جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
قطب الدین رازی, محمد بن محمد (منطقى، فیلسوف، متکلم شیعى و ایرانى، از فقهای بزرگ شیعه که با القاب گوناگونی مانند قطب الدین، علامه رازی، قطب تحتانی شناخته میشود. کنیه او را ابو جعفر رازی ذکر کردهاند.، صاحب کتاب المحاکمات بین شرحی الاشارات), 694ق. ورامین، تهران 766یا776ق. دمشق، سوریه
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 55
عنوان :
بررسی آرای منطقی غزالی و ابنسهلان ساوی
نویسنده:
اکبر فایدئی، کریم علیمحمدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
اصطلاحنامه فقه
,
اصطلاحنامه منطق
,
زین الدین عمر بن سهلان ساوی (470 - 540 ق)
کلیدواژههای فرعی :
تصور و تصدیق ,
کتاب مقاصد الفلاسفه ,
رابطه لفظ و معنا ,
منطق نگاری نه بخشی ,
نسب اربع ,
برهان قاطع ,
منطق نگاری ,
منابع استدلال فقهی ,
دانشنامه علایی ,
عقل فعال ,
میزان تلازم ,
قرآن ,
کلیات خمس ,
قضیه خارجیه ,
دلالت التزامی ,
تمثیل(منطق) ,
قیاس ,
قیاس استثنائی ,
برهان ( صناعت ) ,
نفس الشیء ,
قضیه ذهنیه(قسیم قضیه خارجیه و حقیقیه) ,
قضیه حقیقیه(قسیم قضیه ذهنیه و خارجیه) ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
صورت منطقی قضیه ,
نظام منطق نگاری تلفیقی ,
نظریه مهجوریت دلالت التزامی ,
مرکب انگاری تصدیق ,
قول جازم ,
مهجوریت خاص ,
مهجوریت عام ,
مهجوریت اعم ,
القسطاس المستقیم ,
میزان شیطان ,
مصداق محوری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
شناخت آرای منطقی امام محمد غزالی و قاضی زینالدین عمر بنسهلان ساوی در فهم آرای منطقدانان پس از آنها، بهویژه فخررازی، اهمیت بسزایی دارد. نقش غزالی در تبیین جایگاه رفیع علم منطق و رشد میزان مقبولیت آن در میان متشرعین آن زمان انکارشدنی نیست. مرکبانگاری تصدیق و بررسی تمایز آن با معرفت، نسبتهای چهارگانهی منطقی، الحاق منطق به اصول فقه، درآمیختن قواعد منطقی با اصطلاحات ابتکاری جدید و مثالهای اصولی و اسلامی و استخراج قیاسهای منطقی از قرآن کریم از ابتکارات و آرای منطقی امام محمد غزالی است. ابنسهلان ساوی هم که در برخی موارد متأثر از غزالی است، ابداع نظام منطقنگاری تلفیقی، نظریهی مهجوریت دلالت التزامی در علوم و تفسیر نفسالامر به وجود عینی و حاضر بالفعل در عالم خارج، از ابتکارات و اندیشههای منطقی خاص حکیم ساوی است، که ما در این نوشتار، به ذکر و بررسی و مقایسهی آرای آنها میپردازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 64 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شرح المقاصد المجلد 1
نویسنده:
مسعودبن عمربن عبدالله الشهیر بسعدالدین التفتازانی؛ تحقیق و تعلیق مع مقدمه فی علم الکلام عبدالرحمن عمیره؛ تصدیر فضیله صالح موسی شرف
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت: عالم الكتب للطباعة والنشر والتوزيع ,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
تقتازانی
,
وجود و عدم
,
کلام اشعری
,
کلام اهل سنت
,
فلسفه اسلامی
,
نظام علی و معلولی
,
13. علم کلام
,
تجرید الاعتقاد: خواجه نصیر
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
,
شرح تجرید فاضل قوشچی
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
وجود ,
نظر ,
وجود شناسی صفات ,
وجود مطلق ,
تصور ,
برهان وجوب و امکان ,
تصدیق(افعال قلوب) ,
احکام نظر ,
وجود عینی ,
وجود کلی ,
امور عامه ,
ماهیت ,
تعینات وجودیه ,
علم (فضیلت اخلاقی) ,
شماره ديويي:
297/414
چکیده :
موضوع کتاب «شرح المقاصد» علم کلام و عقائد است و از مهمترین و بهترین تألیفاتی است که در این موضع نگارش شده است، مباحث عمیق و گسترده کلامى و اعتقادى که در این کتاب مطرح شده است آن را در حقیقت به «دائره المعارف علم کلام» تبدیل نموده است و با توجه به نگاه ژرف و دور از تعصب و جانبدارانه نویسنده اثر، از قدیم مورد توجه پژوهشگران مذاهب اسلامى بوده و به آن توجه خاصى داشته اند. تفتازانى درباره کتاب خود مى نویسد: «تصمیم گرفتم کتابى مختصر با نام مقاصد تألیف کنم که حاوى فایدههاى درخشان و دُرهاى یگانه باشد و بر آن کتاب شرحى بنویسم که بازکننده معماها، به همراه خلاصه گویى و تفصیل مجملات و بیان دشوارىهاى آن باشد. این تحقیق همراه با دقت فراوان است به گونهای که بیشتر از حد معمول در این مباحث دقت شده است».
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستی و اعتبار دلالت التزامی : دوره 13 ، شماره 42 : حکمت سینوی (مشکوة النور)
نویسنده:
مهناز امیرخانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشاه امام صادق (ع),
کلیدواژههای اصلی :
مدلول
,
منطق سینوی
,
لزوم ذهنی
,
تاریخ منطق
,
دلالات
,
دلالت لفظی
,
دلالت التزامی
,
تاریخ منطق اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
رابطه لفظ و معنا ,
منطق ارسطو ,
دلالت طبعی ,
دلالت عقلی ,
لازم وجود ذهنی ,
لازم وجود خارجی ,
بحث الفاظ در منطق ,
اقسام دلالت وضعی لفظی ,
رابطه دال و مدلول در دلالات ,
تحویل التزام به مطابقت ,
لفظی نبودن التزام ,
دامنه کاربرد التزام ,
لوازم دلالت التزامی ,
شرط دلالت التزامی ,
لزوم بین مطلق ,
کارکرد دلالت التزامی در علوم ,
لزوم معتبر در التزام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بحث دلالات و تقسیمات آن سابقهای در منطق ارسطو و منطق رواقی ـمگاری نداشته است و از نوآوریهای منطقی ابنسینا محسوب میشود. در مجموع میتوان وی را بیشتر به عنوان مؤسس و بنیانگذار مبحث دلالات ـ و نه شرح و بسطدهنده آن ـ به حساب آورد. در میان دلالتهای سهگانه لفظی، دلالت التزامی از بقیه بحثانگیزتر بوده است. در عبارات ابنسینا و بیش از همه در آثار شارحان و تابعان وی، مناقشات و تشکیکات فراوانی در باب چیستی، شرایط تحقق و یا حتی اعتبار این دلالت مطرح شده است. شبهه عدم استقلال دلالت التزامی و ترکیب آن از دو دلالت تطابقی، شبهه خارج بودن التزام از اقسام دلالت لفظی، شبهه مهجوریت التزام و ممنوعیت کاربرد آن در علوم به دلیل عدم تناهی لوازم آن، از اهم این تشکیکات میباشد. این پژوهش با تأکید بر استقلال و همچنین لفظی بودن التزام، آن را از مهمترین دلالات مورد استفاده در علوم معرفی کرده؛ و لزوم معتبر در این دلالت را «لزوم ذهنی» و از نوع «لزوم بین مطلق» دانستهاست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 82 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد وبررسی شش دیدگاه درباره شرایط انتاج قیاس استثنائی در منطق سینوی (با تاکید بر شرطی متصل)
نویسنده:
محمدعلی حجتی، لطف الله نبوی، علیرضا دارابی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شرطی لزومی (منطق)
,
منطق سینوی
,
قضیه سالبه
,
قضیه شخصیه
,
قیاس استثنائی
,
کلیت زمانی-حالتی
کلیدواژههای فرعی :
سلب لزوم ,
لزوم سلب ,
سور قضایا ,
شرایط انتاج قیاس استثنائی ,
شرطی مهمله ,
قاعده وضع مقدم ,
قاعده رفع تالی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مقاله حاضر به بررسی و داوری نظرات منطق دانان سینوی درباره شرایط انتاج قیاس استثنائی (با تأکید بر شرطی متصل) اختصاص دارد. پس از بررسی متون متعدد منطق سینوی، مجموعه نظرات در شش دسته تقسیم بندی شده است. در دسته اول، شرطی در قیاس استثنائی به صورت مهمله استفاده می شود که با مبانی منطق سینوی در شرطیات هماهنگ نیست. با کنار گذاشتن این نظر در می یابیم همه منطق دانان سینوی درباره ضرورت لزومی بودن شرطی در قیاس استثنائی و امکان انتاج این قیاس با مقدمه شرطی موجبه کلیه، اشتراک نظر دارند. اما درباره امکان انتاج قیاس استثنائی با مقدمه شرطی سالبه، شرطی جزئیه و حذف شرطی شخصیه اختلافات نظر وجود دارد. سرانجام با تحلیل منطقی و بر پایه شواهد مبتنی بر زبان طبیعی به داوری این اختلافات پرداخته ایم. بر این اساس نتایج زیر بدست آمده است.1 شرطی در قیاس استثنایی باید کلی و لزومی باشد؛ 2 انتاج قیاس استثنائی از شرطی سالبه بر پایه بحث اختلاف میان سلب لزوم و لزوم سلب می باشد و تعیین موضع درباره آن منوط به تعیین موضع درباره تفسیر شرطی سالبه است؛ 3 قیاس استثنائی با مقدمه شرطی شخصیه، در صورت یکی بودن زمان یا حالت صدق شرطی و استثناء منتج خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 110
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
استکمال علمی و اخلاقی انسان از منظر خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
فرشته ابوالحسنی نیارکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل نظری
,
عقل عملی
,
کمال انسان
,
استکمال علمی
,
استکمال عملی
,
مراتب کمال
,
افعال نفس
,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
,
فرآیند استکمال نفس
,
اخلاق خواجه نصرالدین طوسی
,
اخلاق ناصری (کتاب)
کلیدواژههای فرعی :
کمال اول ,
کمال ثانی ,
ابعاد کمال ,
برنامه عملی استکمال ,
عامل تفاوت عقل عملی و نظری ,
رابطه عقل نظری و عملی ,
وظیفه عقل عملی ,
هدف سیر و سلوک ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
براساس تنوع کارکردهای قوای نفس ناطقه (قوه نظری و عملی) نزد طوسی، استکمال علمی و عملی نیز متفاوت می شود. کمال علمی از سنخ معرفت و حقایق تکوینی (بینش ها) و کمال اخلاقی از جنس معارف جزئی و آثار عملی است. نظریه اخلاقی طوسی در واقع فراتر از سلامت نفس است و به آرمان های بالا دستی، یعنی کمال نفس اشاره می کند. کمال به عنوان آرمان اخلاق دارای مراتب است که می توان آنها را با هرم طولی کمال ترسیم کرد. مراحل استکمال نزد طوسی، در آثار فلسفی به قوای عرضی نفس اشاره دارد و در آثار عرفانی نیز ناظر به سلوک نفس و سپهرهای وجودی طولی آن است. فرآیند استکمال در دو بعد علمی و اخلاقی است و طوسی برای استکمال آن برنامه عملی ارائه داده و تنها به نظریه پردازی نپرداخته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 169 تا 192
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی چیستی جسم رستاخیز نزد ابنسینا، سهروردی و ملاصدرا
نویسنده:
نادیا مفتونی - مهدی رضایینیا
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد
,
سهروردی
,
ملاصدرا
,
معاد جسمانی
,
معاد(کلام)
,
حیات اخروی
,
ابن سینا
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
جسم مثالی ,
تناسخ ,
جسم فلکی ,
جسم خیالی ,
الهیات شفا (ابن سینا) ,
انکار عقلی معاد جسمانی ,
هویت جسم معاد ,
جسم رستاخیز ,
معاد در حکمت اشراقی ,
جسم رستاخیز در حکمت متعالیه ,
جسم دنیایی ,
معاد غیرجسمانی ,
اهل تجرد ,
اهل تجسم ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
عموم متکلمان و بسیاری از فیلسوفان مسلمان، اعتقاد به معاد جسمانی را دستکم بر اساس گفته و خبر گوینده صادق ضروری میدانند اما جسم رستاخیز نزد آنان، مفهومسازیهای متفاوتی همچون جسم عنصری، جسم فلکی، جسم مثالی و جسم خیالی را در بر میگیرد. تدوین این مفهومسازیها، رهگشای ارزیابی دقیقتر دیدگاههای مربوط به معاد جسمانی، به ویژه نسبت انکار عقلی معاد جسمانی به ابنسینا و همچنین دیدگاه متکلمان در زمینه سنخیت جسم معاد و جسم دنیایی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 110
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل نسبت و استدلال های مبتنـی بـر آن از دیدگاه ابن سینا و قطب الدین رازی
نویسنده:
علی اصغر جعفر ولنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه بوعلی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
لزومی حقیقی و لزومی لفظی
نویسنده:
اسدالله فلاحی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
لزومی حقیقی
,
لزومی منطقی
,
شرطی لزومی (منطق)
کلیدواژههای فرعی :
خواجه نصیر طوسی ,
منطق ربط ,
قیاس (منطق) ,
منطق موجهات ,
عکس مستوی گزاره شرطی ,
تلازم شرطیات ,
لزومی لفظی ,
منطق تطبیقی ,
منطق وجهی ,
لزومی به حسب نفس الامر ,
لزومی به حسب الزام ,
تلازم شرطی (منطق) ,
لزومی صادق ,
کتاب شرح مطالع ,
حمل منطقی ,
منطق سنتی ,
ابن سینا ,
اصطلاحنامه منطق ,
عکس مستوی ( قضیه ) ,
عکس مستوی قضیه شرطیه ,
قیاس ,
قطبالدین رازی، محمدبن محمد ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ابنسینا شرطی لزومی با مقدّم ممکن و شرطی لزومی با مقدّم ممتنع را لزومی بهحسب نفسالامر و لزومی به حسب الزام نامیده، و قسم دوم را در واقع و نفسالامر کاذب دانسته است. این حکمْ شگفت بلکه خلاف شهود است و، از اینرو، نزاعهای بسیاری در ردّ و قبول آن درگرفته است. در این مقاله، با گزارش انتقادی نزاعهای یادشده، لزومی حقیقی و لفظی را به زبان منطق جدید و به کمک منطق موجّهات و منطق ربط تحلیل کردهایم و نشان دادهایم که به کمک لزومی حقیقی میتوان به فهم بهتری از آرای منطقدانان مسلمان رسید و به دفاع از آموزههای منطق سنّتی پرداخت. در این ارتباط، سه موضوع مورد مناقشه در منطق سنّتی (یعنی عکس مستوی گزاره شرطی، تلازم شرطیّات، و مدّعای قطبالدین رازی مبنی بر لزوم سازگاری میان مقدّم و تالی لزومی صادق) را به کمک لزومی حقیقی شرح داده و از آنها دفاع کردهایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 127
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نظرات قطب الدین رازی و خواجه نصیر الدین طوسی در باب ماهیت تصدیق
نویسنده:
محمدعلی اژه ای
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه فلاسفه در باره چیستی و کارکرد عقل عملی
نویسنده:
علیرضا نجف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل نظری
,
عقل عملی
,
مراتب عقل نظری
,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته)
,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
شواهد الربوبیه ,
نفس ناطقه ,
اشارات و تنبیهات ,
افعال آزاد ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
افعال اختیاری ,
علم نفس ,
ادراک جزئیات ,
حقیقت نفس انسانی ,
نفس انسانی ,
ادراک جزییات ,
قوه عامله ,
خواص نفس حیوانی ,
فضایل اخلاقی ,
وظیفه عقل عملی ,
قوه مدرکه ,
خود حیوانی ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
صنایع انسانی ,
استنباط حکم کلی ,
خوارق عادت ,
قوه متصرف در بدن ,
تشخیص خوب و بد ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
فلاسفه امتیاز نفس انسانی از نفس حیوانی را به عقل نظری و عملی میدانند. اما در بیان چیستی این دو عقل در میان ایشان اختلاف نظر وجود دارد. با تأمل در کلمات ایشان حداقل چهار تفسیر درباره این دو عقل قابل استنباط است. این نوشتار پس از گزارش اقوال و بیان کارکردهای عقل عملی به ارزیابی آراء و تبیین نظریه مختار پرداخته است. قول مشهور در میان متأخران این است که در نفس انسانی بیش از یک عقل وجود ندارد که همه علوم و احکام کلی را ادراک میکند. اما چون این علوم بعضی نظری صرف بوده و به حقایق خارجی و نفس الامری اختصاص دارد به آنها عقل نظری گفته میشود. اما بعضی دیگر چون احکام مربوط به اعمال اختیاری انسان است به آنها عقل عملی گفته میشود. در این تفسیر امتیاز دو عقل از یکدیگر اعتباری و به مدرَکات آنها است. به باور این مقاله این تفسیر به رغم شهرت آن مورد نظر اساطین حکمت نبوده و با اشکالات متعدد مواجه است. اما اقوال دیگر با اندکی تسامح به تفسیر واحد و جامعی قابل ارجاع میباشند و آن این که فعل اولی و بالذات عقل عملی استنباط احکام جزیی عملی از احکام کلی عقل نظری است که چون این احکام در حاکمیت عقل بر قوای بدنی، سبب پیدایش اراده در نفس برای صدور افعال اختیاری و صنایع انسانی میگردد به عقل عملی قوه عامله نیز گفته میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 141 تا 164
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 55
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید