جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 66
روش تزکیه از نگاه قرآن
نویسنده:
موسی صدر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
این نوشتار روش تزکیه از نگاه قرآن را مورد بحث قرار داده است. نویسنده نخست به مفهوم شناسی لغوی و کاربردی تزکیه پرداخته است، سپس مکانیسم تأثیرگزاری هواهای نفس بر قلب را توضیح داده است، آن‌گاه با توجه به مکانیسم تأثیرگذاری فوق، از روش تزکیه که قرآن مطرح کرده است سخن گفته است. نویسنده بر این باور است که روش پیشنهادی قرآن بر دو محور متمرکز است: یکی صیانت و بیدار نگهداشتن قلب نسبت به حقایق و دیگری جلوگیری از تسلط کشش‌های نفس بر قلب از طریق از بین بردن زمینه تسلط یا اقدام متضاد با کشش‌ها.
صفحات :
از صفحه 22 تا 41
مشخصات اثر
فتح مکه نماد سماحت اسلام
نویسنده:
منصوره عزیزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
کلیدواژه‌های فرعی :
مدارا , مشرکان مکه ,
چکیده :
پیدایش اختلاف در بینش و منش انسانها امری ضروری در نظام هستی است که از طبیعت آفرینش انسان و اختلاف موجود در هستی نشأت می گیرد. به رسمیت شناختن این اختلاف ها دلیل روشنی بر به کار گیری اصل «سماحت» در جامعه است. با دقت و تفحص و تتبع در آیات قرآن و سنت معصومین (ع) به روشنی به دست می آید که «سماحت» یک اصل مهم در دین اسلام است و به کار گیری آن یکی از عوامل گسترش اسلام در شبه جزیره عربستان و در جهان بوده است؛ پیشوایان دینی، بخصوص پیامبر (ص) با ملایمت و گذشت موفق گردیدند دنیای مردم و آخرت را اصلاح نمایند؛ و هرگز به مداهنه تن در ندادند. نویسنده در این مقاله با پرداختن به اهمیت طرح موضوع در جامعه امروز به تعریف «سماحت» و تحلیل عدم همخوانی آن با «مداهنه» و «تولرانس» (Tolerance) پرداخته و به تحلیل و بررسی روش پیامبر (ص) در «فتح مکه» با توجه به شاخص های نهادینه شده جاهلیت در میان قوم عرب و ضرورت محو آنها و جایگزینی شاخص های اسلامی، اهتمام شده است.
صفحات :
از صفحه 141 تا 156
مشخصات اثر
واژه شناسی «اهل» و بررسی آن در آیه تطهیر با نظر به تفاسیر شیعه و اهل سنت
نویسنده:
کیوان احسانی، محمد امیری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
آیه تطهیر یکی از پرمناقشه ترین آیات قرآن بین مفسران شیعه و اهل سنت، پیرامون مساله عصمت «اهل بیت» است. شیعه «اهل بیت» را مختص خمسه طیبه (ع) می داند و در مقابل، برخی از علمای اهل سنت «اهل بیت» را مختص زنان پیامبر، برخی دیگر شامل زنان پیامبر و خمسه طیبه و برخی دیگر «اهل بیت» را اعم از خویشان و اقوام پیامبر و... می دانند.در این بین یکی از ادله مفسران شیعه بر این ادعا، «تغییر ضمیر» از جمع مونث به جمع مذکر در آیه تطهیر است. این پژوهش با رویکردی توصیفی - تحلیلی در پی نقد و ارزیابی این مطلب، به واژه شناسی کلمه «اهل» و موارد استفاده آن در لغت و قرآن پرداخته و به این نتیجه رسیده است که هرچند با دلایل متقن عقلی و نقلی می توان ثابت کرد «اهل البیت» اختصاص به خمسه طیبه دارد، اما استناد اغلب علمای شیعه به «تغییر ضمیر» محل بحث و تامل است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 157
مشخصات اثر
تاثیر بافت کلام بر ترجمه قرآن کریم
نویسنده:
محمدرضا ستوده نیا، زهرا قاسم نژاد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
بافت و سیاق یکی از قرینه های مهم فهم مقصود و مدلول کلام است که در تفسیر قرآن کریم از قواعد مهم محسوب می گردد و مفسران قرآن کریم در بیان معنای آیات از آن بهره گرفته اند. از مهمترین کارکردهای سیاق می توان به نقش آن در شرح و تبیین واژه، توسعه و تحدید معنا، تشخیص اعراب آیات قرآن، تصحیح سبب نزول و اختیار یک وجه از قرائت اشاره کرد. اما در ترجمه قرآن هنوز سخنی از سیاق و اهمیت آن وجود ندارد؛ هر چند مترجمان در برخی از موارد چون تعیین معنای کلمه و عبارت و تعیین مرجع ضمیر به سیاق و بافت کلام توجه دارند؛ اما در مواردی اساسی چون تعیین وجه اعرابی و عامل و قرائت معمولا توجهی به سیاق نمی شود. این پژوهش در صدد بیان و اثبات این فرضیه است که سیاق به عنوان یک قرینه اساسی در فهم معنای آیات، می تواند به طور غیر مستقیم بر ترجمه قرآن کریم اثر داشته باشد. نیز بافت کلام با تعیین یک وجه از اعراب، یا یک وجه از معنا، و تعیین مرجع ضمیر و اختیار یک وجه از قرائت و... بر ترجمه اثر دارد. پژوهش حاضر ضمنا نشان می دهد که مترجمان قرآن کریم در مواردی همچون تعیین معنای کلمه و عبارت، تعیین مرجع ضمیر به سیاق توجه دارند؛ اما در تعیین وجه اعرابی متناسب با بافت کلام و قرائت هماهنگ به بافت و سیاق توجه ای ندارند و ترجمه های موجود از این جهت هماهنگ با سیاق و بافت آیه نیست.
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
توسل و توحید در مقارنه دیدگاه علامه طباطبایی و رشید رضا با محوریت آیه 35 سوره مائده
نویسنده:
حسنعلی نوروزی، محمد نورالهی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
توحید اساس باورهای فرد و هسته مرکزی جهان بینی انسان را تشکیل می دهد و از این جهت مهمترین مؤلفه در هندسه معرفتی و شخصی تلقی می گردد. بر همین مبنا اولین، مهم ترین و سرلوحه دعوت همه پیام آوران الهی همین بوده است. این اهمیت و حساسیت، موجب شده است تا مبانی، مؤلفه ها و چارچوب چنین اعتقادی در معرض رصد دائمی مکاتب، گروه های علمی و فرقه های مختلف قرار گرفته است. اینکه چه اعمال و رفتارهایی، انسان موحد را از توحید به شرک می برد و چگونه باید عمل نمود تا توحید دچار تزلزل نشود. از جمله مسائلی که در این زمینه دارای حساسیت بوده و بسیار مورد توجه قرار گرفته است، مسئله توسل می باشد، اینکه توسل چه هنگام شرک آلود شده و در چه هیأتی با توحید منافات نداشته بلکه تقویت باورهای توحیدگرا و خداپرستی است. معنای توحید و حقیقت آن و چیستی و چگونگی توسل و تبیین مرز این دو و هماهنگی رفتارهای توسل گونه با تعالیم قرآنی و روایی، مسئله ای است که مقاله حاضر با شیوه کتابخانه ای و روشی توصیفی با بهره گیری از منابع و ابزار کتابخانه ای به آن پرداخته و به ابهامات و سؤالات اساسی مهمی در این خصوص پاسخ گفته است.
صفحات :
از صفحه 139 تا 161
مشخصات اثر
واکاوی مفهوم «ترس» با تکیه بر نوع ضدارزشی آن در قرآن
نویسنده:
فاطمه علائی رحمانی، مهری حسن زاده
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی , محمدتقی مصباح یزدی , ناصر مکارم شیرازی
چکیده :
«ترس» یکی از مهم‌ترین ویژگی های اخلاقی است که به‌حسب متعلق آن به دو قسم ارزشی و ضدارزشی تقسیم می شود؛ گاه فضیلت و گاه رذیلت به‌شمار می آید. دسته اول، از مهم‌ترین فضایل اخلاق است که نقشی سازنده در تربیت انسان‌ها دارد و موجب نجات از خطراتی است که انسان را تهدید می کند. دسته دیگر، که در زمره رذایل اخلاقی قرار می گیرد، مایه ذلت و زبونی و مانع رشد و تعالی انسان می‌گردد. در قرآن، چند واژه معادل مفهومی ‌‌ترس شناخته شده‌اند. عام‌ترین ‌این واژگان «خوف» است. برخی دیگر از واژه‌هایی که معنایی قریب به خوف داشته و غالباً ترس معنا شده‌اند، عبارتند از: «خشیت»، «وجله»، «رهبه»، «روع»، «رعب»، «فزع» و «اشفاق». ترس از فقر، مرگ و طاغوت از مهم‌ترین ترس‌های ضدارزشی در قرآن می باشند. اقدام به جنایت، پذیرش ولایت شیطان، عدم انفاق و اعراض از جهاد در راه خدا، تزلزل و دوستی با شیطان، خروج از حالت تعادل، برخی از پیامدهای ترس‌های ضدارزشی در قرآن هستند. ضعف‌ ایمان، وابستگی مادی، عملکرد ظالمانه، عدم اعتماد به رزاقیت خدا، احساس ضعف و زبونی در خویشتن و مبهوت قدرت دیگران شدن، از عوامل ترس‌های ضدارزشی معرفی شده‌اند. این نوشتار، پس از بررسی واژگان قریب‌المعنی با ترس، به بیان ترس‌های ضدارزشی، آثار و عوامل می پردازد.
صفحات :
از صفحه 55 تا 74
مشخصات اثر
کاوشی در مفردات سوره حمد
نویسنده:
محمد باقر حجتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
نگارنده در ابتدا لغات و واژه های متعدد دربارۀ اسم را بر می شمارد، سپس از مبدأ اشتقاق اسم ياد می كند. در اين باره به دو احتمال اشاره می نمايد: 1- سمّو يا سِمْوْ 2- وَسْم يا سِمَة. ادلّۀ متعددی را كه واژه شناسان در بطلان اشتقاق اسم از وسم يا سمه اقامه كرده اند مطرح نموده و نتيجه می گيرد كه احتمال نخست صحيح است. در ادامه نكاتی دربارۀ عينيّت يا تغاير اسم با مسمّی ذكر شده و در پايان شبهات قائلان عينيّت اسم و مسمّی بر طرفداران تغاير آنها مطرح می گردد.
صفحات :
از صفحه 87 تا 95
مشخصات اثر
رابطه حجاب و عفاف
نویسنده:
حسین هاشمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
اهمیت و کارکردهای مثبت و منفی غریزه جنسی آن را به عنوان یکی از کانونی ترین مباحث در دانش های مختلف درآورده است، یکی ازمسایلی که در این زمینه به صورت مستقل واکاوی نشده رابطه و عرصه های پیوست حجاب و عفاف است که این نوشتار بدان پرداخته است. تبیین مفاهیم و تعریف حجاب و عفاف بررسی دیدگاه ها و نگره های افراطی تفریطی و اعتدالی اسلامی درباره غریزه جنسی بحث ها و مطالب درآمدی این نوشتار را صورت می دهد. بررسی و رهیافت به گونه های رفتاری گفتاری وپوششی حجاب، پیوست های مفهومی بیرونی و آثار و کارکرد های مشترک عفاف و حجاب همچون کارکرد اقتصادی روانی، اجتماعی روانی، خانوادگی روانی و نیز راه های احیا و دست یابی به حجاب و عفاف ارزش و جایگاه دینی حجاب و عفاف گسست ها و تفاوت های حجاب و عفاف در ساحت مفهوم، مصادیق بیرونی و راه کارهای اجرای دست یازیدن فرد و جامعه به عفاف و حجاب از محورهای اصلی و محوری این پژوهش به شمار می روند.
صفحات :
از صفحه 10 تا 37
مشخصات اثر
بازشناسی مفهوم دینی عقل، مبنایی برای تعلیم و تربیت در اسلام
نویسنده:
هادی وحدانی فر
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کرمان: دانشگاه شهید باهنر,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
مقاله حاضر به بازشناسی ماهیت و مفهوم دینی عقل و نقش آن به عنوان مبنایی برای تعلیم و تربیت در اسلام، پرداخته است؛ در این پژوهش با واکاوی عقل از منظر لغویان، روایات و قرآن کریم به وجوه معنایی آن، از جمله: «موجود مجرد»، «قوه­ ی درک»، «اندیشه»، «تمییز»، «انزجار از قبایح» و «کسب کننده علم»، دست یافته است؛ وجه اشتراک همه آن معانی، «موجود» است؛ که در عالم ملکوتی، «مخلوقِ روحانی» نام دارد، در عالم مُلکی، «قوه». ماهیت این موجود، در دو معنای «درک» و «بازدارندگی» ظهور می‌نماید. همچنین، عقل در مقابل «جهل» و «احمقی»، واقع می‌شود. عقل بر خلاف جهل، تمایل به خیرات «نظری» و «عملی» دارد و نسبت به تعلیم و تربیت «قبیح»، اثر بازدارندگی از خود نشان می‌دهد. روایات از «خیر و شر»، به عنوان «وزیران» عقل و جهل یاد می‌کند؛ از این رو نقش تعلیم و تربیت عقل، از سوی معلّم و متعلّم، در حوزة نظری و عملی به سوی «عاقل شدن» است؛ قرآن نیز عاقل و جاهل را مدح و ذم نموده و مصادیقی از خیر و شر را در تعلیم و تربیت دینی، امر و نهی کرده است. از این رو عاقل در حوزه تعلیم و تربیت، کسی است که در میدان حُسن «فاعلی» و «فعلی»، پا نهاده باشد؛ همچنین در پرتو آن، عقل با مجموعه‌ای از جذب «خوبی ها» و دفع «بدی‌ها»، همراه گردیده است؛ تا عقل به سبب تربیت دینی، از قوه به فعل مبدّل گردد؛ بنابراین، در این باره می‌توان، اهمّ مبانی تعلیم و تربیت عقل را، در پنج ضلعِ «علم نیک»، «ایمان نیک»، «نیّت نیک» ، «گفتار نیک» و «عمل نیک» خلاصه نمود؛ اولین مصداق بارز تعلیم و تربیت دینی در دو حوزة عقل نظری و عملی، خداشناسی و خداپرستی است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 169
مشخصات اثر
بررسی بنیادی برخی از الفاظ قریب المعنی در قرآن کریم (دلالتها- کاربردها)
نویسنده:
عدنان طهماسبی,سعداله همایونی,ابوالفضل بهادری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
با تحلیل و بررسی دلالت معنایی واژگان مترادف و قریب المعنی در قرآن کریم، روشن می‌شود که میان کاربرد این واژگان و بافت معنایی آن‌ها هماهنگی و پیوند عمیقی نهفته است؛ بطوریکه در ساختار زبانی قرآن کریم، هر واژه‌ای بار معنایی خاص خود را داشته و معنا و مفهوم آن در مقایسه با سایر واژگان قریب المعنی متفاوت است، لذا با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا برای پی بردن به تفاوت‌های دلالی این الفاظ، معنای لغوی آن‌ها و نیز سیاق آیاتی که این الفاظ در آن به کار رفته‌اند، مورد بررسی قرار دهیم، سپس معنای لغوی آن‌ها را با معنای قرآنی‌ای که از این الفاظ استـنباط می‌گردد، مقایسه کنیم.
صفحات :
از صفحه 155 تا 178
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 66