آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2177
احباط و تکفیر عمل، از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
اقدس یزدی، زینب عباسی آغوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
در ﻣﺴﺌﻠﻪ «اﺣﺒﺎط و ﺗﻜﻔﻴﺮ»، ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ اﺣﺒﺎط کلی ﺑﻮده، دﻻﻳﻞ عقلی و نقلی ذﻛﺮ میﻛﻨﻨﺪ. در ﻣﻘﺎﺑﻞ، اﺷﺎﻋﺮه و اﻛﺜﺮ اﻣﺎﻣﻴﻪ در ﺣﺎل ﻛﻔﺮ، ارﺗﺪاد، ﺷﺮك و ﻧﻔﺎق، ﻣﻨﻜﺮ اﺣﺒﺎط کلی ﻫﺴﺘﻨﺪ و آن را ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻇﻠﻢ، ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺑﻼﻣﺮﺟﺢ و ﻳﺎ ﺗﻨﺎﻗﺾ و دور می داﻧﻨﺪ. آﻳﺖاﷲ ﺟﻮادی آملی درﺑﺎره ﻛﻔﺮ، ﺷﺮك، ﻧﻔﺎق و ارﺗﺪاد، ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺣﺒﻂ ﻣﺤﻀﻨﺪ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن ﺑﺮ اﺛﺮ آنﻫﺎ ﻫﻤه هستی ﺧﻮد را از دﺳﺖ می دﻫﺪ و درﺑﺎره ﻣﻌﺎصی ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺣﺒﻂ ﻏﻴﺮﻣﺤﺾ ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﻳﺸﺎن ﺑﺮ اﺳﺎس ﺣﺮﻛﺖ ﺟﻮﻫﺮی ﻧﻔﺲ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ، ﻧﻔﺲ ﻣﺎدامی ﻛﻪ راﺑﻄه تعلقی ﺑﺎ ﺑﺪن دارد، ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﮔﺮﮔﻮنی دارد و اﻓﻌﺎل اﻧﺴﺎنی ﺑﺎ ﻧﻔﺲ، اﺗﺤﺎد وﺟﻮدی دارﻧﺪ و ﺻﻮرت ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺧﻮد را اﻳﺠﺎد می ﻛﻨﻨﺪ.
صفحات :
از صفحه 81 تا 102
فلسفه و جایگاه شیطان در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمدجواد طالبی چاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
وجود شيطان امری است كه مورد تأييد اديان الهی، به ويژه دين مبين اسلام است. قرآن در قلنا للم لائك ه اسجدوا لآدم فسجدوا الا « ابليس لم يكن من السجدين» : سوره های متعددی به وجود شيطان اشاره نموده است اعراف: 11 و...) قرآن در ادامه شيطان را دشمن آشكار انسا ن، و كار او را وسوسه و اغواگری بيان نموده است) . از طرف ديگر، براساس مبانی دينی و فلسفی، به ويژه حكمت متعاليه، عالم هستی، دارای نظام احسن است. ازاينرو، با توجه به وجود نقايص و شرور فراوان در جهان هستی از جمله شيطان، هميشه اين پرسش در ذهن فلاسفه و ديگر دانشمندان، مطرح بوده كه آيا نظام جهان موجود، بهترين نظام است يا نه؟ در نگاه نخست، چنين به نظر می رسد كه جهان عاری از هرگونه نقص و شر، بهترين نظام است. آنگاه اين پرسش مطرح می شود كه چرا در جهان حاضر، موجودی به نام شيطان وجود دارد كه كارش اغوای انسان هاست؟ ملاصدرا برپايه نظام فلسفی حكمت متعاليه خويش، جهان هستی را برآمده از نظام ربانی می داند، كه در اين صورت دارای بهترين شكل ممكن می باشد. آنگاه در مقام پاسخ به پرسش مذكور، وجود شيطان، را از حيث وجودی خير دانسته و منافع متعددی را كه جز خداوند متعال كسی بر آن احاطه ندارد، بيان می كند و در نهايت به تبيين ضرورت وجود شيطان در نظام احسن پرداخته است. تشريح نظر صدرالمتألهين با توجه به آثار او، به ويژه اسفار اربعه، مفاتيح الغيب و تفسير قرآن كريم، وظيفه ای است كه ما در اين مقاله به آن پرداخته ايم.
