جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2280
تفسیر پژوهی‏های جامع، پژوهشی در الگوهایِ زرقانی، ذهبی، طباطبایی، معرفت، فهد رومی و بابایی
نویسنده:
سیدهدایت جلیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چهارده سده کوشش برای فهم متن قرآنی، میراث سترگ و گونه‏گونِ تفسیر را پدید آورده است و چند دهه کوشش‏‏های اخیر برای شناخت و تبیینِ این میراثِ گونه‏گون و متکثر، پیداییِ متون تفسیرپژوهانه‏ را رقم زده است. کوشش مسلمانان در این حوزه مسبوق به پژوهش‏های غربیان است. اما قرآن‏پژوهان مسلمان در پیِ ارائه روایتی بومی از آن برآمده و بر پایه سنت قرآن‏پژوهی اسلامی، گونه‏های مختلفی از تفسیرپژوهی را پدید آورده‏اند. در این میان، «تفسیرپژوهی‏های جامع»، پای? گونه‏های تفسیرپژوهی قلمداد می‏شود و تحلیل و نقد آنها تا حدود زیادی می‏تواند، تصویری از جریان تفسیرپژوهی مسلمانان را آشکار می‏کند. از این رو، این پرسش که «کوشش‏های تفسیرپژوهانه مسلمانان، بر چه پایه از بضاعتِ روش‏شناختی و معرفت‏شناختی ایستاده است؟ و چه میزان در تبیین واقعیتِ متکثر تفاسیر قرآن کامیاب و کارآمد بوده است؟»، شایسته هر گونه تأملی است. تحلیل و نقد شش الگوی تفسیرپژوهیِ جامع تفسیرپژوهان مسلمانان (زرقانی، ذهبی، طباطبایی، معرفت، فهد رومی و بابایی)، نشان می‏دهد که در بحث از چیستیِ تفسیر، به جای تبیین پدیده تفسیر، به تحلیل واژگانی «تفسیر» روی آورده‏اند و کوشش آنها در تمایزبخشی میان «تفسیر» و «غیرتفسیر» پاسخگوی پرسش‏ها و نیازهای امروزنیست. این الگوها بر هیچ تبیینی از «ژانر تفسیر» و مولفه‏های آن استوار نیستند و از حیث ترمینولوژی و مفهوم‏پردازی آشفته، مضطرب و ناکارآمدند و در به‏دست دادن مولفه‌های یک اثر تفسیری ناکامند. در این الگوها نه گونه‌شناسی کارآمدی از روش‌های تفسیری صورت پذیرفته است و نه دسته‌بندیِ قابل دفاعی از روش‌ها و گونه‌های تفسیری عرضه شده است و نه تعریف و مرزبندی روشن و شفاف از آنها به دست داده شده است و نه ملاک و سنجه عینی و فیصله‏بخشی در مقام تعیین مصادیق تفاسیر از حیث روش‌های تفسیری عرضه شده است. این الگوها رویکردی انحصارگرا به مقوله تفسیر دارند و پدیده تکثر و تنوع تفاسیر را عارضه‏ نامطلوب و فرزند نامیمونِ کاستی‏ها و کژی‏هایِ جریان‏های تفسیری می‏دانند. این آثار، صورتِ بسط‏یافته و مستقلِ مقدمه‏‏نویسیِ تفاسیر و ادامه آن سنت با همان خصلت‏ها و کارکردها هستند و ماهیت مفسرانه و درجه اول دارند. تفسیرپژوهی‏ها در کنار رویه و کارکرد «معرفتی»، کارکردهای «غیرمعرفتی» مهمی دارند. بُن‏مایه آنها اعتباربخشی به یک جریان تفسیری، و اعتبارزدایی از سایر جریان‏هاست. آن‏ها با رویکرد تجویزی و ارزش‏داوران? خود، نوعی نابرابری میان تفاسیر و روش‏های تفسیری می‏افکنند و در جریان تفسیر اثر می‏گذارند. فرایند تفسیرپژوهی از نقطه‏های آغازین آن تا به امروز (از ذهبی تا بابایی) تفاوت معناداری را از حیث روش‏شناختی نشان نمی‌دهد و در این باره نمی‏توان از تکامل و پیشرفت سخن گفت. الگوهای مورد بررسی به لوازم و مقتضیات بین‏رشته‏ای بودن تفسیرپژوهی ملتزم نبوده‏اند. ناکارآمدیِ طبقه‌بندی‌های جامع که تاکنون به دست داده شده است، پرسش از امکان چنین کاری را موجّه می‌سازد.
مشخصات اثر
عقلانیت در روش کلامی ابن میثم و شواهد آن
نویسنده:
احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,
چکیده :
این نوشتار، نخست نگاهی گذرا دارد بر روش های کلامی اشعری، معتزلی و شیعی. آنگاه با توجه به این که ابن میثم یکی از چهره های درخشان و ماندگار در حوزه کلام شیعی است، به بررسی روش کلامی او پرداخته و با مروری بر برخی از مهم ترین آثار و ارایه شواهد متعددی از آرا وی ثابت کرده است که روش کلامی او عقلی است. از ویژگی های این نوشتار این است که علاوه بر تبیین روش کلامی ابن میثم، خواننده را با مواردی که وی در برابر فیلسوفان و متکلمان- به حکم عقلانیت روش- موضع گیری کرده، آشنا می سازد و از این رهگذر، معلوم می دارد که او همواره پیرو استدلال است و همین که به دلیلی عقل پسند دست یابد، از مخالفت با آرا دیگران باک ندارد. بدیهی است که این نوشتار در پی نقد آرا وی نیست.
صفحات :
از صفحه 7 تا 28
مشخصات اثر
پژوهشی در مورد تفسیر انفسی قرآن کریم
نویسنده:
محسن قربانیان آفارانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش با بررسی مراتب و درجات شناخت قرآن کریم به این نتیجه رسیده است که عالی‌ترین مرتبه شناخت قرآن، همانا شناخت شهودی است؛ چنین معرفتی، غایت سیر انفسی مفسّر است و ارمغان آن که در واقع بیان آن مشاهدات برای دیگران است، تفسیر انفسی نامیده می‌شود؛ این تعریف، بر آن قسم از تفسیر عرفانی منطبق است که بر تهذیب نفس و سیر و سلوک عملی مبتنی است و در بیان برخی از دانشمندان، تفسیر فیضی یا اشاری خوانده می‌شود؛ از این بیان می‌توان ارتباط تفسیر عرفانی با تفسیر انفسی را ارتباط اعم و اخص دانست؛ بدین معنا که هر تفسیر انفسی، عرفانی نیز هست اما هر تفسیر عرفانی، انفسی نیست. اما در مورد ارتباط تفسیر انفسی با تأویل نیز می‌توان گفت: چنانچه تأویل را مطابق قول علامه طباطبایی(ره) از سنخ حقایق عینی و خارجی بدانیم، تفسیر انفسی، شرح و بیان آن حقایق خارجی –تأویل- خواهد بود. از نگاه دیگر، تفسیر انفسی که محصول مستقیم معرفتِ نفس مفسّر است، به گواهیِ تقسیم دوگانه‌ای که در حوزه معرفت وجود دارد، به دو مرتبه کلیِ حصولی و حضوری تقسیم‌پذیر است و به نسبت تطبیق و ارتباطی که با انسان و نفس ناطقه او و نیز اصول مدوّن و نظریِ معرفت نفس پیدا می‌کند، مصادیق مختلفی می‌یابد. در این رساله، پس از ارائه تعریف تفسیر انفسی قرآن کریم، به این مراتب و مصادیق اشاره می‌شود. این رساله با بیان ارتباط میان اصطلاحاتی همچون: تنزیل، تفسیر و تأویل و تعیین حدّ و مرزهای میان آنها که در لسان روایات با واژه‌هایی نظیر ظهر و بطن و حدّ و مطلع آمده است، به نظامی هماهنگ در مورد مراحل نزول قرآن و متعاقب آن ترقّی و صعود انسان، دست یافته است که از جمله‌ی دستاوردهای آن، می‌توان به ارائه نقشه‌ها و طرح‌هایی همچون دایره تنزیل و تأویل قرآنی که متضمن سیر تنزیل و تأویل است، اشاره کرد. این تحقیق در بخش پایانی خود در پی آن است که با بررسی مراتب وجودی انسان، قرآن و جهان، پیوند و انطباق این سه حقیقت متعالی را که به اصل تطابق کُتب ثلاثه مشهور است، نشان دهد؛ تا از این طریق به برخی از مبانی و اصولی که در ارایه تفسیر انفسی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اشاره کند. از اهداف این پژوهش، بیان اهمیت معرفت نفس و ضرورت پرداختن به این علم شریف جهت فهم معارف قرآنی است.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی سیاق در تفسیر و زبان‌شناسی
نویسنده:
فاطمه آگهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش به مقایسه‌ی تطبیقی بافت (سیاق) در دو علم تفسیر و زبان شناسی می پردازد و در آن انواع بافت قرآن، ابزار‌های ایجاد پیوستگی بافتی و تعارض بافت‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. از دیرباز در میان تفاسیر و دیگر آثار علوم اسلامی، از مقولاتی همچون سیاق، قرینه، نظم، تناسب و نظایر آن ها سخن گفته می شود که هدف از همه آن ها، بررسی ارتباط اجزای کلام با یکدیگر است. گفتمان و تحلیل آن در علم زبان شناسی، معادل سیاق و بررسی سیاقی متون در علم تفسیر است. علما و زبان شناسان اسلامی به دلیل ضرورت پرداختن ایشان به متونی همچون قرآن و سنت، قرن ها زودتر از زبان شناسان غربی، از مباحث مربوط به سیاق کلام آگاهی یافتند. در مباحث سنتی، از سیاق تنها ارتباط لفظی اجزای کلام اراده می شد؛ اما در دوره معاصر با تأثیرپذیری از مباحث بافت و تحلیل گفتمان در زبان شناسی، حدود آن توسعه یافت و شامل ارتباط اجزای کلام با موقعیت نیز شد. در این معنا، سیاق با قرینه ترادف کامل پیدا می کند؛ زیرا قرینه را بر دو قسم می دانند: قرینه لفظی و قرینه حالی. بر همین قیاس، سیاق را نیز به دو قسم تقسیم می کنند: سیاق لفظی و سیاق حالی. نگاه جامع به ابعاد مختلف سیاق و کاربرد آن می تواند نقشی تأثیرگذار در ارتقای مباحث تفسیری داشته باشد. سیاق حالی یا موقعیتی قرآن عبارت از اسباب نزول به معنای عام است. این بررسی همچنین نشان می دهد که در صورت تعارض میان بافت ها، اصالت با سیاق لفظی است.
مشخصات اثر
بررسی مقایسه‌ای تأویل قرآن از دیدگاه حکیم صدرالمتألهین شیرازی «ره» و حضرت امام خمینی «س»
نویسنده:
رضا رحمانیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
متن ناقص پایان نامه
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , امام خمینی
چکیده :
«تأویل» در اندیشه قرآنی حکیم صدرالمتألهین شیرازی «ره» و حضرت امام خمینی «س» یک ضرورت به شمار می‌رود و معتقدند که «تأویل» همان مرتبه کامل «تفسیر» است که مربوط به باطن و چهره ناپیدای امور است. در این معنای از تأویل، حق تعالی تأویل همه امور است و اینکه هر کدام از کتاب تکوین (هستی) و کتاب أنفس (انسان) و کتاب تدوین (قرآن کریم)، برخوردار از مراتب متعددی از نزول می‌باشند که میان آنها تطابق و هماهنگی کامل برقرار است به گونه‌ای که انکشاف و ظهور هر یک از مراتب و عوالم هستی و بطون قرآنی در گرو انکشاف مراتب و درجات وجودی آدمی است.لذا هر دو متفکّر تأویل را به مثابه یک روش تلقی می‌کنند که از این طریق می‌توان به باطن و غیب امور نائل آمد.
مشخصات اثر
امام شناسی جلد 2
نویسنده:
محمد حسین حسینی طهرانی
نوع منبع :
کتاب
وضعیت نشر :
تهران: موسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلام,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طهرانی: محمدحسین حسینی طهرانی
چکیده :
«امام شناسی» از مهمترین آثار علامه طهرانی بشمار می‌ رود که در ۱۸ جلد تدوین شده است. این کتاب مجموعه‌ ای است از بحث های تفسیری، فلسفی، روائی، تاریخی، اجتماعی درباره امامت و ولایت به طور کلی و درباره امامت و ولایت امیرالمؤمنین علیه‌ السّلام و ائمه معصومین علیهم‌السّلام بالخصوص که به صورت درس های استدلالی علمی متخذ از قرآن کریم و روایات وارده از خاصه و عامه و ابحاث حلی و نقدی پیرامون ولایت می‌ باشد. این مجموعه که شامل ۲۷۰ درس است در سال ۱۳۹۱ هجری قمری در ماه مبارک رمضان برای برخی از دوستان ایمانی تدریس شده است. مهم‌ ترین مطالب جلد دوم عبارتند از: تفسیر آیه اولی الامر و نقد نظریه عصمت اجتماع اهل حل و عقد، اکملیت امیرالمؤمنین علیه‌ السّلام در جمیع فضائل، منصب امامت ویژه عبادالله المخلصین است، آراء اکثریت نمی‌ تواند معیار انتخاب امام معصوم باشد، امام باید افضل و در راس امور است و منصوب از جانب خدا باشد، مراد از اولی الامر ائمه معصومین علیه‌ السّلام هستند، وصایت امیرالمؤمنین و ائمه معصومین علیه‌ السّلام از جانب رسول خدا.
مشخصات اثر
داستان سخن گفتن فرشتگان با حضرت ابراهیم(ع) در مورد تولد فرزندشان چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
حضرت ابراهیم(ع) از جمله پیامبرانی است که در قرآن داستان‌های بسیاری از او نقل شده است. یکی از این داستان‌ها، مژده‌ای است که به او و همسرش برای تولد فرزندی به نام اسحاق(ع) و نوه‌ای به نام یعقوب(ع) داده شده است که در ادامه خواهد آمد. از لابلای این آیات، بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
تفسیر قرآن
مشخصات اثر
مگر شب چه شرّی دارد که خداوند در سوره فلق به پیامبر(ص) می‌فرماید از شر آن به من پناه بیاور؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
کلیدواژه‌های اصلی :
تفسیر قرآن
مشخصات اثر
اینکه از انسان، بیش از حد طاقت او نمی‌خواهند یعنی چه؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
کلیدواژه‌های اصلی :
تفسیر قرآن
مشخصات اثر
توضیح مختصری در مورد افرادی که زکات به آنان تعلق می گیرد ارائه نموده و بیان نمایید که معنای تألیف قلوب چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
مصارف زکات در تاریخ اسلام دو دوره مشخص دیده می‌شود؛ دوران مکه که همّت پیامبر اکرم(ص) و مسلمانان در آن مصروف تعلیم و تربیت افراد و آموزش و تبلیغ می‌شد، و دوران مدینه که پیامبر(ص) در آن دست به پیاده کردن و اجراى تعلیمات اسلام، زد. بدون شک یکى از ابتدا بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
تفسیر قرآن
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 2280