جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
ابن سهلان ساوی , عمربن سهلان , 540ق
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 13
عنوان :
پيشينه های سهروردی در قول به اعتباريت وجود
نویسنده:
محمود هدايت افزا، زينب بوستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
چکیده :
سهروردي در آثار برجسته خويش، با صراحت تام، به «اعتباريت وجود» رأي داده است. او که بدرستي از آثار فارابي و ابن¬سينا، «عروض خارجي وجود بر ماهيت» را نتيجه گرفته بود، ضمن نقد برخي عبارات سينوي، دلايل متعددي بر ديدگاه خويش اقامه کرده است؛ اما برخي اساتيد معاصر در مقام تحليل عملکرد سهروردي، از پيشينه¬هاي وي در قول به «اعتباريت وجود» غفلت ورزيده و او را نخستين قائل به «اعتباريت وجود» دانسته¬اند. در پژوهش پيشرو، پس از گزارش اجمالي از دعاوي فارابي و ابن¬سينا در باب رابطة وجود و ماهيت در اشياء امکاني، موضع نقادانه سهروردي در قبال آنان تشريح گرديده و آنگاه سه پيشينه براي باور وي به «اعتباريت وجود» بيان شده است. پيشينه¬هاي پنهان سهروردي در اين مسئله، برخي مطالب بهمنيار و عمر خيام است که بدون ذکر نامي از آن ¬دو، در ضمن دلايل اعتباريت وجود گنجانده شده و پيشينة آشکار او، متني به نقل از ابن¬سهلان ساوي در المشارع و المطارحات است. از آنجا که بخش فلسفة کتاب حکيم ساوي در دسترس نيست، بنحو دقيق نميتوان در باب کم و کيف تأثرات سهروردي از متفکران مذکور قضاوت نمود؛ اما بنابر مستندات موجود، اقتباسهاي متعدد سهروردي از آثار بهمنيار در ابطال «عينيت خارجي وجود»، امري ترديدناپذير است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 146
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جهت سور و جهت حمل در منطق قدیم
نویسنده:
محمدعلی اژه ای
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جهت سور
,
جهت حمل
,
اصطلاحنامه منطق
,
قضایای منطقی
کلیدواژههای فرعی :
قضیه موجهه(مقابل مطلقه) ,
اساس الاقتباس ,
موجه کردن سور ,
جمله منطقی ,
البصائر النصیریه ,
المطالع الانوار ,
موضع طبیعی جهت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
خواجه نصیرالدین در مبحثی درباره انعکاس قضایای ممکنه در کتاب اساس الاقتباس می گوید: «پس معلوم شد که این اعتبار مقتضی فساد انعکاس ممکنات است و مودی به مذهبی است که نزدیک باشد به مذهب آن جماعت که اطلاق و ضرورت و امکان را به اسوار متعلق گردانند». خواجه در این عبارت اطلاق جهت بر سور را نظر جماعتی از منطق دانان می داند و نه عموم آنها، که خود خواجه قطعا از این جماعت نیست؛ زیرا وقتی او از موضع طبیعی جهت سخن می گوید برای آن فقط یک موضع طبیعی بیش تر قائل نیست. این نظر در مقابل نظر کسانی است که برای جهت در جمله دو موضع طبیعی قائل اند: یکی در کنار رابطه و دیگری در کنار سور، هنگامی که سور در جمله وجود داشته باشد. این نظر دوم نظر ابن سینا و برخی دیگر مانند عمربن سهلان ساوی، ارموی، و قطب الدین رازی است. از آنجا که ابن سینا و ساوی قبل از خواجه و ارموی معاصر خواجه و قطب الدین رازی پس از وی می زیسته اند و این بحث به نتیجه مطلوب نرسیده است، مناسبت داشت ادله مثبتین تعلق جهت به سور دوباره مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. این وظیفه ای است که این مقاله بر عهده گرفته و نتیجه ای که بدان دست یافته این است که داده های مورد استناد مثبتین پذیرای توجیهی متفاوت است و می تواند به گونه دیگری تفسیر شود و قبول آنها مستلزم قبول قول تعلق جهت به اسوار نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 101
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پیشینه ها و نوآورى های سهروردى در تقلیل تعداد مقولات
