جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

روش شناسی علامه حلی در استنباط تبیین تنظیم اثبات رد شبهه و رد عقاید معارض با تکیه بر کتاب کشف المراد

نویسنده:

سیدایوب میرافضلی استاد راهنما: رضا برنجکار استاد مشاور: مهدی نصرتیان اهور

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

متن ناقص پایان نامه

کلیدواژه‌های اصلی :

روش شناسی علم کلام , روش شناسی , کشف المراد: علامه حلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه حلی

چکیده :

علم کلام هرچند از لحاظ محتوا بسیار غنی است، اما از لحاظ روشی مورد بحث و بررسی قرار نگرفته و متکلمان به آن نپرداخته‌اند. مراد از روش‌شناسی علم کلام، بررسی و شناخت راه‌هایی است که ما را به استنباط عقاید و دفاع از آن‌ها رهنمون می‌سازد. بهره‌گیری از میراث کلامی متکلمان نامی شیعه یکی از بهترین راه‌ها در این زمینه می‌باشد. مرحوم علامه حلی، یکی از مؤثرترین متکلمانی است که در تنقیح و تبویب این علم بسیار کوشیده است و ما در این پژوهش، روش‌هایی که ایشان در استنباط و دفاع از آموزه‌های اعتقادی به کار گرفته‌اند را بیان می‌نماییم. مرحوم علامه حلی، در استنباط آموزه‌های کلامی از عقل و نقل بهره می‌برد. ایشان نقل قطعی و اخبار متواتر را در استنباط، حجت می‌داند و خبر واحد را در فروعات کلامی، آن هم در صورتی که از لحاظ محتوا، مدعا را اثبات کند و مخالف ادله‌ی قطعیه نباشد معتبر می‌داند. ایشان همچنین از ظهور آیات بسیار استفاده کرده و معتقد به حجیت آن است، به شرط اینکه مخالفت با حکم عقل نداشته باشد. مرحوم علامه در روش عقلی، هم از کارکرد نظری عقل استفاده می‌کند و هم از کارکرد عملی آن. مرحوم علامه حلی در تبیین گزاره‌های کلامی از روش‌های مختلفی مانند قیاس غایب بر شاهد، استفاده از آیات و روایات و تعریف مفردات استفاده می‌کند. علامه حلی گاهی بر اساس اهمیت آموزه‌ها، گاهی بر اساس آموزه‌های عقلی و نقلی و در برخی مواقع از لحاظ تقدم و تأخر آموزه‌ها در اثبات به تنظیم عقاید پرداخته است. علامه حلی در اثبات آموزه‌های اعتقادی یا از دلیل مبتنی بر عقل نظری استفاده می‌کند یا از دلیل مبتنی بر عقل عملی و یا از دلیل مبتنی بر نقل. ایشان برای کاربردی ساختن عقل نظری از شیوه‌های متعددی چون کشف استلزامات، قواعد بدیهی عقلی مثل استحاله‌ی دور و تسلسل و برهان خلف و قواعد بدیهی فلسفی مانند برهان امکان، برهان لمی و انی بهره می‌برد. پرکاربردترین روش عقل عملی در اثبات آموزه‌ها هم حسن و قبح عقلی می‌باشد. در اثبات گزاره‌ها با استفاده از دلیل نقلی، عقل نیز حضور دارد و با تمسک به ظواهر دلیل نقلی و کشف استلزامات به اثبات گزاره‌های کلامی دیگری می‌پردازد. علامه حلی در مقام پاسخگویی به شبهات با ارائه‌ی پاسخ نقضی و پاسخ‌های حلی، همچون رد لوازم شبهه، نشان دادن مغالطه در شبه و رد مبنای آن، به پاسخ از شبهات پرداختند. علامه گاهی با تخریب دلیل دیدگاه مخالف و گاهی با روش‌های دیگری مثل ارجاع به بدیهیات، استفاده از مسلمات شرعی و ارتکازات متشرعه، به رد دیدگاه مخالف می‌پردازد.

مشخصات اثر

عنوان :

مجموعه دروس شرح کلام قدیم: درسگفتار شرح تجرید الاعتقاد (کشف المراد)

مدرس:

محمدتقی سبحانی

نوع منبع :

صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات

مشخصات اثر

عنوان :

مدرسه پاییزه کلام امامیه - 1398: درسگفتار مدرسه‌ی حله در میانه‌ی کلام و فلسفه

مدرس:

حسن انصاری

نوع منبع :

صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات

مشخصات اثر

عنوان :

ترجمه و تبیین باب حادی عشر علامه حلی (ره)

نویسنده:

محسن غرویان

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب)

مشخصات اثر

عنوان :

تحلیل روش‌های عقل عملی در اثبات امامت از نگاه علامه حلی با تاکید بر کتاب الفین

نویسنده:

مسلم محمدی ، الهام بشکار

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه حلی

چکیده :

تبیین: امامت به‌عنوان بنیادی‌ترین عقیده شیعه پیوسته در طول تاریخ حیات تشیع مورد بررسی متکلمان قرارگرفته است. علامه حلی برای اثبات آموزه‌ی امامت از دو روش عقلی و نقلی استفاده نموده که در این پژوهش بر روش عقلی ایشان تمرکز شده است. هدف: اکتشاف و استخراج روش‌های عقل عملی است که علامه در اثبات آموزه ی امامت ( و نه تبیین و تنظیم آن) با محوریت کتاب الفین بکار برده است. روش: این پژوهش با رویکرد توصیفی و اکتشافی به تبیین روش اثباتی علامه حلی در ضرورت وجود امامت پرداخته است. یافته ها: علامه حلی در طریق محتوای استدلال که شامل عقل نظری و عقل عملی است در بخش عقل عملی از طریق قاعده لطف، برهان بیهودگی و عبث، قاعده دفع ضرر محتمل، قاعده قبح نقض غرض و قبح تکلیف بمالایطاق، ضرورت وجود امامت را اثبات نموده که هر کدام از آن‌ها به صورت مورد پژوهانه مورد تحلیل قرار گرفتند.

صفحات :

از صفحه 7 تا 24

مشخصات اثر