآن کریم
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ایمان ,
مسیحیت ,
شیعه ,
عقلگرایی ,
شک ,
شیعه (اعم، مذاهب کلامی) ,
عقاید مسیحیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
نقادی ,
نسبت واقعیت و پندار ,
خطا در تفکر ,
ترویج شک ,
پلورالیسم دینی ,
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
این مقاله بر آن است تا جایگاه نقد و عقل گرایی را از دیدگاه قرآن کریم مورد بررسی قرار دهد. مولف اعتقاد دارد که دین اسلام با مسیحیت تفاوت جوهری دارد زیرا اسلام بر خلاف مسیحیت به عقل گرایی دعوت می کند و پیام دین اسلام در عصر جدید چیزی جز عقلانیت نیست و برای این سخن از قرآن دلایل متعددی ذکر می کند. همچنین مولف معتقد است که پیام دیگر قرآن برای انسان جدید فرهنگ نقد می باشد. زیرا ایمانی اهمیت دارد که بتواند در برابر تردیدها و شک ها مقاومت نماید. بنابراین نگاه انتقادی به دین و فرهنگ خود برای رسیدن به یقین لازم و ضروری است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نگاهی به ارزشمندی زندگی در منظر علامه طباطبایی و طبیعتباوران
نویسنده:
علی عسگری یزدی، مسعود میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: مجتمع آموزش عالی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پوچ انگاری
,
معناداری زندگی
,
اعتقاد به معاد
,
ارزش زندگی
,
خلود
,
فلسفه دین
,
طبیعتباور
,
فرا طبیعتباور
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
ایمان (فرجام شناسی) ,
حیات اخروی ,
حیات دنیوی ,
اعتقاد به خدا ,
هدف زندگی ,
علم ریاضی ,
اگزیستانسیالیسم ,
قرآن ,
کفر ,
جاودانگی انسان ,
کمال نفسانی ,
پوچی زندگی ,
معنای حداقلی زندگی ,
ارزش حداقلی زندگی ,
معنای حداکثری زندگی ,
ارزش حداکثری زندگی ,
زندگی استقلالی دنیا ,
مشکک بودن زندگی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ناصر مکارم شیرازی
چکیده :
پرسش از ارزش زندگی از مهمترین دغدغههای انسان بهویژه در عصر حاضر است. مسئله ارزشمندی زندگی زیرمجموعه معنای زندگی است. مقصود از معنای زندگی گاهی هدف از خلقت انسان است و گاهی مقصود کارکرد آن و گاهی به معنای ارزشمندی زندگی است. آیا زندگی ارزش زیستن دارد؟ در این مقاله به ارزشمندی زندگی از نگاه طبیعتباوران و مرحوم علامه که از فراطبیعت باوران است، میپردازیم. در این پژوهش نظریات طبیعتباوران با نظریه فرا طبیعتباور و خدامحور علامه مقایسه شده است؛ علامه زندگی بدون اعتقاد به خدا و جاودانگی انسان با تداوم زندگی پس از مرگ را پوچ و فاقد ارزش میداند. به نظر نگارنده ارزش و ارزشمندی زندگی امری مشکک و ذومراتب است. طبیعتباوران همچون فرا طبیعتباوران و خدامحوران در تلاشاند به مراحلی از ارزشمندی زندگی دست یابند، هر چند ارزش زندگی بدون باور به خدا و جاودانگی انسان در قیاس با ارزشمندی زندگی با باور به خدا و جاودانگی بشر بسیار اندک و ناچیز است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 119
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حل مشکل گناه ذاتی بر مبنای دو اصل «ایمان» و «لطف» در نظام فکری آگوستین
نویسنده:
زهرا محمودکلایه، رضا اکبریان، محمد سعیدی مهر، رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان
,
لطف
,
اراده
,
آگوستین
,
اراده
,
لطف
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
عقل(منطق)
,
اراده
چکیده :
