جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«جوع» همواره به عنوان یکی از نمایه های ریاضت در عرفان و اخلاق مورد توجه بوده است و همه فرق صوفیه در ضرورت «جوع» به عنوان یکی از ارکان اساسی سیر و سلوک اتفاق نظر دارند. در چیستی معنای جوع، گروهی «جوع» را به معنای «به اندازه خوردن» و گروهی آن را معادل «روزه» دانسته اند و برخی نیز آن را تا حد «سد جوع» (نخوردن مگر به ضرورت) معنا کرده اند. در این مقاله تلاش شده است تا با میزان قرار دادن قرآن و سنت به بررسی مفهوم شناسی جوع و دیدگاه های متعدد در این باره پرداخته شود و با مقایسه این نظرات، بر اساس میزان قرآنی و سنت نبوی نظر صائب معرفی گردد. جوع از نظر قرآن و متون اسلامی در خطاب های عامِ «یا بنی آدم» به معنای «به اندازه خوردن»؛ در خطاب های خاص «یا ایها الذین آمنوا» به معنای «روزه» و در خطاب به اخص خواص یعنی انبیا و اولیا، به معنای کم خوردن است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 131 تا 148

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی دیدگاه مفسران فریقین درباره مصداق «صالح المومنین»

نویسنده:

اعظم خداپرست، حامد دژآباد

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

آیات امامت , امامت , صالح المؤمنین , امام علی (ع)

کلیدواژه‌های فرعی :

اهل بیت(ع) , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , قرآن , سوره تحریم , آیه 4 تحریم , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , سیره نبوی(پیامبر ص) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

شاپا (issn):

7256 ـ 2228

چکیده :

در آیه چهارم سوره تحریم خداوند دو تن از همسران پیامبر (ص) را مورد سرزنش و تهدید قرار داده و می فرماید اگر بخواهید اقدامی بر ضد پیامبر (ص) انجام دهید خداوند، جبرئیل، صالح المومنین و ملائکه مولا و پشتیبان آن حضرت می شوند. عبارت صالح المومنین در این آیه محل گفتگوی مفسران فریقین است. عموم اهل سنت مقصود از صالح المومنین را ابوبکر و عمر دانسته اند. آنان در بیان ادله روایی به روایاتی از صحابه و تابعین استناد جسته اند و از سوی دیگر با مطرح نمودن جمع بودن صالح المومنین و تطبیق صالح المومنین بر ابوبکر و عمر به دلیل نسبتی که با عایشه و حفصه داشته اند، سعی در پیشبرد هدف خود نموده اند. اما مفسران شیعه به هیچ روی این انطباق را نپذیرفته و تنها مصداق صالح المومنین را امام علی (ع) می دانند. از این رو ادله روایی آن گروه از مفسران اهل سنت را از حیث سند و دلالت، ضعیف و متناقض با یکدیگر دانسته و ادله دلالی ایشان را نیز با استناد به دلایل درون متنی و برون متنی بی پشتوانه و جانبدارانه قلمداد می کنند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 87 تا 104

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

آموزه توحید ربوبی در سوره قلم

نویسنده:

قمر کوهی گونیانی، فتح الله نجارزادگان، علی راد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , هدایت الهی , 3- توحید ربوبی , سوره قلم

کلیدواژه‌های فرعی :

سوگند , امتحان الهی , انذار(افعال انبیاء) , ثواب , خلق عظیم , حاکمیت الهی , بشارت , جدال احسن (کلام) , اخلاق اسلامی و دینی , سعادت اخروی , عذاب , نعمت , آیات قصص , آیات مکی , صبر , خداشناسی , تهمت به پیامبر (ص) , شاخص های توحید ربوبی , حضور دائمی پروردگار , تلویح , انتخاب الگوی اجتماعی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ناصر مکارم شیرازی

شاپا (issn):

2228-7256

چکیده :

اصلی ترین هدف خداوند از نزول قرآن کریم هدایت انسان هاست و اساسی ترین آموزه در این مسیر توحید می باشد که پایه تمام تعالیم دیگر قرآن است و غایت آن رساندن انسان ها به سعادت است. اساس معرفت توحیدی در تحقق این هدف، توحید الوهی می باشد که بر توحید ربوبی استوار است. برای اینکه این آموزه به شکل صحیح در اختیار مردم هر عصری قرار گیرد باید به رصد نحوه آموزش توحید ربوبی خداوند به بندگان، در سوره های نخستین قرآن که بر این آموزه تاکید بیشتری شده است، پرداخت. به همین جهت در این مقاله سعی بر آن است تا شاخصه های توحید ربوبی پروردگار و همچنین شیوه های بیان آنها و نحوه هدایت بشر به سوی این آموزه مورد کنکاش قرار گیرد تا الگویی از آن استخراج گردد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 7 تا 30

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقد تاریخیت قرآن

نویسنده:

علیرضا قائمی نیا

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

قرآن , اصطلاحنامه علوم قرآنی , قرآن , نقد دیدگاه حامد ابوزید , تاریخیت قرآن , مفهوم النص

کلیدواژه‌های فرعی :

فرهنگ جاهلی , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , تاریخ قرآن , آیات مکی , آیات مدنی , ناسخ و منسوخ , اسباب نزول , نزول قرآن , نزول تدریجی , نزول دفعی , شبهات کلامی , فرهنگ سازی قرآن , ماهیت نص , متن زبانی , ازلیت قرآن , رابطه نص با فرهنگ ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

شاپا (issn):

2228-7256

چکیده :

ادعای تاریخیت قرآن را نصر حامد ابوزید مطرح کرده، معتقد است ادعای تاریخیت و اینکه متن محصولی فرهنگی است، تنها به یک مرحله از قرآن مربوط می شود؛ چراکه قرآن دو مرحله تکوین و شکل گیری، و فرهنگ سازی را پشت سر گذاشته است. قرآن در مرحله نخست محصولی فرهنگی، و تحت تاثیر فرهنگی است که در آن به وجود آمده است. اما پس از تبدیل آن به متن حاکم و غالب؛ یعنی فرارسیدن مرحله فرهنگ سازی، به معیاری برای سنجش متون دیگر تبدیل شده، مشروعیت شان با آن تعیین می شد. این مقاله در چند محور به نقد دیدگاه تاریخیت قرآن پرداخته است که عبارت اند از: نقد روش علمی، نقد برداشت ابوزید از ماهیت نص و مبانی دیدگاه مزبور.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 9 تا 26

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی مبانی، روش ها و برداشت های تفسیری احمد مصطفی المراغی

نویسنده:

محمدعلی تجری، روح الله موحدی نیا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تفسیر المراغی , احمد مصطفی المراغی , قرآن , تفسیر قرآن , تفسیر اهل سنت , تفسیر به رأی

کلیدواژه‌های فرعی :

تناسب آیات , المتواتره , عدم تحریف قرآن , روش تفسیری , گرایش تفسیری , خبر واحد , تفسیر به رأی , تفسیر علمی قرآن , تفسیر اجتهادی , تفسیر قرآن با قرآن , تفسیر روایی , سبب و مسبب , وهابیت (فرق اسلامی) , مبانی تفسیری قرآن , مکتب تفسیری المنار , حجیت ظاهر قرآن , اخبار محفوف , تاکید و موکد , تقیید اطلاق آیه ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ناصر مکارم شیرازی

شاپا (issn):

2228-7256

چکیده :

تفسیر مراغی از تفاسیر مهم معاصر است. مولف آن احمد مصطفی المراغی رئیس اسبق دانشگاه الازهر و از شاگردان مکتب تفسیری المنار است. مفسر با تکیه بر مبانی و روش هایی به تفسیر آیات قرآن پرداخته است. حجیت ظواهر کتاب، عدم حجیت اخبار آحاد در تفسیر، عدم تحریف قرآن، ممنوعیت تفسیر به رای و اعتقاد به تناسب آیات، از مبانی تفسیری وی به شمار می رود. وی در مواردی مانند تفسیر آیه 3 و 4 فیل و آیه 65 و 243 و 259 بقره به مبانی تفسیری خود ملتزم نبوده است و در مواردی مانند تفسیر آیه 55 آل عمران، اخبار متواتر و یا اخبار محفوف به قراین صدق نزد اهل سنت را نادیده گرفته و آیات را بر خلاف ظاهر و بر خلاف آن روایات تفسیر نموده است. ایشان در روش تفسیری خود از روش های مختلف تفسیری بهره برده است. در این مقاله برخی از برداشت های تفسیری وی، که متاثر از اندیشه های وهابیت یا ناشی از تحلیل مادی آیات است، نقد شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 159 تا 182

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تفسیر حکمت تکرار «تمثیل دنیا» در قرآن

نویسنده:

محمد تقی رفعت نژاد، رحمت الله عبدالله زاده، شیدالله رستخیز شورکایی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حیات انسانی , آیه 24 یونس , هدایت , اصطلاحنامه علوم قرآنی , آیه 20 حدید , آیه 45 کهف , تمثیل دنیا در قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

جهان شناسی فلسفی , تکرار , تناسب , قرآن , سوره کهف , سوره حدید , سوره یونس , صناعات ادبی قرآن , حیات دنیا , تمثیل آب باران ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

شاپا (issn):

7256 ـ 2228

چکیده :

تمثیل یکی از اسلوب هایی است که در قرآن جهت هدایت انسان به کار رفته است. ازاین رو هر جا حکمت الهی اقتضا نموده است با ذکر تمثیلی مسیر فهم مساله تسهیل گردیده و حجت بر مخاطبین تمام گشته است. قرآن درباره زندگی دنیا از تمثیل آب باران استفاده نموده و آن را در آیات 24 سوره یونس، 45 سوره کهف و 20 سوره حدید تکرار کرده است. تحلیل و بررسی این تمثیلات سه گانه نشان از تبیین ابعاد و مراتب مختلف حیات در قالب یک تمثیل ساده دارد. این مقاله بر آن است تا حکمت تکرار و ارتباط و تناسب این آیات را مورد واکاوی قرار دهد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 105 تا 122

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

رویکرد ساختارشناسانه به سوره کهف

نویسنده:

فتحیه فتاحی زاده، مرضیه ذاکری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

سوره شناسی , قرآن , سوره کهف , ساختارشناسی قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

روایت شناسی , اصحاب کهف , عدم تحریف قرآن , تحریف قرآن , ساختار چندمعنایی قرآن , تفسیر قرآن , قَصص ( قرآن ) , ساختار متنی در قرآن , ساختار معنایی قرآن , ساختار صوری قرآن , توفیقی بودن قرآن , روساخت سور قرآن , ژرف ساخت سور قرآن , ساختار چند وجهی سوره ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

شاپا (issn):

7256 ـ 2228

چکیده :

نگاه ساختارشناسانه به سوره های قرآن کریم، نگرشی نوین و تاثیرگذار در تفسیر است. تحریف ناپذیری قرآن و توقیفی بودن آیات در سور از مبانی جاری بر این رویکرد به سور است. همچنین سه اصل وحدت غرض، تنوع موضوعات و هماهنگی سوره، از اصول حاکم بر آن به شمار می رود. هر سوره ازجمله سوره کهف، یک ساخت و نظام محسوب می شود که دارای دو واحد ساختاری؛ ساخت صوری و ساخت معنایی است. هر یک از این دو واحد دارای روساخت و ژرف ساخت بوده که روساخت، گسسته و پیامد ژرف ساخت دوری است. روساخت صوری سوره، واژگان، نحو و موسیقی آیات است. ژرف ساخت صوری سوره، جنبه های هنری سوره است. روساخت معنایی سوره، که مجموعه ای از آیات سوره را به خود اختصاص داده اند و ژرف ساخت معنایی سوره، که به شکل دوری بخش های مختلف سوره را به هم پیوند می دهد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 101 تا 120

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تفسیر لغوی سوره دهر در تفسیر نمونه

نویسنده:

رضا مودب، فاطمه احمدی نژاد

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تفسیر نمونه , قرآن , سوره دهر , تفسیر قرآن , تفسیر ادبی , ناصر مکارم الشیرازی , آیت الله مکارم شیرازی

کلیدواژه‌های فرعی :

الأبرار , اهل بیت(ع) , مفردات قرآنی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , سوره دهر , کلمات قرآن , زبان شناسی , دلالت آیه , کفورا , اعتدنا , اغلالا , عبوسا قمطریرا , قطوف , اثما ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ناصر مکارم شیرازی

شاپا (issn):

7256 ـ 2228

چکیده :

یکی از رویکردهای مهم و متداول در تفسیر آیات قرآن کریم، تفسیر بر اساس تحلیل تفسیری واژگان قرآنی است. این امر همواره از ابتدای نزول آیات قرآن تا کنون مورد توجه مفسران قرار گرفته است و در این زمینه افزون بر تفاسیر، آثار ارزشمندی به صورت مستقل نگارش یافته است. تفسیر نمونه از جمله تفاسیری است که در تفسیر آیات، اهتمام زیادی به پژوهش های لغوی و واژگان قرآنی داشته است و از این شیوه برای بیان مقصود الهی و دلالت آیات استفاده کرده است. در این مقاله نمونه هایی از تفسیر لغوی در تفسیر نمونه، در تفسیر لغوی سوره دهر بررسی شده تا افزون بر روشن شدن نقش تحلیل مفردات قرآنی در تفسیر آیات قرآن، میزان اهتمام مفسر تفسیر نمونه به تحلیل تفسیر لغوی، مشخص گردد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 121 تا 136

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تفسیر ساختاری سوره کوثر بر پایه نظریه زبان شناسی نقش گرای نظام مند هلیدی

نویسنده:

علی صادقی، حسن نقی زاده، محمد کاظم طباطبایی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

قرآن , سوره کوثر , تفسیر قرآن , نظریه نقش گرای نظام مند هلیدی , زبان شناسی , زبان شناسی قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , جاهلیت , فرانقش بینافردی , انسجام دستوری , اسباب نزول , نزول قرآن , تفسیرساختاری , ساختار صوری قرآن , فرانقش متنی , ارتباط اضافی , ارتباط سببی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ناصر مکارم شیرازی

شاپا (issn):

7256 ـ 2228

چکیده :

دستاوردهای زبان شناختی معاصر، تفسیر ساختاری قرآن کریم را وارد مرحله جدیدی کرده است. دستور نقش گرای نظام مند هلیدی مهم ترین نظریه زبان شناسی متن در حال حاضر مورد توجه بسیاری از زبانشناسان است. هدف این نوشتار، آشنا ساختن مفسران و قرآن پژوهان با روش های جدید زبان شناسی به ویژه دستور نقش گرای نظام مند هلیدی در حوزه فهم متون دینی است. نگارندگان در این پژوهش، با بهره گیری از نظریه زبان شناختی هلیدی، سوره کوثر را تفسیر نموده اند و با استفاده از ابزاری چون بافت و متغیرهای بافتی، فرانقش تجربی و ساختار تعدی، فرانقش بینافردی و ساختار وجهی، فرانقش متنی و ساختار صوری و اطلاعاتی متن، نکات معناشناسی جدیدی را درباره سوره کوثر به دست داده اند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 45 تا 66

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

واکاوی شان نزول آیه «سال سائل بعذاب واقع» در تفاسیر اهل سنت

نویسنده:

رضا مودب، هادی رزاقی هریکنده یی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

امامت , حدیث غدیر , امامت امام علی(ع) , آیه 1 معارج , سوره معارج , نعمان بن حارث فهری: شأن نزول آیه 1 و 2 سوره معارج

کلیدواژه‌های فرعی :

عذاب الهی , جامعه اسلامی , صدر اسلام , امت اسلامی , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) , شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) , هجرت پیامبر(ص) , صحابه پیامبر(ص) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه حلی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

شاپا (issn):

7256 ـ 2228

چکیده :

یکی از آیات مرتبط با موضوع انتصاب امام علی (ع) به امامت در روز غدیرخم، آیه نخست سوره معارج است. درباره شان نزول این آیه میان مفسران اختلاف نظر است. برخی به صراحت و بعضی به اشاره، شان نزول آیه را مربوط به حادثه غدیر دانسته اند. عده ای شان نزول آیه را درباره یکی از صحابه پیامبر (ص) دانسته که به عنوان نشانه صحت جریان غدیر از خداوند درخواست عذاب نمود. در این میان گروهی به عمد به جعلی بودن روایات ناظر به این شان نزول حکم نموده اند. این مقاله ضمن بررسی دیدگاه های یاد شده از اهل سنت، به بررسی آنها و نقد شبهات پیرامون آن می پردازد و شان نزول این آیه را در ارتباط با جریان غدیرخم و تایید امامت حضرت علی (ع) می داند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 55 تا 68

مشخصات اثر

ثبت نظر

28 29 30 31 32 33 34 35 36 37

تعداد رکورد ها : 405

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.