مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
08. صفات attributes
>
علم
>
علم حضوری
علم حضوری واجب
علم فطری
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
تعداد رکورد ها : 186
عنوان :
بررسی جایگاه استدلال در عرفان ابنعربی و مولوی
نویسنده:
زهره داردان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
علم حضوری
,
استدلال
,
شناخت شناسی
,
عقل باوری
,
اصطلاحنامه منطق
,
اصطلاحنامه تصوف
,
شهود(اسماء اول عرفان نظری)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن عربی، محمدبن علی
,
مولوی، جلال الدین محمد بن محمد
,
مولوی،جلال الدین محمد بن محمد
,
مولوی، جلال الدین محمد بن محمد
,
هنر و علوم انسانی
,
ابن عربی، محمدبن علی
چکیده :
در پژوهش یک مکتب عرفانی، نظیر مکتب عرفانی محی الدین بن عربی و جلال الدین محمد بلخی، شاید مهمترین مسئله – و یا یکی از مهمترین مسائل- مبحث استدلال باشد؛ چرا که برخی از صاحب نظران بر این باور هستند که آن دو عارف در آثار خود با عقل و استدلال به مبارزه برخاستهاند و این در حالی است که قرآن کریم و همچنین سنت نبوی(ص) جایگاه رفیعی را برای استدلال قائلاند و در موارد فراوانی، انسان را به تفکر، تعقل و تدبر فرا خواندهاند. در این تحقیق در جهت رفع این تناقض ظاهری، به بررسی جایگاه استدلال در عرفان ابن عربی و مولوی، پرداخته میشود و به سه مسئله اساسی در ارتباط با استدلال اشاره خواهد شد: اول اینکه عقل در نگاه هر دو عارف دارای حیثیت و رویکردهای گوناگونی است. ابن عربی از عقلی سخن به میان میآورد که برای پذیرفتن حقایق هیچ گونه محدودیتی ندارد و آن را عقل قابل نام مینهد. وی همچنین از عقلی با عنوان عقل فاعل بحث میکند و معتقد است این نوع عقل در تولید و تفکر با نوعی محدودیت روبروست. مولوی نیز عقل را به دو دسته عقل ممدوح و عقل مذموم تقسیم میکند. عقل ممدوح دارای دو معنا است: یکی عقل کامل انبیاء و اولیاء و خواصّ درگاه حق میباشد که آگاه به حقایق و اسرار است و دیگری عقل مجرد علوی و نخستین جلوهی ذات حق تعالی است. عقل مذموم از نظر مولوی عقلی است که پا را فراتر تر حدّ خود بگذارد و داعیهی پرواز در ماورای طبیعت را داشته باشد. در این صورت، قطعاً کارش به حیرت و گمراهی میکشد. بعد از آن اهمیت و ترجیح معرفت حاصل از کشف و شهود نسبت به معارف حاصل از استدلال در نگاه آن دو عارف عنوان خواهد شد و در نهایت به این مسئله اشاره میشود که بخش عمدهای از مباحث ابن عربی در ارتباط با الهیات بالمعنی الاخص میباشدو ابن عربی این گونه مباحث را بدیهی میداند و به همین دلیل در آثار او شاهد استدلال به صورت حرفهای نیستیم. اما مولوی در مسائل ماوراءطبیعی استدلالهای عقلانی را ناکارآمد عنوان میکند و در بسیاری از مباحث دیگر از اقسام گوناگون استدلال مانند برهان، خطابه، استقراء و جدل بهره میبرد. اهمّ نتایج این تحقیق به قرار زیر میباشد:اولاً عقل از منظر آن دو عارف دارای اهمیت تقریباً یکسانی است؛ با این تفاوت که مولوی بر خلاف ابن عربی تعریف روشن و مشخصی از عقل ارائه داده و همچنین در خلق تعابیر و اصطلاحات و ذکر اقسام و مراتب عقل نیز، گسترده تر از ابن عربی عمل کرده؛ ثانیاً هر دو عارف معرفت شهودی را بر معرفت حاصل از عقل و استدلال ترجیح دادهاند؛ هر چند ابن عربی در این بحث نظام مندتر و منسجمتر از مولوی عمل کرده است. و در نهایت آنکه نکوهش استدلال در نگاه هر دو عارف، به منزلهی مخالفت با منطق نمیباشد؛ زیرا اصل منطق جزو بدیهیات ذاتی و از غرایز بشر است و قواعد برهانی آن از مقتضیات غریزی انسان استخراج شده است؛ بدین جهت میتوان گفت نقد و نکوهش استدلال در نگاه آنان، به منزلهی نقد استدلالیون و فلاسفهای است که با تکیه بر مقدمات حسی میکوشند حقایق مربوط به عالم غیب و ماوراءطبیعت را کشف و اثبات کنند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی برهان علامه طباطبایی بر اتحاد عاقل و معقول
نویسنده:
محمد هادی توکلی، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
اتحاد عاقل و معقول
,
برهان اتحاد عاقل و معقول
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
علم حصولی ,
قوه و فعل ,
ترکیب اتحادی قوه و فعل ,
جوهر (منطق) ,
عرض ,
حکمت الهی ,
نهایه الحکمه ,
فاعلیت نفس ,
نفس نباتی ,
معقول بالذات ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
فاعلیت نفس ,
موجود مجرد مثالی ,
صورت جزئی ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
صورت مثالی ,
ماهیت خارجی ,
ماهیت معقول بالذات ,
علم واجب ,
جوهر ,
بدایة الحکمة ,
علم حضوری ,
نفوس انبیاء ,
موجود خارجی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
اثبات نظریه اتحاد عاقل و معقول و پاسخ به ایرادات ابن سینا بر این مسئله، از جمله ابتکارات و نوآوریهای فلسفی صدرالمتألهین بهشمار میرود. علامه طباطبایی با وجود انتقاداتی که بر یکی از براهین صدرالمتألهین دارد، خود اتحاد عاقل و معقول را میپذیرد و برای اثبات آن روش جدیدی را بهکار میگیرد. در این مقاله علاوهبر بررسی انتقادی برهان علامه طباطبایی، از وجوه افتراق دیدگاه علامه و صدرالمتألهین در این مسئله بحث خواهیم کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی اشکالات علامه طباطبایی بر برهان تضایف در اثبات اتحاد عاقل و معقول
نویسنده:
محمد هادی توکلی، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان تضایف
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
مفاتیح الغیب ,
علم الهی ,
علم حصولی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
نهایه الحکمه ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
موجود مجرد مثالی ,
موجود مجرد عقلی ,
تقابل تضایف ,
علم واجب ,
بدایة الحکمة ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
برهان تضایف یکی از مهمترین براهینی است که ملاصدرا برای اثبات اتحاد میان عاقل و معقول اقامه کرده است. این برهان پس از ملاصدرا مورد مناقشه فراوانی قرار گرفت؛ برخی از حکما آن را پذیرفتند و برخی دیگر به چالش کشیدند. مرحوم علامه طباطبایی از آن دسته حکمایی است که برهان مذکور را تام ندانسته و بر آن اشکالات متعددی وارد کرده است و خود در بدایة الحکمة و نیز نهایة الحکمة برای اثبات اتحاد عاقل و معقول راه دیگری را در پیش میگیرد. اما به نظر میرسد که هیچیک از اشکالات علامه بر این برهان وارد نیستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 39
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماهیت نفس از نظر سهروردی
نویسنده:
حسن رضازاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
نفس شناسی سهروردی
کلیدواژههای فرعی :
برهان انسان معلق درفضا ,
علم حضوری ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
پرتو نامه ,
ماهیت ,
جسم ,
خلود نفس ,
الواح عمادی ,
منازل سلوک ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
صفیر سیمرغ ,
توجه به خود ,
برهان من ,
فی اعتقاد الحکما ,
تبدل اعضای بدن ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
بنیانگذار حکمت اشراق بر اساس مبانی فلسفه خود مساله نفس را تبیین کرده است. سعی شیخ اشراق آن است که هم نفس را از طریق دلایل پیشینیان با نگاهی نو معرفی کند و هم دلیلی تازه برای آن ارائه دهد. در فلسفه او نظریه علم حضوری برای اولین بار مطرح شده، از همین رو در خصوص ماهیت نفس نیز از این مبنا سود برده است. وی علم حضوری را ویژگی نفس می داند، نیز در بعضی آثار خود از کلمات و عبارات استعاری و زبان نمادین استفاده کرده و به تبیین ماهیت نفس پرداخته است. بنابراین شیخ اشراق را نیز می توان از جمله فیلسوفانی دانست که در زمینه معرفی نفس تلاش کرده و صاحب دیدگاه خاصی بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش اراده در شکل گیری معرفت از منظر صدرای شیرازی
نویسنده:
رضا برنجکار، مصطفی جمالی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم حصولی
,
علم حضوری
,
علم نفس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
معرفت
,
اراده
,
معرفت و اراده
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
عقل نظری ,
اتحاد با عقل فعال ,
تکامل نفس ,
ادراک کلیات ,
نظریه مبناگروی ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
قرآن ,
تکامل جوهری نفس ,
جامعه شناسی معرفت ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
ادراک بی واسطه بدون مفهوم((علم حضوری)، قسیم ادراک بی واسطه بدون تعریف و بدون استدلال) ,
تجرد علم حضوری ,
تکامل ارادی نفس ,
مراتب علم حضوری ,
واقعیت علم ,
انواع ادراک حصولی ,
احساس ظاهر ,
ادراک حصولی جزئی ,
مبادی عالیه وجود ,
ادراک کلی ماهیات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
از مباحث مهم در معرفتشناسی، تأثیر عوامل غیرمعرفتی بر شکلگیری معرفت، بهویژه تأثیر اراده بر معرفت است. صدرا، به دلیل اتخاذ مبنای اصالت وجود و تشکیک و ...، برخلاف نگاه پیشینیان، تحلیلی دقیق از نسبت اراده و معرفت داده است. بر اساس نگاه او، در حوزه ادراکات حضوری، بنا بر حرکت اشتدادیِ نفس انسانی متناسب با سعه وجودی و تکامل انسانی که فرآیندی ارادی است، درک حضوری انسان وضوح و اشتدادی متناسب پیدا میکند. در حوزه ادراکات حصولی انسان، اعم از ادراکات جزئی و کلی، در نگاه صدرا دو تحلیل مطرح میشود که در هر دو، اراده انسان در شکلگیری معرفت نقشآفرین است. در تحلیل نخست، نفس با تکامل ارادی و اختیاری خود مستعد پذیرش صور ادراکی از مبادی عالیه وجود یا عقل فعال میشود؛ و در تحلیل دوم این نفس انسانی است که با تکامل جوهری خود و در سایه اتحاد با عقل فعال، این ادراکات را انشا میکند و مواجهه با واقعیت صرفاً زمینهساز این انشای ارادی انسان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گذری بر معرفت شناسی حکمت متعالیه
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
هستی شناسی معرفت
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
اسفار ,
علم حصولی ,
اصالت وجود ,
اشارات و تنبیهات ,
حمل شایع صناعی (منطق) ,
علم حضوری ,
معلوم بالذات ,
معلوم بالعرض ,
قرآن ,
حمل اولی ذاتی (منطق) ,
امکان شناخت ,
فاعل شناسا ,
وجود عینی ,
اصالت وجود ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
قرآن ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) ,
معلوم بالعرض((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالذات) ,
معلوم بالذات((اصطلاح وابسته)، مقابل معلوم بالعرض) ,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) ,
وجود خارجی معلوم ,
وجود ذهنی معلوم ,
فرایند ادراک ,
هستی شناسی علم ,
ادراک تصوری ,
ادراک تصدیقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
معرفتشناسی یکی از بنیادیترین مباحث فلسفه است که در قرن اخیر، تحول ژرفی یافته است. فلسفهی اسلامی همانند تمام فلسفههای پیش از خود، بیش از آنکه به ماهیت معرفتشناسی ادراک نظر داشته باشد، به بررسی هستیشناسانهی ادراک پرداخته است. صدر الدین محمد شیرازی، بنیانگذار حکمت متعالیه، اگرچه از این قاعده مستثنا نیست، ولی با توجه به مباحث ژرف ادراک و انواع آن، مطالبی بنیادین در این موضوع عرضه کرده است. گفتار حاضر با عنایت به طرح بحث معرفتشناسی معاصر و چگونگی تطابق معلوم ذهنی و خارجی، سعی بر ارایه طرحی از معرفتشناسی حکمت متعالیه، با توجه به تحقیقات ملاصدرا و شارحان متأخر وی دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 136
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کاوشی در رابطه با ایمان و معرفت فلسفی
نویسنده:
نعمت الله بدخشان، محمد مزیدی، سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان
,
ایمان و عقل
,
عقل و دین
,
عقل و ایمان
,
عقل ( جوهر )
,
ایمان
کلیدواژههای فرعی :
ظن ,
علم حصولی ,
عقل گرایی حداکثری ,
ایمانگرایی = فیدئیسم (معرفتشناسی) ,
رویت قلبی خداوند ,
معرفت فلسفی ,
عقلگرایی ,
علم حضوری ,
راه کشف و شهود ,
شناخت فطری (معرفت شناسی) ,
قرآن ,
معرفت فطری ,
یقین منطقی ,
اختیاری بودن فعل ایمان ,
رویکرد عاطفی ,
عقل گرایی انتقادی ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
عقلانیت دینی ,
قرآن ,
یقین ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
معرفت جازم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
رابطه ایمان و معرفت، که گاه تحت عنوان هایی چون ایمان و عقل، علم و دین و حکمت و شریعت مورد بحث قرار می گیرد، در میان متفکران مسیحی و مسلمان، از بحث های مناقشه انگیز و دامنه دار بوده است. در این باره، میان متکلمان مسیحی، سه رویکرد مختلف به ایمان به وجود آمده است که عبارت اند از: عقل گرایی حداکثری، ایمان گرایی و عقل گرایی انتقادی. در میان متفکران مسلمان نیز نظریاتی کم و بیش مشابه با این رویکرد ها مطرح بوده است. هر چند رویکرد غالب در میان این متفکران، رویکرد عقلی بوده، ولی رویکرد عاطفی و ایمان گرایی نیز در میان آنان طرفدارانی داشته است. این نوشتار می کوشد تا چگونگی رابطه میان ایمان و معرفت فلسفی را از منظر متفکران مسلمان مورد نقد و بررسی قرار دهد و در تبیین ماهیت و نوع معرفت مرتبط با ایمان دینی، معرفت فطری را توصیه می کند تا رهیافتی به پژوهش های مفصل تر بعدی قرار گیرد. بر این پایه، ابتدا معرفت به دو قسم معرفت فلسفی (حصولی) و معرفت فطری (شهودی) تقسیم و برخی لوازم آن ها بیان شده و بر اساس آن، نظریات مطرح درباره ماهیت معرفت مرتبط با ایمان نیز به دو نظریه، یعنی نظریه فلسفی و نظریه فطری تقسیم گردیده است. در ادامه، نظریه فلسفی ایمان با رویکردی تحلیلی - انتقادی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و اشکالاتی بر آن وارد شده است و در ضمن بحث و نیز در قسمت پایانی، نظریه فطری ایمان بر پایه آموزه های کتاب و سنت مطرح گردیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 114
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستی وجود ذهنی در نظام حکمت صداریی
نویسنده:
محمد جواد پاشایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ملاصدرا
,
حکمت متعالیه
,
وجود ذهنی
,
وجود ظلّی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
علم حصولی ,
العلم ,
ذهن ,
نهایه الحکمه ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
معلوم ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
مطابقت ماهوی ,
علم ,
معرفت شناسی ابن سینا ,
نظریه مطابقت ,
معلوم((اصطلاح وابسته)، مقابل عالم) ,
ذهن((مقابل خارج)، اصطلاح وابسته) ,
واقع نمایی مفاهیم ,
سایه واقعیت علم ,
انطباق وجودی ,
چیستی ذهن ,
وجود خارجی معلوم ,
وجود ذهنی معلوم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
وجود ذهنی که یکی مسائل مهم فلسفی به حساب میآید، از دیرباز ذهن انبوهی از متفکران را به خود مشغول داشته است. به ویژه آنکه مسئله ذهن و شیوه واقع نمایی مفاهیم ذهنی که در آثار فیلسوفان اسلامی از آن به وجود ذهنی یاد میشود، ریشهای دیرینه در تاریخ معرفت انسانی دارد. در میان حکمای اسلامی، صدرالمتالهین به مانند سایر مباحث فلسفی خود ارائهای نو و تازه از مبحث وجود ذهنی بیان داشته است. وی اگرچه در این ارائه، بر بلندای فکر پیشینیان ایستاده و از نظریات آنان متنعم شده است، لکن در نظری متفاوت، وجود ذهنی را وجود ظلی و سایه واقعیت علم میداند که هر دوی آنها، دو اعتبار از یک واقعیت و دو روی سکه آن تلقی میشوند. چه آنکه در این نظرگاه، وجود ذهنی، وجودی عالی و واجد کمالات اشد و اتم نسبت به وجود خارجی دانسته میشود. که از رهگذر آن، مساله مطابقت، به آسانی مصداق مییابد. این پژوهش در نظر دارد تا این ادعا را در کلمات صدرا مورد بررسی قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رئالیسم ماهوی بر پایهی قضایای حقیقیّه از منظر شهید مطهری
نویسنده:
نعمت اله بدخشان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مرتضی مطهری
,
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
قضیه حقیقیه
,
وجود ذهنی
,
رئالیسم ماهوی
,
توجیه صدق
,
درباره مرتضی مطهری
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
نظریه عمل گرایانه صدق ,
علم بدیهی ,
علم حضوری ,
منطق ارسطو ,
ماهیت ,
عقل ( جوهر ) ,
قضیه محصوره ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم نظری(مقابل علم بدیهی) ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
نظریه مطابقت ,
صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) ,
رئالیسم مفهومی - حکایی ,
حکم ایجابی معدومات ,
واقع بینی شناخت ,
شرح مبسوط منظومه ,
معلوم خارجی ,
معانی حقیقت ,
حقیقت انضمامی ,
حقیقت انتزاعی ,
حقیقت وجودی ,
حقیقت منطقی ,
حقیقت مادی ,
حقیقت صوری ,
صدق اخلاقی (مخبری) ,
نظریه هماهنگی صدق ,
احکام ریاضی ,
واقعیت بیرونی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
مسألهی توجیه صدق ادراکات بشر و اثبات واقعنمایی شناخت، که از آن به ارزش شناخت تعبیر میشود، از اساسیترین و در عینحال پیچیدهترین مسائل مربوط به ادراکات است. شهید مطهری با آنکه همهی ادلّهی وجود ذهنی را اثبات کنندهی ادّعای حکمای مسلمان مبنی بر حصول صورت و عین ماهیّت معلوم در ذهن نمیداند، معتقد است که «حکم ایجابی بر معدومات» بهمنزلهی یکی از دلایل اثبات این ادّعا، اگر بر مبنای قضایای حقیقیّه به صورتی که خواجه نصیرالدّین در کتاب تجرید الاعتقاد مطرح کرده است، مطرح شود، نه تنها برای ردّ نظریهی اضافه، بلکه برای اثبات ادّعای حکما نیز کافی خواهد بود. در این نوشتار، این ادّعا بر پایهی تفسیری از قضایای حقیقیّه، که درستتر و مقبولتر به نظر میرسد، نقد و بررسی شده و همچنین کفایت این دلیل به دلیل صعوبت و یا غیرممکن بودنِ دستیابی به ذاتیّات و عین ماهیّات اشیا، مداقّه و نقد شده است. نتیجهی چنین کوششی از سوی شهید مطهری و حکمای مسلمان دربارهی توجیه صدق، تنها رسیدن به رئالیسمی است که از آن به رئالیسم مفهومی- حکایی یاد میشود، نه رئالیسم ماهوی، که شهید مطهری آن را تنها راهِ واقعبینیِ شناخت و کشف واقع میداند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درون نگری، گواهی، و حافظه در نظام فلسفی ملاصدرا و دکارت
نویسنده:
قاسم کاکایی، حسن رهبر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
منابع معرفت
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
علم نفس
,
دکارت
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
معرفت
,
منابع معرفت(اصطلاح وابسته)
,
معرفتشناسی دکارت
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
فاعل شناسا ,
گواهی (معرفت شناسی) ,
حافظه (معرفت شناسی) ,
صور ادراکی ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
معرفت حافظه ای ,
بدیهیات اولیه ,
وجدانیات ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
حافظه ,
وهم(معرفت شناسی) ,
اعتبار ادراک واضح و متمایز ,
ارزش معرفت شناختی درون نگری ,
گواهی لفظی ,
گواهی کتبی ,
ارزش معرفت شناختی گواهی ,
دروننگری (معرفتشناسی/روانشناسی) ,
نقش معرفت شناختی حافظه (معرفت شناسی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
یکی از مباحث مهم در معرفت شناسی معاصر سخن از منابع معرفت است. معرفت شناسان پنج منبع معرفت را بر می شمرند: ادراک حسی، عقل، درون نگری، گواهی، و حافظه. نویسندگان در این مقاله سه منبع معرفت، یعنی درون نگری، گواهی، و حافظه را با محوریت آرای صدرا و دکارت به صورت مقایسه و تحلیل مورد بحث و بررسی قرار داده اند. دکارت و صدرا درون نگری، گواهی، و حافظه را از جمله منابع معرفت می دانند و معتقدند انسان از این راه ها می تواند معرفت کسب کند. آنها معلومات حاصل از درون نگری را یقینی تلقی می کنند. همچنین هر دو از گواهی به منزله انتقال دهنده، و از حافظه به مثابه نگه دارنده معرفت یاد می کنند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 121
مشخصات اثر
ثبت نظر
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
تعداد رکورد ها : 186
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید