جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
>
مسایل جدید معرفت شناسی
>
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
تعداد رکورد ها : 693
عنوان :
جایگاه نور در حکمت اشراق
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نورشناسی
,
حکمت اشراق
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
شخصیت ها
,
نور (حکمت اشراق)
کلیدواژههای فرعی :
غیاث الدین دشتکی ,
نور ,
فقه الانوار ,
جسم ,
ظلمت ,
ابو نصر فارابی ,
قطب الدین شیرازی ,
عالم انوار ,
ظهور واقعیت ,
نفس آدمی ,
نور و حقیقت ,
نور و ظهور ,
عالم مثال ها ,
ماهیت نور حسی ,
ظهورشناسی ,
عالم محسوس ,
برزخ میان نور و ظلمت ,
وجود اعتبار ذهن ,
المشارع و المطارحات ,
فرشته ,
نفس ناطقه ,
تشکیک ,
انوار قاهر ,
انوار مدبر ,
مشاء ,
ماهیت عقول ,
سلسله مراتب عالم ,
ابن سینا ,
هایدگر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
زبان فلسفی شیخ اشراق، زبان نمادها و استعار ه های اشراقی است. در این<br /> میان واژه ی نور از ویژگی خاصی برخوردار است. نور و واژه ی مقابل آن ظلمت، با<br /> ظرفیت معنایی زیاد خود بسیاری از معانی ناظر به خار ج و اعتبارات مربوط به آن<br /> در فلسفه ی رسمی (مشایی) را در خود جای داده است؛ معانی وجود، شیئیت،<br /> حقیقت و واقعیت در نور و معانی عدم، امکان، ماهیت و اعراض در ظلمت قابل<br /> اندراجند، اما آن چه در این جا مهم است دو مسأله است، اول این که با توجه به<br /> دیدگاه مشهور سهروردی – که وجود را از اعتبارات ذهن دانسته – آیا مراد او از<br /> نور یک معنای اعتباری (یعنی ساخته ی ذهن) است؟ و به همین ترتیب در معنای<br /> ظلمت نیز این سؤال تکرار می شود؛ دوم این که آیا نور تنها استعاره ای ناظر به<br /> معنای واقعیات خارجی است یا در مورد فاعل شناسا و جریان شناسایی (یعنی<br /> علم) هم به کار رفته است؟<br /> این مقاله ضمن بررسی معانی و کاربردهای نور به این دو مسأله پاسخ گفته<br /> است: در پاسخ سؤال نخست این مطلب مورد بحث قرار می گیرد که نور نزد<br /> سهروردی ظهور واقعیت است و نه تصور یا مفهوم واقعیت. و پاسخ سؤال دوم این<br /> است که نور با دو لحاظ هستی شناختی و معرفت شناختی مورد توجه سهروردی<br /> بوده و به همین دلیل شناخت (یعنی علم) و فاعل شناسا (یعنی نفس آدمی) هم با<br /> همان نور تعریف می شوند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مشاهده عقلی در معرفت شناسی ملاصدرا
نویسنده:
محسن کدیور، سعیده فخارنوغانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
عقل و دین
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
مثل ,
ملاهادی سبزواری ,
افلاطون ,
سید جلال الدین آشتیانی ,
ادراک عقلی ,
مشاهده ,
اضافه اشراقیه ,
انعکاس ,
عقل فعال ,
مثل نوریه ,
ادراک حصولی ,
تبیین تعقل ,
مشاهده حقایق عقلیه ,
اشتداد وجودی نفس ,
مشاهده مستقیم عقل فعال ,
مشاهده انعکاسی عقل فعال ,
رویکرد شهودی در تعقل ,
بعید بودن مشاهده ,
مشهود ,
شهود عارفانه ,
حرکت جوهری نفس ,
عاقل بالفعل ,
حواس ظاهری ,
حواس باطنی ,
نظریه خروج شعاع ,
ادراک عقلی ,
حواس باطنی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مشاهده عقلی یکی از رویکردهای ملاصدرا در مساله ادراک عقلی است. او با تاثیرپذیری از دیدگاه سهروردی در ادراک، تعقل را بر مبنای مشاهده حقایق عقلیه، تبیین می کند. این نحوه از ادراک در پرتو اشتداد وجودی نفس محقق می شود. آن چه مورد مشاهده قرار می گیرد، مثل نوریه یا عقل فعال است. مشاهده عقل فعال گاهی به نحو مستقیم است و زمانی به نحو انعکاسی. ملاصدرا رابطه میان نفس و مدرک در این رویکرد را از نوع اضافه اشراقیه دانسته و در نتیجه، آن را علمی حضوری معرفی می کند. ضعف ادراک نفس و شدت وجودی حقایق عقلی در این مرحله از ادراک، موجب ابهام صورت های عقلی و در نتیجه، کلیت آن ها می گردد. این امر به حصولی بودن ادراک منجر خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیلی بر «شهود» در ساختار معرفتی کانت : دوره 11 ، شماره 39 : اندیشه دینی
نویسنده:
مجتبی سپاهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
شیراز: دانشکده ادبیات و علوم انسانی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شهود حسی
,
شهود محض
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اندیشه کانت
,
مقولات((کانت)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
مقولات کانت ,
ایده آلیسم ,
فاهمه ,
شهود پیشینی ,
ایدئالیسم استعلایی ,
حد معرفت ,
شی ء فی نفسه ,
تمایز پدیده و پدیدار ,
تعامل حس و فاهمه ,
پدیدار شدن جهان ,
شهود پسینی ,
اصول صوری جهان حسی ,
اساس تجربه ,
شکاکیت هیوم ,
احکام تألیفی پیشینی ,
معرفت پدیداری ,
چکیده :
این مقاله در تحلیل یکی از بنیادی ترین مفاهیم فلسفه کانت، یعنی «شهود» است. «شهود» زیرساخت اندیشه کانت است. تحلیل کارکرد و روابط و تعامل آن با «فاهمه» و معنای شهود و انواع آن در این مقاله مطرح شده است. آن چه از آثار کانت به دست می آید این است که «شهود» اساس اندیشه کانت و مقدم بر فاهمه است و با تکیه بر آن است که می توان علوم تجربی را در برابر شک گرایی «هیوم» مقاوم، نجات داد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 149 تا 162
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویکرد پدیدارشناسانهی سید حیدر آملی و رودلف اتّو به «امرقدسی»
نویسنده:
فاطمه فرضعلی، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
سید حیدر آملی
,
الله
,
ظهورشناسی
,
رودولف اتو
,
صفات الهی
,
وحی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
کلیدواژههای فرعی :
سید حسین نصر ,
هانری کربن ,
الله ,
تجلی ,
تحویلی نگری ,
خود آشکاری امر قدسی ,
نگرش عاطفه گرایانه ,
نگرش عقلانی و عاطفی ,
وظایف پدیدارشناس دینی ,
حقیقت دین ,
نمودهای دین ,
ظهور احساس قدسی ,
تجلیات امر قدسی ,
پدیدارشناسی دین ,
تعریف دین ,
امیل دورکیم ,
کتاب اسرار الشریعه ,
مراتب ظهور ,
ذل نفس در برابر امر مینوی ,
خاستگاه دین ,
مسیح ,
الهیات سلبی ,
قرآن ,
پیامبر ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
آن چه پدیده ی دین را از سایر پدیده ها متمایز می سازد قداست آن است. موضوع اصلی این نوشتار بررسی روی کرد پدیدارشناسانه ی دو اندیشمند دین شناس خداباور مسلمان و مسیحی، یعنی سید حیدرآملی و رودلف اتو (1869-1937) به «امر قدسی» است. برای رسیدن به نقاط اشتراک و امتیاز آن ها، ابتدا به تبیین فرآیند پدیدارشناسی و اقسام نگرش پدیدارشناسانه، به ویژه نگرش عاطفی و عقلانی به پدیده ی قدسی، پرداخته ایم. دیدگاه ها و انتقادهای صاحب نظران بررسی شده و در انتها، تفاوت ها و شباهت های رهیافت پدیدار شناسانه ی آن دو درباره ی «امرقدسی» ارائه گردیده است. در این تطابق، روشن می شود که هردو با تحویل گرایی مخالف اند و امر قدسی را «خودآشکار» می دانند، ولی بر خلاف نگرش صرفا عاطفه گرایانه ی اتو، سید حیدر هر دو نگرش عقلانی و عاطفی به «امر قدسی» را به گونه ای کامل تر و بدون تعصب دینی، ارائه داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد دیدگاه تناقض باوری
نویسنده:
رحمان شری فزاده، محمدعلی حجتی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
شیراز: دانشکده ادبیات و علوم انسانی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پارادوکس
,
تناقض باوری
,
اصل عدم تناقض
,
اصطلاحنامه منطق
کلیدواژههای فرعی :
پارادوکس دروغگو (منطق) ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
صدق تناقض ,
صدق هستی شناختی ,
پارادوکس صحیح ,
زبان بسته ,
سلسله مراتب زبانی ,
پاردوکس تقویت شده ,
پارادوکس یابلو ,
پارادوکس پیشگفتار ,
معناداری تناقض ,
گزاره خود ارجاع ,
نظریههای صدق ,
چکیده :
تناقض باوری دیدگاهی است که ادعا می کند برخی تناقض ها صادق (یا موجه) هستند. تناقض باور سعی می کند تناقض های مورد نظر خود را از استدلال های صحیحی بیرون بکشد. منتقدان در تلاش اند که اولا ناصحیح بودن استدلال های تناقض باوری را نشان دهند، ثانیاً سعی می کنند یک سری استدلال های کلی عیله تناقض باوری مطرح نمایند. در این مقاله، به بررسی و نقد تناقض باوری، به خصوص آرای گراهام پریست، پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 87 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر دوگانهانگاری مقام گردآوری و مقام داوری در مطالعهی دینی
نویسنده:
احمد عبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دوگانه انگاری در دین پژوهی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
کلیدواژههای فرعی :
زمینه مندی معرفت ,
مقام گردآوری ,
مقام داوری ,
روش شناسی مطالعه دینی ,
تسری تنوع در مقام گردآوری به مقام داوری ,
رشد علم در تاریخ ,
سلب پویایی و بالندگی از علم ,
دانش دینی ,
عینیت معرفتی علوم تجربی ,
الگوی پژوهشی دینامیکی ,
فلاسفه علم ,
کشف مساله ,
معرفت دینی ,
عینیت معرفتی دانش ,
علم شناسی کانتی - پوپری ,
تامس کوهن ,
پست مدرنیسم ,
شکار مساله ,
صید فرضیه ,
درک شریعت ,
درک طبیعت ,
الگوی پژوهشی مکانیکی ,
کثرت گرایی معرفتی ,
تعامل پویا در پژوهش ,
علم شناسی ارسطویی دکارتی ,
واقعگرایی (رئالیسم) ,
نسبیگرایی معرفتی ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
تمایز مقام گردآوری و مقام داوری تدبیری است که از سوی برخی از فیلسوفان علم برای گریز از نسبیتگرایی ناشی از زمینهمندی معرفت اخذ شده است. مقام گردآوری جایگاه کشف مسائل و فهم فرضیهها و مقام داوری جایگاه سنجش فرضیههاست. برخی از دینپژوهان معاصر تحت تأثیر آرای فیلسوفان علم، این تمایز را در فرآیند تشکیل دانش دینی اخذ نموده اند؛ بدین صورت که معرفت دینی نیز همانند دانشهای تجربی از دو مقام برخوردار است: مقام گردآوری و مقام داوری. اخذ تمایز مقام گردآوری و مقام داوری در مطالعات دینی در خور نقد و تأمل است. اشکالات این دیدگاه عبارتاند از: تسری تنوع در مقام گردآوری به مقام داوری؛ عدم هماهنگی این تمایز با جریان رشد علم در طول تاریخ؛ سلب پویایی و بالندگی از علم؛ زمینه مندی و نسبیتگرایی معرفتی دانش دینی در هر دو مقام؛ برخورداری مطالعه ی دینی از الگویی دینامیکی، نه مکانیکی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ضرورت و ملاک بدیهیات در فلسفه اسلامی
نویسنده:
منصور ایمان پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
بدیهیات
,
تصورات
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
ادراک
,
معرفت
,
تصدیقات
چکیده :
یکی از مباحث مهم و تاثیر گذاری که در فلسفه اسلامی وجود دارد و امروزه، تحت عنوان «معرف شناسی» قابل طرح است، مسئله بدیهیات در حوزه تصورات و تصدیقات است. این مساله با وجود اهمیت فراوان و نقش بی بدیلش در نظام معرفتی فیلسوفان ما، از زوایای مختلف و به نحو کامل مورد بحث قرار نگرفته است به گونه ای که به جهت ابهامات نهفته در ملاک تفکیک آنها از ادراکات نظری، گاهی یک قضیه نظری به جای یک قضیه بدیهی می نشیند و گاهی یک قضیه بدیهی در جای قضیه نظری قرار می گیرد و مورد چون و چرا واقع می شود. تبیین جایگاه بدیهیات در نظام فکری فیلسوفان اسلامی و ارایه و تشریح و ارزیابی ملاک های اصلی مرزبندی بدیهیات از غیر بدیهیات مساله ای است که این مقاله به عهده گرفته است. پاسخ اجمالی این مقاله به مساله فوق آن است که اولا، بدیهیات، اساس و خمیرمایه نظام معرفت یقینی را تشکیل می دهند و درغیاب آنها هیچ شناخت یقینی و قابل وثوقی حاصل نخواهد شد. ثانیا، گرچه در زمینه تفکیک آنها از معارف غیر بدیهی، ملاک هایی در کتب متفکران اسلامی مطرح شده است، لکن اصلی ترین ملاک در تشخیص بدیهیات تصوری ، بساط این مفا هیم در حوزه بدیهیات عقلی است و اصلی ترین ملاک در تشخیص قضایای بدیهی نیز، تصدیق پذری الزامی و بی درنگ آنها توسط عقل بدون نیاز به تصدیقات و استدلال های خارجی است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیرپذیری معرفت از مؤلفه های غیر معرفتی از دیدگاه لیندا زگزبسکی
نویسنده:
غلامحسین جوادپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اخلاق فضیلت (فلسفه اخلاق)
,
اراده
,
معرفت شناسی فضیلت محور
,
اراده
,
زگزبسکی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت
,
اندراج اخلاق در فلسفه
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اراده
,
اخلاق و معرفت شناسی
,
فلسفه دین
,
معرفت شناسی اخلاق
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
اخلاق فضیلت
کلیدواژههای فرعی :
خود محوری ,
عواطف ,
باور اخلاقی ,
باور ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
اراده گرایی ,
رذایل اخلاقی ,
گزاره اخلاقی ,
عواطف اخلاقی ,
توجیه باور اخلاقی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
حکمت عملی ,
رذایل اخلاقی ,
فضایل اخلاقی ,
اراده گرایی اخلاقی ,
اراده گرایی(اصطلاح وابسته) ,
حکمت عملی ,
فرایند عادت وار ,
نظریه جوزپ راز ,
اصل توجیه معمولی ,
چکیده :
معرفت از مهم ترین دستاوردهای بشر در مواجهه با پدیده ها و حقایق هستی است که با توانایی شناختی خویش به آن دست می یابد. در طول تاریخ فلسفه همواره این دغدغه وجود داشته است که آیا باورهای انسان از ساحت های غیرمعرفتی وی و نیز عوامل بیرونی تأثیر می پذیرد یا خیر و اگر چنین است، آیا به لحاظ معرفتی امری مقبول است یا باید عامل را از این تأثیرات آگاه کرد و او را از این تأثیر برحذر داشت. زگزبسکی، از معرفت شناسان جدید است که بیشتر با نظریه معرفت شناسی فضیلت محور شناخته می شود، وی در فرایند نظریه پردازی خود از تأثیر برخی عوامل غیرمعرفتی سخن می گوید که به مثابه بنیان معرفت به شمار می روند. عواطف و احساسات، فضایل و رذایل، اراده انسان و زمینه های اجتماعی از جمله مهم ترین این عوامل هستند که وی از آنها نام می برد و نظریه خویش را نیز بر همین موارد بنا می نهد. در مقاله به بررسی این عوامل و فرایند تأثیر آن ها بر سامان یافتن معرفت می پردازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 623 تا 652
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین "پراکسیس" در نظریه " بازگشت به خویشتن" علی شریعتی
نویسنده:
فرید خاتمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
علوم انسانی
,
هستی شناسی(فلسفه)
,
دیالکتیک
,
پراکسیس
,
بازگشت به خویشتن
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
رئالیسم انتقادی
چکیده :
این پژوهش در زمینه اندیشه اجتماعی-سیاسی ایران معاصر و با رویکردی مبتنی بر مطالعات فرهنگی صورت گرفته است. تاکید بر اولویت عوامل فرهنگی، به ویژه اندیشهپردازی اجتماعی-سیاسی در چنین مطالعاتی به معنی نادیده گرفتن نقش عوامل ساختاری و عینی در حوزههای "سیاست- قدرت" و "اقتصاد- کار" نیست، بلکه از طرفی به دلیل محدودیتهای پژوهشی و همچنین آثار ارزشمندی است که در این زمینهها وجود دارد و از طرف دیگر علاوه بر تاکید بر نقش میانجی حوزه "فرهنگ– زبان" برای حوزههای دیگر، خلاقیت فکری اندیشهپردازان معاصر را در مسیر مدرنیته ایرانی به عنوان یکی از مهمترین عوامل ساختاری تغییر و تحول وجود اجتماعی برجسته ساخته است.موضوع اصلی این رساله «تبیین مفهوم "پراکسیس" در نظریه بازگشت به خویشتن علی شریعتی» است؛ مسئلهمندی یا پروبلماتیک جریان فکری بازگشت به خویشتن در نزد صاحبنظران و ضرورت مطالعه آن به واسطه رویکردی انتقادی و مبتنی بر پراکسیس، که در اینجا به عنوان محور اصلی مطالعه اندیشه اجتماعی-سیاسی در نظر گرفته شده است، پیش از هر چیز اقتضا میکرد که بستر اندیشهپردازی معاصر ایران به واسطه رهیافت رئالیسم انتقادی مورد توجه قرار گرفته و دورههای مختلف آن به صورت فرآیند تاریخی مبتنی بر تداوم و گسست همزمان در نظر گرفته شود. پس از انجام چنین ضرورتی ترسیم جایگاه محوری نظریه بازگشت به خویشتن در سیر کلی اندیشهپردازی شریعتی مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع به واسطه تلفیقی که از نوعشناسی اندیشه او با اولویتهای نظری و عملی فعالیتهایش به دست آمده، انجام شده و نهایتاً به مقومات سه دستگاه فکری "ایدئالیسم ذهنی" (48-1343)، "ایدئالیسم عینی" (50-1348) و "پراگماتیسم ارزشی" (56-1350) در اندیشه او اشاره شده است. علیرغم تشابه موضوعات و محوریت نظریه بازگشت به خویشتن در دورههای مختلف اندیشهپردازی او آنچه این دستگاههای فکری را از یکدیگر متمایز ساخته، علاوه بر تغییر ترکیب مقومات و چارچوبهای فکریاش در زمینههای "هستیشناسی-انسانشناسی" و "معرفتشناسی-روششناسی"، استفاده از الگوهای مختلف دیالکتیکی در اندیشهپردازی او است. این الگوهای مختلف به ترتیب بر اولویت پراکسیس نظری بر مبنای فهم و شناخت، تجدید حیات یا رنسانس اسلامی با هدف ایجاد مکتبی آگاهی- رهاییبخش و نهایتاً بر اولویت پراکسیس عملی به منظور ایجاد ایدئولوژیی نجاتبخش (رهایی+ رستگاری) تاثیر گذاشته است.متون اصلیای که شریعتی در آنها مستقیماً نظریه بازگشت به خویشتن خود را مطرح ساخته است نیز در انطباق با سیر کلی اندیشهپردازی اوست؛ بنابراین علیرغم توجه وگرایش اولیه اندیشه او به مبانی تئوریک رابطه دیالکتیکی "من" و "دیگری" که بر اساس مفاهیمی چون خویشاوندی، امانت، دوستی، ارادت، تعارف، بازشناسی و ... که بر اساس قرائتی وجودگرایانه از مذهب و عرفان میتوانست مبنایی برای طرح نظریه شهروندی به عنوان پراکسیس هستیشناسانه و راه حلی بیناسوژهای(Intersubjectivity) باشد؛ وی از طرفی با محدود ساختن این رابطه به حوزه مذهب و عرفان و از طرف دیگر با محوریت بخشیدن به مفاهیمی چون"استعمار"، "ایدئولوژی" و "روشنفکر" از گسترش این رابطه به سطحی فروملی اجتناب ورزیده و با رویکردی تقلیلگرایانه به سیاست نهایتاً پراکسیس را در نظریه بازگشت به خویشتن خود به سطح حادثی (Actual) عمل فرو کاسته است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاثیر مبانی نفس شناسی ملاصدرا بر معرفت شناسی او : سال 7، شماره 24 : اندیشه دینی
نویسنده:
ناصر مومنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
روش شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
حرکت جوهری نفس ,
معاد جسمانی ,
معاد روحانی ,
علم شهودی ,
بساطت نفس ,
واقع نمایی ,
علم حضوری ,
راه کشف و شهود ,
معاد جسمانی ,
عالم صغیر ,
عالم کبیر ,
سوژه ,
عقول مفارقه ,
شهود عقلانی ,
خلسه ,
اتحاد عالم و معلوم ,
حرکت جوهری ,
عقل بسیط ,
بساطت نفس ,
وحدت قوای نفس ,
معاد روحانی ,
تلویحات ,
خلاقیت نفس ,
واقع نمایی ادراک ,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر) ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
نظریه مطابقت ,
ذهن شناسی ملاصدرا ,
علم شناسی ملاصدرا ,
نظریه تعدد نوع انسان ,
رساله سه اصل ,
نفس سالک ,
مطابقت علم و معلوم ,
شباهت نفس به خدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در این مقاله، کوشش شده است تا نشان داده شود که نگاه ملاصدرا به نفس، نگرش وی به علم و ادراک را به گونهای دیگر کرده و نتایج نوینی به بار آورده است. در این نوشتار، بیشتر نظریات خاص صدرا در رابطه با نفسشناسی و ارزیابی نگاه او به نفس و تأثیر این نگرش بر دیدگاههای این فیلسوف بزرگ در خصوص شناخت مورد نظر است. بنابراین کوشش شده است تا میزان تأثیرپذیری معرفتشناسی ملاصدرا از مبانی نفسشناختی او تبیین و تحلیل شود. نتیجه بدیعی که از این پژوهش به دست میآید، روششناسی معرفتی ملاصدرا است. دقت در این روششناسی ما را به یک هندسه منسجم رهنمون میکند و ارتباط و پیوستگی دو حیطه نفسشناسی و معرفتشناسی را به خوبی نشان میدهد. هرچند تلقی صدرالمتألهین از معرفت، با نگرش فیلسوفان جدید کاملا متفاوت است، میتوان با رویکرد امروزی نیز به آرای او نگاه کرد و با توجه به مبانی نفسشناختی و نظام معرفتی او، آن را مورد ارزیابی قرار داد. به همین دلیل، از این زاویه نیز به مسأله معرفت از نگاه ملاصدرا توجه شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 111 تا 128
مشخصات اثر
ثبت نظر
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
تعداد رکورد ها : 693
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید