جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
هنر و علوم انسانی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 123
عنوان :
برهان نفس بر اثبات خدا از منظر عقل و نقل
نویسنده:
مجتبی افشارپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان وجودی
,
عینیت گرایی = ابجکتیویسم
,
معارف اسلامی
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
سالک
,
خدانشناسی
,
مسلک
,
خدانشناسی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
خدانشناسی
,
هنر و علوم انسانی
,
خدانشناسی
,
مسلک
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
مسلک
,
تجرد نفس (فلسفه)
چکیده :
در میان ادله اثبات وجود خدا در فلسفه اسلامی، برهان های غیر مشهوری هم هستند، که در عین صحت و اتقان، کمتر مورد عنایت فیلسوفان قرار گرفته اند. یکی از این برهان ها، برهان نفس بر اثبات خدا است. در این برهان با استفاده از نفس انسانی و برخی اوصاف و عوارض آن، بر وجود خداوند سبحان استدلال می شود. ملاصدرا و برخی پیروان او چهار تقریر از این برهان ارائه کرده اند. با استفاده از علت حرکت نفس، حدوث نفس، علت غایی حرکت نفس و حرکت نفوس فلکی. این برهان به نحو مستقل در حکمت مشاء مطرح نبوده است؛ اما برخی اشراقیان به بعضی تقریرهای آن اشاره کرده اند و ملاصدرا با بهره گیری از اشارات پیشینیان و هم چنین مبانی فلسفی خود در مسأله نفس، حرکت جوهری، نحوه ارتباط حادث با محدث و . . . چنین برهانی را بیان کرده است. او هم چنین در این برهان، راه و رونده را متحد می داند و عینیت سالک و مسلک را از ویژگی های این برهان می شمارد و همین امر را دلیل شرافت این برهان بر سایر ادله اثبات واجب الوجود ـ به جز برهان صدیقین ـ عنوان می کند. در میان آیات قرآن کریم و روایات اهلبیت علیهم السلام نیز تأکیدات فراوانی بر پرداختن به نفس و توجه به خویشتن وارد شده است. بخش عمده ای از این آیات و روایات، معرفت نفس را به عنوان راهی برای معرفت خداوند معرفی کردهاند. برخی از حکما آیات انفسی خداوند را مربوط به علم حضوری به نفس دانسته اند. اما به عقیده عده دیگری از فلاسفه در عین اینکه معرفت حضوری نفس، شهود باطنی رب را در پی دارد، معرفت حصولی به نفس و دقت در عوارض آن نیز وسیله صعود به معرفت خداوند است. بنابراین می توان تبیینی از این آیات و روایات ارائه داد که مطابق با معرفت حصولی نفس علی الخصوص برهان نفس بر اثبات خدا باشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی فهم در هایدگر و گادامر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هستی شناسی(فلسفه)
,
جهان بینی
,
نگرش
,
ذهنیت گرایی
,
علم تأویل
,
هایدگر، مارتین
,
هنر و علوم انسانی
,
هایدگر، مارتین
,
فهم (فلسفه)
,
هنر و علوم انسانی
,
هایدگر، مارتین
,
گادامر، هانس جورج
,
فهم (فلسفه)
,
درونفهمی
,
هنر و علوم انسانی
,
گادامر، هانس جورج
,
فهم (فلسفه)
,
درباره هایدگر
چکیده :
در اندیشه هایدگر که محوریت، پرسش از وجود است، رویکرد هرمنوتیکی جایگاه ویژهای دارد. زیرا وی با وصف و تحلیل ماهیت فهم، به تبیین شرایط وجودی و هستیشناختی حصول آن پرداخت و از همین رهگذر با طرح دازاین به معنای بودن- در- جهان، نگاه تازهای از انسان و نسبتش با جهان ارائه نمود و درصدد نفی و تخریب سوبژکتیویسم برآمد. در همین سنت فلسفی بود که گادامر یکی از برجستهترین فیلسوفان هرمنوتیک در دوران پس از هایدگر، برای بازفهمی هرمنوتیک هایدگر پا در عرصه نهاد و با بهره جستن از نظریه هستیشناسی هایدگر افق جدیدی در فلسفهی قرن بیستم گشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی آراء مکتب تفکیک با تأکید بر معاد جسمانی
نویسنده:
مسعود صادقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادراک عقلی
,
معاد جسمانی
,
معاد جسمانی
,
مکتب تفکیک
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی ، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
چکیده :
معاد جسمانی از مباحث اعتقادی مهم در معارف دینی میباشد. این مسأله از دیرباز مورد بحث و گفتگوی حکماء و متکلمین اسلامی بوده است.میتوان گفت از میان تحقیقاتی که تاکنون در این باره صورت گرفته تحقیقات آخوند ملاصدرای شیرازی از بهترین آنها میباشد.معاد جسمانی صدرا کم و بیش مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. مکتب تفکیک یکی از مکاتبی است که معاد جسمانی صدرا را مورد نقد و بررسی قرار داده و اشکالاتی بر آن وارد کرده است و خود برای اثبات معاد جسمانی راه دیگری را پیموده است اصحاب تفکیک از طرفی اصول فلسفی که صدرا برای اثبات معاد جسمانی تأسیس کرده است را مورد نقد قرار میدهند و از طرفی خود برای اثبات معاد جسمانی اصولی را تأسیس کرده-اند. همچنین یکی از حامیان سترگ این مکتب معتقد شده که صدرای شیرازی از ایستار فلسفی خود در باب معاد جسمانی به کلی رویگردان شده و به ایستار وحیانی روی آورده. به اعتقاد ما اشکالاتی را که این مکتب بر معاد جسمانی صدرا وارد کرده چندان جدّی نیست، همچنین بر طریقهای که ایشان برای اثبات معاد جسمانی پیمودهاند اشکالاتی وارد است. در این رساله قصد بررسی معاد جسمانی از دیدگاه مکتب تفکیک و بررسی اشکالات ایشان بر معاد جسمانی صدرا داریم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه دین و سیاست از دیدگاه فارابی
نویسنده:
محمدرضا شهبازیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سیاست
,
مدینه فاضله
,
دین
,
حکومت دینی
,
حکومت دینی (مسائل جدید کلامی)
,
اندیشه سیاسی
,
هنر و علوم انسانی
,
فارابی، محمدبن محمد
,
دین زدایی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
فارابی، محمدبن محمد
,
هنر و علوم انسانی
,
دین زدایی
,
هنر و علوم انسانی
,
فارابی، محمدبن محمد
,
فارابی، محمدبن محمد
,
دین زدایی
,
هنر و علوم انسانی
,
اصطلاحنامه فلسفه سیاسی (در اندیشه اسلامی)
چکیده :
رابطه دین و سیاست از دیر باز مورد توجه حکما و فیلسوفان و علماء دین بوده است. در تمدن اسلامی حکومت دینی امری مسلم بوده و این امر در فرهنگ ایران پیش از ظهور اسلام نیز سخت مورد توجه قرار گرفته و تا جائیکه اطاعت از حاکم( پادشاه) بدلیل آنکه خداوند به او فرّه ایزدی عطا کرده است امری واجب و ضروری قلمداد می شد،که این بیانگر تعامل دین و سیاست بوده است. این امر در فلسفه اسلامی، که ابونصر فارابی موسس و بنیانگذار آن است، دارای جایگاه خاص و ویژه ای می باشد. فلسفه سیاسی فارابی، به طور عمده افلاطونی بود. فارابی با تفسیر فلسفی از نبوت و وارد کردن مفهوم شاهی آرمانی به فلسفه، میان دین و سیاست پیوندی تنگاتنگ برقرار می کند. فارابی، هدف غایی سیاست را سعادت قصوی می داند و برنامه و راه و روش رسیدن به سعادت را در دین جستجو می کند. پژوهش حاضر این مسئله را در فلسفه نبوی فارابی و در دو حوزه ی دین و سیاست و حکومت دینی با نظر به آثار و آراء فارابی، بررسی می کند.فارابی دین را مجموعه ی آراء و افعالی می داند که توسط رئیس اول تنظیم و انسان را به سوی بهتر زیستن و کامل تر شدن هدایت می کند و سیاست را شناخت اموری می داند که زیباییها را برای اهل مدینه فراهم می سازد و توان تحصیل و همچنین حفظ آن زیباییها را ممکن می گرداند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بعد عملی مثال خیر در فلسفههای افلاطونی و ارسطویی
نویسنده:
علیرضا ارشادیفرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
غایت گرایی
,
خیر و شر
,
معارف اسلامی
,
حکمت عملی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
اندیشه سیاسی افلاطون
,
هنر و علوم انسانی
,
اندیشه سیاسی ارسطو
,
اندیشه سیاسی افلاطون
,
صورت (فلسفه)
,
هنر و علوم انسانی
,
اندیشه سیاسی افلاطون
,
اندیشه سیاسی ارسطو
,
صورت (فلسفه)
چکیده :
افلاطون در دوره افول امپراطوری آتن چشم به جهان میگشاید و به واسطه تعالیمی که در فلسفه هراکلیتوس میبیند، میفهمد که تاریخ بشری به موجب پیروی از قانون سیلان دایمی رو به سوی یک تباهی دارد. او با پذیرش این اصل و برای یافتن پاسخی در باب چگونگی اعراض از این تباهی، به تعالیم سقراط روی میآورد. تعریف جویی سقراط به او نشان میدهد که تعاریف، برخلاف متعلقاتشان همواره ثابت میمانند. افلاطون برای مستدل کردن تعالیم سقراط نظریه مثل را بر میسازد. این نظریه درصدد بیان این حقیقت است که هستی واقعی نه در جهان محسوس بلکه در جهان معقول خانه دارد. بر این اساس حکومتهای زمینی، حکومتهایی هستند که قانون تباهی در آنها جاری است. تنها حکومتی که از این تباهی میگریزد، حکومت فیلسوفان است. در آرمانشهر، فیلسوفان به موجب دانشی که از جهان مثل و در راس آنها مثال خیر دارند، میتوانند به تربیت شهروندان پرداخته و فضایل را در جان آنها موکد کنند و کل شهر را نیکبخت سازند. بیشک این نیکبختی در سایه دانشی که حاکمان درباره مثال خیر دارند، حاصل میشود.ارسطو در مواجهه با آموزههای استادش در باب مثل و مثال خیر، ضمن آنکه با کل نظریه مثل مخالفت میکند این نظر را نیز مطرح میسازد که حتی اگر ما به نظریه مثل قایل شویم، این نظریه نمیتواند در حکمت عملی ما را یاری کند. چرا که به موجب آموزه تقسیم علوم، موضوعات حکمت عملی برخلاف حکمت نظری، ثابت نیستند و ما در این حوزه فقط میتوانیم به قواعد عام استثناپذیر رضایت دهیم. پس مثال خیر افلاطون مفهومی پوچ است که در حوزه عمل کارآیی ندارد و ما در این حوزه فقط میتوانیم به مطالعه قواعدی بپردازیم که به خیر زندگی بشری بیانجامد. این خیر را دانش سیاست میتواند برآورده سازد. سیاستمدار باید بر مبنای دانشی که از نفس بشر دارد، شهروندان خود را فضیلتمند سازد. این فضایل در حوزه فضایل نفسانی با انتخاب قاعده حد وسط حاصل میآید. در حوزه فضایل عقلانی نیز آنچه بالاترین قوه نفس بشری را بالفعل میکند، حکمت نظری است. چون با فعالیت نظری میتوانیم در سعادتی که خدا همیشه از آن برخوردار است، مشارکت کنیم و از شریفترین لذایذ بهرهمند شویم. در این پایاننامه بر آن هستیم تا نشان دهیم که به رغم اعراض ارسطو از مثال خیر در بعد عملی، او همچنان فیلسوفی خیرگرا و غایتگرا باقی میماند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هانری کربن و ایزوتسو و « امکان گفت و گوی ادیان»، بویژه اسلام با سایر ادیان
نویسنده:
یاسمین عرفت پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
گفتگو
,
عالم خیال
,
فلسفة تطبیقی
,
کوربن، هانری
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
ایزوتسو، توشیهیکو
,
اسلامشناس
,
ایرانشناس
,
فراتاریخ
,
ناشناسا انگاری
,
هنر و علوم انسانی
,
ناشناسا انگاری
,
ایزوتسو، توشیهیکو
,
ایرانشناس
,
فراتاریخ
,
درباره هانری کربن
چکیده :
پروفسور هانری کربن و پروفسور توشیهیکو ایزوتسو، دو متفکر اسلامشناس و ایرانشناس شهیر معاصرند، کهعلاوهبر تمام تلاشهایِ ارزشمندی که در راستای شناساندن اسلام و ایران به دنیای معاصر انجام دادهاند، میتوان در اندیشه آنان با دو طرح بسیار مهم آشنا شد که آدمی را قادر خواهند ساخت تا به گفتوگویی حقیقی میان صاحبان ادیان، سنتها و تمدنها نائل گردد. در حقیقت، این دو طرح، دو وجه امکانی هستند که پیش از هر اقدامی میباید در پیوندی همدلانه میان صاحبان ادیان، سنتها و تمدنها از نو احیاء گردند تا گفتوگویی حقیقی، تحقق پذیرد. حال، یکی از این امکانات ضروری برای آغاز گفتوگو، ساحت «فراتاریخی» است که کربن آن را بهواسطه فلسفه تطبیقی مورد نظر خود که جمعِ خلّاقانه لطیفی ما بین «پدیدارشناسی هوسرل و هرمنوتیک هایدگری» و «حکمت و عرفان فلاسفه مسلمان بهخصوص فلاسفه ایرانی که همچنان باور به ملکوت در اندیشهشان سخت پا برجاست» و با توجه به سیر و سلوکی روحانی در عالمی خیالی(عالم مثالی)، طرح مینماید. و دیگری «فراسوی گفتوگویی» است که ایزوتسو با تأکیدبر «فراتاریخ» و همچنین روش هانری کربنو باز هم با تمرکز بر ساحتهای معنوی و عرفانی موجود در تفکر اسلامی و سایر اندیشه-های درونگرا(باطنی)آنرا مطرح میسازد.در واقع، «فراتاریخ» و «فراسوی گفتوگو» دو جزء از پیکرهای واحدند که اگر در عرصهای فرا زمینی و فرا زمانی در کنار یگدیگر قرار گیرند، خواهند توانست برای اهل معنا در سراسر عالم، گفتوگویِ فراتاریخیِ ادیان و حتی سنتها و تمدنها را امکانپذیر سازند و بقای ابدی آنان را در عالمی ملکوتی و به دور از هر تفکر زمینیِ بیمارگونه ( همچون : لاأدریگری، نیست-انگاری و تاریخانگاری ) که زندگی آدمی را به قهقرا میکشاند، حتمیّت بخشند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حرکت و تکامل نفس در حکمت صدرا و آیات و روایات
نویسنده:
ناصرالرضا ضیایینیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تکامل نفس
,
تکامل
,
قرآن
,
معارف اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
حرکت جوهری
,
قرآن
,
حرکت
,
جوهر (فلسفه)
,
نفس(فلسفه)
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
نفس(فلسفه)
,
جوهر (فلسفه)
,
نفس (فلسفه)
,
هنر و علوم انسانی
,
جوهر (فلسفه)
چکیده :
ملاصدرا در حکمت متعالیه اهتمام ویژه ای به بحث نفس دارد. در این تحقیق،«حرکت و تکامل نفس» که از موضوعات مهم حکمت صدرایی به شمار می رود با آیات و روایات تطبیق داده شده است تا روشن شود آیا بین این دو تعارضی وجود دارد یا نه؟ برای این هدف ابتدا درفصل دوم مبانی نظری تحقیق مطرح شده و سپس در فصل سوم، حرکت و تکامل نفس درحکمت صدرا مورد بررسی قرار گرفته است در این فصل حرکت جوهری نفس به عنوان مبنای تکامل نفس انسانی ثابت می شود و درادامه حرکت تکاملی نفس و مراحلی که نفس در حرکت تکاملی طی می کند تبیین شده است.بعد ازبررسی حرکت و تکامل نفس درحکمت صدرا، این موضوع با آیات وروایات ائمه معصومین« علیهم صلوات الله اجمعین»در فصل چهارمتطبیق داده شده و موضوعاتی که در فصل سوم در حکمت صدرا مطرح شده بود،یک به یک در آیات و روایات نیز مورد بررسی قرار گرفته است.بعد از تطبیق حرکت و تکامل نفس در حکمت صدرا با آیات و روایات به این نتیجه می رسیم که موضوعاتی که درفصل سوم در حکمت صدرا مطرح شده و درفصل چهارم با آیات وروایات تطبیق داده شده نه تنها تعارضی ندارند بلکه بعضی از آیات قرآن و روایات،بربرخی ازآن موضوعات دلالت دارند.وموضوعاتی مانند حرکت جوهری، حرکت جوهری نفس،مراحل تکامل نفس، موضوعاتی هستند که آیات قرآن و روایات ائمه معصومین آنهاراتاییدمی کند.باتوجه به بررسی آیات وروایات در فصل چهارم در فصل پنجم به این نتیجه می رسیم حرکت و تکامل نفس درحکمت صدرا با آیات وروایات ائمه معصومین قابل انطباق است و این دو هیچ تعارضی با یکدیگر ندارند. و اگر هم تعارضی مشاهده شود بدوی بوده و مستقر نمی شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حقیقت نفس و نحوه ی ارتباط آن با بدن از نظر سهروردی و فخر رازی
نویسنده:
سمیه عباسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
,
جسم
,
فخررازی، محمدبن عمر
,
سهروردی، یحیی بن حبش
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
سهروردی، یحییبن حبش
,
هنر و علوم انسانی
,
سهروردی، یحییبن حبش
,
تجرد نفس (فلسفه)
چکیده :
نفسشناسی اساس و بنیاد همهی معارف بشری میباشد. انسان علاوه بر بدن مادی دارای نفس روحانی و ملکوتی نیز میباشد. شناخت ماهیت نفس و درک حقیقت آن همواره مورد توجه فیلسوفان و متکلمان اسلامی بوده است. اکثر فیلسوفان اسلامی به پیروی از ارسطو نفس را به کمال اول برای جسم طبیعی آلی، تعریف کردهاند. سهروردی با توجه به نظام فلسفی و طبقهبندی خاصی که از موجودات عالم انجام میدهد، نفس را نوری از انوار حق تعالی میداند. ایشان نفس را به جوهری نورانی و قائم به ذات که ورای جسم است، تعریف میکند. فخر رازی همانند ابنسینا، نفس را به کمال اول برای جسم طبیعی آلی تعریف میکند. یکی از مسائلی که در زمینهی نفسشناسی مطرح میشود مسئلهی تجرد نفس است. در رابطه با این مسئله همواره دو دیدگاه وجود دارد. عدهای منکر این نظریه هستند مثل گروهی از متکلمان و مادی گرایان، و عدهای به وجود نفس به عنوان موجودی مجرد اذعان دارند که اکثریت فلاسفهی اسلامی در این دسته قرار دارند. سهروردی نفس را جوهری مجرد میداند که هر کسی با گفتن ضمیر «من» به آن اشاره میکند، نفس مغایر با اعضای بدن است و با تغیییر اعضای بدن تغییر نمیکند. او برای اثبات تجرد نفس، از دلایل ابنسینا البته با توجه به نگرش خاص خود و با تکیه بر نظریهی علم حضوری، بهره میگیرد. فخر رازی گاهی همانند فلاسفهی اسلامی، نفس را جوهری مجرد میداند و برای اثبات تجرد آن به دلایل و براهین ابنسینا تکیه میکند، و گاهی همانند متکلمان اسلامی نفس را جسمی لطیف میداند که به قدرت خداوند متعال در بدن تصرف میکند. یکی از مسائل دیگری که در زمینهی نفسشناسی مطرح میشود مسئلهی رابطهی نفس و بدن است. سهروردی رابطه ی نفس و بدن را بر اساس نظریهی قهر عالی نسبت سافل و محبت سافل به عالی، بررسی میکند و رابطهی آنها را تدبیری و شوقی میداند، که نفس به واسطهی روح حیوانی، به تدبیر آن میپردازد. فخر رازی در این رابطه نیز نظری دوگانه دارد، آنجا که همرأی با فلاسفه میشود رابطهی نفس و بدن را همانند رابطهی عاشق و معشوقی میداند و معتقد است زمانی که بدن، استعداد لازم را کسب کند نفس به واسطهی روح بخاری در آن تصرف کرده و به تدبیر آن میپردازد. و آنجا که هم رأی با متکلمان میشود معتقد است که نفس به خواست خداوند در بدن تصرف کرده و از اول تا پایان باقی است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطهی لذت و سعادت از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
عمران هاشمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست نوشته ها
فهرست منابع فارسی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سعادت
,
لذت گرایی
,
ادراک
,
کمال
,
رفتار اخلاقی
,
ادراک
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
,
صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم
,
هنر و علوم انسانی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
لذت و سعادت دو تا از اولی ترین و طبیعی ترین تمایلات انسان است. به همین دلیل لذت گرایی و سعادت گرایی دو مکتب مهم فلسفی اخلاقی در طول تاریخ تفکر بوده است. در میان فلاسفهی مسلمان نیز این دو به عنوان عوامل و محرکات فعل اخلاقی مورد توجه بوده است. ملاصدرا به عنوان قلهی اوج فلسفهی اسلامی نیز در آثار خود به تشریح به این موضوع پرداخته است. این تحقیق به بررسی رابطهی بین لذت و سعادت از دیدگاه ملاصدرا میپردازد با این توضیح که برخی فلاسفه لذت را از سعادت متمایز و جدا دانستهاند اما در آثار ملاصدرا تعبیری که در تعریف و تبیین لذت و سعادت به کار رفته است بیانگر رابطهی عینیت و یگانگی این دو است. البته او لذت را دارای مراتب مختلف در موجودات و قوای مختلف میداند اما لذت اختصاصی انسان را که لذت عقلی است با سعادت یکی میداند که عبارت است از ادراک عالی ترین وجودات که برای انسان ممکن است. ملاصدرا در تعریف لذت و سعادت از مبانی و ابتکارات فلسفی خود کمک میگیرد. او عالم وجود را سلسله مراتبی از پست ترین موجودات مثل جمادات تا عالی ترین وجودات یعنی عقول مفارقه و در آخرین مرتبه عقل محض و ذات وجود مطلق باری تعالی میداند. از نظر او لذت زمانی حاصله میشود که یک موجود یا یک قوهی وجودی آنچه را که مقتضای ذات خود است به نحو کامل ادراک کند. به عنوان مثال لذت قوهی باصرهی انسان در دیدن مناظر زیبا و لذت قوهی سامعه در شنیدن صداهای گوشنواز است. از نظر او حقیقت انسان که او را از سایر موجودات متمایز میکند عقل اوست بنابراین لذت حقیقی و اختصاصی انسان در آن است که این قوهی عاقله متعلَق خود یعنی وجودات عقلی را ادراک نماید. حال به هر میزان این ادراک کاملتر صورت گیرد و مدرک نیز متعالیتر باشد لذت و سعات حاصل بیشتر خواهد بود. و این حالت زمانی حاصل میشود که انسان عقل خود را با تعلیم و تزکیه به صرافت و کمال کامل برساند تا توان ادراک معقولات صرف و محض در آن بوجود بیاید. بنابراین از آنجا که برترین وجودات معقول ذات باری تعالی و اسماء و صفات او میباشد لذت و سعادت حقیقی انسان در ادراک خداوند میباشد. این حالت همان است که در تعابیر دینی و عرفانی با قرب حق، رضوان و جنت از آن یاد میکنند و راه وصول به آن رسیدن به مرتبهی ایمان (کمال عقلی یا عقل بالفعل) از طریق عمل صالح (رفع موانع رشد عقل) میباشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گزارش، شرح و نقد مقاله "مفاهیم مختلف عقلانیت" از ریچارد فولی با تأکید بر آرای حکیمان حکمت متعالیه
نویسنده:
اعظمالسادات حسینی حسینآباد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
استدلال
,
معارف اسلامی
,
عقل باوری
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
وجودگرایی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
نسبیّتباوری
,
فولی، ریچارد
,
هنر و علوم انسانی
,
فولی، ریچارد
چکیده :
فلسفهی معاصر آکنده از مباحثات و نظریات گوناگون دربارهی عقلانیت است، اما چیستی و مفهوم کلی عقلانیت، همچنان مبهم است. بدون مشخصهسازیِ عمومیِ عقلانیت، دستیابی به معیاری کلی برای داوری بین تبیینهای متعدد دشوار است. مقالهی "مفاهیم مختلف عقلانیت" در چارچوبی فرامعرفتشناسانه، با هدف ابهامزدایی از مفهوم مرکزی دعاوی عقلانیت که تمایل به ایجاز دارند، نگاشته شده است. ریچارد فولی، نویسندهی مقالهی مذکور با واکاوی مکاتب مطرح در معرفتشناسی و فلسفهی علم، دو عنصر هدف و منظر را عناصر ثابتی معرفی میکند که در همهی نظریات عقلانیت، اعم از عقلانیت عملی و نظری یافت میشود. هدف که امر مورد نیاز یا مطلوب فرد است، میتواند عملی یا نظری باشد. منظر مجموعهای از عقاید است و انواع منظر در ارتباط با شخص یا اشخاصی که این عقاید را دارند، تعیین میشود. فولی با فرضِ هدفـمحور بودن مفهوم عقلانیت و نفی منظر ممتاز و انحصاری، به طراحی مفهوم جامع عقلانیت میپردازد و به این نتیجه میرسد که بسته به اهداف و علایق، ارزیابی عقلانی میتواند از منظرهای متنوعی انجام پذیرد. بنابراین، دعاوی عقلانیت در واقع دارای موضوعاتی متفاوت بوده، رقیب به حساب نمیآیند. با وجود تمایل نسبیانگارانه در نظریهی فولی، او تدارک طرح جامع عقلانیت را با رعایت دو شرط مناسب میداند؛ لحاظ همهی اهداف و ممتاز ندانستن منظر اتخاذی. فولی در نیل به هدف خود و ارائهی معیاری که نشان دهد دعاوی و مفاهیم مختلف عقلانیت نمودی از امری واحدند، ناموفق است. با توجه به تبیین عقلانیت در حکمت متعالیه که قرائتی از مبناگروی سنتی است، نکات قابل نقد دیگری نیز در مقالهی فولی و مبانی نظری آن وجود دارد که مهمترینِ آنها عبارتند از: نسبیگرایی، تمایز بین نظریههای معرفت و عقلانیت، اهمیت ندادن به صدق و یقین، نگاه ابزاری به عقلانیت معرفتی و مدل عقلانیت، ابهام در عناصر و مفاهیم موثر در نظریهی عقلانیت معرفتی و آسانگیری.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 123
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید