مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: تاریخ مملو از شواهدی از شیفتگی بشریت به مواد مخدر و تعقیب حالات تغییر یافته است. از رمانتیسم اولیه تا غیبت گرایی اواخر قرن نوزدهم و از پاریس تا شمنیسم روانگردان معاصر، مواد روانگردان نقش کاتالیزور مردم را بر عهده داشته اند. با این حال، هنوز تحلیل جدی از ابعاد مذهبی مصرف مدرن مواد مخدر وجود ندارد. استفاده از مواد مخدر و تعقیب تعالی از قرن نوزدهم تا امروز. این کتاب که با شیفتگی رمانتیک به تریاک شروع می شود، کشف داروهای بیهوشی، علاقه روانپزشکی و مذهبی به حشیش، قدرت فریبنده مسکالین و قارچ های توهم زا، استفاده های جدیدتر از ال اس دی، و همچنین بحث های پیرامون مواد مخدر و تجربیات مذهبی را شرح می دهد. این تاریخ اجتماعی و فرهنگی جذاب و گسترده، شکاف بزرگی را در مطالعه دین در دنیای مدرن و درک ما از اهمیت تفکر ضدفرهنگی پر می کند و بینش های جدید و به موقع را در مورد رابطه بحث برانگیز مواد مخدر و تجربه عرفانی ارائه می دهد.

واکنش فرامدرن در مقابله با طرز تفکر مدرنیته، نقش اساسی معنویت را در تعریف هویت به رسمیت میشناسد و تفکیک خودسرانه زندگی مردم را به دو عرصه خصوصی و عمومی، سکولار و مقدس به چالش میکشد.از بحرانهای عصرحاضر، احساس پوچی، سرگردانی و بیهدفی است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که این امر علت اصلی در ظهور ادیان نوپدید و بروز هم توان بحث پلورالیزم دینی میباشد. این مطالعه با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی در متون, کتب و مقالات با استفاده از کلید واژه پرداخته است. در ابتدا پس از مطرح ساختن بحث «ظهور عرفانهای نوظهور معناگرا» و «پلورالیزم دینی» به نقش «هویت سازی دینی» به عنوان یک ابزار پرداختهاست. آنچه ظاهر مساله بیان میکند که تأثیر حمایتی از سوی پلورالیزم دینی بر حفظ «عرفانهای نوپدید» در سطح جهان میباشد، اما با توجه به یافتههای این مطالعه میتوان به نقش دوطرفه کنشی، واکنشی حفظ و بقا بین «پلورالیزم دینی» و «اصل ظهور عرفانهای» نوپدید در سطح جهان، بویژه در کشورهای اسلامی اشاره کرد.

محمدعلی طاهری (۱ فروردین ۱۳۳۵ در کرمانشاه -)، از وی به عنوان بنیان‌گذار طب مکمل ایرانی، فرادرمانی، سایمنتولوژی و نظریهٔ پیوند شعوری یاد می شود که بنام مؤسسه فرهنگی هنری عرفان حلقه در دهه ۱۳۸۰به ثبت رسانده‌است. اما وی را بیشتر به عنوان بنیان گذار عرفان حلقه می شناسند, نامبرده به اعدام محکوم شده و در بازداشت بسر می برد. اسماعیل منصوری لاریجانی که پیشتر مقدمه‌ای بر کتابهای طاهری نگاشته بود در ۲۲ اسفند ۱۳۸۹ در نشستی در قم از طاهری تبری جست. وی طاهری و فرقه‌اش را از فرقه‌های منحرف و خطرناک معرفی نمود و اعلام داشت در ابتدا گمان می‌کرده طاهری به دنبال نشر عرفان اسلامی است ازاین رو بر دو کتاب وی مقدمه زده ولی پس از مشاهده انحرافاتشان ضمن اعتراض شدید از دستگاه‌های مسؤول خواسته جلوی فعالیت او را بگیرند. وی همچنین مدعی شد طاهری چون نماز نمی‌خواند اصلاً قبله‌اش منحرف است و آثار مکتوب آقای طاهری را فاقد متدولوژی و پارادوکسیکال خواند و به‌صراحت از او و رهروانش ابراز تبری نمود. او در جلسه نقد دیگری که در اسفند ۱۳۸۹ در ستاد ملی ساماندهی پاسخ گویی دینی برگزار شد نیز عنوان داشت که این مقدمه را به درخواست محمدعلی طاهری نگاشته و دلیل عمده‌اش زمینه‌سازی برای چاپ آن کتاب‌ها بوده تا در معرض نقد صاحب‌نظران قرار گیرند. او همچنین گفت: «بعد از دو سال من متوجه شدم که این آقا شبکه‌های درمانی به راه انداخته‌است. من این‌ها را صدا کردم و گفتم این کارهای شما غیرقانونی و غیرشرعی است، این خانم‌های آنچنانی که شما راه انداخته‌اید مردم را سرکیسه می‌کنند، درست نیست. بعد من متوجه شدم که اینها دنبال اهداف خودشان هستند. این بود که نامه زدم به ارشاد و جلوی چاپ آن را گرفتم. اولین بار من خودم از این‌ها شکایت کردم و گفتم اینها چه کار می‌کنند از مردم پول می‌گیرند و کارشان نتیجه هم ندارد.» این در حالیست که یکی از هوادارن منصوری حتی گفته که قسمت آخر مقدمه کتاب که تمجید از طاهری بوده‌است نوشته منصوری لاریجانی نیست و به ادعای او یکی از هواداران طاهری به مقدمه افزوده‌است. در انتهای مقدمهٔ کتاب عرفان کیهانی (حلقه)، که از سال ۱۳۸۴ منتشر گردیده، اسماعیل لاریجانی، خود مدعی نام گذاری عرفان حلقه به عرفان کیهانی گردیده بود.

هدف از نگارش این کتاب این است که در گام اول ، نظام فکری و پیام عمده جریان های عرفانی را جمع بندی کند و در گام دوم ، نقاط غير قابل دفاع در مبانی با نتایج سوء فردی و اجتماعی آموزه های آنان را برای مخاطب تبیین نماید . این کتاب در دو بخش و هشت فصل سامان یافته است . بخش اول فطرت در جغرافیای معنویت نام دارد و دارای سه فصل است : فصل اول ، فطرت محجوب و معنویت ممسوخ ؛ فصل دوم ، بازکاوی تجربه عرفانی از منظر فطرت و فصل سوم ، بررسی تطبیقی تجربه عرفانی در شش مکتب نام گرفته است . نویسنده در فصل سوم به بررسی تطبیقی شش مکتب عرفانی عرفان مسیحی و عرفان اسلامی ، شمینیسم ، تائوئیسم ، بودیسم و هندوئیسم پرداخته است . بخش دوم ، با نام معنویت گرایی پست مدرن ، دارای پنج فصل است : فصل اول ، تی . ام نمونه ای از عرفان پست مدرن ؛ فصل دوم ، عشق و معنویت در اندیشه اوشو ؛ فصل سوم ، ، افسانه معنویت در آثار کوئيلو : فصل چهارم ، فالون دافا معنویت بدن گرا و فصل پنجم ، دنیای اسرارآمیز اوهام در عرفان سرخ پوستی. این کتاب در سال ۱۳۹۰ از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ۴۰۰ صفحه منتشر شده است .

پژوهش حاضر با هدف بررسی التزام عملی به شریعت در عرفان اسلامی و عرفان های نوظهور انجام شد. روش شناسی پژوهش: روش اجرای تحقیق از نوع کتابخانه ای و به صورت تحلیل محتوایی است. یافته ها: عرفان اسلامی مبتنی بر آموزه‌های قرآن و اهل بیت، از رهگذر بندگی و عبودیت در چارچوب احکام و قوانین شریعت شکل گرفته و همه اعمال سالک بر طبق موازین شریعت اسلامی صورت می‌پذیرد و عمل به شریعت، در همه مراحل سلوک الی الله، لازم و قطعی تلقی می‌شود و سالک هرگز از آن بی‌نیاز و یا نسبت به آن بی‌تفاوت نمی‌گردد. در عرفان های نوظهور، به جای تکیه بر کتاب و دین به عنوان منابع هدایت بشر، توصیه می‌کنند انسان برای هدایت شدن به ندای درون خودش گوش کند، در حالی که قلب انسانی، محل و مرکز وسوسه شیطانی است. نتیجه گیری: از مهمترین مشترکات جنبش‌های معنوی نوپدید شریعت‌گریزی، رهایی از انجام تکالیف و دستورات الهی در اعمال و رفتار معنوی آنها است. شریعت‌گریزی در عرفان‌های نوظهور بر پایه باورهایی بنیان نهاده شده که دقت در این مبانی حاکی از ضعف فکری بنیانگذاران این معنویت‌ها در مبانی خداشناسی، هستی‌شناسی، جهان‌شناسی، انسان شناسی و راه و راهنما شناسی است.

عرفان کیهانی (حلقه) نام جریانی‌ست که حدود سه دهه از بنیان‌گذاری آن توسط آقای محمدعلی طاهری می‌گذرد و از دهه‌ی 80 شمسی در ایران رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است. این مکتب شامل آموزه‌های نظری و عملی‌ست که به گفته‌ی بنیان‌گذار آن بر کشف و شهود عرفانی مبتنی می‌باشد. در تعالیم نظری عرفان کیهانی، مباحثی پیرامون هستی‌شناسی، خداشناسی، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی، معادشناسی و شیطان‌شناسی مطرح شده است. تعالیم عملی و روش سلوک عرفانی این مکتب بر اتصال به حلقه‌های متعدد شبکه‌ی شعور کیهانی (هوشمندی حاکم بر جهان هستی) مبتنی‌ست و هریک از حلقه‌ها کاربرد مخصوص به خود در جهت کمال و تعالی انسان دارند؛ از جمله اهدافی از قبیل ارتقای جسمی، ذهنی و روانی انسان، کنترل ذهن، تزکیه، دستیابی به آگاهی‌های کمال‌بخش، رسیدن به مقام انسان صالح، نیل به معرفت مناسک دینی و... برای حلقه‌ها عنوان شده است. از سوی دیگر از دهه‌های 60 و 70 میلادی شاهد شکل‌گیری و گسترش جنبش‌های نوین دینی و معنوی در غرب هستیم که گاه از فرهنگ بومی برخاسته‌اند و گاه ریشه در فرهنگی بیگانه نسبت به کشور میزبان دارند. از مقایسه‌ی تعالیم عرفان کیهانی با آموزه‌های دو جنبش نوین دینی و معنوی، یعنی جنبش عصر جدید و ساینتولوژی، و نیز مقایسه‌ی آن با تعالیم نظری و عملی عرفان اسلامی در جهت بررسی ریشه‌داری عرفان کیهانی در این مکاتب، روشن گردید که گرچه عرفان کیهانی با هریک از این مکاتب شباهت‌هایی دارد اما با توجه به تفاوت‌های چشمگیری که با آنها دارد، نمی‌توان حکم به ریشه‌داری عرفان کیهانی در این دو جنبش نوین دینی و معنوی و نیز عرفان اسلامی داد. همچنین به نظر می‌رسد عرفان کیهانی، جریان عرفانی جدیدی‌ست که به دلیل داشتن بیشترین شباهت با عرفان اسلامی، در مقایسه با جنبش‌های نوین دینی و معنوی غربی، می‌توان آن را برخاسته از بستر فرهنگی ایرانی- اسلامی دانست.