نویسنده:
محمود هدایت افزا، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
بهمنیار
,
ابن سینا
,
فلسفه اشراقی
,
انفعال ( مقوله )
,
فعل ( مقوله )
,
مقولات
,
حرکت
,
فیلسوفان رواقی
,
نسبت متکرر
کلیدواژههای فرعی :
جوهر ,
مقولات خمس ,
اضافه ,
کم ,
کیف ,
استقرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
دیدگاه حکیم سهروردی در باب مقولات حائز اهمیت است و یکی از نوآوریهای او در مقام مخالفت با برخی نظرات فیلسوفان مشّائی، آراء خاص وی در مبحث مقولات میباشد. شیخ اشراق در آثاری که به سبک مشّائی نگاشته، مقولات عشر ارسطویی را در پنج مقوله منحصر نموده است، بدین ترتیب که ضمن پذیرش جوهر، کم و کیف؛ پنج مفهوم أین، متی، وضع، جده و اضافه را تحت مقولۀ «نسبت» و دو مفهوم أنیفعل و أنینفعل را تحت مقولۀ «حرکت» میداند. در گام اوّل این نوشتار بیان شده که چنین طرحی در باب مقولات، واجد پیشینههایی بوده است و لااقل هر بخش از دعاوی سهروردی، در یکی از آثار فیلسوفان رواقی، ابنسینا، بهمنیار و ابنسهلان ساوی ملاحظه میشود، هر چند که شیخ اشراق به این پیشینهها اشارهای ندارد و خود را مبتکر چنین طرحی میداند. اما در گام دوم، سخنان شیخ اشراق و تحلیلات خاص او در باب تقسیمات امور ماهوی، روش دستیابی به مقولات، دفاعیّات وی از طرح خود و میزان اهمیت مبحث مقولات در نزد سهروردی تبیین گردیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 191 تا 211
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کیفیت پیدایش و انتزاع مفاهیم کلی
نویسنده:
غلامرضا ابراهیمی مقدم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
ادراک حسی (معرفت شناسی)
,
ادراک حسی
,
ادراک کلیات
,
ادراک کلیات
,
ابن سینا
,
مفهوم کلی
,
حکمت متعالیه
,
کلی
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
ادراک عقلی ,
عقل فعال ,
ادراک حصولی ,
مشاء ,
صورت نوعیه ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
معقول ثانی ,
مفاهیم منطقی ,
مفاهیم فلسفی ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
ادراک انسان ,
ادراک عقلی ,
ادراک معقول ,
مفاهیم ماهوی ,
معقولات اولی ,
معقولات ثانی ,
صورت خیالی ,
صورت عقلی ,
ادراک حضوری موجودات عقلی ,
فلسفه مشاء ,
صورت جزئی ,
صورت جسمی ,
صورت نوعی ,
عقل فعال ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
عقل فعال از نظر ملاصدرا ,
شناخت کلی ,
خیالات حسی ,
فاعلیت افاضی ,
مفهوم سفیدی ,
مفهوم سیاهی ,
مفهوم تصوری ,
مفهوم تصدیقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
از دیدگاه اکثر فلاسفه اسلامی، منشأ همه مفاهیم کلی ماهوی، صورتهای جزئی است که از طریق ادراک حصولی یا حضوری به وجود آمده است. وقتی مفهوم کلی را با مفهوم جزئی مقایسه میکنیم، این سؤال مطرح میشود که ذهن چگونه از موارد محدود و جزئی به شناخت کلی میرسد؟ دیگر اینکه چگونه یک مفهوم که در ابتدا بر بیش از یک فرد صدق نمیکند، در مرحله ادراک عقلی بر بینهایت افراد صدق میکند؟ فلاسفه اسلامی برای تبیین این مطلب، نظریات مختلفی ارائه کردهاند که دو نظریه معروف در این باب از ابنسینا، فیلسوف شاخص حکمت مشاء و ملاصدرا بنیانگذار حکمت متعالیه، با اقبال و پذیرش بسیاری از فلاسفه دیگر مواجه شده است. در این مقاله، ضمن بررسی دو نظریه فوق، آرای مختلف فلاسفه اسلامی در این باب بررسی میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی دیدگاه فلاسفه درباره حسن و قبح عقلی
نویسنده:
حسین موسوی راد، جابر موسوی راد
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
حسن و قبح
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
ادراک حسن و قبح
,
معرفت حسن و قبح
,
معرفت حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
معیار حسن و قبح عقلی
,
بداهت حسن و قبح عقلی
کلیدواژههای فرعی :
نبوت ,
اخلاق دینی ,
الله ,
فلسفه اخلاق (اِتیک) ,
عدلیه ,
عقل نظری ,
عقل عملی ,
القسط ,
وجوب معرفت ,
صدق و کذب ,
اعتباریات ,
بدیهیات عقل عملی ,
عدلیه ( شیعه ) ,
خاتمیت ,
اخلاق ,
اولیات ,
اخلاق دینی ,
صفات فعلیه ,
امور اعتباریه صرف ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
توحید ذاتی ,
علم اخلاق ,
عدالت(فقه) ,
اصل اخلاقی ,
فلسفه اخلاق (عام) ,
بدیهیات اولیه ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عدلیه (معتزله) ,
استحاله اجتماع نقیضین ,
قضایای ذاتی ,
ثبوت اصل اخلاقی ,
مشهور به معنای اعم ,
ملاک صدق و کذب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در میان فلاسفه، مشهور است که اصل حسن و قبح عقلی، امری مشهور و از آرای محموده است و اعتباری جز بنای عقلا ندارد؛ و از این رو، در جدل قابل استفاده است. اما به نظر میرسد این اصل، یکی از یقینیات است و در برهان قابل استفاده میباشد. در این مقاله ابتدا دیدگاه مشهور فلاسفه نقد شده و نیز توجیهات مربوط به این دیدگاه ناصواب ذکر شده است. در مرحله بعد، دو دیدگاه معاصر درباره معیار حسن و قبح عقلی، بررسی شده و در نهایت، دیدگاه «بدیهی بودن حسن و قبح قضایای ذاتی عقل عملی» برگزیده و تبیین شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 116
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حکماى اسلامى و قضایاى اخلاقى
نویسنده:
محمدصادق لاریجانى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عمل اخلاقی
,
حسن و قبح
,
گزاره اخلاقی
,
فلسفه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
اخلاق نیکوماخوس ,
فلسفه اخلاق غرب ,
مکتب اخلاقی ارسطو ,
نسبیت گزارههای اخلاقی ,
حسن و قبح اخلاقی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
فلسفه ارسطو ,
فلسفه اسلامی ,
moral ideas ,
اخلاق اودموس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
افعال آدمى به حسن و قبح متصف مى شود، اما این حسن و قبح چیست و قضایایى که بر آنها مشتمل اند، چه ماهیتى دارند، از مسائلى است که ذهن فیلسوفان را قرنها به خود مجذوب ساخته است. از زمان سقراط حکیم و حتى فیلسوفان قبل از سقراط مساله حسن و قبح افعال به طور قابل اعتنایى مطرح بوده و ارسطو دو کتاب عمده در باب اخلاقیات تدوین نموده است: کتاب «اخلاق»، [Ethics] که اخلاق نیقوماخس هم خوانده مى شد؛ و «اخلاق» اودموس، [Eudemian Ethics]. متکلمان اسلامى این مباحث را با شدت هر چه تمامتر دنبال کرده اند و آثار فراوانى از خود به جاى گذاشته اند. در این مقاله پیرامون این موضوعات بحث می شود: توضیح افعال، تفاسیر برخی فلاسفه در مورد افعال و رفتار، قضایای اخلاقی و موضوع حسن و قبح.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه نظریه مهجوریت دلالت التزام منطقدانان با مسئله حجیت منطوق و مفهوم اصولیان
نویسنده:
حسین رشیدزاده، احد فرامرزقراملکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصولیان
,
حجیت
,
منطق دان مسلمان
,
نظریه مهجوریت دلالت التزام
,
مسئله حجیت منطوق و مفهوم
کلیدواژههای فرعی :
معنا ,
مدلول ,
دلالات عقلی ,
اصولیان ,
منطق ,
مفهوم موافق ,
مفهوم مخالف ,
منطوق ,
مفهوم ,
منطوق ,
مفهوم مخالف ,
مفهوم موافق ,
اصطلاحنامه منطق ,
دلالت عقلی ,
مهجوریت ,
دلالت التزام ,
مدلول(اصطلاح وابسته) ,
حجیت صغروی ,
حجیت کبروی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
مسئله سازگاری یا ناسازگاری دیدگاه منطقدانان مسلمان در خصوص مهجوریت دلالت التزام و قاعده اصولی حجیت منطوق و مفهوم در صورت دخول دلالت التزام در منطوق یا مفهوم، رهآورد دو دانش منطق و اصول را به چالش میکشاند. در این مقاله، با مقایسه رهآورد این دو علم، و بر پایه جداسازی دو مسئله حجیت صغروی و حجیت کبروی میتوان اثبات کرد که (1) حجیت صغروی منطوق و مفهوم موافق التزامی و حجیت صغروی مفهوم مخالف، بر اساس قول به حجیت آن، با مهجوریت دلالت التزام ناسازگار نیست، زیرا دیدگاه منطقیان در اصل دلالت لفظ بر معنای التزامی و دیدگاه اصولیان در حجیت منطوق و مفهوم موافق سازگارند؛ (2) حجیت کبروی منطوق و مفهوم موافق التزامی، به معنای احتجاج بر مدلول التزامی قضیه، با مهجوریت دلالت التزامی ناسازگار است؛ (3) حجیت کبروی مفهوم مخالف، به سبب عقلی بودنِ دلالت، و حجیت کبروی مفهوم موافق به سبب وجود قرینه بر تعیین لوازم، از قاعده مهجوریت دلالت التزام بیرون است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 273 تا 290
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اعتمادگرایی اخلاقی در رسائل مشرقی ابن سینا
نویسنده:
محمدهانی جعفریان، میرسعید موسوی کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
اعتمادگرایی (معرفت شناسی)
,
فلسفه بوعلی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
معرفت شناسی ابن سینا
,
معرفت شناسی اخلاقی
,
فلسفه اخلاق ابن سینا
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
رساله حی بن یقظان ,
رساله سلامان و ابسال ,
گزاره اخلاقی ,
اعتمادگرایی فرایندی ,
علم نفس ,
عقل فعال ,
سعادت اخروی ,
حد وسط ,
حکمت ,
Moral action ,
برادران حقیقت ,
طرح هنجاری ابن سینا در اخلاق ,
محدودیت معرفت اخلاقی ,
زیست اجتماعی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
اخلاق ابنسینا در «رسائل مشرقی» به میزان کسب معرفت از عالم بالا بستگی دارد؛ یعنی هر قدر معرفت افراد به عالم فرشتگان و عقول بیشتر باشد، آنها انسانهای اخلاقیتری خواهند بود. وی در این رسائل، افراد را از لحاظ توانایی در کسب این نوع معرفت، به دو دستۀ برادران حقیقت و غیر آنان تقسیم میکند. در قسمت اول این مقاله، با تأکید بر این نکته، نشان میدهیم که عامل ممیز میان این افراد، معرفتشناسانه و در حقیقت، به میزان علم و دانش آنها است. در ادامه نیز تلاش ابنسینا را برای گذر از این تفاوت معرفتشناسانه ـ که عامل تمایز بین افراد در داستانهای مشرقی است ـ بیان کرده، سعی او را در رسیدن به ادراکی واحد از امر اخلاقی در قالب طرح معرفتشناسی اعتمادگرا بررسی خواهیم کرد. در ادامه نیز از زمینههای طرح اعتمادگرایی نزد ابنسینا سخن میگوییم. در پایان، چگونگی از بین رفتن دوگانگی معرفتشناختی مطرح در اخلاق ابنسینا را توضیح خواهیم داد. منظور ما در این مقاله از رسائل مشرقی، سه داستان تمثیلی رسالة الطیر، حی بن یقظان و سلامان و ابسال است؛ و تنها برای تمییز این رسائل از سایر آثار ابنسینا از این عنوان استفاده کردهایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 70
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطۀ وجود و ماهیت از منظر فارابی، ابن سینا، و بهمنیار
نویسنده:
محمود هدایت افزا؛ شاکر لوائی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود و ماهیت
,
ترکیب از وجود و ماهیت
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه بوعلی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عروض خارجی وجود بر ماهیت
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
کتاب فصوص الحکمه ,
اشارات و تنبیهات ,
اعتباری بودن وجود ,
عروض خارجی معقول ثانی ,
موجود ,
اتحاد وجود و ماهیت ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
ترکیب انضمامی ,
کتاب الحروف ,
تمایز ذهنی وجود و ماهیت ,
کتاب التحصیل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ابنسینا تحت تأثیر اصطلاحات خاص فارابی دربارۀ وجود و ماهیت، قائل به عروض خارجی وجود بر ماهیت در ممکنات و ترکیب انضمامی اشیاء از آن دو بود؛ امّا بهمنیار با آنکه خود را شارح آثار بوعلی میخواند، در التحصیل با صراحت تمام، وجود هر شئ را نفس تحقّق خارجی ماهیت آن دانسته و «وجود» را همچون مفاهیم کلّی «ذات» و «شئ»، در عداد اعتبارات عقلی و منتزع از ماهیات موجوده پنداشته است. پژوهش پیش رو پس از تبیین دقیق اختلاف نظر مذکور بر پایۀ آثار دست اوّل فیلسوفان مشّائی، چهار تفسیر متفاوت از آرای آنان در باب وجود و ماهیت اشیاء استیفا نموده است. مقاله نشان می دهد که متفکّرانی چون ابنسهلان و سهروردی به اختلاف نظر میان بهمنیار با استادش پی برده، نظر بهمنیار را تقویت کردهاند و برخی مشّائیان اصیل، به ویژه شارحان فصوص الحکمه، به بازخوانی و تبیین نظریۀ عروض خارجی وجود بر ماهیات امکانی پرداخته و به مخالفت بهمنیار وقعی ننهادهاند. ملّاصدرا ضمن توجّه به ایدۀ عروض خارجی وجود بر ماهیت نزد برخی مشّائیان، به دو گونۀ متفاوت در باب بهمنیار نظر داده است، امّا غالب صدراپژوهان به دلیل خوانش صدرایی از آثار مشّائی، از فهم دعاوی آنان و اختلاف نظرشان محروم ماندهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 277 تا 295
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی آرای منطقی غزالی و ابنسهلان ساوی
نویسنده:
اکبر فایدئی، کریم علیمحمدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
اصطلاحنامه فقه
,
اصطلاحنامه منطق
,
زین الدین عمر بن سهلان ساوی (470 - 540 ق)
کلیدواژههای فرعی :
تصور و تصدیق ,
کتاب مقاصد الفلاسفه ,
رابطه لفظ و معنا ,
منطق نگاری نه بخشی ,
نسب اربع ,
برهان قاطع ,
منطق نگاری ,
منابع استدلال فقهی ,
دانشنامه علایی ,
عقل فعال ,
میزان تلازم ,
قرآن ,
کلیات خمس ,
قضیه خارجیه ,
دلالت التزامی ,
تمثیل(منطق) ,
قیاس ,
قیاس استثنائی ,
برهان ( صناعت ) ,
نفس الشیء ,
قضیه ذهنیه(قسیم قضیه خارجیه و حقیقیه) ,
قضیه حقیقیه(قسیم قضیه ذهنیه و خارجیه) ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
صورت منطقی قضیه ,
نظام منطق نگاری تلفیقی ,
نظریه مهجوریت دلالت التزامی ,
مرکب انگاری تصدیق ,
قول جازم ,
مهجوریت خاص ,
مهجوریت عام ,
مهجوریت اعم ,
القسطاس المستقیم ,
میزان شیطان ,
مصداق محوری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
شناخت آرای منطقی امام محمد غزالی و قاضی زینالدین عمر بنسهلان ساوی در فهم آرای منطقدانان پس از آنها، بهویژه فخررازی، اهمیت بسزایی دارد. نقش غزالی در تبیین جایگاه رفیع علم منطق و رشد میزان مقبولیت آن در میان متشرعین آن زمان انکارشدنی نیست. مرکبانگاری تصدیق و بررسی تمایز آن با معرفت، نسبتهای چهارگانهی منطقی، الحاق منطق به اصول فقه، درآمیختن قواعد منطقی با اصطلاحات ابتکاری جدید و مثالهای اصولی و اسلامی و استخراج قیاسهای منطقی از قرآن کریم از ابتکارات و آرای منطقی امام محمد غزالی است. ابنسهلان ساوی هم که در برخی موارد متأثر از غزالی است، ابداع نظام منطقنگاری تلفیقی، نظریهی مهجوریت دلالت التزامی در علوم و تفسیر نفسالامر به وجود عینی و حاضر بالفعل در عالم خارج، از ابتکارات و اندیشههای منطقی خاص حکیم ساوی است، که ما در این نوشتار، به ذکر و بررسی و مقایسهی آرای آنها میپردازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 64 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 13
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید