جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
طباطبایی(علامه طباطبایی), سید محمد حسین (فیلسوف نوصدرایی معاصر، حکمت متعالیه، مفسر بزرگ؛ صاحب تفسیر المیزان، «بدایة الحکمة»، «نهایة الحکمة» و «اصول فلسفه و روش رئالیسم») , 1281ش. تبریز 1360ش. قم
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 4261
رسائل سبعه: البرهان، المغالطة، الترکیب، التحلیل، الاعتباریات، المنامات و النبوات، القوة و الفعل
نویسنده:
السید محمدحسین الطباطبایی
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم - ایران: بنیاد علمی و فکری استاد علامه محمدحسین طباطبایی با همکاری نمایشگاه و نشر کتاب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
رسائل سبعه مجموعه هفت رساله است كه به ترتيب عبارتند از: البرهان، المغالطه، التركيب، التحليل، الاعتباريات، المنامات و النبوات، القوه و الفعل؛ اما ترتيب تاريخي مقالات چنين است: التركيب، التحليل، الاعتباريات، المغالطه، البرهان، المنامات و النبوات، القوه و الفعل. ممكن است ترتيب و تنظيم موجود در چاپ با نظر خود علامه بوده و ترتيب منطقي مباحث مورد نظر قرار گرفته باشد، نه ترتيب تاريخي آن. درباره در كنار هم قرار گرفتن اين رساله‌ها چند احتمال به نظر مي‌رسد؛ يكي اينكه ايشان اين رساله‌ها را به طور تصادفي كنار يكديگر قرار داده باشد. يعني شش رساله اول ـ كه در ايام اقامت در نجف اشرف نوشته بودند ـ با رساله آخر ـ كه در قم نگاشته بودند ـ را كنار هم جمع كرده باشند. احتمال ديگر اينكه مناسبتي ميان اين رساله‌ها وجود دارد. چهار رساله نخست در منطق هستند و دو رساله بعدي نيز يا درباره اعتباريات و يا مبتني بر مباحث آن مي‌باشند و اگر توجه داشته باشيم كه رساله‌هاي منطقي نيز به اعتباريات مي‌پردازند، بلكه بيشترِ رساله التركيب درباره اعتباريات است، مي‌توان اين محور مشترك را در هر شش رساله ملاحظه كرد. در اين صورت نسبت رساله هفتم (قوه و فعل) كه درباره حركت است و خبري از اعتباريات در آن نيست با ديگر رساله‌ها چه مي‌تواند باشد؟ در نگاه اول شايد هيچ مناسبتي ميان اعتباريات و حركت جوهري به نظر نيايد؛ امّا با توجه به اينكه اعتباريات بحثي در حركت ارادي انسان است، مي‌توان محور مشترك تمامي اين هفت رساله را حركت دانست. موضوع حركت حتي در رساله‌هاي منطقي نيز بررسي شده است. در رساله مغالطه كه از نظر زماني پس از رساله اعتباريات نوشته شده، موضوع مغالطه نسبت با كمالات موجود جاندار مورد توجه بوده است. بنابراين مي‌توان وجه مشترك و جهت‌گردآوري رساله‌هاي هفت‌گانه را موضوع حركت و نيز رابطه موضوعات رساله‌هاي يادشده با حركت به شمار آورد.
مشخصات اثر
جستاری در فطری بودن حکم جهاد در قرآن از منظر علامه طباطبایی در المیزان
نویسنده:
محمد میرزایی، احسان نظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
بسیاری از آیات قرآن، پیرامون حکم جهاد و ابعاد مرتبط با آن است و همین امر سبب شده است تا مخالفان و نقادان، اسلام را دینی خشن معرفی کنند. ضرورت بحث از حکم جهاد در قرآن و فطری‌بودن آن، هنگامی روشن می‌شود که هجمه‌های فراوان مخالفان اسلام را به این حکم، متذکّر شویم. علامه طباطبایی ذیل آیات ۳۹ و ۴۰ سوره‌ی حج، حکم جهاد را مطابق با فطرت بشر می‌داند؛ در صورت پذیرش این نظریه، شبهات پیرامون آن نیز پاسخ داده می‌شود. لذا در این مقاله، به روش تحلیلی، با استناد به منابع کتابخانه‌ای، به بررسی دیدگاه مذکور پرداخته شده است؛ بدین‌گونه که پس از بررسی مفهوم «فطرت» و «جهاد»، به تبیین دیدگاه جناب علامه پرداخته و در آن، مقدّمه‌ای پیرامون فطری‌بودن غیرت و تعصّب ممدوح، ارتباط آن با دفاع از حقوق مظلومان و جهاد برای رهایی‌ آنان از چنگال ستمگران ذکر شده است. پس از آن با نقل تعدادی از آیات و روایاتی که دلالت بر فطرت توحیدی بشر دارند، ارتباط آن با حکم جهاد بیان گردیده است. همچنین سیره‌ی عقلا در دفاع مشروع در زمان خطر، به عنوان یکی دیگر از ادلّه‌ی فطری‌بودن جهاد مورد بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 69 تا 86
مشخصات اثر
واکاوی آیه‎ ی «مُتعـه» براساس مبانی تفسیری علّامه طباطبایی
نویسنده:
محمد حسن ربانی، علی اصغر حسینی، جواد معین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
آیه‎24 سوره‎ مبارکه‎ نساء، که از آن به آیه «مُتعه» یاد می‌ شود، به بیان مسأله‎ نکاح موقّت می‌ پردازد. نگرش متفاوت اعتقادی و فقهی شیعه و اهل سنّت، موجب اختلاف در تفسیر این آیه شده است. مشهور علما و فقهای امامیه، مشروعیّت متعه را پذیرفته و حکم به جواز و إباحه آن داده‌‌اند درحالی‎که این مشروعیّت، در نگاه اهل سنّت مورد اختلاف است. چگونگی برداشت و فهم حکم فقهی از یک آیه، نقش بسیار مهمی در پذیرش و یا عدم پذیرش آن حکم دارد. آیه مورد نظر، یکی از آیات فقهی است که مورد توجّه مفسّران از جمله مرحوم علّامه طباطبایی بوده که احکامی پیرامون متعه را از آن، استنباط نموده‌‌اند. نوشتار حاضر، ضمن بررسی تفسیر آیه‎ متعه براساس مبانی تفسیری علّامه، چگونگی بهره‎ برداری ایشان از مباحثی همچون «واژه‎شناسی، شأن نزول، روایت، اصول فقه، قرائت و نسخ» را در زمینه اثبات جواز و اباحه‎ متعه، مورد تحلیل قرار می‎دهد.
صفحات :
از صفحه 93 تا 116
مشخصات اثر
بررسی صفت خیر بودن خدا از منظر تفسیر المیزان و کتاب شهر خدای آگوستین
نویسنده:
عاطفه پاپی, مهرنازالسادات فاطمی, علی رضاپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
علامه طباطبائی و قدیس اگوستین از جمله بزرگترین فیلسوفان دو حوزه اسلام و مسیحیت هستند که مساله شر و ارتباط آن با صفت خیر بودن خدا را مورد مطالعه قرار داده‌اند و دیدگاه های دقیق آنان در بسیاری از وجوه با هم مشترک و در بعضی از موارد مخالف هستند. در این پژوهش به بررسی نگاه این دو متفکر درباره صفت خیر بودن خدا می پردازیم، صفت خیر بودن خدا از سه منظر قابل بررسی است: (1) خیر بودن خدا در پاسخ به مسأله شر، (2) خیر بودن خدا در بحث پیرامون صفات خدا (3) معنای خیر بودن خدا در زبان دین. وجود شر در نگاه هر دو اندیشمند در عالم هستی امری پذیرفته شده است اما در حقیقت و ماهیت آن، هر دو آن را بصورت یک امر عدمی، تحلیل و بررسی نموده اند. علامه اصل در معنای خیر را انتخاب می داند لذا شر را مکروه بالذات معرفی می کند. اگوستین، از عنوان کلّی شر، در اکثر موارد، مفهوم گناه را ارائه می دهد. علامه راه‌کار برون رفت از ناسازگاری ظاهری وجود شرور با وجود خدا و صفات حق تعالی را بسته به نوع شرور، به شر تشریعی و تکوینی تقسیم می نماید. اگوستین در مسأله ارتباط صفات خدا با وجود شر در عالم، خدا را دارای تمام صفات کمال به طور مطلق می داند، از دیدگاه او هیچ گونه شری در عالم وجود ندارد. علامه و اگوستین معقتد هستند که در موارد لازم باید ظواهر کتاب مقدس و قرآن را تاویل و در بعضی موارد معانی مجازی برای آن ارائه کرد اما در مسئله خود زبان، اگوستین زبان دین را زبان عرفی مردم می داند اما علامه معتقد است برای فهم کلام خدا اکتفا به لغت و اصول لفظی کافی نیست.
مشخصات اثر
فلسفه متافیزیک نزد کانت و علامه طباطبایی
نویسنده:
علیرضا محمدزاده قبادلو ، مسعود امید ، محمدرضا عبدالله نژاد
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
براهدف اصلی از نگارش این مقاله پاسخ به پرسشهای بنیادین عدالت پژوهی مطرح در حوزۀ فلسفه سیاسی بود. برای دست یابی به این هدف، ابتدا با بررسی دقیق آثار صدرا دیدگاه‌های او در باب عدالت اجتماعی استخراج شد، سپس تلاش گردید پاسخ‌های صریح ایشان به این پرسشها استنطاق شود. بر این اساس یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که: 1. از منظر وی سه مبنا برای نظریۀ عدالت مطرح است (ماهیت ذات بشر، چگونگی رابطۀ انسان‎ها با یکدیگر در وضعیت فرضی پیشااجتماع و رابطۀ ذات انسان با چگونگی شکل‎گیری جامعه توسط وی)؛ 2. عدالت هدف غایی و فضیلت حقیقی نیست؛ 3. شریعت منبع دست‎یابی به محتوای عدالت است؛ 4. عدالت اجتماعی امری قراردادی است؛ و نهایتاً این که 5. امکان استقرار عدالت در جامعه تنها از طریق تلاش ممکن است. از نتایج استقرار عدالت در جامعه حاکمیت عقلانیت است و جامعه بدون عدالت بستری مناسب برای زندگی سعادت‌مندانه نیست. نکته مهم آن که بسیاری از پرسش‎های بنیادین فلسفۀ سیاسی در باب عدالت‎ در آثار صدرا بی‎پاسخ می‎مانند.
صفحات :
از صفحه 155 تا 172
مشخصات اثر
کاربرد زبان در معرفت دینی از دیدگاه علامه طباطبایی و توماس آکوئیناس
نویسنده:
لیلا روستایی پاتپه ، محمد محمد رضایی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
معرفت‌شناسی دینی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
پژوهشهای معاصر در فلسفه دین عمیقا از مسائلی که آفریده ی کاربردهای متمایز زبان دینی می باشد متاثر گردیده است.لذا زبان مقوله ای بسیار مهم وتاثیر گذار در حوزه معرفت دینی است.چرا که امروزه در حوزه دین شناسی،پرسش های تازه بسیاری در باب امهات مسایل دینی ،معرفت دینی وزبان پیش روی ما قرار گرفته است.ازجمله اینکه دین چیست وغایت آن کدام است؟آیا کشف وفهم دین ممکن است ؟ودر این راستا چه قواعد وضوابطی باید در نظر گرفت ؟تفکیک سره از ناسره در معرفت دینی چگونه ممکن است؟ مقاله حاضر در پی آن است که چگونگی شناخت گزاره های دینی ومیزان تاثیر پذیری این شناخت از مقوله «زبان»را از نگاه علامه محمد حسین طباطبایی وسن توماس آکوئیناس مورد بررسی قرار دهد.آنچه مد نظر است شناخت آن دسته از مبانی معرفت شناختی که محدوده برداشت های متعدد از متون دینی را مشخص میکند ودستیابی به پاسخهای منطقی ومستند در جهت چگونگی پاسخگویی وشیوه ی انطباق قرآن کریم بر نیازهای متنوع ومتغیر انسانها در عصرهای گوناگون،می باشد.همچنین است بررسی نظریه «تمثیل»بعنوان تفکر مبنایی توماس آکوئیناس که این مبحث با توجه به نظریه خلقت در نزد آکوئیناس معنا می یابد.
صفحات :
از صفحه 79 تا 92
مشخصات اثر
چگونگی حصول مفهوم عدم از دیدگاه فیلسوفان نوصدرائی
نویسنده:
فرنگ قبادی ، حسین هوشنگی ، نوشین عبدی ساوجیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مفهوم عدم چگونه در ذهن شکل می‌گیرد؟ این پرسش مسئله اصلی این مقاله است. فیلسوفان نوصدرایی معاصر بیش از گذشتگان چگونگی شکل‌گیری این مفهوم را در قالب تحلیل منشأ حصول معقولات ثانیه فلسفی بررسی کرده‌اند. منظور از این فیلسوفان علاوه طباطبایی و شاگردان مبرز ایشان است. علامه طباطبایی حصول مفاهیم فلسفی را به دو روش می‌داند: علم حضوری و تحلیل حکم در قضایا. رابطه میان این دو خالی از ابهام نیست و علامه هر دو را به موازات هم مطرح کرده است. ظاهرا او راه دوم را بیشتر می‌پسندد، اما شاگردان او به علم حضوری عنایت بیشتری دارند. به همین دلیل آن را در پیش می‌گیرند و چگونگی حصول مفهوم عدم را از طریق علم حضوری واکاوی می‌کنند. اما به‌نظر می‌رسد که تلاش‌های آنان چندان هم موفق نیست و باید به سراغ راه دوم رفت. این راه علاوه بر این‌که تبیین‌ بهتری از حصول مفهوم عدم به‌دست می‌دهد، برای دیگر مفاهیم فلسفی نیز بیشتر به‌کار می‌آید.
صفحات :
از صفحه 141 تا 154
مشخصات اثر
بازخوانی رویکرد علامه طباطبایی در اختلاف قرائات
نویسنده:
طاهره عبداللهی، رقیه یوسفی
نوع منبع :
نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
«قرائت قرآن کریم» از جمله مباحث علوم قرآنی است که از آن به تناقض و تعارض قرائت‌ها نیز یاد می‌شود. مفسران در برخورد با اختلاف قرائات، یکی از روشهای بسنده کردن به قرائت رایج، معتبر دانستن همه قرائات و یا نقد و گزینش قرائات را انتخاب می‌کنند. هدف از پژوهش حاضر بازخوانی دیدگاه علامه در اختلاف قرائات و شیوه تعامل وی با قرائات مختلف می باشد. علامه با اعتقاد به عدم تواتر قرائات هفت‌گانه و با در نظر گرفتن معیارهای قرائت صحیح، روش نقد و گزینش قرائات را برگزیده است. ایشان در برخورد با قرائات مختلف برخی را رد و برخی را با ذکر دلائلی مانند مطابقت با سیاق آیه، مطابقت با قواعد ادبی و با توجه به مؤیدات روایی ترجیح داده و انتخاب می‌کند.
صفحات :
از صفحه 27 تا 41
مشخصات اثر
مقایسه انگیزش اخلاقی در اندیشه‌های علامه طباطبایی و مک‌ناتن
نویسنده:
محمد مهدی شمسی، محمدرضا ضمیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
مقایسه اندیشه‌های علامه طباطبایی و مک‌ناتن در زمینه‌ی انگیزش اخلاقی در دو حوزه یعنی منشا انگیزش و درونی یا بیرونی بودن منابع انگیزش قابل ارزیابی است. در حوزه منشا انگیزش مک‌ناتن تنها به موقعیت انجام فعل و درک شخص در آن موقعیت اشاره می‌کند واین در حالی است که علامه به سه مؤلفه یعنی توجه به فواید دنیوی، توجه به فواید اخروی و جلب رضایت الهی اشاره نموده و درک شخص در موقعیت رانیز به یکی از این سه مؤلفه برمی‌گرداند. نکته قابل تامل در رویکرد مک‌ناتن، عدم توجه او به دین و رابطه‌ی اخلاق با دین است؛ امری که در دیدگاه علامه قابل انکار نیست. در حوزه درونی یا بیرونی بودن منابع انگیزش اخلاقی نیز بایستی به این نکته اشاره کرد که علامه منابع انگیزش را بیرونی می‌داند چراکه توجه به فواید دنیوی، توجه به فواید اخروی و جلب رضایت الهی اهدافی خارج از وجود انسان هستند؛ اما مک‌ناتن معتقد است که درک شخص در موقعیت بر اساس انگیزه درونی وی اتفاق می‌افتد.
صفحات :
از صفحه 39 تا 56
مشخصات اثر
بررسی مشرب عرفانی علامه طباطبایی
نویسنده:
سمیه خادمی، کاظم اصغری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
علّامه طباطبایی دارای شخصیّتی چند وجهی در زمینة علوم تفسیر، فقه، فلسفه و عرفان است، امّا شأن عرفانی ایشان نسبت به ابعاد دیگر علمی ایشان، کمتر مورد توجّه قرار گرفته است؛ با توجّه به این که علّامه از چهره‌های عرفانی شیعه در دوران معاصر هستند؛ بنابراین بررسی مشرب عرفانی ایشان حائز اهمّیت است. علّامه در آثار مختلف خود نظرات مهمی را درباب عرفان مطرح کرده است. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش توصیفی و کتابخانه‌ای تلاش شده است که مشرب عرفانی علامه و دیدگاههای ایشان درباره عرفان بررسی و تبیین شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که علّامه طباطبایی عرفان راستین را به عنوان یکی از راه های کشف حقیقت می‌داند که با دین اسلام، هم جهت است. بنا بر نظر ایشان، عرفان یک جریان معنوی برخواسته از دین اسلام است که در واقع همان اخلاق قرآنی محسوب می‌شود. ایشان طلب عرفان را امری فطری می‌دانند و معتقدند که انسان ها همواره در پی کسب معرفت نسبت به مبدأ هستی هستند و این فطری بودن، همة انسان ها را دربرمی‌گیرد و فقط شامل عدّة خاصّی نیست.
صفحات :
از صفحه 55 تا 76
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 4261