جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 8
مثال خیر در فلسفه افلاطونی - ارسطویی
نویسنده:
هانس‌گئورگ گادامر؛ مترجم: حسن فتحی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - تهران: حکمت,
چکیده :
کتاب حاضرحاصل مطالعات مربوط به خطابه‌های درسی "گادامر" در دانشگاه هایدلبرگ طی سال‌های 1974 و 1976 است. گادامر در این مجموعه با به کارگیری روش هرمنوتیکی خویش، درصدد اثبات وحدت بنیادین اندیشه افلاطون و ارسطو، به ویژه در حوزه اخلاق برمی‌آید. در مقدمه مترجم انگلیسی آمده است: "مثال خیر در فلسفه افلاطونی ـ ارسطویی را، اگر چه از حقیقت و روش مختصرتر است و، چنان که گادامر نیز اذعان می‌کند، بررسی کاملا یک دستی نیست، بایستی در عین حال از مهم‌ترین کتاب‌های گادامر به حساب آوریم. اولا این کتاب نمونه مبسوطی از فنون هرمنوتیکی یا تفسیری را، که گادامر از قبل آنها این چنین مشهورگشته است، در اختیار ما قرار می‌دهد؛ ثانیا، بصیرت‌های جدید شایان توجهی در خصوص موضوع فلسفه افلاطونی ـ ارسطویی برای ما به ارمغان می‌آورد. اما، مهم‌تر از همه، از آن جا که عمدتا به رابطه میان نظر و عمل و به"خیر" می‌پردازد، ما را با بعد اخلاقی اندیشه گادامر آشنا می‌سازد....". مباحثی که در این کتاب مطرح می‌شود بدین قرار است: دانایی و نادانی سقراطی، دولتشهر و معرفت خیر، دیالکتیک خیر در فیلبوس، انتقاد ارسطو از مثال خیر، و ایده فلسفه عملی نویسنده تصریح می‌کند: "سعی کرده‌ام نشان دهم که اگر اساسا قرار است که محملی برای فرض مثل داشته باشیم ناچار باید چنین وساطتی را برای هستی و صیرورت مفروض بگیریم. مثال خیر و آموزه عقلانی محض یک و دو بر چنین وساطتی ناظر هستند، اگر چه این معنا در محاورات افلاطون فقط به گونه استعاره‌ای تقریرشده است ـ در بازی‌ای که در پارمنیدس صورت می‌گیرد، در شباهت فیلبوس، یا در موتوس [اسطوره] تمیایوس. در اندیشه ارسطو، آنچه مد نظر افلاطون است به زبان محتاطانه و آزمایشی مفاهیم فلسفی بیان می‌شود". پایان کتاب شامل سه واژه‌نامه "انگلیسی ـ یونانی"، "انگلیسی ـ لاتینی" و "انگلیسی ـ آلمانی" است.
منظر سرمدی خدای ادیان و مسألۀ شرور گزاف
نویسنده:
صبا فریدونی، حسن حسینی سروری، علیرضا منصوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این مقاله نخست به این موضوع می‌پردازیم که چالش اصلی مسألۀ شر برای باور به خدای ادیان، وجود وضعیت‌های ناگوار در عالم نیست بلکه وجود شرور گزاف است؛ یعنی تحقّق وضعیت‌هایی در جهان که بیش از سودمندی، ناگواری ایجاد می‌کنند. سپس با توضیح تفاوت منظر زمان‌مند و منظر سرمدی، میان شرور ظاهراً گزاف و شرور واقعاً گزاف، تمایز قائل می‌شویم و از این مدّعا دفاع می‌کنیم که شناخت قسم دوم با توجه به محدودیت منظر زمان‌مند ناممکن است و از این ‌رو استدلال له یا علیه وجود این نوع از شرور امکان‌پذیر به ‌نظر نمی‌رسد. پس از آن، چهار تقریر مشهور از مسألۀ شر را بررسی می‌کنیم و نشان می‌دهیم که وجود شرور گزاف، که روی دیگر سکۀ نبود خدای کامل مطلق است، به ‌شکل پیش‌فرض‌های آشکار یا نهان به این استدلال‌ها وارد شده است و از این ‌رو نتیجۀ مورد نظر از ابتدا در آن‌ها مفروض بوده است. ضمن اینکه توسّل خداباوران به منظر سرمدی خداوند، عقیدۀ ایشان دربارۀ نبود شرور گزاف را پذیرفتنی می‌سازد. مدعای اصلی این نوشتار این است که مسألۀ شر قابل فروکاست به مناقشه دربارۀ گزاف‌ بودن یا نبودن ناگواری‌های عالم است و داوری دربارۀ این مناقشه به دلیل محدودیت منظر زمان‌مند مقدور نیست، بنابراین استدلال علیه وجود خدای ادیان از طریق شرور، نیازمند اثبات درستی یا محتمل‌ بودن تحقق شرور گزاف در عالم است و در غیر این ‌صورت نتیجۀ ‌آن فراتر از مفروضات نخواهد بود.
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
بررسی و نقد منطقی بودن مسئله «شرّ»
نویسنده:
محمد علی عباسیان چالشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
فیلسوفان دین عموما بر این باورند که وجود شر در عالم نیرومندترین چالش در برابر اعتقاد به وجود خداست. آن‌ها میان دو وجه از مسئله تفکیک قائل شده‌اند: وجه «فلسفی/دفاعیه‌ای» و وجه «دینی/روان-جامعه‌شناختی». وجه فلسفی/دفاعیه‌ای به نوبه خود به دو «مسئله منطقی) و «مسئله بینه‌ای» تحلیل شده است. «مسئله منطقی شر) بر آن است که میان اعتقاد خداباوران به وجود خدا و این واقعیت که در عالم شروری وجود دارندء ناسازگاری منطقی وجود دارد. راه‌های مختلفی برای پرهیز از این ناسازگاری پیشنهاد داده شده است. ملحدان» اعتقاد به وجود شر را انتخاب کرده‌اند و اعتقاد به خدا را همچون اعتقادی باطل کنار گذاشته‌اند. خداباوران به راه‌هایی دیگر متوسل شده‌اند؛ گروهی از خداباوران تلاش کرده‌اند تا نشان دهندء اعتقاد به وجود خدا با اعتقاد به وجود شر قابل جمع است. این مقاله در پی آن است تا نشان دهد مسئله شر منحصرا منطقی یا حتی فلسفی نیست» بلکه مسئله‌ای روان - جامعه‌شناختی و ایمانی هم هست.
استدلال اخلاقی علیه وجود خدا؟
نویسنده:
امیرحسین خداپرست
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
چکیده :
گرچه در سنت فلسفۀ دین استدلال اخلاقی بر وجود خدا موضوعی شناخته‌تر است، در دهه‌های اخیر فیلسوفان خداناباور به طرح استدلال اخلاقی علیه وجود خدا نیز پرداخته‌اند. این استدلال دست‌کم به پنج شکل متفاوت صورت‌بندی شده است: (1) استدلال از طریق مسئلۀ شر، (2) استدلال از طریق نقد باخودبیگانگی، (3) استدلال از طریق خودآیینی، (4) استدلال از طریق نقد مصلحت‌اندیشی، و (5) استدلال از طریق آموزه‌های غیراخلاقی ادیان. برخی از این صورت‌بندی‌ها را می‌توان استدلال اخلاقی نظری علیه وجود خدا و برخی دیگر را استدلال اخلاقیِ عملی علیه وجود خدا شمرد. استدلال‌های اخلاقی نظری علیه وجود خدا بر شواهدی اخلاقی تمرکز دارند که نشان می‌دهند خدایی در کار نیست و خداباوری کاذب است، در حالی که استدلال‌های اخلاقیِ عملی نشان می‌دهند باور به وجود خدا مانع زندگی شکوفای اخلاقی و دستیابی به غایت آن است یا حتی موجب اعمال غیراخلاقی می‌شود. در پایان مقاله، نتیجه می‌گیرم که هیچ یک از صورت‌بندی‌های استدلال اخلاقی علیه وجود خدا به نتیجۀ مطلوب خود نمی‌رسد. با این حال، توجه به آنها حاوی درس‌های اخلاقی مهمی برای خداباوران است.
صفحات :
از صفحه 23 تا 46
مسئلۀ شر در الهیات پویشی و حکمت متعالیه
نویسنده:
حسن احمدی‌زاده، طیبه غلامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده بیشتر مباحثی که در اندیشه‌های فلسفی و کلامی غرب، دربارۀ مسئلۀ شر مطرح شده‌اند، به جنبۀ نظری آن، (آن‌گونه که در ساختار کتاب مقدس بیان شده است) توجه داشته‌اند. این مباحث اغلب با اشاره به منطقی بودن مسئلۀ مذکور، ناسازگاری قدرت و علم مطلق خدا و رحمت واسعۀ او، وجود انواع مختلف شر در عالم را چالشی جدی پیش روی مؤمنان دانسته‌اند. الهیات پویشی به‌عنوان جنبش نوینی در مباحث کلامی - فلسفی با بهره‌گیری از دیدگاه‌های فلسفی وایتهد و پیروان او در مکتبشیکاگو، با ارائۀ تبیین و توصیف یکسره متفاوتی از تبیین سنتیِ مطرح در ادیان، به‌نوعی با تغییر دادن یا پاک کردن صورت مسئلۀ مورد بحث، سعی در یافتن راه حلی برای پاسخگویی به مسئلۀ شر داشته است. انکار قدرت مطلق خداوند و علم او به آینده، ارائۀ تفسیر متفاوتی دربارۀ ارتباط میان خدا و جهان و نیز تفکیک شر ظاهری از شر واقعی، از مهم‌ترین مبانی الهیات پویشی در مواجهه با مسئلۀ شر محسوب می‌شود. در جستار حاضر، برآنیم تا با تکیه بر آرای فلسفی و کلامی ملاصدرا، به‌ویژه اصالت وجود، تشکیک وجود، عدمی و نسبی بودن شر، رویکرد الهیات پویشی در مواجهۀ با مسئلۀ شر را نقد و بررسی کنیم.
صفحات :
از صفحه 589 تا 607
ارزیابی تئودیسۀ اعتراض در پاسخ به مسئلۀ شر
نویسنده:
نعیمه پورمحمدی، میثم فصیحی رامندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
«تئودیسۀ اعتراض» از تئودیسه‌هایی است که در الهیات پساهولوکاستی شکل گرفت و در پی آن است تا با گله و شکایت مؤمنانه از خدا، امید به رفع شر از سوی خدا را تقویت کند و با شورش، خدایی را خطاب قرار دهد که قدرتش با هیچ قاعدۀ عقلانی یا اخلاقی محدود نمی‌شود و یکسره به ارادۀ مطلق خویش وابسته است. انتظار تئودیسۀ اعتراض این است که خدا بی‌حساب و کتاب شرایط را به نفع شخص رنج‌کشیده تغییر دهد. در این مقاله می‌کوشیم به نقد و بررسی تئودیسۀ اعتراض بپردازیم. تئودیسۀ اعتراض در مقایسه با سایر تئودیسه‌ها مزایا و کاستی‌هایی دارد و رویکرد آن نسبت به دیگر تئودیسه‌ها که به‌نحو حداکثری در مقام یافتن انگیزه‌ها و دلایل خدا هستند، معتدل و شکاکانه بوده و به‌جای رویکرد نظری و ناظرمحور، به‌دنبال رویکرد عملی و قربانی‌محور است. به‌صورت همزمان به مسئلۀ عقلی و عاطفی شر پاسخ می‌دهد و بیش از آنکه دغدغۀ حل مسئلۀ الهیاتی و فلسفی شر را داشته باشد، دل‌نگران حل مسئلۀ بشری و انسانی شر با رویکردی انسان‌گرایانه است. از دیگر سو نقص‌ها و ابهاماتی در تئودیسۀ اعتراض وجود دارد که فیلسوفان دینی چون هیک، گریفین، دیویس و فیلیپس به آنها اشاره کرده‌اند. نقص‌هایی مانند ناسازگاری‌هایی که از مفاهیم اختیار انسان، قدرت مطلق خدا، عشق خدا، خیرخواهی خدا و امید به خدا با اعتراض برمی‌آید. این اشکال‌ها نیز خود جای نقد و ارزیابی دارد.
صفحات :
از صفحه 609 تا 631
بررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند
نویسنده:
اسماعیل مصدقی حقیقی، علیرضاصادقی، افلاطون مهدوی نژاد، محمد حسین زارع
نوع منبع :
نمایه مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق(ع),
چکیده :
براهین اخلاقی اثبات وجود خدا که از مقدماتی با محتوای تجربه و اندیشۀ اخلاقی صورت یافته‌اند، به برهان اخلاقی عملی و نظری تفکیک می‌شوند. کانت نخستین ‌بار از راه عقل عملی و با استناد به این که اخلاق اساسا یک تعهد عقلانی است، فرض وجود خداوند را برای تحقق خیر برین که غایت حیات اخلاقی انسان است ضروری شمرد. در نظر منتقدان، این برهان از حیث سازگاری درونی خودمتناقض و از اثبات وجود خارجی خداوند ناتوان است. از این‌ رو، برخی شارحان کانت تلاش کرده‌اند از راه اثبات عینیت ارزش‌های اخلاقی برهانی نظری بر وجود خدا شکل دهند. ایشان مدعی‌اند رفتار اخلاقی انسان‌ها در ادوار مختلف مبتنی بر وجود پاره‌ای ارزش‌های اخلاقی عام، جهان‌شمول و آفاقی است که صرفا با در نظر گرفتن وجود خدایی یگانه قابل تبیین‌ است. کسانی نیز تلاش نموده‌اند با اصلاح چهارچوب کلی برهان اخلاقی کانت و از راه عقلانیت عملی اخلاقی زیستن، استدلالی خداگرایانه بر مبنای اخلاق شکل دهند. در نظر ایشان، پذیرش مرجعی مقتدر و نامتناهی در رأس نظام اخلاقی در مقایسه با نظریه‌های رقیب، به لحاظ عملی و در فرایند تصمیم‌سازی اخلاقی، سودمندتر است. در این مقاله به روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی ضمن تحلیل انتقادی برهان اخلاقی کانت، تلاش‌های صورت‌یافته در جهت اصلاح این برهان، که عموما به دو گونه تقریر نظری و عملی انجامیده است، بررسی و نقد می‌شود.
صفحات :
از صفحه 211 تا 232
  • تعداد رکورد ها : 8