جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نصر, سید حسین (Seyyed Hossein Nasr؛ فرزند سید ولی‌الله نصر و نوه شیخ فضل‌الله نوری، فیلسوف و متأله سنت‌گرای ایرانی، استاد علوم اسلامی در دانشگاه جرج واشینگتن امریکا، مکتب خرد جاویدان یا حکمت خالده، مکتب سنت‌گرایی، پیرو طریقت مریمیه از شاذلیه), 1312ش.

جستجو در برای عبارت

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

تعداد رکورد ها : 252

عنوان :

قرآن و عوامل رویکرد به خشونت

نویسنده:

حسین هاشمی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فقدان عدالت اجتماعی , کثرت گرایی دینی , نسبیت معرفت , تفاوت های فرهنگی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , حسد , خشونت , خشونت در قرآن , عوامل خشونت , خشونت‌هاى اجتماعى , نژادگرایى , ملى‌گرایى , خودمحورى , تغذیه ناپاک , اسلام و خشونت , جلوگیری از خشونت , جامعه شناسی خشونت

کلیدواژه‌های فرعی :

خشونت زدایی , رقابت , خشونت خانوادگی , نابرابری قومی , آیه 1 ممتحنه , آیه 2 ممتحنه , آیه 13 محمد , آیه 13 حجرات , آیه 159 بقره , آیه 31 اسراء , آیه 61 هود , آیه 5 قصص , آیه 118 آل عمران , آیه 64 آل عمران , آیه 1 نساء , آیه 75 نساء , فقر و خشونت , تغذیه و اخلاق , حسادت در قرآن ,

چکیده :

شرح عوامل خشونت از دیدگاه قرآن است. نویسنده، با نگاهى به نظرات ابن خلدون، مارکس، داروین، اسپینوزا، اگوست کنت، اسپنسر و ماکس وبر درباره خشونت، قدر مشترک تمامى آنها را در نادیده انگارى اراده انسان در برابر عوامل تأثیر گذار جبرى قلمداد کرده و این در حالى است که قرآن آدمى را شرور بالذّات و داراى سرشت خشونت‌گر نمى‌شناسد و رفتارهاى پرخاش جویانه و خشن انسانها را در علل و عوامل بیرونى جست و جو مى‌کند. سپس تفاوت‌هاى فرهنگى را به عنوان یکى از عوامل خشونت مورد بررسى قرار داده و نظریه نسبى گرایى را از منظر رهیافت نظرى و عقلانى نقد کرده و با استفاده از آیات قرآن بر زیست جمعى امن و دور از خشونت در عین اختلاف پیروان هر یک از ادیان به آموزه‌ها و معارف دینى خویش تأکید کرده و ویژگى‌هاى جامعه توحیدى آینده تاریخ را برشمرده است. دومین عامل خشونت را کاستى‌هاى معنوى و در نتیجه تمایل انسان معاصر به سوى اخلاق سودجویانه و خود گروانه دانسته و با استناد به آیات و روایات مهم‌ترین علت رواج خشونت را، فساد افراد جامعه توصیف کرده که در نتیجه سستى بنیادهاى ارزشى و اخلاقى بروز مى‌کند. از منظر قرآن، جامعه نامتعادل از حیث اقتصاد و معیشت، آبستن خشونت است. از این رو، نویسنده، فقدان عدالت اجتماعى را سوّمین عامل خشونت بیان کرده است. از سوى دیگر، قرآن افزون بر یاد کرد نقش نژادگرایى در فرایند خشونت و نکوهش آن، بر مبدأ یگانه آفرینش انسانها تأکید ورزیده است. نویسنده، در پایان نیز عوامل دیگر خشونت را از جمله خود محورى، رشک بردن، مهر ورزیدن و تغذیه ناپاک را از منظر قرآن مورد بررسى قرار داده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 212 تا 247

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

شیمل و اسلام

نویسنده:

شهین اعوانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم : دانشگاه قم ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , شرق‌ شناسی , خاور شناسان

کلیدواژه‌های فرعی :

داستان های هزار و یک شب , استعمار , شرق شناسی استعماری , تقابل غرب و شرق , تصویر اسلام در غرب , تاریخ شرق شناسی , مفهوم دیگری در دنیای اسلام , تاریخ غرب شناسی مسلمین , شرق شناسی آلمانی , نژاد پرستی غربی , تفکیک شرق از اسلام , ترجمه قرآن به زبان آلمانی , تساهل مسلمین ,

چکیده :

جریان شرق‌شناسی و اسلام‌شناسی در حوزه‌های دانشگاهی جهان، پیوسته با واکنش‌های مختلفی از سوی شرق مواجه بوده است. برخی، محققین در این رشته‌ها را همکاران سیاسی دولت متبوع می‌دانند و در فعالیت‌های آنها به دنبال مقاصد استعماری و... هستند. عده‌ای شرق‌شناسان را معاند اسلام می‌دانند. در مقابل این آراء، بعضی شرق و غرب را از یکدیگر جدایی‌ناپذیر می‌دانند؛ آنه‌ماری شیمل در زمره این دسته محسوب می‌شود. این مقاله سه نوع جریان شرق‌شناسی را برمی‌شمارد؛ رویکرد به شرق بر مبنای کتابهایی نظیر هزار و یک‌شب؛ مواجهه با شرق از طریق مطالعه الهیات و ادیان ابراهیمی؛ و شیفتگی و عشق به شرق؛ و شیمل را در دسته سوم جای می‌دهد و به تبیین علمی رویکرد شیمل به اسلام، ویژگی‌های اسلام‌شناسی وی و اهمیت جایگاه علمی و معنوی او به عنوان اسلام‌شناس در سطح جهان می‌پردازد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 101 تا 130

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ترجمه‏ پذیری قرآن میان نفی و اثبات

نویسنده:

شهره شاهسوندی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

امی بودن آورنده قرآن , وحیانی بودن قرآن , ترجمه ناپذیری , ترجمه ناپذیری قرآن , زبان قرآن , ترجمه پذیری , اصطلاحنامه علوم قرآنی , اعجاز قرآن , اسلوب ادبی قرآن , ترجمه و مترجمان قرآن , تفسیر و مفسران , تفسیر قرآن , تفسیر تحلیلی , تفسیر موضوعی , ترجمه قرآن , ترجمه تفسیری قرآن , تقدیم و تأخیر , اعجاز محتوایی قرآن , اعجاز بیانی قرآن , مخالفان ترجمه قرآن , موافقان ترجمه قرآن , ترجمه پذیری قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

عدم تحریف قرآن , آیه 014 نساء , آیه 14 مومنون , آیه 5 مزمل , آیه 41 فصلت , آیه 2 روم , آیه 157 اعراف , آیه 58 آل عمران , کتابت قرآن , اعجاز عددی قرآن , اعجاز علمی قرآن , آیه 18 قیامت ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

عبدالله جوادی آملی , سید محمدباقر صدر

چکیده :

یکى از مباحث قرآنى مورد بحث اندیشمندان مسلمان ترجمه پذیرى و ترجمه ناپذیرى قرآن است. برخى قایل به ترجمه پذیرى آن و گروهى نیز آن را امرى غیر ممکن و حرام تلقى نموده اند. هر دو دیدگاه در میان متقدمان و متأخران طرفدارانى دارد. این مقوله از جنبه شرعى و نیز از جنبه زبان شناختى و امکان برگردان متن قرآن به زبان هاى دیگر قابل بررسى است. مقاله حاضر، به ترجمه پذیرى و ترجمه ناپذیرى قرآن از منظر زبانى پرداخته است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 6 تا 25

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی رابطه هنر و دین از منظر سیدحسین نصر و سیدمرتضی آوینی

نویسنده:

رفیع الدین اسماعیلی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

هنر , دین , هنر دینی , حسین نصر , مرتضی آوینی

چکیده :

دین و هنر از آغاز تاریخ همراه و هم عنان هم بوده اند. هنر را با محتوای فرامادی و هویت آسمانی آن، نمی توان جدای از دین فرض نمود. به همین دلیل، رابطه میان آن دو همواره چالش برانگیز بوده است. اندیشمندان و متفکران مسلمان، تلاش زیادی برای بررسی ارتباط میان این دو انجام داده اند. هدف از این مقاله بررسی و مقایسه رابطه دین و هنر از منظر سیدحسین نصر و شهید آوینی می باشد. این مقاله تلاش دارد با بررسی مبانی این دو اندیشمند، دیدگاه های آنان را در این موضوع بیان کند. سیدحسین نصر، با توجه به تعریفی که از سنت و حکمت خالده دارد، تلاش کرده است منشأ هنر اسلامی را مطابق با تعریف سنت، ریشه در آموزه های وحیانی بداند. بر همین اساس، به هنر قدسی اعتقاد دارد که درون هنر سنتی است. شهید آوینی نیز با تأثیرپذیری از فردید و هایدگر، مکتب انتقادی فرانکفورت و به طور جدی تر نگاه حکمی و عرفانی امام خمینی ره، رویکرد جدیدی را در عرصه هنر در ایران پایه ریزی می کند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تحلیل مبانی فلسفی و تکنولوژیکی بحران محیط زیست؛ ضرورت تولید علم دینی : سال 4، شماره 3 : حکمت معاصر

نویسنده:

سیدحسین حسینی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

بحران محیط زیست , رابطه علم و دین نزد کانت , تاثیر دین بر علم , ضرورت تولید علم دینی

کلیدواژه‌های فرعی :

توحید , انسان , جهان طبیعت , مادی گرایی , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , فلسفه فناوری , اومانیسم (مسائل جدید کلامی) , نقد اومانیسم , علوم معاصر , انسانگرایی‌ = اومانیسم (مکتب فلسفی) ,

شاپا (issn):

2383-0697

چکیده :

این مقاله به بررسی ارتباط و نسبت بحران زیست محیطی جهان معاصر با مبانی فلسفی آن می‌پردازد تا از این طریق راهی به سوی طرح دیدگاه‌های دینی در مسئله بگشاید. بحران جهانی موجود را جدای از ریشه‌های زیست‌شناسی و تجربی آن و آن‌چه در حوزه علوم طبیعی و زیستی و تکنولوژی مطرح می‌شود می‌توان با ریشه‌ها و علل عمیق‌تری نیز پیوند زد و آن، تحلیل مسئله از زاویه مبانی و رویکردهای فلسفی است. مقاله حاضر از این منظر به تحلیل موضوع پرداخته تا در نهایت نتیجه گیرد که یکی از راه‌های برون‌رفت از بحران، تحول مبنایی در ساختار علوم معاصر است. بدین‌سان پس از ارائه مقدمه‌ای کوتاه در طرح مسئله، از حکومت نگاه اومانیستی در عصر جدید و ارتباط این مبنای فلسفی با نقش علوم و تکنولوژی جهان غرب سخن گفته و نتیجه می‌گیرد که تغییر و تحول در حوزه «فلسفه»، «علم»، و «فناوری» بی‌ارتباط با یک‌دیگر نیستند و سپس در پایان به چند راه‌حل علمی و کاربردی نیز اشاره دارد. هدف نهایی مقاله، طرح راه‌حل برای چاره‌جویی بحران زیست محیطی جهان معاصر با ضرورت تحول در حوزه علوم و ضرورت تولید علم دینی است تا راه برای فرار از بحران‌های ساخته و پرداخته مبانی فلسفی مادی‌گرایانه فراهم شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 41 تا 60

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

گفتگوی ادیان در اندیشه سنت گرایان : دوره چهارم، شماره 10 : حبل المتین

نویسنده:

رضا خزایی, فرید آزادبخت

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تجدد , سید حسین نصر , سنت گرایی , گفتگو , سنت گرایان , 14. ادیان religions , نصر , تعریف دین (مسائل جدید کلامی) , سنت , حکمت , گفتگوی ادیان

کلیدواژه‌های فرعی :

وحدت متعالی ادیان , اهداف دین , تنوع ادیان , بقای دین , دین اسلام , معرفت شناسی سنت گرایان , علوم اسلامی (سایر) , مطلق نسبی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

گفتگوی ادیان کوششی است برای یافتن زمینه های عقلانی مشترک میان مذاهب. نوشتار حاضر نیز به بررسی وجوه معرفت شناختی نظرات سنت گرایان، با تاکید بر آراء سید حسین نصر، پیرامون گفتگوی ادیان و مذاهب می پردازد. و از این رهگذر فهمی را که سنت گرایان از نقش دین در گفتگو با پیروان ادیان مختلف دارد مورد بحث قرار می دهد. سنت گرایان، به ویژه نصر، تحت تاثیر برداشت های عرفانی از دین به سوی وحدت در شناخت و رسیدن به ریشه های حقیقی دین دارند. اما رویارویی با تجدد و مدرنیته به عنوانی مشکله ای ناپوشیده سنت گرایان در جهان مدرن را با چالش جدی مواجه ساخته است. روش های اتخاذ شده در این چهارچوب توسط سنت گرایان پیرامون گفتگوی ادیان می تواند به عنوان الگویی کلی برای گفتگوی فرق و مذاهب در جهان اسلام باشد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 51 تا 65

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خاستگاه و پیشینه حکمت اشراق : دوره 15، شماره اول : پژوهش های فلسفی کلامی

نویسنده:

محمد بهشتی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: دانشگاه قم,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اشراقیون , خاستگاه حکمت اشراق , راه کشف و شهود , عرفان اسلامی , اصطلاحنامه فلسفه , حکمت اشراق the School of Illumination

کلیدواژه‌های فرعی :

جهان بینی زرتشت , فیلسوفان مسلمان , حق و باطل , فلسفه و شریعت , خمیره حکمت , هبوط نفس , نظام نور و ظلمت , نظریه تذکار , حکمای فرس , تجرد نفس ناطقه , فلسفه یونان , فلسفه نوافلاطونی , فلسفه مشاء , مُثُل , موت ارادی , قرآن مجید , ثنویت , اصطلاحنامه تصوف , اصطلاحنامه عرفان , توحید زرتشتی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

چکیده :

این مقاله خاستگاه و پیشینه نگرش اشراقی شیخ شهاب‌الدین سهروردی را بررسی کرده، اصل و تبار و سابقهٔ کهن آن را ترسیم می‌کند؛ حکمتی که بُن‌مایه آن کشف و شهود عرفانی و تفکر عقلانی و منطقی است و کلید فهم درست آن خودشناسی و معرفت النفس است؛ معرفت النفسی که تنها از طریق ریاضت و تصفیه باطن قابل دست‌یابی است. در این پژوهش ثابت خواهد شد که خاستگاه و پیشینه مکتب فلسفی اشراق متعدد و متنوع است؛ قرآن کریم، سنت نبوی، فلسفه ایران باستان، فلسفه یونان، فلسفه مشاء، عرفان و تصوف و ...؛ فلسفه اشراق از همه این مبادی و منابع بهره برده و با نظام‌سازی و مهندسی ویژه آنها را در خود جمع و هضم کرده، علاوه بر اینکه الهامات و مشهودات و مکاشفات باطنی سهروردی نیز، چنان‌که خود وی تصریح کرده، از منابع اصلی است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 121 تا 138

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تجرد نفس از دیدگاه سهروردی

نویسنده:

سید محمد علی دیباجی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

انسان شناسی Human nature , شخصیت ها , حکمت اشراق the School of Illumination , نفس شناسی سهروردی

کلیدواژه‌های فرعی :

حکمت اشراق , نفس آدمی , صورت , جاودانگی نفس , صورت های نفسانی , ادله تجرد نفس , قرآن , زبان نمادین , نگاه التفاتی , هیاکل النور , پرتو نامه , کارکرد نفس , زیست شناختی نفس , انسان پرنده , معناشناسی نفس , تلویحات , مقاومات , الواح عمادی , خودآگاهی (معرفت نفس) , امامان معصوم علیهم السلام , معرفت نفس(خودآگاهی) , تجرد نفس (فلسفه) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

2251-6123

چکیده :

تجرد نفس، به عنوان مهم ترین مساله در دانش نفس شناسی، مورد توجه فیلسوفان بزرگ نفس، یعنی افلاطون، فلوطین و ابن سینا، بوده است. آنان هر کدام در این زمینه، مباحث جدید و نوآوری های مهمی را طرح کرده اند. اکنون این مساله مطرح است که سهروردی، بنیان گذار حکمت اشراق در اندیشه اسلامی، که درباره تجرد نفس سخن گفته، آیا در این باره دلایل و منظرهای جدیدی به شناخت ماهیت نفس دارد؟ به ویژه که او صاحب نظریه علم حضوری است و این دیدگاه با ماهیت نفس مرتبط است. پاسخ، چنان که در مقاله بدان پرداخته شده، این است که شیخ اشراق، هم از طریق علم حضوری و هم در ادامه دلایل پیشینیان، از جمله ابن سینا، سخنان جدیدی را در اثبات تجرد نفس و چگونگی این تجرد بیان کرده است:‌ او علم حضوری را از کارکردهای نفس دانسته و با بررسی تحلیلی برخی از مفاهیم، دلایل دیگری بر تجرد نفس آورده که در نوع خود بی نظیر است؛ سهروردی علاوه بر این دو شیوه، در رساله های عرفانی خود، از زبان نمادین نیز در تبیین ماهیت نفس بهره برده،‌ منظرهای جدیدی گشوده است. بدین دلیل، شیخ اشراق را می توان فیلسوف نفس دیگری از شمار فیلسوفان بزرگ یاد شده دانست که در نفس شناسی صاحب دیدگاه خاص و نوینی هستند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 59 تا 78

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

رویکردی فلسفی - کلامی به ایمان در فلسفه‌ی دکارت و ملاصدرا

نویسنده:

سیمین اسفندیاری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

عقل و دین , عقل و ایمان , ایمان از نظر دکارت , ایمان از نظر ملاصدرا

کلیدواژه‌های فرعی :

اسفار , ایمان , حکمت متعالیه , نفس آدمی , ایمان‌گرایی = فیدئیسم (معرفت‌شناسی) , یقین عقلی , رابطه عقل و دین , عقل‌گرایی , یقین ایمانی , شهود , وحی , گوهر ایمان , اولویت ایمان بر عقل , عقیده جازم قلبی , خطای معرفتی , اسرار آلایات , قضیه کوژیتو ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

شاپا (issn):

2251-6123

چکیده :

یکی از مباحث مهم پیرامون ماهیت ایمان، مسأله‌ی نسبت دین و عقل یا نسبت ایمان با تصدیق عقلی است. براین اساس، همواره در میان فلاسفه و متکلمان مسلمان و مسیحی دیدگاه‌های متعددی درباره ماهیت ایمان و اینکه آیا ایمان همان تصدیق عقلی به وجود خداست یا ماهیتی متفاوت دارد، مطرح بوده است. مسأله‌ایی که بدین منظور مطرح است این است که میان یقین عقلی و ایمانی چه نوع رابطه‌ایی قابل تصور است و آیا می‌توان به نوعی تعامل و رابطه‌ی متقابل بین یقین ایمانی و یقین عقلی برقرار کرد؟ در این مقاله سعی بر این است که به دیدگاه دو متفکر اسلام و غرب یعنی ملاصدرا و دکارت پیرامون ماهیت ایمان و اینکه مهم‌ترین عنصر آن چیست و چه نسبتی میان ایمان و تصدیق عقلی وجود دارد، پرداخته شود. شایان یاد است که ملاصدرا ایمان را تصدیق معرفتی به وجود خدا می‌شمارد؛ از طرفی نیز چگونگی ارتباط بین یقین ناشی از ایمان با یقین ناشی از شهود آشکار عقلی در اندیشه دکارت یک مسأله است و باید به آن پرداخت.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 79 تا 90

مشخصات اثر

ثبت نظر