صفحات :
از صفحه 91 تا 120
انسان در عالم ذرّ: آراء و اقوال دانشمندان قرن 15
نویسنده:
محمد بیابانی اسکویی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های فرعی :
چکیده :
عالم ذرّ، از مسائلى است که در قرآن و روایات، درباره آن سخن رفته است و شناخت آن به فهم معناى توحید، کمک مى رساند. در این گفتار، نظرات یازده تن از دانشمندان قرن پانزدهم هجرى در این مورد، نقل و نقد و بررسى مى شود. ازجمله: سید محمّد حسین طباطبایى، میرزا حسنعلى مروارید، سید عبدالرسول جهرمى، عبدالله جوادى آملى، محمّدتقى مصباح یزدى، ناصر مکارم شیرازى.
استنطاق قرآن
نویسنده:
حسین صفره، مجید معارف، منصور پهلوان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
استنطاق قرآن یعنی طرح پرسش در پیشگاه قرآن و طلب نطق و پاسخ از آن. این تعبیر، نخستین بار از سوی امام علی(ع) مطرح گردیده است. عالمان دینی آن را بر تفسیر قرآن به قرآن، تأویل، تفسیر موضوعی و استنباط از قرآن اطلاق کرده اند که هر یک، بعدی از ابعاد استنطاق را در بر می گیرد. استنطاق قرآن، دارای مبانی محکم و روشنی مانند جامعیّت قرآن، جاودانگی قرآن و نظام مندی قرآن است؛ اما از جهت این که پرسش ها در چه حوزه‌ای می تواند باشد و هم از این جهت که استنطاق قرآن، از عهده ی چه کسی بر می آید، میان دانشمندان اختلاف نظر وجود دارد. با تأمّل در سخن هر گروه، معلوم می شود که اختلاف موجود، ناشی از تفاوت نگاه ‌است. ظرفیّت گسترده ی قرآن کریم، این امکان را به وجود آورده‌است که هم گستره‌ی طرح سؤال در برابر قرآن بسیار وسیع باشد و هم غیر معصوم (ع)، بتواند با کسب شایستگی لازم، از عهده‌ی مراتبی از استنطاق قرآن برآید.
صفحات :
از صفحه 139 تا 163
مبادی فهم حکمت سیاسی ملاصدرا
نویسنده:
مهدی راسخی، مهدی امیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
همان گونه که ملاصدرا یک فیلسوف متبحر است، یک اندیشمند سیاسی نیز هست؛ گرچه پذیرفتن حکمت سیاسی وی، مبتنی بر اصول موضوعه ای است که نگارنده از آن به «مبادی» تعبیر میکند. این مقاله با روش تحلیلی، و با هدف تبیین مبادی روشی و محتوایی که ملاصدرا برای بیان حکمت سیاسی خود بدان تمسک جسته است، درصدد است تا با بررسی این مبادی، منشأ خطای بسیاری از منکران حکمت سیاسی وی را به صورت روشن بیان کند. حاصل اینکه، در زمان ملاصدرا، به خاطر شرایط خاص حاکم بر آن زمان، شاهد رکود اندیشه سیاسی هستیم نه زوال آن، و ملاصدرا یک اندیشمند سیاسی با ویژگیهای متفاوتی است که در مبانی و نوع اندیشه سیاسی خود و روش بیان نظریات سیاسی، به اندیشمندان سیاسی دیگر مشابهتی ندارد. همین تفاوت باعث شده است که برای دست یافتن به اندیشه سیاسی وی راهی بجز فهم، و پذیرش مبادی روشی و محتوایی ملاصدرا نداشته باشیم.
صفحات :
از صفحه 29 تا 45
تطور اندیشه امام خمینی(ره)
نویسنده:
عبدالامیر نبوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اگر اندیشه سیاسی به عنوان فعالیتی ذهنی در نظر گرفته شود که اهدافی معقول را به گونه‌ای منطقی و عقلانی تعیین می‌کند، راه تحقیق آنها را نشان می‌دهد و کم و بیش دارای قدرت اقناع و فراگیری است؛ در آن صورت می‌توان نظریه «ولایت فقیه» امام خمینی « قدس‌سره » را اندیشه‌ای سیاسی برشمرد. امام با ارائه نظریه «ولایت فقیه»، اهداف مبارزه، راههای کسب موفقیت و الگویی بدیل برای نظام سیاسی موجود را تبیین نمود، و در کارآیی دیگر چارچوبهای فکری خدشه و مناقشه کرد. اگر چه امام پیش از طرح این نظریه، بارها هدف خود را از مبارزه اعلام کرده بود، اما برای نخستین بار اهداف و مسیر تحقق آنها بدقت ترسیم می‌شد، و به صورت چارچوب فکری منسجم برای حل بحران معنای موجود در جامعه ایران در می‌آمد.اما همان گونه که اندیشمند سیاسی بر جامعه خود اثر می‌گذارد، از آن نیز تأثیر می‌پذیرد. بنابراین، طبیعی است که اندیشه او همواره در حال تحول و تکامل باشد. اندیشه سیاسی امام نیز از این امر مستثنا نیست. با نگاهی به سه دوره: پیش از تبعید، دوران تبعید، و دوران پس از پیروزی انقلاب، روشن می‌شود که برداشت امام از «سیاست»، «برنامه‌ریزی» و «حکومت اسلامی»، گام به گام تغییر می‌کند و پیچیده‌تر می‌شود. در دوره نخست، امام اعتقاد به اجرای احکام اسلامی داشت. اما ایشان در دوران تبعید، تشکیل حکومتی را برای اجرای آن احکام لازم شمرد. پیروزی انقلاب و تشکیل چنین حکومتی، نشان داد که نمی‌توان به منابع فقهی، بدون در نظر گرفتن مقتضیات زمان و مکان، بسنده کرد. از این رو، از مفهوم های: «ضرورت» و «مصلحت» برای زدودن مشکلات سخن گفته شد، و نظریه امام کاملا جنبه عملگرایانه یافت. تاکنون درباره این عمل گرایی دودیدگاه بدبینانه و خوشبینانه ابراز شده است که با توجه به مراحل تکاملی اندیشه سیاسی امام، این دو دیدگاه به اجمال بررسی می‌شود.
صفحات :
از صفحه 108 تا 134
بررسی رابطه‌ی عقل و دین از منظر مکتب تفکیک و نقد آن از منظر مرحوم علامه طباطبایی و استاد جوادی آملی
نویسنده:
میثم ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عقل نقش بارزی در تقویت دین داشته و دین نیز در ترویج تعقل گام های مؤثری برداشته است، بین این دو رابطه‌ی تنگاتنگی بر قرار است. اما به علت مطرح شدن برخی از موضوعات از جانب دین که یا از دسترس عقل خارج است و یا هر کسی ظرفیت فهم آنها را ندارد، به ظاهر نوعی ناسازگاری بین این دو منبع معرفت زا حاصل می شود. حل ناسازگاری ظاهری میان این دو، سبب پیدایش جریان های فکری هم‌چون «مکتب تفکیک» شده است. تفکیکیان بیان می کنند که اساساً میان معارف بشری – از هر قبیل که باشد- و معارف وحیانی تفاوت ماهوی وجود دارد از این رو هماهنگی میان عقل (فلسفی) با دین امری ناشدنی و غیر ممکن است. در مقابل، گروهی قائل به هماهنگی عقل ووحی در طریق کسب معرفت دینی هستند و معتقدند، بدون استفاده‌ی همگرا از این دو موهبت الهی، امکان رسیدن به شناخت متعالی دین وجود ندارد. دو حکیم متأله یعنی علامه محمد حسین طباطبایی و شاگردانشان و هم‌چنین استاد جوادی آملی به عنوان دو نماینده‌یِ تمام عیار گروه اخیر هستند. ضمن بیان دیدگاه مکتب تفکیک در خصوص رابطه‌ی عقل و دین، به نقد این دیدگاه با تکیه بر آراء این دو حکیم متأله می‌پردازیم. با توجه به اعتبار عقل از نظر دین و استحکام معرفتی بدیهیات عقلی می توان نحوه‌ای از استقلال برای عقل در حوزه دین قائل شد.
«خودفراموشی» در بستر از خودبیگانگی با تکیه بر دیدگاه مولوی
نویسنده:
انسیه ماهینی، ابوالفضل کیاشمشکی، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها - دانشگاه معارف اسلامی,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مولوی با الهام از منابع دینی با زبان شعر، تمثیل و جملات نغز، سعی در واکاوی معنا، علل، پیامدها و در نهایت راهکارهایی جهت درمان آن داشته است. از نظر مولوی، انسان دارای هویتی الهی است که در اثر هبوط، از آن دورافتاده و دچار خودفراموشی شده است. آنچه این فراموشی اجباری اولیه را تشدید می کند، تعلق به ماده و مادیات و تأثیر قوای طبیعی حیوانی است که تیرگی و ظلمت را بر وی غالب می سازد. در نتیجه او در درون خود عذاب و شکنجه مرغ محبوس را احساس می کند و می نالد و هوای بازگشت به وطن اصلی خود را دارد. این سیر استکمالی آثار مولوی در قالب قوس نزول و صعود قابل تصویر است. از دید مولوی دو دسته عوامل درونی و بیرونی باعث عدم شناخت خویشتن است. از نظر وی نقطه مقابل علل خودفراموشی، راه‌هایی برای خودیابی و غلبه بر خودفراموشی است. و راه درمان آن چیزی جز یافتن مأوای اصلی و بازگشت به آن و در نتیجه خروج از غفلت نیست.
صفحات :
از صفحه 53 تا 78
نسبت عقل و دین از دیدگاه علامه طباطبایی، جوادی آملی و مکتب تفکیک
نویسنده:
صفرعلی قانونی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در بررسی این مسئله مشخص شد که علامه طباطبائی و آیت الله جوادی آملی به هماهنگی عقل و دین معتقد هستند آنها عقل رابه عنوان معیاری برای محک زدن دین مطرح می کنند و معتقدند آنچه عقل بر آن استدلال می کند به هیچ وجه با شرع تعارض نداشته و عقل و دین همدیگر را تائید می کنند در مقابل این دیدگاه، مکتب تفکیک قرار داردکه به طور کلی معتقد است باید بین عقلو دین تفکیک قائل شد البته پیروان این مکتب در مورد عقل و دستاورد های آن به دو دسته تقسیم می شوند. افراطییون معتقدند که براهین عقلی به هیچ وجه اعتبار ندارند و از این جهت آنها علومی مثل منطق و فلسفه که از دستاوردهای عقل محسوب می شوند علوم معتبری نمی دانند.اعتدلالییون صرفاً بر تفیک حوزه عقل و دین تاکید کرده و معتقدند علوم عقلی در جای خود معتبرند، اما نباید در تفسیر دین بکار گرفته شود البته هر دو گروه دستاورد های عقلی مثل علیت بین ممکنات و سنخیت بین علت و معلول که با ظواهر شرع مغایرت داشته باشد رارد می کنندو بنابر این می توان گفت که در مکتب تفکیک ظواهر شرع بر برهان و استدلال عقلی مقدم است.
ضرورت دین از دیدگاه فلاسفه نو صدرایی (علامه طباطبایی، استاد مطهری، استاد جوادی آملی)
نویسنده:
صباح توکلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پژوهش که با عنوان «ضرورت دین از دیدگاه فلاسفه نوصدرایی» می باشد، این مسئله مطرح است که انسان چه نیازی به دین دارد و نقش دین در زندگی انسان چگونه است؟آیا حضور دین در زندگی انسان ضروری است یا خیر؟هر چند در این مسئله، دیدگاه ها و رویکردهای گوناگونی وجود دارد، ولی در این پژوهش، این بحث را از دیدگاه نظریه پردازان معاصر در حوزه ی دین شناسی، خصوصاً علامه طباطبایی، استاد مطهری و آیت الله جوادی آملی بررسی و تحلیل نموده ایم.در ابتدا به تبیین موضوع و اهمیت پژوهش در این مسئله پرداخته ایم؛ سپس، معناشناسی دین، دلایل ضرورت دین، پاسخهای ارائه گردیده به شبهات ناظر بر ضرورت دین و در نهایت اهداف و فواید دین از دیدگاه هر یک از فلاسفه نوصدرایی را بیان نموده ایم.علامه طباطبایی انسان را خواستار سعادت، کمال و خیر می داند، زندگی اجتماعی را یک ضرورت و وجود قانون آن را گزیرناپذیر می خواند. وی معتقد است قانونی می تواند تأمین کننده ی عدالت و سعادت باشد که با نظام تکوین هماهنگی حاصل کند، این امر زندگی اخروی را نیز شامل می شود. ایشان موفقیت دین با چنین جامعیتی را از طریق بحث عقلی و نیز آزمون تاریخی قابل ارزیابی می دانند.استاد مطهری بر این باورند که دستگاه های شناسایی بشر توانایی شناسایی و پاسخ کامل به مهم ترین و سرنوشت سازترین پرسش های بشر را ندارند و تنها دین چنین توانایی را دارد و در این کار خود رقیب ندارد. بنابراین انسان برای حل حیاتی ترین مشکلات خود، باید متواضعانه خود را در اختیار دین قرار دهد.آیت الله جوادی آملی هدایت انسان را در تحصیل سعادت، ضروری می دانند و معتقدند که هدایت نوع انسان بدون وحی و بدون رهبر وحی شناس و عامل به آن میسّر نیست و می فرمایند: عقل انسان برای تأمین ضرورت هدایت وی مستقل نبوده و در بسیاری از مسایل نارسا است. در هدایت انسان عقل چون چراغ و وحی مانند راه راست است که با نور عقل ضرورت وحی و راه آن شناخته می شود.
  • تعداد رکورد ها : 2177