مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
تاریخ عرفان روانشناسی عرفان عارفان عرفان اسلامی عرفان تطبیقی عرفان شرقی عرفان مسیحی عرفان های نوظهور عرفان یهودی فلسفه عرفان (فرا عرفان)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1265
کیفیت شناخت و وصال خدا ازطریق شناخت نفس از نظر ابن سینا و سیدحیدر آملی
نویسنده:
فیروزه گودرزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پژوهش حاضر درصدد است تا با بیان آراء ابن سینا و سید حیدر آملی در رابطه با شناخت و وصال خدا از طریق شناخت نفس بپردازد. ابن سینا به عنوان فیلسوف مشائی فقط به تحلیل عقلی بسنده می‌کند و سید حیدر آملی نیز به عنوان شخصی عارف پیشه درصدد بیان آراء عرفانی در این زمینه است. با بررسی بیشتر مشخص می‌شود که گویا ابن سینا کم کم به روش عرفانی نزدیک شده وبه روش اشراقیون توجه کرده است. در این پژوهش ابتدا به چگونگی شناخت از دیدگاه این دو شخصیت برجسته پرداخته شده و سپس شناخت خدا و شناخت نفس و ابعاد گوناگون این شناخت و امکان و مطلوبیت آن را بیان کرده‌ایم. در ادامه به وصال و چگونگی رسیدن به آن از دیدگاه این دو شخصیت مهم فلسفی و عرفانی نیز پرداخته ایم و سرانجام دیدگاه های آن دو را در این مورد مقایسه کرده ایم.
بررسی تقارب نظر صدرا به ابن عربی در رابطه خدا و جهان در بحث آفرینش
نویسنده:
عذری نظرپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دراین رساله سعی شده که موضوعات ومسائلی که در بحث خالقیتدارای نقش مهم واساسی هستند ؛ ازدیدگاه صدراوابن عربی مورد بررسی ومقایسه قرار گیرد .لذا دربین مسائلی که بهتحولات فکری ویا نوآوریهای صدرا معروف است ؛صرفاًتوجه وتمرکز بر موضوعاتی شده کهصدرا بوسیله ی طرح یکایک آنها ،پایه های دستگاه حکمت خود را به ترتیب برآنها نهاده و نهایتاً فلسفه ی خود را به اوجقلّه های عرفان رسانده؛ از جمله ی این مسائل ،به ترتیب «وجود، وحدت وجود، علیت و تجلّی» است ؛ که درنظر صدرا وابن عربی مورد بررسی وتطبیق قرارگرفته اند .«وجود» ، مهم ترین بحث مشترک در فلسفه وعرفان می باشد . نکته ی مهمی که در عرفان مطرح است این است که وجود حقّ در مقابل ماسوی دارای اصالت است وهیچ موجودی غیر از حقّ از اصالت برخوردار نیست . صدرانیزدر طرح نظرات ادقّش ،اصالت را از ماهیات سلب کرده وآنها را ظلّ وجود قرار داده و اصالت را برای وجود اثبات کرده است . ابن عربی وجود حقّ را تنها وجود اصیل می دانست ،لذا در نظر او وجود حقیقی یکی بیش نیست ،و بقیه را اعتباری وظلّ می دانست پس این حقیقت واحد دارای وحدت شخصی است ؛ صدرا نیز با انتقال از وحدت تشکیکی وجود به وحدت شخصی وجود ،وجود رایک حقیقت واحده به وحدت شخصی می دانست وهرچه غیر از او، اعم از کثرات وماسوی راتجلّیات حقّ می دانست؛بنابراین می توان گفت از تشکیک در مراتب وجود به تشکیک در مظاهر وجود منتقل شد ودرنهایتودرنتیجه ی قائل شدن به چنین وحدتی، دیگر در عالم جایی برای دوگانگی و دوئیت باقی نمی ماند ؛لذا علت ومعلول دو مقوله ی جدا از هم نیستند وغیریت ودوگانگی ندارند بلکه یک حقیقت واحد است که به وجهی علت وبه وجهی معلول است وبه تعبیر دیگر معلول شأنی از شئون علت است . همانطور که ابن عربی علت ومعلول را یک حقیقت واحد در نظر گرفته ؛ بدین صورت کهمعلول را ظاهر و فرع علت وعلت را باطن واصل معلول معرفی کرده .لذا دیگر اثر وتأثّری نخواهد بود بلکه هرچه هست تجلّی وتعیّن است وبدین ترتیب صدرا در بحث خلقت ،بین خالق ومخلوق قائل به دوئیت ودوگانگی به معنای بینونیت عزلی قائل نخواهدبود بلکه یک حقیقت واحد،به وجهی خالق است وبه وجهی مخلوق ؛ یا به وجهی ظاهروبه وجهی دیگرباطن است .
جایگاه حدیث در عرفان اسلامی با تأکید بر اندیشه‌های امام خمینی(س)
نویسنده:
رضا حسینی‌فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از جمله نقدهای جدی مخالفان عرفان، مستند نبودن مباحث و استفاده از روایات عمدتاً ضعیف برای اثبات مبانی و بیان مباحث عرفانی است؛ ملاک ارزیابی این روایات نیز همان علم الحدیث متعارف است. پاسخ‌هایی به این نقدها داده شده است؛ که از جمله آنها، شهودی بودن عرفان و عدم نیاز آن به نقلیات است. این تحقیق برآن است تا در گام نخست ثابت کند که ابتنای عرفان بر مشاهده و مکاشفه، منجر به بی‌نیازی آن از احادیث نخواهد شد. از آن پس، با نقد سنجه و معیار ارزیابی روایات عرفانی، یعنی علم الحدیث متعارف، زمینه را برای بنیان‌گذاری راهی برای اعتبارسنجی احادیث عرفانی، با استفاده از مبانی معرفتی فراهم آورد و از این طریق موجب کاستن از پاره‌ای سوء تفاهمات موجود شود. در گام آخر، رسالت این تحقیق آن است که با فراهم آوردن زمینه‌های اولیه، مسیری برای پالایش آثار عرفانی از احادیث ضعیف و نیز استفاده از منابع روایی غنی شیعه در جهت مستندسازی مباحث عرفانی ارائه دهد.
ارتباط عرفان با شریعت
نویسنده:
اکرم قربانی رضوان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از موضوعات شایان تحقیق در عرفان، ارتباط عرفان با شریعت وعمل به آن است. عارفان حقیقی، به شریعت اهتمام داشته‏اند به گونه‏ای که اجرای فرایض دینی و رعایت احکام شرعی را در سیر و سلوک لازم دانسته‏اند و طی طریق را بدون آن را غیر ممکن می‏دانند اما سخنان برخی از صوفیان در رفع تکلیف عمل آنان در اهمال شریعت و نفس تقسیم معارف دینی به شریعت و طریقت و حقیقت سبب رواج نسبتهایی به آنان شده است؛ به گونه ای که برخی از متصوفه دلایلی درباب بی نیازی از شرع آورده‏اند؛ که وسیله دانستن عبادات، ترک تکلیف به دستاویز وصول به حق یا رفع تکلیف به عذر زوال عقل، از جمله این دلایلند. پژوهش حاضر بررسی و نقد این دلایل را با استناد به عقل و نقل و مسلمات اهل عرفان مورد بررسی و نقد قرار داده است. نیز مدلل گردیده است که تقسیم معروف منافاتی با حفظ شرع ندارد و به عقیده بزرگان اهل عرفان در هیچ مرتبه‏ای از مراتب سیر و سلوک، سالک حق دخل و تصرف و تغییر در مقررات شرعیه را ندارد. اباحه گری و شریعت گریزی برخی عرفا و جمع آوری و دسته بندی دلایل و ریشه‏های بی‏توجهی آنان نسبت به شریعت [آسیب شناسی تصوف] نیز بررسی شده است.
انسان الکامل فی نهج البلاغه
نویسنده:
محمدمهدی ریاندی (أفندی المدغشقری)
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده ندارد.
بررسی و نقد جریان جبرگرایی عرفانی در دفاع از ابلیس
نویسنده:
عبدالله محمدی پارسا,حسن سعیدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
پژوهش و تحقیق در خصوص مسئلة ابلیس همواره برای متفکران، اهمیت فوق العاده ای داشته است و در این میان، عارفان مسلمان با رویکرد تأویلی و برداشت هایی بر پایة معرفت ذوقی و شهودی و با بیانی رمزی و شطحی جایگاه منحصر به فردی را به خود اختصاص داده اند. رویکرد مبتنی بر قبول جبر و ارادة ازلی در شقاوت ابلیس و نافرمانی او در سجده بر آدم(ع)، رویکردی است که برخی عارفان اسلامی، به ویژه پیروان مکتب سُکر، به جهت توجیه نافرمانی وی، بدان پرداخته اند. از آنجاکه زایش اندیشه نمی تواند صرفاً مرهون تلاش خالص نظری باشد و همواره از مبادی و عوامل برون متنی نیز متأثر است، به نظر نویسنده دست کم می توان چهار مبدأ برای شکل گیری این نظریه در میان برخی عارفان اسلامی برشمرد که عبارت اند از: 1. اعتقاد به جبر اشعری، 2. اعتقاد به وحدت شخصیة وجود، 3. استفاده از ظواهر آیات، 4. تمسک به برخی اخبار و روایات. در این مقاله با بیان نمونه هایی از این رویکرد در آثار منثور و منظوم عارفانی چون منصور حلاج، احمد غزالی، عین القضات همدانی، رشیدالدین میبدی و عطار نیشابوری، به تبیین ریشه ها و مبادی یادشده و سپس به نقد و بررسی آنها می پردازیم.
علامه طباطبائى حكيم متأله يا تفكيكى سترگ؟
نویسنده:
اميد آهنچى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ادعاى اصلى تفكيكيان، جدايى جريان وحى از عقل و كشف است. آنان مدعى هستند كه براى دستيابى به معارف دينى، بايد به تفكيك ميان عقل و كشف از دين همت گمارد. تفكيكيان براى موجه جلوه دادن اين ادعا از روش هاى مختلف بهره مى برند. يكى از روش هاى آنان انتساب اين ادعا به مشاهير و بزرگان دين است؛ به همين دليل محمدرضا حكيمى در بسيارى از آثار خود، اين ادعا را به علامه طباطبائى نسبت مى دهد و او را مدافع فرضيه تفكيك معرفى مى كند تا شايد از اين رهگذر بتواند نظر بخشى از آحاد جامعه را به مدعيات فرضيه تفكيك سوق دهد. براى تحليل بهتر ادعاى آقاى حكيمى در خصوص طرفدارى علامه از مدعيات تفكيكيان، نخست دو محور اصلى ادعاى ايشان استخراج، و سپس جداگانه مورد تحليل واقع شده اند. پس از تحليل اين دو محور به روش حلى و نقضى روشن شد كه اولاً، علامه طباطبائى معتقد به ادعاى تفكيكيان نيست و ثانيا محمدرضا حكيمى دچار خلط ميان مقام ثبوت و اثبات شده و در نهايت گام در تحريف معنوى سخن علامه طباطبائى نهاده است.
صفحات :
از صفحه 153 تا 181
ملاک ارزیابی کشف و رؤیای صادقه در عرفان
نویسنده:
امیر جوان‌آراسته و سجاد واعظی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
کشف، مکاشفه و رؤیای صالح از جمله کلمات کلیدی عرفان محسوب می‌گردند و در تمام مکاتب تصوف و عرفان اسلامی این اصطلاحات مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند. این واژگان از لحاظ معنایی به یکدیگر نزدیک‌اند. رؤیای صادقه را می‌توان مرتبه و مصداقی از کشف دانست (کشف صوری)؛ یعنی اطلاع بر ماوراء حجاب. وحی نیز بالاترین مرتبه کشف است؛ ولی این آغاز کلام می‌باشد. مسئله مهم‌تر، ملاک صحت و تشخیص خواطر شیطانی از رحمانی است. کدام مکاشفات و واردات صادق و کدام‌یک رهزن و کاذب‌اند؟ در این مقاله با استناد به گفتار و آرای فیلسوفان و عارفان مسلمان از مکاتب گوناگون عرفانی همچون ابن‌عربی، داود قیصری، سیدحیدر آملی، نجم‌الدین رازی، ابن‌سینا، شیخ اشراق، ملاصدرا و... تلاش شده، ضمن تعریف و دسته‌بندی انواع مکاشفات و منامات، به تحلیل آرای عارفان در خصوص مکاشفه و رؤیا و تشخیص کشف، القائات و خواطر رحمانی از شیطانی و تفاوت رؤیای صالحه با اضغاث احلام پرداخته شود. در پایان این بررسی به این نتیجه می‌رسیم که مهم‌ترین ملاک از دیدگاه عرفا، کتاب و سنّت و سپس نظر و نظارت مرشد و پیر معنوی و استاد و مربی الهی است که خود مراحل سِیر و سلوک را طی کرده و با منازل و مقامات عرفانی آشناست. همچنین، دوری سالک از محرمات و گناهان، انجام فرایض و ترک دنیا و اتصال وی به معصومان چهارده‌گانه محمدی… توفیق مکاشفات صادق را برای وی به همراه دارد. رهرو همواره باید کشف خود را با کشف انبیا و اولیا (به ویژه کشف تام محمدی…)، که کشفی معصوم است، بسنجد و ارزیابی کند.
معنویت برای کودکان در عرفان اسلامی با تکیه بردیدگاه آیت‌الله شاه‌آبادی(س) و امام خمینی(ره)
نویسنده:
هادی وکیلی؛ مریم داورنیا؛ زینب برخورداری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معنویت از مفاهیمی است که در عصر حاضر مورد توجه ویژه قرارگرفتهو اکنون در مورد کودکان نیز به کار برده می شود. معنویت از مفاهیم کلیدی دینی است و بر مبانی، ساختار و روشهای معین دینی استوار است. در عرفان اسلامی نیز معنویت نقش کانونی ایفا میکند. با توجه به بحث های تخصصی معمول در حوزه معنویت، جای آن دارد که نسبت آموزه‫های طرح شده در جهان معاصر در باره معنویت برای کودکان با آموزه‫های عرفان اسلامی سنجیده شود. این نوشتار با محدود کردن دامنه پژوهش به دو عارف متاله حضرت آیت الله شاه آبادی(س) و امام خمینی(ره)، بررسی تطبیقی مبانی و آموزه‫های معنویت برای کودکان، که امروزه در جهان مطرح شده و مباحث متناظر این مفهوم در عرفان اسلامی را مورد پژوهش قرارداده است. بدیهی است معنویت برای کودکان به طور مستقل و مجزا در آراء این بزرگواران وجود ندارد، اما پژوهش و مطالعه در آثار ایشان نشان داد که تعریف معنویت، پرداختن به آموزشهای معنوی برای کودکان، مبانی و روشهای آن، از آثار ایشان قابل استخراج است. معنویت برای کودکان در عرفان اسلامی به لحاظ مبانی و اهداف، با آنچه از مبانی غیراسلامی منشعب شده، تفاوت مییابد هرچند در روشها و مصادیق، شباهت‫هایی دیده می‫شود.
صفحات :
از صفحه 39 تا 60
قرائت صدرایی امام خمینی(س) از عرفان فلسفی قونوی با تکیه بر تعلیقات امام خمینی(س) بر مفتاح الغیب و مصباح الانس
نویسنده:
غلامرضا حسين‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , حاشیه،پاورقی وتعلیق
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مفتاح‌الغیب، نخستین اثری است که در عرفان نظری، توسط قونوی نگاشته شد و لذا فناری نیز که در مصباح‌الانس، مفتاح‌الغیب را شرح داده است، در استدلالی کردن مباحث عرفانی سهم بسزایی دارد. تعلیقات امام خمینی(س) بر مصباح‌الانس نیز قرائت او از تفکر قونوی است. اما چون امام از حکمای برجسته حکمت صدرایی نیز هست، تعلیقات او بر مصباح‌الانس، مبتنی بر حکمت متعالیه صدرالمتألهین است. این تحقیق، اثبات می‌کند که عرفان فلسفی قونوی، چون بر مبنای حکمت مشاء است، برای استدلالی کردن عرفان، کاستی‌های علمی بسیاری دارد، اما عرفان فلسفی امام خمینی بر مبنای حکمت متعالیه و بر اساس تعلیقات او بر مفتاح‌الغیب و مصباح‌الانس، توان تئوریزه کردن مبانی عرفانی را دارد و به معنایی، منطق عرفان نظری است.
  • تعداد رکورد ها : 1265