یکی از اساسی ترین مسائل آگوستین در طول حیات فکری اش، یافتن پاسخ این مسئله است که چه چیز وصول بشر به حکمت حقیقی و سعادت را این چنین دشوار و در مواردی غیر ممکن ساخته است. پاسخ وی را می توان در یک کلمه خلاصه کرد: «گناه». به همین جهت او درصدد بر می آید تا با ارائة دو اصل بنیاد، ایمان و لطف، مشکل گناه را در بشر حل کند تا مسیر دستیابی به حقیقت را بر وی هموار سازد. اما باور او به «گناه ذاتی» که مبنایی برگرفته از متن مسیحیت است، وی را در حل این مشکل با دشواری هایی مواجه می سازد. به اعتقاد آگوستین دو اصل ایمان و لطف در ارتباط با ارادة انسان معنا پیدا می کنند؛ این اراده، مطابق مبنای گناه ذاتی، اراده ای در گناه تلقی می شود و بنابراین بیش از آن که بشر را به سمت خیر سوق دهد او را به سوی انتخاب شر می کشاند. بر این اساس به نظر می رسد کسب فیضِ ایمان یا لطف از سوی چنین موجودی تا حد زیادی غیر محتمل خواهد بود؛ همین مطلب موجب ابهاماتی در دیدگاه آگوستین در این زمینه شده است. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی- تحلیلی با تکیه بر تحلیل منطقی به بررسی این مطلب پرداخته است
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دردهای جامعه اسلامی از نظر سید جمال الدین اسدآبادی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
نسخه htm
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جامعه شناسی
,
سیاست
,
اسلام
,
سید جمال الدین اسدآبادی
,
دین
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
انسان
,
اخلاق
,
تربیت
,
استعمار
,
مبارزه
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معقولیت باور دینی، مقایسه رهیافت کرکگور و غزالی
نویسنده:
خلیل پوستینی، بیوک علیزاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
سورن کرکگور
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
معقولیت باور
,
عقل و ایمان
,
عقل(منطق)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
علوم شرعی ,
حقیقت انفسی ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
الهیات مسیحی ,
اگزیستانسیالیسم ,
دین مسیحیت (ادیان غرب) ,
منازل سلوک ,
علوم عقلی ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
استدلال عقلانی ,
عقل از منظر کرکگور ,
عقل از منظر غزالی ,
پژوهش آفاقی ,
پژوهش انفسی ,
استدلال آفاقی ,
باور دینی ,
چکیده :
آنچه قابلیت مقایسه آرای کرکگور و غزالی را فراهم می سازد، رویکرد معترضانه این دو الهی دان به تفسیر رایج از دین، و به طور خاص، به مساله معقولیت باور دینی است. مخالفت کرکگور با نظام های فلسفی پیش از خود، خصوصا نظام هگلی مشهور است. دغدغه او، بیشتر متوجه تاثیر نامطلوب این نظام ها بر فهم زمانه از دین است. او، در مواجهه با مساله عقل و ایمان، با تکیه بر مبانی فلسفه وجودی خود، به ویژه این همانی حقیقت و انفسیت، جانب ایمان را می گیرد. او تمام تلاش هایی را که سعی در معقول نشان دادن باورهای دینی و کشاندن دین به حوزه پژوهش های آفاقی دارند، بی حاصل و حتی مضر به حال دین و دین داری می داند. لذا می توان کرکگور را یک ایمان گرای افراطی دانست.اما رویکرد غزالی به مساله عقل و ایمان، تقریبا با بسیاری از نظریه های توجیه قابل تطبیق است. او، گاه یک عقل گرا، حتی در حوزه تصوف، است، و گاه چنان جانب ایمان را می گیرد که صرف تصدیق جازم را در حصول ایمان نجات بخش می داند. نگاه او، ناشی از توجه خاص به تفاوت میان آدمیان است. او برای انسان ها مراتبی قایل است که هر فرد از هر مرتبه، با توجه به ظرفیت و شاکله وجودی خود، طریقی را برای رسیدن به ایمان و باور دینی برمی گزیند. ازاین رو، ایمان عوام را به همان اندازه معقول و نجات بخش می داند که ایمان اهل فلسفه و تصوف چنان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مبانی کلامی - فلسفی نظریه پرورش روح جان هیک
نویسنده:
اکرم خلیلی، امیرعباس علی زمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جان هیک
,
عدل الهی
,
هدف از آفرینش
,
پرورش روح کثرت گرایی
,
شرور (مسائل جدید کلامی)
,
کثرت گرایی دینی
,
شرور اخلاقی
,
شر
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
کثرت گرایی معرفتی ,
کتاب ایمان مسیحی (شلایرماخر) ,
معاد(کلام) ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
انجیل ,
کثرت گرایی نجات شناسی ,
شرور اخلاقی ,
شرور طبیعی ,
الهیات مسیحی ,
خلود ,
معرفت شناسی کانت ,
تولید ایمان ,
رستگاری جهانی ,
نظریه عدل الهی ایرنائوسی پرورش روح ,
هبوط پیش از پیدایش جهان ,
خداشناسی جان هیک ,
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
مقاله حاضر، در دو بخش به توصیف و بررسی برخی مبانی نظریه عدل الهی پرورش روح هیک اختصاص دارد. در این نوشتار، ضمن بررسی پاسخ جان هیک به مساله شرور موجود در عالم، خواهیم دید که وی نظریه عدل الهی خود را با اسطوره خواندن ایده گناه اولیه و هبوط آغاز می کند و شرور اخلاقی را نتیجه مختار بودن آدمی و از لوازم وجود فاصله معرفتی می داند. به نظر وی کسب فضایل و کمالات روحی جز در مواجهه با شرور حاصل نمی گردد. مساله معاد، برزخ، و حیات های متوالی از عناصر مهمی هستند که هیک برای پیش برد راه حل خویش به آن ها متوسل می شود. اما مبانی کلامی نظریه هیک مستلزم لوازم باطلی است، از جمله این که گزاره های کتاب مقدس هیچ نقشی در تولید ایمان ندارند و تسری دادن کثرت گرایی به مفاهیم دینی، سبب برزو ابهام در فهم بحث مذکور یعنی مساله شر می باشد. هیک در بحث کثرت گرایی نجات نیز گزینشی عمل کرده و با انتخاب آیات موافق با رستگاری جهانی، از آیات دال بر جاودانگی عذاب چشم پوشیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطهری و اخلاق باور
نویسنده:
مجید ملایوسفی، احمد اله یاری، مریم اسکندری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مرتضی مطهری
,
کلیفورد
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق باور
,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
رابطه ایمان و اراده ,
تزکیه (افعال انبیاء) ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
وظیفه ,
فاعل شناسا ,
مبناگروی سنتی ,
تفکر ,
خطای اخلاقی ,
اراده ,
نظریه انشاء نفس(اصطلاح وابسته) ,
ارزشگذاری اخلاقی ,
اراده گرایی اعتقادی ,
اراده گروی مستقیم ,
اراده گروی غیرمستقیم ,
تأثیرپذیری از قضاوت دیگران ,
پیروی نکردن از اکثریت ,
پرهیز از خوش باوری ,
استماع قول مخالف ,
تفکیک باور از صاحب باور ,
اجتناب از جمود ,
انجمن متافیزیک ,
صداقت فکری ,
تدلیس فکری ,
اقسام فعل ,
شکل گیری معرفت ,
باید و نباید معرفتی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
اصطلاح «اخلاق باور» برای اولین بار در مقاله معروف کلیفورد، با همین عنوان، به سال 1876 به کار رفت. طبق بیان کلیفورد، که بعدها به قاعده یا اصل کلیفورد مشهور شد، «همیشه، همه جا، و برای هرکس خطاست که بر اساس قرائن ناکافی به چیزی معتقد شود». از زمانی که کلیفورد این بحث را مطرح کرده است، تاکنون، مورد مناقشات فراوانی بوده است؛ مساله اصلی که در پس همه این مناقشات مطرح بوده است این است که آیا اصولا باورهای آدمی در اختیار انسان اند، تا مشمول ارزش گذاری های اخلاقی شوند، یا این که باید آن ها را، همچون بسیاری از حالات روانی، غیر ارادی و انفعالی و در نتیجه، معاف از ارزش گذاری های اخلاقی دانست. عده ای بر این باورند که باورهای ما غیر ارادی اند و در اختیار ما نیستند. درمقابل، عده دیگری به تاثیر اراده بر باور یا اراده گروی اعتقادی معتقدند. این نوع از اراده گروی، بسته به میزان تاثیر اراده بر باور، به دو قسم کلی قابل تقسیم است: اراده گروی مستقیم و اراده گروی غیر مستقیم. اراده گروی اعتقادی (هر دو نوع مستقیم و غیر مستقیم آن) از حیث دیگری، به اراده گروی توصیفی و اراده گروی هنجاری تقسیم می شود. در اراده گروی هنجاری سخن از نوعی وظیفه گرایی معرفتی در باب باورهاست که مستلزم اخلاق باور است. درواقع، زمانی می توان از اخلاق باور سخن گفت که به چیزی به نام وظیفه گرایی معرفتی قائل باشیم. مطهری تعقل و تفکر را افعالی نفسانی می داند که در دست اراده و انتخاب مستقیم انسان قرار دارند. از نظر وی، میان «عقیده» و «تفکر» تمایز وجود دارد. او عقیده مبتنی بر فرایند معقول و عقلانی را تفکر می نامد و آن را موجد معرفت می داند. توجه به فرایند شکل گیری معرفت از منظر مطهری به خوبی نشان می دهد که وی به مساله توجیه باورها و قائل شدن به نوعی وظیفه گرایی معرفتی توجه خاص داشته است. بر این اساس، مطهری توصیه هایی را در نحوه کسب معرفت بیان می دارد که می توان آن ها را ذیل اخلاق باور گنجاند. از جمله این توصیه ها می توان به این موارد اشاره کرد: تاثیرناپذیری از قضاوت دیگران، پیروی نکردن از اکثریت، پرهیز از خوش باوری، استماع قول مخالف، تفکیک باور از صاحب باور، و اجتناب از جمود و تعصب.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه ایمان و عقلانیت از دیدگاه توماس اکونیاس، سورن کییرکگو، ویلیام جیمز، علامه طباطبائی و استاد مرتضی مطهری
نویسنده:
احمد طیبی چوبری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه و منطق
,
علوم انسانی
,
آکوئیناس
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
عقل
,
عقل
,
فلسفه و منطق
,
طباطبایی ، محمدحسین
,
ایمان
,
طباطبایی ، محمدحسین
,
کی یرکه گور، سورن آبی
,
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
چکیده :
در این تحقیق علاوه بر اینکه به طور گذرا به تاریخچه بحث ایمان و عقلانیت در جهان غرب و جهان اسلام پرداخته شد دیدگاه پج تن از متفکران اسلامی و مسیحی نیز تعیین گردید. توماس آکویناس معتقد است که ایمان نوعی علم است لیکن علمی کمتر از معرفت و بالتر از گمان، چرا که متعلق ایمان امری غیر مشهود میباشد، پس ایمان بر شواهد ناقص مبتنی است و برای رفع این نقیصه، اراده انسان واسطه میشود و عقل را به پذیرش امور وادار میکند. سورن کییرکگور معتقد است که معرفت عقلانی، معرفتی عرضی است و توان راه یافتن به ساحت والای "هست بودن"-که ایمان از سنخ آن است -را ندارد، از اینرو لازم است انسان ابتدا به عجز خود واقف شود سپس چشم بسته و با جهش معنوی این امر خلاف عقل را که وجودی به نام "خدا هست " را بپذیرد و با او در ارتباط برقرار کند. نگاه ویلیام جیمز به ایمان مبتنی بر تفسیری است که وی از پراگماتیسم ارائه میدهد به این بیان که هر امری که آزمون پذیری در مورد آن ممکن بوده و دارای فائده عملی باشد به میزان این فائده، از ارزش و اعتبار برخوردار است و ایمان هم از این قبیل است .علامه طباطبائی عقل را به معنی ادراک و فهم کامل امور دانسته و برای ایمان جوهری معرفتی قائلند و بر این باورند که بین ایمان و عقلانیت رابطه مستحکمی برقرار است تا جائی که آوردهاند: "تنها برهان و استدلال است که میتواند ایجاد عقیده و ایمان بنماید." استاد مرتضی مطهری نیز معتقدند که معرفت و تسلیم دو رکن ایمان بوده و ضمن گوشزد نمودن به وسعت و عمق امور ایمانی و ماوراءالطبیعی برا این باورند که دشوار بودن راه سبب نمیشود که ساحت امور معنوی را از عقلیات مبرا نمائی بلکه باید خود را مجهز نموده و با رعایت احتیاط، در این امور غور نمائیم. و بالاخره در فصل پایانی قرآن کریم بعنوان حکم قرار گرفته و بر اساس آن نظریات مطرح شده را مورد ارزیابی قرار دادهام. از مجموع آیات قرآن کریم در این باب استفاده میشود که: ایمان مری است اختیاری همراه با معرفت و علم که به حریم دل راه یافته و رفتار و منش آدمی را تحت تاثیر قرار میدهد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
تعداد رکورد ها : 670
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید