جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
فارابی , ابونصر محمد بن محمد (Alfarabi، معلم ثانی، فیلسوف مشائی، تشیع فلسفی), -257ق/ 870م 339ق/950م
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
تعداد رکورد ها : 784
عنوان :
اصل ترکیب معنا در اندیشه فارابی
نویسنده:
بهاءالدین موحد ابطحی، لطف الله نبوی، محمدعلی حجتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ترکیب
,
معنا
,
ترکیب(صفات الهی)
,
فارابی
,
معنا
,
جانشینی معنا
,
مقاله درباره فارابی
چکیده :
اصل ترکیب در معناشناسی، یکی از اصول مهم و مسئله آفرین است. مطابق این اصل، معنای عبارت های مرکب، براساس معنای اجزا و چگونگی ترکیب آن ها به دست می آید. بنابر ادله پیشینی برای این اصل، هر نظام معناشناختی باید تابع این اصل باشد. اگرچه معمول است پیشینۀ این اصل را به فرگه بازگردانند، جایگاه مهم اندیشمندان مسلمان، فراموش شده است. در این مقاله برآنیم با بررسی چهارچوب مفهومی مناسب برای اصل ترکیب، آن را در آثار فارابی واکاوی کنیم. در میان آثار فارابی اشاراتی ضمنی به ترکیب معنا وجود دارد. براین اساس، با تمایز تقریر معرفت شناختی و معناشناختی از اصل ترکیب و براساس رویکرد عمل گرایانه، سخنان فارابی را بررسی کرده ایم. به نظر می رسد فارابی دستِ کم به برخی تقریرهای اصل ترکیب پایبند است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستی وجود ذهنی در نظام حکمت صداریی
نویسنده:
محمد جواد پاشایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
ملاصدرا
,
حکمت متعالیه
,
وجود ذهنی
,
وجود ظلّی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
علم حصولی ,
العلم ,
ذهن ,
نهایه الحکمه ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
معلوم ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
مطابقت ماهوی ,
علم ,
معرفت شناسی ابن سینا ,
نظریه مطابقت ,
معلوم((اصطلاح وابسته)، مقابل عالم) ,
ذهن((مقابل خارج)، اصطلاح وابسته) ,
واقع نمایی مفاهیم ,
سایه واقعیت علم ,
انطباق وجودی ,
چیستی ذهن ,
وجود خارجی معلوم ,
وجود ذهنی معلوم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
وجود ذهنی که یکی مسائل مهم فلسفی به حساب میآید، از دیرباز ذهن انبوهی از متفکران را به خود مشغول داشته است. به ویژه آنکه مسئله ذهن و شیوه واقع نمایی مفاهیم ذهنی که در آثار فیلسوفان اسلامی از آن به وجود ذهنی یاد میشود، ریشهای دیرینه در تاریخ معرفت انسانی دارد. در میان حکمای اسلامی، صدرالمتالهین به مانند سایر مباحث فلسفی خود ارائهای نو و تازه از مبحث وجود ذهنی بیان داشته است. وی اگرچه در این ارائه، بر بلندای فکر پیشینیان ایستاده و از نظریات آنان متنعم شده است، لکن در نظری متفاوت، وجود ذهنی را وجود ظلی و سایه واقعیت علم میداند که هر دوی آنها، دو اعتبار از یک واقعیت و دو روی سکه آن تلقی میشوند. چه آنکه در این نظرگاه، وجود ذهنی، وجودی عالی و واجد کمالات اشد و اتم نسبت به وجود خارجی دانسته میشود. که از رهگذر آن، مساله مطابقت، به آسانی مصداق مییابد. این پژوهش در نظر دارد تا این ادعا را در کلمات صدرا مورد بررسی قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مفهوم نامتناهی در کلام و فلسفه اسلامی و اطلاق آن بر خداوند
نویسنده:
جواد جعفریان، محمدمهدی گرجیان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
واجب الوجود
,
نامتناهی
,
صفات خدا
,
فلسفه اسلامی
,
صفات واجب(حکمت نظری)
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
بی کران بودن واجب
,
عدم تناهی اوصاف ذاتی واجب
,
نامحدود بودن خداوند
کلیدواژههای فرعی :
اصالت وجود ,
قرآن ,
نامتناهی شدی ,
سلب مطلق ,
سلب ملکه ,
اصالت وجود ,
قرآن ,
نامتناهی عدّی ,
نامتناهی مدّی ,
تفسیر وجودی نامتناهی ,
نامتناهی حقیقی ,
نامتناهی مجازی ,
اشتراک مفهوم وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در ظاهر، نامتناهی بودن خداوند، مسألهای بدیهی به نظر میرسد؛ اما برخی بر این اعتقادند که نامتناهی بودن خداوند در همه عرصهها و اسماء و صفات الاهی، امری مغایر با موازین برهانی و وحیانی است. مقاله حاضر با بررسی سه تفسیر مختلف از نامتناهی و نقد و بررسی هر یک از آنها، دیدگاه صحیح درباره نامتناهی بودن خداوند را «تفسیر وجودی نامتناهی» دانسته است؛ از این رو، اشتباه منکران نامتناهی بودن خداوند را در تفسیر غلط ایشان از معنای نامتناهی میداند. در ضمن به شبهات موجود پاسخ داده خواهد شد و مستندات فلسفی در تأیید این دیدگاه برتر بیان میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و مقایسه نظریه صدق و توجیه معرفت و جایگاه خدا در آن در نظام معرفتشناختی فیلسوفان صدرایی و دکارتی
نویسنده:
قاسم کاکایی، حسن رهبر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظریه توجیه
,
فیلسوفان صدرایی
,
فیلسوفان دکارتی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
نظریههای صدق
کلیدواژههای فرعی :
مبناگرایی (معرفت شناسی) ,
نَفسُ الاَمر ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
وضوح و تمایز ,
معیار درونی صدق ,
ایده تام ,
بداهت تصورات ,
جهل مرکب ,
جایگاه خدا در معرفت انسان ,
ضامن حقیقی معرفت ,
تصورات فطری ,
رویت در خدا ,
درون گرایی ,
اصول موضوعه معرفت ,
اصول متعارفه معرفت ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
فیلسوفان حکمت متعالیه از میان نظریههای صدق، به مطابقت معتقدند. آنان گزارهای را صادق میشمارند که با عالم واقع، اعم از ذهن و عین، و به عبارتی با نفس الامر مطابق باشد. در میان فیلسوفان دکارتی، تنها اسپینوزا از نظریهی مطابقت دفاع میکند و سایر دکارتیان ملاک صدق را وضوح و تمایز میدانند. در باب توجیه معرفت، معرفتشناسان نظریههای توجیه را در دو قالب درونگرایی و برونگرایی تقسیم میکنند. فیلسوفان صدرایی و دکارتی، هر دو به درونگرایی معتقدند، با این تفاوت که صدراییان صرفاً از نظریهی مبناگرایی، چونان ملاک توجیه نام میبرند. با تمام این اوصاف، فیلسوفان دکارتی از جایگاه والای خدا در توجیه و صدق معرفت نام میبرند و فیلسوفان حکمت متعالیه نیز نقش برجستهای را در معرفتشناسی خویش برای خداوند قائل هستند. چنانکه دکارت وجود خداوند و فریبکار نبودن او را ملاک توجیه معرفت میداند و ملاصدرا نیز الهام و اشراق خداوند را یقینیترینِ معارف انسان میداند. نویسندگان در این مقاله تلاش دارند تا نظریهی صدق و توجیه معرفت را در معرفتشناسیِ این دو گروه از فیلسوفان، با نگاه مقایسهای، تبیین و تشریح نمایند و وجوه اختلاف و اشتراک آنان را نمایان سازند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اتصاف ماهیت به وجود در پرتو قاعده فرعیت در اندیشه صدرالمتألهین
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری، محمدعلی اسماعیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
اصالت وجود
,
اتصاف ماهیت به وجود
,
قاعده فرعیه
,
ماهیت
,
اصالت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
اسفار ,
الله ,
اتحاد عاقل و معقول ,
ثبوت ماهیت در ذهن ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
حمل شایع ,
هلیه بسیطه ,
استلزام ,
ماهیت لابشرط ,
تبعیت ,
هلیات بسیطه ,
ماهیت ( عام ) ,
ماهیت من حیث هی ,
حمل شایع ,
حمل اولی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
هلیه بسیطه(مقابل هلیه مرکبه) ,
هلیه مرکبه(مقابل هلیه بسیطه) ,
وجود ذهنی ,
عوارض وجود ,
ثبوت ماهیت در خارج ,
ثبوت وجود ,
جنبه ایجابی قاعده فرعیه ,
مفاد قاعده فرعیه ,
کاربرد قاعده فرعیه ,
هویت خارجی ,
اعتبار ماهیت ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
مطابق قاعده فرعیت، ثبوت چیزی برای چیز دیگر فرع بر ثبوت مثبت له است (جنبه اثباتی) و فرع بر ثبوت ثابت نیست (جنبه سلبی). مسئله اتصاف ماهیت به وجود از مهمترین کاربردهای جنبه ایجابی قاعده فرعیت است. این مسئله از گذشته دور در بین فلاسفه مطرح بوده و پاسخهای متعددی از سوی فلاسفه در حل آن ارائه شده است. صدرالمتألهین، پس از نقد و بررسی پاسخهای ارائه شده، چهار پاسخ به مسئله فوق ارائه مینماید: 1. ثبوت وجود برای ماهیت از قبیل ثبوت شیء لشیء نیست بلکه از قبیل ثبوت الشیء است. 2. قاعده فرعیت مختص به عوارض وجود است و شامل عوارض ماهیت نمیگردد. 3. مطابق اصالت وجود، ماهیت ثبوت حقیقی ندارد تا عروض وجود بر آن مصداق قاعده فرعیت (ثبوت شیء لشیء) گردد. 4. عقل ماهیت را بما هیهی (لابشرط) اعتبار مینماید و حتی از اینکه ماهیت بما هی هی نیز دارای وجود ذهنی است صرفنظر مینماید. بنابراین، ماهیت مفروض هیچگونه ثبوتی ندارد تا مشمول قاعده فرعیت گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 65
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی جایگاه نبی در حکمت عملی از نگاه فارابی
نویسنده:
علی اکبر تیموری، علی اله بداشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه سیاسی فارابی
,
مدینه فاضله
,
نبوت
,
فارابی
,
حکمت عملی
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
سعادت اخروی
,
فلسفه سیاست
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
قوه ناطقه ,
رییس مدینه فاضله ,
عقل فعال ,
قرآن ,
متخیله ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
التنبیه علی سبیل السعاده ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
بیان حکمت عملی ,
اجرای حکمت عملی ,
شناخت نبی ,
منشأ حکمت عملی ,
جایگاه نبی در حکمت عملی ,
کمال قوه عاقله ,
کمال قوه متخیله ,
رئیس تابع مماثل ,
شؤون حکمت عملی ,
وضع دین ,
وضع نوامیس ,
رهبری اجتماع ,
مدیریت نهادهای حکومتی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
حکمت عملی بدون شک یکی از مهمترین دغدغههای فلسفی فارابی است. نتیجۀ واحدی که از آثار متعدد وی دربارۀ حکمت عملی به دست میآید، تأکید بر نقش أنبیا در این عرصه است. شخص نبی با ورود به این عرصه و دستاندازی به ابعاد حکمت عملی، در استکمال و غنای آن میکوشد. پرسشی که در این مقاله به دنبال پاسخ آن هستیم، این است که نبی چه جایگاهی در حکمت عملی داشته و چگونه در جنبههای مختلف آن نقشآفرینی میکند. به طور کلی دو جنبه در حکمت عملی قابل تصور است: 1. بیان حکمت عملی 2. اجرای حکمت عملی. از منظر فارابی، حکمت عملی زمانی به سعادت میانجامد که در هر دو جنبۀ آن با موفقیت عمل شود. اهمیت این دو جنبۀ حکمت عملی و نقش کلیدی آنها در سعادت افراد جامعه اقتضا میکند که کاملترین افراد اجتماع به آنها بپردازند. به همین دلیل، شخص نبی که در عالیترین مرتبۀ انسانی قرار دارد این امور را به عهده میگیرد و با استعانت از وحی در آنها نقشآفرینی میکند. در گام نخست او به بیان حکمت عملی میپردازد و فضایل و راههای رسیدن به آن را در قالب دین بیان میکند. در گام بعد، با به دست گرفتن رهبری اجتماع، حکمت عملی را اجرا میکند و آن را در جامعه میگسترد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 56
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فرایند معناجویی زندگی و نقش آن در ایجاد حیات اجتماعی مؤمنانه
نویسنده:
مسلم طاهری کل کشوندی، علی الله بداشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زندگی
,
تربیت
,
حیات اجتماعی مؤمنانه
کلیدواژههای فرعی :
انسان ,
حب ذات ,
غایت آدمی ,
مسئولیت اجتماعی ,
غایت خلقت ,
حجت باطنی ,
هدف بعثت انبیاء ,
احساس پوچی و بی هدفی ,
کارکرد معنا بخشی دین ,
فطرت انسان ,
سبک زندگی ,
معرفت وحیانی ,
نقش اجتماعی ,
حجت ظاهر ,
انسان مدرن ,
کنش متقابل اجتماعی ,
جهان بینی اسلامی ,
آموزه های قرآن و عترت ,
پیوستن به جماعت ,
غایت متعالی ,
کارکرد اجتماعی دین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تبیین ماهیت و الگوی مناسبات میان فرد و جامعه، یکی از مباحث بنیادین علوم اجتماعی است که قدمتی طولانی دارد. محقق امیدوار است که در پرتو این تحقیق، به تبیین چگونگی اتخاذ «رویکردی مؤمنانه به حیات اجتماعی از سوی کنشگر، در پرتو فرایند کشف معنای واقعی زندگی»، پرداخته و در این راستا الگوی مناسبی از مناسبات فرد و جامعه را تحصیل و ارائه کند. بدین منظور تحقیق حاضر به دو بخش تقسیم می شود. ابتدا جهت رسیدن به یک مفهوم عملیاتیِ روشن از عنوان تحقیق، به ترسیم چارچوب مفهومی بحث پرداخته و سپس به تبین« فرایند» معناجویی زندگی و نقش آن در ایجاد حیات اجتماعی مؤمنانه»، می پردازد و در پایان با توجّه به اثبات وجود فرایند معناجویی در انسانی، قرار گرفتن وی در قلمرو «حیاتی معنادار» و انطباق با آموزه ها و لوازم آن، در مقام نظر و عمل، تمهیدات لازم را خروج وی از تسلسل سئوالاتی از قبیل: «چگونه زیستن در حیات دنیوی در عین فنا پذیری آن » و نیز «اتخاذ رویکردی مؤمنانه به حیات اجتماعی» را فراهم می آورد. این واقعیت، ضرورت زندگی معنادار مبتنی بر معرفت وحیانی را اثبات می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماهیت وحی در حکمت اسلامی
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
وحی ( قرآن )
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
عقل(قوه عاقله) ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل هیولانی ,
عقل بالملکه ,
عقل بالفعل ,
عقل مستفاد ,
مبدا فاعلی وحی ,
مبداء قابلی وحی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
برخی از نويسندگان، وحی را نوعی الهـام و شـعر و تجربـه دينـی زاييـده فرهنـگ زمانه دانسته اند؛ به گونه ای كه نمی توان صدق معرفت شناختی را بدان نسبت داد . طرفه آنكه اين ادعا به فيلسوفان مسلمان نسبت داده می شود. اين نوشتار برآن است تـا ثابـت كند وحی شناسی فيلسوفان اسلامی بـه شـدت بـا نظريـه تجربـه دينـی و شـاعرانه وحـی رسالی و قرآنی مخالف است و آن را حقيقتی الهی می داند. براين اساس، وحی الهـی و آسمانی، زمانی تحقق می یابد كه پيامبری از مرحله عقل بالقوه و عقل بالملكه و عقل بالفعل بگذرد و به عقل مستفاد برسد و با عقل فعال ارتباط برقرار كند ، ولـي هـيچ گـاه وجود پيامبر، از نظر فيلسوفان مسلمان توليـد كننـده فـاعلی وحـی بـه شـمار نمـی آيـد. چگونگی توليد وحی جزئی و وحی كلی، يكی ديگر از مباحث اين مقاله است كـه از ديدگاه ابن سينا، شيخ اشراق وملاصدرا تبيين شده است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه سعادت و فضیلت از دیدگاه ارسطو و فارابی
نویسنده:
علی صبری، محمد کاظم علوی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابو نصر فارابی
,
کمال
,
ارسطو
,
حکمت عملی
,
امور عامه
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
خیر
,
علم اخلاق
,
علم تدبیر منزل
,
حکمت
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
فضیلت عقلانی ,
اخلاق نیکوماخوس ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
مدینه فاضله ,
علم نفس ,
کمال نهایی انسان ,
فضیلت نظری ,
مکتب اخلاقی ارسطو ,
قرب الهی ,
فلسفه ارسطو ,
حد وسط ,
رذایل اخلاقی ,
فضایل اخلاقی ,
تحصیل السعاده ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
فلسفه سیاست ,
اخلاق و سعادت ,
سعادت دنیوی ,
سعادت اجتماعی ,
التنبیه علی سبیل السعاده ,
حیات نظری و عملی ,
فضایل عملی ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
سعادت و دین ,
سعادت ظنی ,
سعادت موهوم ,
فضیلت نطقی ,
فضیلت خلقی ,
فضیلت فکری ,
فضیلت مهنی ,
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
تبیین مسئله سعادت و فضیلت در نظام فکری ارسطو بهعنوان معلم اول و فارابی بهعنوان معلم ثانی گره-گشای مهمترین مسائل حکمت عملی یعنی اخلاق و سیاست بوده است. مسئلهی اساسی این نوشتار بیان رابطهی فضیلت و سعادت است. اطلاق عنوان کمال اول به فضیلت و کمال ثانی به سعادت و حصول سعادت از طریق فضیلت بر مبنای رعایت حدوسط، در نگرش این دو فیلسوف مشایی بهترین رابطه لحاظ شده این دو مسئله است. از طرفی بهکارگیری طرح مدینهی فاضله توسط فارابی و تأکید بر آن به این دلیل بوده که تحقق سعادت فردی منوط به سعادت اجتماع است و این مسئله را بیان میکند که فارابی سعادت را در نظام اجتماعی هم بهصورت کامل بهکاربرده است. هردو فضیلت را برحسب جنس ملکه و برحسب نوع حدوسط میدانستند. باوجوداین اشتراکات اختلافاتی در دیدگاه این دو فیلسوف وجود دارد که مهمترین آنها تفاوت در نگرش این دو متفکر بوده است؛ ارسطو سعادت را مسئلهای اخلاقی و نه دینی دانسته، ولی فارابی سعادت را مسئله دینی و اخلاقی قلمداد کرده و اساس هستیشناسی خود را بر مبنای توحید بنانهاده است. نقطه افتراق دیگر این دو فیلسوف در تحقق سعادت است که ارسطو سعادت را به این دنیا محدود میداند ولی فارابی علاوه بر سعادت دنیوی به سعادت قصوی معتقد است که همان قرب به کمال خداوند است و در این دنیا محقق و حاصل نمیشود. فارابی با این تفکر به سعادت جنبه و حیثیتی عرفانی بخشیده است. علاوه بر این در مشهورترین تقسیم فضیلت که مشترک بین ارسطو و فارابی است، ارسطو بر نقش فضایل عقلانی در تحصیل سعادت اعتقاد داشته اما فارابی هرچند سعادت را درگرو کسب فضایل دانسته، درعینحال مهمترین نقش را به فضایل اخلاقی داده است و به سعادت اجتماعی در قالب مدینهی فاضله توجه بیشتری نموده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 114
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی نظریه عینیت نفس و مزاج
نویسنده:
امید آهنچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
مزاج
,
نظریه عینیت نفس و مزاج
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
جوهریت نفس ,
علم حضوری ,
معاد(کلام) ,
ادراک انسان ,
بقای جوهر نفس ,
حکمت متعالیه ,
بقاء نفس ,
عرض ,
جوهر ,
عناصر اربعه ,
خلود ,
خلود نفس ,
مرگ (فقه) ,
عناصر ولیه ,
تقوم بدن بر نفس ,
آثار نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
پرداختن به مباحث نفسشناسی و بهخصوص تحلیل نظریه عینیت نفس و مزاج، برای دستیابی انسان به جایگاه معقول معاد از اهمیت بسزایی برخوردار است. موافقان این نظریه، نفس را مبدأ فاعلی برای ظهور آثار و افعال حیاتی میدانند؛ ولی در عین حال، این مبدأ فاعلی را نوعی عرض بهنام مزاج دانسته و معتقد به عینیت نفس و مزاج میباشند. در مقابل، مخالفان این نظریه قائل به جوهریت نفس بوده و عینیت نفس با هر عرضی ازجمله مزاج را نمیپذیرند. در این مقاله پس از شرح مبادی تصوری نظریه عینیت نفس و مزاج، به نقد و بررسی آن خواهیم پرداخت. بدین منظور ادله رد این نظریه در دو دسته مستقیم و غیر مستقیم ارائه شده است. ادله مستقیم اشاره به دلایلی دارند که مستقیماً بر تغایر نفس و مزاج حکم میکنند؛ ولی ادله غیر مستقیم در مرحله اول عهدهدار اثبات جوهریت نفس میباشند و در مرحله دوم میتوان از آنها نفی نظریه عینیت نفس و مزاج را نتیجه گرفت. پس از تأمل در این دو دسته دلیل، بهروشنی میتوان به عدم عینیت نفس و مزاج حکم نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 189 تا 205
مشخصات اثر
ثبت نظر
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
تعداد رکورد ها : 784
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید