مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 119
بدایة المعرفة
نویسنده:
حسن مکی العاملی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
نجف - عراق: مکتبة دار المجتبی,
چکیده :
بدایة المعرفة کتابی است در کلام و معارف الهی از منظر شیعه که در یک مقدمه و شش فصل عمده مباحث کلامی را به شیوه ای جدید مورد بحث قرار می دهد. مولف این کتاب عقیده دارد که "ماده عقائد" علم کلام صرفا در چارچوب "الهیات بمعنی الاخص" است ، یعنی آن چه که به ذات و صفات و افعال الهی راجع است. بدین سان مولف با دیدگاهی منضبط سعی دارد که از تداخل سایر علوم اسلامی با این علم پرهیز کند، چرا که به عقیده مولف متقدمین علم کلام به این امر توجه نداشته اند و بدین سبب کتب آنان مشحون از علوم تفسیر و حدیث و امور عامه است که به تعبیر مولف نتیجه ای جز تشویش در پی نداشته است. همچنین مولف در این کتاب به ترتیب منطقی مباحث اشاره می کند و به عقیده او بحث از ذات و صفات خداوند "منطقاً" مقدم بر سایر مباحث کلام است. همچنین این کتاب با نوعی دیدگاه متعلق به متاخرین شیعه بحث جداگانه از توحید و عدل را بحثی "ثقافی" می داند و تقسیم بندی متقدمین را به دلیل از میان رفتن مشاجرات معتزله و اشاعره در قرون اولیه شکل گیری علم کلام، منتفی می داند. از این رو مولف در این شیوه جدید خود توحید را در بخش صفات سلبی و عدل را در بحث از افعال خداوند مطرح می کند. این کتاب در ابتدا توضیحات مختصر و مفیدی از فرق عمده کلامی، متکلمین مشهور و همچنین خلاصه ای از نظرات آنها را ارائه می کند و سپس به تبیین اصول دین و رفع شبهات می پردازد. این کتاب، مانند کتب متقدمین همچون کتاب یاقوت فی العلم کلام نوبختی، بحث را با وجوب یا عدم وجوب نظر مطرح می¬کند و در ادامه معقتد به وجوب دلیل نظری است چرا که به نظر مولف نقل ما قبل عقل دارای هیچ گونه حجیتی نیست. مولف در ادامه مباحث ذات و صفات خدا و نبوت و معاد و امامت را به شیوه متکلمین و نه فلاسفه مورد بحث قرار می دهد و عمده دلایل او فاقد پیچدگی های عقلی سنت فلسفی اسلامی است و می توان نوعی از سیطره عقل سلیم(و نه عقلانیت متافیزیکی) را بر سرتاسر اثر مشاهده کرد.
مشخصات اثر
وحدانية الألوهية: بين المعتزلة والأشعرية
نویسنده:
خالد عبد الحليم السيوطي
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , مطالعه تطبیقی
مشخصات اثر
توحید و الأسماء و الصفات الإلهیة
نویسنده:
محمد بياباني أسكوئي؛ مترجم: سید سجاد مدرسي؛ مصحح: حمید خبیري
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست
مشخصات اثر
تجلی جهان‌بینی اسلامی و حکمت ذوقی در حکمت سینوی
نویسنده:
احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
این نوشتار نخست، نگاهی کوتاه دارد به لحاظ محتوا و روش به فلسفه مشّاء. آنگاه این سؤال را مطرح میکند که آیا حکمت سینوی عیناً همان فلسفه مشّاء است یا با آن اختلاف دارد؟ با پذیرش اختلاف، این سؤالات مطرح میشود که آیا فلسفه افلاطونی است یا فلسفه نوافلاطونی یا عیناً جهان‌بینی اسلامی است که در آثار شیخ الرئیس در قالب فلسفه تجلی یافته است؟ پاسخ نگارنده این است که متأثر است از جهان‌بینی اسلامی و گرایش است به سوی اشراقیت و گامی آغازین است در راه تأسیس حکمت متعالیه.
صفحات :
از صفحه 7 تا 26
مشخصات اثر
هماهنگی عقل و نقل در مسأله توحیدصفاتی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
علی محمد ساجدی، فاطمه زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
پرسش اصلی تحقیق حاضر چگونگی هماهنگی میان عقل و نقل در مسأله توحید صفاتی در منظومه فلسفی ملاصدرا است. پس از تبیین هماهنگی عقل و نقل از دیدگاه صدرا، و با ذکر پیشینه ای از آراء متکلمان(اشاعره و معتزله) در خصوص رابطه میان ذات و صفات الهی وگذری نیز به آراء ابن سینا در این موضوع، به اندیشه های صدرا درباب توحید صفاتی روی آورده، برهان وی بر نظریه"عینیت ذات وصفات"را که عمدتا بر محوریت برهان صدیقین و قاعده عقلی «بسیط الحقیقه» استوار است بیان، واستناد به آیات مربوطه را معلوم نموده ایم.آیات مورد استناد همگی دال بر این است که خدا وجود محض بوده، و واجد جمیع کمالات وجود است. همچنین، با نظر به قواعد فوق، صدرا با تحلیل دقیقی نشان می دهد که کثرت اوصاف کمالی خداوند با وحدت و بساطت ذاتش همخوانی داشته، و از ناحیه کثرت صفات، کثرت و ترکیبی در ساحت قدس ربوبی پدید نمی‏آید. ادله عقلی ملاصدرا مبنی برعینیت ذات وصفات که جمعا 5 دلیل از مجموعه آثار وی استخراج، و در پی مباحث فوق مطرح شده است، همگی با کلام نورانی مولی الموحدین امام علی(ع) که؛کمال توحید را نفی صفات از او می‏داند مهر تأیید ‏خورده، و تأثیر پذیری صدرا از آموزه‏های بلند خداشناسی در نهج البلاغه و سایر جوامع روایی را نمایان می‏سازد.در پایان نیزبه تناسب بحث از صفات به ذکراقسام صفات و نیز طرح مسئله تشبیه وتنزیه جهت نشان دادن اصل امکان شناخت صفات در حدود کارایی عقل بشری همراه با ادله عقلی و نقلی صدرا پرداخته ایم.
صفحات :
از صفحه 81 تا 110
مشخصات اثر
حدیث قرب نوافل، مفهوم‌شناسی و کاربرد آن در تفسیر تسنیم
نویسنده:
طاهره ناجی صدره، علی اكبر ربیع نتاج، عباس اسماعیلی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
از برجسته‌ترین جلوه‌های عرفانی تفسیر تسنیم، استناد مکرر مفسر به حدیث قدسی «قرب نوافل» است؛ این حدیث که در بین عارفان و اهل معنا بسیار مشهور است، بر این معنا تکیه دارد که انسان در اثر انجام نوافل، محبوب خدا شده و در نتیجه، پروردگار متعال مجاری ادراکی و تحریکی او را بر عهده می‌گیرد. این پژوهش از طریق بررسی مهم‌ترین موارد استناد مفسر به حدیث مزبور و مقایسه با نوع استناد دیگر تفاسیر به‌ویژه تفاسیر عرفانی، بر آن است تا جایگاه ویژه و بدیع آن را در تسنیم به عنوان یکی از مهم‌ترین جلوه‌های روایی و عرفانی آن نشان دهد؛ جلوه‌ای که مبانی عرفان اسلامی در آن با تکیه بر سنت صحیح ارائه شده است. شرح دقیق مراد آیات، حل معضلات تفسیری و پاسخ به برخی از شبهات مربوط به عصمت انبیا و ائمه علیهم السلام به استناد حدیث قرب نوافل، از مصادیق کاربرد این حدیث در تفسیر تسنیم است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 148
مشخصات اثر
رابطه علم‌الهی و اختیار انسان در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
منصوره اشرف گنجوئی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
یکی از مسائلی که فلاسفه در مورد آن اختلاف نظر داشته‌اند، علم خداوند به ذات خود و به ممکنات است. علم الهی به ماسوا در مرتبه‌ی ذات از سوی برخی مستلزم جبر در افعال انسان و منافی با اختیار او دانسته شده است. ملاصدرا با تکیه بر اصالت و تشکیک وجود و نیز قاعده‌ی «بسیط الحقیقه» اثبات می‌کند که خداوند به عنوان وجود کامل، دربردارنده‌ی جمیع حقایق هستی بوده و فاقد هیچ کمالی نیست، از طرفی چون به ذات خود عالم است، تعقل کننده‌ی جمیع ماسوا نیز می‌باشد. برخی با تکیه بر «تابعیت علم از معلوم» چنین پنداشته‌اند که علم به ماسوا در مرتبه‌ی ذات ممکن نیست. اما ملاصدرا بر این عقیده است که به علم الهی از دو بعد می‌توان نگریست؛ از یک منظر، علم الهی تابع معلومات و در نگاه دیگر متبوع آن‌هاست. او علم الهی به ماسوا در مرتبه‌ی ذات را از نوع دوم تلقی نموده و بدین ترتیب عدم سازگاری علم الهی و اختیار را رفع می‌کند. عده ای با بیان پرسش «تسلسل اراده های نامتناهی» اختیار را از انسان سلب کرده‌اند. ملاصدرا در پاسخ به آنان، ملاک فعل اختیاری را مسبوقیت به اراده ندانسته و صرف علم به فعل در نفس فاعل را برای اختیار کافی می‌داند. ملاصدرا برخلاف پندار برخی، ضرورت علّی و معلولی را ملازم با جبر در افعال انسان نمی‌داند. ویدر اثبات این مطلب برهانی متکی بر قاعده‌ی" الإضطرار بالإختیار لاینافی الإختیار" اقامه می‌کند. بنا بر این استدلال خداوند ایجاد کننده‌ی اختیار برای انسان است و در این صورت جبر لازم نمی‌آید.
مشخصات اثر
نحوه‌ی اتصاف ذات الهی به صفات کمالی از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
مریم باروتی، رضا اکبریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
چکیده علامه طباطبایی در آثار خود، دیدگاه‌های متفاوتی درباره‌ی نحوه‌ی اتصاف ذات الهی به صفات کمالی دارد: الف) عینیتِ صفات با یکدیگر و با ذات الهی، ب) عینیت یک طرفه، ج) عینیت مفهومی و مصداقی ذات الهی با صفات. چنین به‌نظر می‌رسد که این سه دیدگاه بر مبانیِ متفاوت و در طول یکدیگر استوار است. هر دیدگاه با حفظ موضوع و مبانی‌اش تحقق داشته و دیدگاه‌های دیگر را نیز نقض نمی‌کند. در دیدگاه نخست، عینیت دو‌طرفه‌ی صفات کمالی با یکدیگر و با ذات الهی، کثرت مفهومی صفات الهی و وحدت تشکیکیِ غیر‌تفاضلیِ آن‌ها بر اساس آثار علامه طباطبایی تبیین می‌شود. دیدگاهِ عینیت یک‌طرفه اصطلاح مختصِ علامه طباطبایی است و چنین به‌نظر می‌رسد که با تحلیل مقامات الهی از نظر ایشان، می‌توان این دیدگاه را تبیین نمود. دیدگاه سوم مبتنی بر نظریه‌ی بدیعِ علامه طباطبایی یعنی توحید اطلاقی است، که نهایتاً به نفیِ نحوه‌ی اتصاف ذات الهی به صفات کمالی می‌انجامد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
آراء کلامی سید عبدالله شبّر، پیرامون توحید
نویسنده:
سمانه عزیزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
توحید یکی از مهم‌ترین محورهای اصول عقاید است که تمام تعالیم اسلام بر مبنای آن شکل و انسجام یافته است؛ رسالت توحید با توجه به قلمرو گسترده‌‌‌اش و جایگاه ویژه‌‌‌‌ای که در فرهنگ دینی دارد، تبیین مباحثی از جمله اثبات وجود خدا، چگونگی تصوّرات از اله و.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌.‌.‌ ، بررسی صفات و اسماء الهی و مراتب توحید را عهده‌دار خواهد بود.‌ در قرون متمادی قسمت عمده‌ای از آثار مکتوب علما و فضلای اسلامی به بررسی و تحلیل زوایای توحید اختصاص یافته است.‌ در این میان آثار افرادی از جمله، سیّد عبدالله شبّر، متکلّم شیعی قرن ۱۳ هجری مورد غفلت قرار گرفته است که در این تحقیق برای یافتن فهم جدیدی از مبانی توحید بر آن شدیم که نظرات این عالم را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم.‌علّامه شبّر در بخش شناخت خدا از طریق تجربیات و فطریات به اثبات وجود باری تعالی پرداخته و آن‌چه که این متکلّم در نهایت به عنوان ماحصل بحث خویش بیان می‌دارد، اثبات وجودی واحد و یگانه به عنوان رب و مدبّر عالم است که معرفت انسان به ذات او محال خواهد بود، هم‌چنین توحید در صفات را از تبیین صفات ثبوتی و سلبی، و ارجاع صفات ثبوتیّه به سلبیّه آغاز نموده است، و همانند سایر متکلّمین شناخت خداوند متعال را از طریق درک و شناخت صفاتش امکان‌‌‌پذیر می‌داند.‌علّامه در نسبت دادن عدل به واجب‌‌‌الوجود، خود را مواجه با دو مسئلۀ اساسی جایگاه اختیار در افعال انسان و مسئلۀ بداء دیده، و با بیان دیگاه‌های مرتبط، سعی در جمع این دو مسئله با عدل الهی می‌‌‌نماید و در نهایت نظر مختار خود را امربین‌الامرین قرار می‌دهد.‌
مشخصات اثر
ذات و صفات الهی از نگاه ابن‌سینا و غزالی
نویسنده:
فریده حکیمی؛ مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
از نظر ابن‌سینا،ادراک کنه ذات باری‌تعالی محال است زیرا عقل آدمی از پی بردن به کنه ذات خداوند ناتوان است.امّا شناخت ذات از طریق شناخت وجهی از وجوه ذات که در قالب شناخت اسماء و صفات خداوند خواهد بود،ممکن است.ابن‌سینا صفات خداوند را عین ذات او می‌داند.وجود صفات واجب تعالی و ارتباطی که میان این صفات با ذات وجود دارد از مباحث قابل توجه در بحث خداشناسی است که هم در قالب صفات فعل و هم در قالب صفات ذات مطرح شده است.غزالی در این مساله تردید ندارد که بین خداوند و سایر موجودات،هر گونه مشابهت و همانندی، به حسب عقل و شرع نفی شده است ولی آنچه به حسب عقل و شرع نفی شده،مشابهت و همانندی ذاتی است که به حسب اصطلاح،بین دو فرد از یک نوع تحقق می‌پذیرد.غزالی صفاتی را که خداوند،خود را به آن‌ها وصف کرده برایش اثبات می‌کند،ولی معتقد است که این صفات مغایر با ذات او،قدیم به قدم ذات اوست و در مفهوم با هم اختلاف دارند و زائد بر ذاتند.همچنین در باب صفاتی همچون علم نیز تمایزاتی میان هر دو متفکر دیده می‌شود که در این پژوهش سعی بر آن شده تا از طریق بساطت حق،وجود این صفات را برای ذات حق تعالی حقیقی تلقی نمود.
صفحات :
از صفحه 95 تا 120
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 119