جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تفسیر تطبیقی از مهم‌ترین بحث‌هایی تفسیری می‌باشد، که نه تنها باعث نشر علم، بلکه سبب تولید علم هم خواهد شد. با توجه به مسئله فوق پژوهشگر بر آن شد که سوره جمعه را از نگاه مقام معظم رهبریحفظه الله و علامه ابوالاعلی مودودی مورد بررسی قرار دهد. این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده، به بررسی این سوره جمعه در نگاه این دو مفسر پرداخته است. سوره جمعه را که مشتمل بر 11 آیه می‌باشد ، این سوره در زمره سوره‌های مدنی قرار دارد. این سوره در واقع بر دو محور اساسی استوار است: نخست، توجه به یگانگی و صفات الهی، هدف از ارسال پیامبر اسلام(ص)، و موضوع معاد؛ و دوم، تبیین دستورالعمل‌های نماز جمعه و ویژگی‌های این عبادت بزرگ. به عبارتی دیگر، می‌توان محتوای این سوره را در سه بخش عمده خلاصه کرد: (آیات مربوط به نبوت پیامبر(ص)، آیات مربوط به یهود، آیات مربوط به نماز جمعه) چنانچه مقام معظم رهبری این سوره را مشتمل بر یک مقدمه و سه محوری اصلی می‌داند. مقام معظم رهبری در بسیاری از سخنرانی‌ها و نوشته‌های خود به تفسیر آیات قرآن پرداخته‌اند. ایشان با توجه به نیازهای زمانه و جامعه، به تفسیر آیات قرآن می‌پردازند و نکات مهمی را برای مخاطبان بیان می‌کنند. در مورد سوره جمعه نیز، ایشان به اهمیت این سوره و ضرورت حضور در نماز جمعه تاکید کرده‌اند. مودودی در تفسیر خود به جنبه‌های اجتماعی و سیاسی قرآن توجه ویژه‌ای داشته است. او در تفسیر سوره جمعه، به اهمیت نماز جمعه در وحدت مسلمانان و مقابله با نفوذ فرهنگی غرب تاکید می‌کند. اهمیت نماز جمعه در وحدت مسلمانان: همه مفسران بر این نکته تاکید دارند که نماز جمعه فرصتی برای گردآوی مسلمانان و تقویت وحدت و همبستگی آنهاست.

‫نوشتارحاضر، ضمن بيان مفاهيم و ماهيت وحي و ديدگاه‌هاي مختلف در اين باره، نسبت بين عقل و وحي را بررسيده و قلمرو و محدوده عقل در فهم وحي از ديدگاه فلاسفه غرب و مسلمانان را تبيين ساخته و انديشه‌هاي دو تن از متفکران اصلاحگر و نوانديش اهل سنت و شيعه (ابوالاعلي مودودي و شهيد مطهري) را در اين زمينه مطرح مي‌کند. نويسنده در چهار فصل به ابعاد گوناگون موضوع تحقيق و نحوه ارتباط آن‌ها با هم مي‌پردازد. فصل اول به کليات و مفاهيم تحقيق اختصاص دارد و واژه‌هاي مربوط به عقل و وحي و مترادف‌هاي آن‌ها و همچنين الفاظ نقطه مقابل‌شان شرح داده شده است. در فصل دوم ماهيت عقل و وحي از منظر شهيد مطهري و ابوالاعلي مودودي بيان گرديده و نظريات فلاسفه غرب و مسلمان در چيستي عقل و کارکردهاي آن و ماهيت وحي و معرفت‌زايي‌اش ذکر شده و آموزه‌هاي اسلام و مسيحيت در اين زمينه مقايسه مي‌شود. نويسنده ديدگاه‌هاي تجربي از وحي را نيز منعکس ساخته و آراي متکلمان و فيلسوفان مسلمان غرب و ابوالاعلي مودودي و شهيد مطهري را در اين زمينه با هم مقايسه نموده است. در فصل سوم محدوديت‌ها و قلمرو عقل و فهم آن از دين و معارف وحياني، از نظر شهيد مطهري و ابوالاعلي مودودي تبيين شده و کارکردها و قلمرو وحي در اعتقادات، احکام فقهي و اخلاق و موانع و آفات عقل از ديدگاه اين دو انديش‌مند بيان گرديده است. ثبوت عقلاني نبوت و عقلاني بودن نبوت پيامبر اکرم( از منظر مودودي و شهيد مطهري، از ديگر مباحث اين فصل به شمار مي‌آيد. در فصل چهارم رابطه عقل و وحي از منظر شهيد مطهري و ابوالاعلي مودودي و خدمات وحي به عقل، استفاده از عقل در فهم نسبي وحي، اثبات اصل دين و حقانيت آن به کمک عقل، ترجيح نقل بر عقل در صورت وقوع تعارض بين آن‌ها و محدوديت عقل در بيان جزئيات دين و سعادت بشر، از منظر اين دو متفکر بيان و ديدگاه‌هاي آنان با هم مقايسه شده است.

این مقاله به پدیده جنبشهای سلفی معاصر همانند القاعده، طالبان و داعش می­‌پردازد. پیدایش این جنبش و بازخوردهای آن در جهان منجر به ایجاد سؤالهای جدی در حوزه ایدئولوژی یا ایدئولوژیهای این گروهها گردید. آیا رفتار و اندیشه ارتباطی با اسلام، کتاب و سنت دارد. این مقاله در صدد آن است که با ورود به حوزه تاریخ نسبت به اکتشاف عوامل ایجادکننده این پدیده بپردازد. از نگاه نویسندگان، اندیشه­‌های سلفی گرچه وامدار دوران صدر اسلام و دیدگاههای اصحاب حدیث است، ولی به طور نظام­‌مند زیر سایه اندیشه­‌های ابن­‌تیمیه است. جنبشهای سلفی قرن نوزدهم تلاشی بود برای به­‌روزنمودن این اندیشه­‌ها که فقط توسط محمد بن عبدالوهاب به سرانجام رسید. ولی ابوالاعلی مودودی بود که این اندیشه­‌ها را نظام­‌مند و علمی و منطبق با واقعیتهای روز جامعه بازتعریف کرد و نقطه جالب این است که مودودی جزو اندیشمندانی است که با مذهب­‌گرایی به­‌شدت مخالف است و می­‌توان او را یکی از منادیان تقریب مذاهب اسلامی در دوران معاصر نامید.

ترجمه ماشینی: این کتاب با تکیه بر آثار هگل، چارچوبی برای درک مدرنیته در جهان اسلام پیشنهاد می‌کند و گفتمان متفکران برجسته مسلمان و رهبران سیاسی را تحلیل می‌کند. کتاب فصل به فصل به تحلیل متنی دقیق آثار محمد اقبال، ابوالعلاء مودودی، سید قطب، فاطمه مرنیسی، مهدی حائری یزدی، محمد مجتهد شبستری، محمد خاتمی، سید حسین نصر و محمد ارکون می پردازد و در مورد معاصر نتیجه گیری می کند. اندیشه اسلامی با اشاره به برخی از شاخص ترین نشانه های مدرنیته.

ترجمه ماشینی : این مطالعه به بررسی توسعه نشانه‌شناختی ناسیونالیسم اسلامی به عنوان شکلی از الهیات سیاسی در دوره شکل‌گیری آن در سال‌های 1857-1947 می‌پردازد که در نوشته‌های متکلمان برجسته اردو زبان بیان شده است. این مطالعه ناسیونالیسم اسلامی را پروژه ای برای رهایی جمعی مسلمانان از استعمار و انقیاد احتمالی اسلام و مسلمانان در برابر دولت سکولار پسااستعماری معرفی می کند. وظیفه سازنده ناسیونالیسم اسلامی این است که نمادهای اسلامی را با عبارات سیاسی در جهت بیان یک ناسیونالیسم مسلمان مدرن تفسیر کند. وظیفه حیاتی آن از یک سو، نقد اندیشه های مدرن سکولاریسم، ناسیونالیسم و ​​استعمار است. از سوی دیگر، تاریخ مسلمانان با توجه به تاریخ نگاری با محوریت تقدم خلافت به عنوان یک نهاد معنوی-سیاسی. از نظر سیاسی، ناسیونالیسم اسلامی، هرچند در اشکال مدرن، به دنبال استقلال دینی-فرهنگی و/یا حاکمیت سیاسی مسلمانان است. ناسیونالیسم اسلامی از نظر نشانه شناختی، نمادهای اسلامی اسلام، خدا، پیامبر اسلام، قرآن، قوم، شریعت، ملت، امت و خلافت را با نمادهای ناسیونالیسم سکولار یعنی ملت، آزادی، برابری و مردمی ادغام می کند. حق حاکمیت. میزان و ماهیت یکپارچگی را قوام درونی نظام نمادین اسلامی تعیین می‌کند که مستلزم تفسیر نمادهای ملی در پرتو نمادهای مقدس اسلام است. بنابراین، ناسیونالیسم اسلامی معادل عرفی‌زدایی/استعمار زدایی از تخیل مسلمانان و حوزه عمومی است. در میان اشکال مختلف ناسیونالیسم اسلامی، این مطالعه، ناسیونالیست اولیه سید احمد خان را بررسی می کند. طرفداران یک هند سکولار پس از استعمار، ابوالکلام آزاد و جامعةالعلماء هند. منتقدان ناسیونالیسم سکولار، محمد اقبال و سید ابوالاعلا مودودی؛ و حامیان تجزیه طلبی جامعه علمای اسلام. این مطالعه نتیجه می‌گیرد که علی‌رغم تنوع رویکردها به اسلام و ناسیونالیسم، تقریباً چهار دهه الهیات سیاسی در رواج این ایده که ملیت مسلمان (قومیت) مبتنی بر دین است، تعیین‌کننده بود، که اسلام به‌عنوان دین کامل هیچ شکافی را بین خصوصی‌ها از بین نمی‌برد. دین و سیاست عمومی و اینکه الزام به اجرای قوانین و اخلاق اسلامی (شریعت) مستلزم حاکمیت سرزمینی است.

ترجمه ماشینی: ترویج اسلام به عنوان مدافع حقوق بشر با مشکلاتی همراه است. مدافعان حقوق بشر به راحتی به شکست های بشردوستانه متعددی که به نام اسلام انجام شده است اشاره خواهند کرد. در «حقوق خدا»، ایرنه اوه به حقوق بشر و اسلام به عنوان یک موضوع دینی و نه سیاسی یا حقوقی نگاه می کند و از سه تن از علمای محترم اسلام استفاده می کند تا طیف وسیعی از دیدگاه ها را ارائه دهد که مفروضات ما را در مورد نقش دین به چالش می کشد. در حقوق بشر تغییر نظری از مفهوم اخلاق مبتنی بر تکلیف و قانون طبیعی به یکی از حقوق، تنش هایی را ایجاد کرده است که مانع از تبادل ثمربخش بین نظریه پردازان حقوق بشر و متفکران دینی می شود. آیا با توجه به تنوع فرهنگی، تاریخی و مذهبی جوامعی که این حقوق باید در آنها رعایت و اجرا شود، شناسایی ثابت حقوق بشر با فهرست‌هایی از حقوق خاص، مانند آنچه در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده است، منطقی است؟ او در بررسی مسائل حقوق بشر در جهان اسلام معاصر نشان می دهد که چگونه نمی توان ارزش دانش دینی را دست بالا گرفت. اوه تفاسیر ابوالاعلا مودودی، سید قطب و عبدالکریم سروش - همه متفکران برجسته و غالباً بحث برانگیز اسلامی - را در موضوعات مشارکت سیاسی، مدارا مذهبی و آزادی وجدان تحلیل می کند. در حالی که مودودی و قطب نمایانگر اسلام سنتی و سروش یک رویکرد اصلاحی تر و غرب پسندتر است، هر سه معتقدند که اسلام واقعاً قادر به انطباق و حمایت از حقوق بشر است. در حالی که جدا کردن سیاست و فرهنگ از دین هرگز آسان نیست، اوه نشان می‌دهد که باید تلاش کرد تا موانع تاریخی که مانع از انجام گفت‌وگوی واقعی در فراسوی مرزهای مذهبی و فرهنگی می‌شود، درک و بر آنها فائق آمد.

ترجمه ماشینی : این پایان نامه یک مطالعه تطبیقی در اندیشه سیاسی، به طور مشخص، ایده دولت گرایی دو محقق معاصر اسلام از پاکستان و اندونزی است. دو محقق مورد بحث ابوالاعلا مودودی و محمد نتسیر هستند که به ترتیب رویکردهای بنیادگرایانه و مدرنیستی را مطرح می کنند. آنها علیرغم تفاوت‌هایی که دارند، دیدگاه مشابهی در مورد جدایی ناپذیری سیاست و دین دارند. به عبارت دیگر، جدایی شدید مسائل دینی و حکومتی را رد می کنند. آنها معتقدند که دولت وسیله مهمی برای تضمین اجرای قوانین اسلامی در جامعه است. مودودی و ناتسیر هر دو در مورد حاکمیت الهی، شکل دولت، شریعت به عنوان منبع قانون دولتی، اصل شورا و عنوان رئیس دولت نظرات مشترکی دارند. با این حال، آنها در مورد شکل دولت، ناسیونالیسم، نظام احزاب سیاسی و تعریف شهروندی اختلاف نظر دارند. این مطالعه با نشان دادن این نکته به پایان می رسد که اگرچه در بسیاری از جزئیات یک دولت اسلامی با هم تفاوت دارند، اما در اصول کلی بیشتر شباهت دارند تا تفاوت. دیدگاه‌های مودودی را در تفاوت‌هایشان می‌توان آرمان‌گرا، صلب و سازش‌ناپذیر توصیف کرد، در حالی که دیدگاه‌های نتسیر بیشتر واقع‌بینانه، انعطاف‌پذیر و سازش‌پذیر است. با این حال، هیچ یک از آنها مفاهیم جامع یا مفصلی از یک دولت اسلامی ارائه نمی دهند که به طور کامل در کشورهای مربوطه یا سایر بخش های جهان اسلام قابل اجرا باشد.