جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2240
تفسیر تجزیه ای و تفسیر موضوعی
نویسنده:
محمد باقر صدر؛ ترجمه سعید عباسی نیا
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : موسسه نمایشگاه های فرهنگی ایران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید محمدباقر صدر
چکیده :
این مقاله برگرفته از دو سخنرانی از فیلسوف و متفکر بزرگ اسلامی شهید محمد باقر صدر است که دو مسئله تفسیر موضوعی و تفسیر ترتیبی قرآن را مورد بررسی قرار می دهد و به تفاوت آن دو و مزایای تفسیر موضوعی می پردازد. در این مقاله از مسئله مهم پیوند قرآن با حیات اجتماعی بشر به واسطه تفسیر موضوعی سخن گفته می شود.
صفحات :
از صفحه 36 تا 39
مشخصات اثر
نگاهی به سیر ترجمه و تفسیر قرآن کریم به فارسی
نویسنده:
سید امیر محمود انوار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
از آنجا که زیباترین کلام وجود از درگاه خلود، به زبان تازی فرود آمده است، در بلندای زمان پارسیان شیرین بیان، برای نشر معانی و کشف اسرار آن، در پهنه سرزمین پهناور ایران، برای فهم هموطنانی که به زبان عربی تسلط نداشته اند، به روشهای گوناگون و به مقتضای زمانها و مکانها و بینشها و گویشها به ترجمه و تفسیر آن پرداخته اند و معانی زببای آن را به یاری زبان و ادب دل انگیز منثور و منظوم پارسی بر لوح دل هموطنان نگاشته اند، نگارنده این مقال بر آن شد تا به اقتضای حال نگاهی به سیر ترجمه ها و تفسیرهای دلربای فارسی قرآن مجید اندازد. و از سلمان پارسی و ترجمه آهنگین قرآن مجید و ترجمه تفسیر طبری و تفسیر خواجه عبدالله أنصاری و کشف الاسرار میبدی و تفاسیر منثور و منظوم دیگر، چون دو اثر زیبا و حکیمانه و عارفانه صفی علیشاه و سید محمد حسین انوار شیرازی یاد کند تا إن شاء الله تعالی در ضمن مجموعه ای، تحقیقات خود را به عاشقان زبان و ادب و حکمت و عرفان قرآن در سرزمین ایران و جهان تقدیم دارد. والله الموفق والمعین و علیه التکلان
صفحات :
از صفحه 35 تا 54
مشخصات اثر
نقش تعقل فلسفی در تعمیق فهم قرآن کریم
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، روح الله آدینه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
به طور کلی، تمام علوم انسانی متأثر از انگاره‌های فلسفی است و علم تفسیر متون دینی از این امر جدا نیست. به نظر می‌رسد مفسرانی که در فلسفه صاحب تفکر و اندیشه‌اند در مبانی و روش تفسیر و فهم آیات قرآن به قواعد و ملزومات روش تفلسف خود پایبند باشند. دغدغه و مسئله پژوهشِ حاضر فهم و شناخت امکانات منحصر به فردی است که روش تعقل فلسفی در تفسیر و فهم عمیق آیات قرآن کریم در اختیار مفسر قرار می‌دهد. برای تبیین و توضیح این مسئله، با ابتنا بر نظریات موجود، ابتدا از مفاهیمی همچون تفسیر و تأویل و عقل بحث می‌شود و سپس، با تبیین دقیق تفسیر عقلی و تفاوت آن با تفسیر به رأی، ادله موافقان و مخالفان تفسیر عقلی بیان می‌گردد و با تمسک به نظریات مختلفی که در باب رویکرد تعقل فلسفی به تفسیر وجود دارد، مهم‌ترین امکانات تفسیری این روش در فهم آموزه‌های وحیانی بازشناسی می‌شود. از این رهگذر، نگاهی اجمالی به کاربست روش مذکور در تفسیر المیزان، اثر شهیر فیلسوف و مفسر قرآن کریم علامه طباطبایی، خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 111 تا 138
مشخصات اثر
بررسی ارتباط آیات در دو سوره قرینتین (انفال و توبه)
نویسنده:
ناهید باقری خرمدشتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معجزه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) کتاب آسمانی اوست . دریافت جنبه‌های اعجاز قرآن، آرزو و درک معارفش وظیفه هر مسلمانی است . به دنبال دعوت آیات تحدی و مبارزطلبی آنان با چندین آیه، به بررسی ارتباط و هماهنگی بین آیات قرآن هدایت می‌شویم . بعد از تفحص در تئوریهای تناسب آیات و تجزیه و تحلیل آیات دو سوره مورد نظر، با دلالت حجتهای ادبی، تاریخی، تفسیری، عقلی و منطقی مشخص می‌گردد که : هر یک از دو سوره انفال و توبه دارای محور خاصی هستند که حول آن، همه آیات به نظام درآمده‌اند و علیرغم بعد زمانی نزول این دو سوره، هماهنگی و تناسب بین مطالبشان، آنها را قرین یکدیگر ساخته است . ضمن اینکه بعضی از احکام، با توجه به ارتباط آیات ، استخراج و یا تکمیل می‌گردند، یکی از وجوه اعجاز این کتاب نیز، در تناسب بین آیات آن جلوه‌گر می‌شود. نکته اساسی دیگر اینکه، توجه به روابط و نظم آیات است که رسیدن به معنای صحیح کلام الهی را تقویت می‌کند، لذا در ترجمه آن به زبان دیگر، نباید ارتباط آیات را از نظر دور داشت .
مشخصات اثر
پزوهشی تطبیقی در تاثیر مبانی کلامی شیعه و سنی در تفسیر سوره یوسف (ع)
نویسنده:
ناهید عبدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مسائلی که در بحث نبوّت مطرح می شود، عصمت انبیا (ع) است. «عصمت» در لغت، به‌ معانی«دفع‌کردن»، «نگاه داشتن»، و «وسیله نگاهداری» به‌کار رفته است که می‌توان آن ها را در واژه «بازداشتن» خلاصه نمود. این لفظ با مشتقّاتش، سیزده ‌بار در قرآن کریم به کار رفته است. در اصطلاح نیز، «عصمت» عبارت است از: «مصونیت گروهی از بندگان صالح خدا از گناه و اشتباه». منشأ این مصونیت، لطف، توفیق و تفضّلی از سوی خدای متعال نسبت به معصوم (ع) است که موجب می‌گردد وی از روی اختیار، و در عینِ قدرت داشتن بر انجام گناه، مرتکب معصیت و خطا نگردد. در این پایان نامه به بررسی عصمت و موارد مربوط به آن در بین متکلمان شیعی و سنّی پرداخته شده است تا تفاوت دیدگاه های آنان مشخص گردد. عصمت انبیا در سوره یوسف نیز به شکل متفاوتی ارائه گردیده که بیشتر آیات این سوره مربوط به حضرت یوسف می باشد. آیات دیگری نیز در این سوره وجود دارد که عصمت حضرت یعقوب را مطرح می نماید. بنابراین از خلال آیات پررمز و راز این سوره می خواهیم به عصمت حضرت یوسف و یعقوب اشاره کنیم و از این زاویه عصمت تمام انبیاء را مورد بررسی و پژوهش قرار دهیم.علاوه بر این عصمت انبیاء، گر چه در کتب کلامی با دلایل مختلف به اثبات رسیده است، امّا ظاهر بعضی از آیات قرآن کریم، در تضادّ و تناقض با آن می باشد. آیاتی که به نحوی در بر دارنده واژه هایی هم چونحسد ورزی، پذیرش پست توسط پیامبران، تهمت، خودستایی، توکّل بر غیر خدا و تبعیض می باشند. با توجه به دلایل قطعی عصمت، این آیات، نیازمند تفسیر و تأویل هستند. برای مثال، در دیدگاه های شیعه و سنّی راجع به این آیات نقل قول های متفاوتی ارائه گردیده است که در این پایان نامه این اقوال مطرح گردیده و به عصمت پیامبران هم از دیدگاه شیعه و هم از دیدگاه اهل تسنّن پرداخته می شود.
مشخصات اثر
سیر تحول نگاه مفسران به غرض و ساختار سوره در تفسیر آیات قرآن کریم
نویسنده:
جواد شکور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن کریم از نظر بعد زیبایی شناختی در میان همه‌ی کتاب‌ها بی‌نظیر است. نحوه‌ی چینش حروف، تک‌واژه‌ها، عبارت‎ها و آیه‌ها با وزن و آهنگشان، بیش‌ترین نقش را در آفرینش این پدیده بی‌بدیل هنری ایفا کرده است. در میان انواع تناسبی که بین الفاظ و معانی قرآن برقرار است؛ تناسب بین آیات یک سوره که در مواقع مختلف و گاه یکجا نازل شده‌اند بر این زیبایی افزوده است.پژوهش حاضر که به شیوه توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانه ای انجام یافته است دو موضوع نگرش مفسران به روابط آیات سوره و رویکردشان در کشف ساختار سوره را مورد بررسی قرار می دهد.مفسران پنج نگاه را در مورد روابط آیات مطرح کرده اند. نخستین نگاه این است که آیات درون یک سوره از ابتدا تا انتها با هم در تناسق اند، به عبارتی می توان آن را تناسب آیات همجوار نامید؛ آغاز این دیدگاه در قرن ششم و در تفسیر مجمع البیان طبرسی مشهود و مبرهن است. نگاه دوم این است که یک سوره غالبا دارای چند موضوع است به استثنای سوره های چند آیه ای؛ که در اصطلاح با عنوان تعدد غرض در محافل علمی مطرح می شود؛این بینش، نخستین بار در قرن نهم، توسط فیروزآبادی در تفسیر بصائر ذوی التمیز فی لطائف الکتاب العزیز، مورد توجه قرار گرفت. سومین نظر این است که هر سوره دارای وحدت غرض است؛ که اولین بار در قرن نهم هجری و در تفسیر نظم الدرر برهان الدین بقاعی ظهور و بروز پیدا کرد. نگاه چهارم این است که تنها آیات با یک واحد نزول با یکدیگر در ارتباط اند. و شروع این رویکردمربوط به قرن چهاردهم است که توسط علامه طباطبائی (ره) در تفسیر المیزان بیان گردید. پنجمین نگاه نیز این است که آیات درون یک سوره مشتمل بر چند موضوع است ولی ترتیب در آنها رعایت نشده؛ به عبارتی گفته می شود انسجام بدون ساختار؛ که عبدالعلی بازرگان در قرن پانزدهم این ایده را در نظم قرآن خویش مطرح کرد.از میان پنج نوع نظریه فوق دو دیدگاه وحدت غرض و تناسب آیات با یک واحد نزول، به کشف غرض الاغراض منتهی مشود. صاحبان این دو دیدگاه دو رویکرد را در کشف ساختار سوره پیش گرفته اند. یکی بیان غرض به شکل توصیفی و دیگری کشف غرض به صورت استدلالی. در حالت توصیفی مولف پس از توضیحی اجمالی غرض سوره را بیان می دارد. در کشف استدلالی مولف طریقه دست یابی به غرض را مطرح می کند. از طریق ابزارهایی همچون سیاق سوره، آیات غرر، اسم سوره، صدر وذیل سوره، واژگان کلیدی و .....
مشخصات اثر
شرح شواهد شعری تفسیر «البحر المحیط» (از اول سوره‌ی حمد تا پایان آیه‌ی 22 سوره‌ی بقره)
نویسنده:
کمال دهقانی اشکذری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحقیق حاضر، شرح یکصد و نوزده (119) بیت از شواهد شعری به کار رفته در تفسیر بحر المحیط اثر ابو حیان اندلسی و از صفحه اول تا صفحۀ ( 232) می باشد.اشعار استناد شده به آنها در این تفسیر، بیشتر مربوط به سه دورۀ جاهلی، اموی و عباسی هستند، اما این اشعار از سوی مؤلف شرح و توضیحی داده نشده اند.در این تحقیق ابتدا نام سرایندۀ هر بیت-پس از مراجعه به کتابها و دواوین مختلف- به همراه وزن عروضی آن ذکر شده است، همچنین کتابهایی که بیت مورد استشهاد در آنها آمده است، ذکر گردیده است، سپس کلمات مبهم با استفاده از کتب لغت مشهور توضیح داده شده است و برای درک مطلوب تر این شواهد، به ذکر نکات نحوی آن پرداخته شده و معنای عربی و فارسی ابیات قید شده است و در پایان موضع استشهاد و دلیل استناد به آن ذکر گردیده است.نتایج این تحقیق ازدو جنبه برای پژوهشگران سودمند است، اول آن که آراء صرفی، نحوی و لغوی ابوحیان مطرح شده است و دوم این که اسلوب مؤلف در تالیف این اثر باارزش مشخص گردیده است.امید است که این تحقیق ضمن آشنایی دوستداران تفاسیر با این کتاب ارزشمند، بر قدر و منزلت این تفسیر و صاحب آن بیفزاید.
مشخصات اثر
تحلیل معنای برائت در قرآن کریم با دو رویکرد معناشناسی و تفسیری
نویسنده:
محمد عسکری دربجوقا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
راه و رسم زندگی و روابط متقابل میان انسان‌ها از مهمترین موارد بیان شده در قرآن است. برخورد با مخالفان و دشمنان راه حق از گسترده ترین مسائل بیان شده در قرآن است. در این میان برائت به عنوان یک اصل راهبردی در مقابل دشمنان راه حق و یکی از مسائل مطرح شده در سراسر قرآن جایگاهی مهم و اثرگذار در روابط بین مومنان و مخالفان دارد. برائت، اصلی است کلی که ناظر به جدائی حق از باطل و حفظ حریم راه هدایت در مقابل گمراهی و ضلالت است. برائت به مثابه یک عنوان عمومی در مقابل افراد متصف به کفر، شرک، نفاق، فسق و گناه (اثم) در قرآن بیان گشته است که به عنوان هم‌نشین‌های برائت شناخته می‌شوند. مفاهیم دیگری همچون: قتل، جهاد، لعن، عداوت و عذاب نیز به عنوان جانشینان برائت در قرآن بیان گشته‌اند.قرآن در مقابل مخالفان راهکارهای متفاوتی را ارائه می‌کند که برخی راهکارها به عنوان راهکارهای عمومی مطرح گردیده که عبارتند از: ارشاد، محاجه، انذار، اعراض و جهاد. در مقابل این نوع راهکارها، راهکارهای غیر عمومی بیان گشته است که یا مختص به خداوند و در پاره-ای مواقع به رسولخدا است و یا مربوط به شرائطی خاص است که جزء استثنائات محسوب می‌گردد و عبارتند از: لعن، عذاب، شماتت و توبیخ، اضلال، تهکم و استهزاء.
مشخصات اثر
مفهوم شناسی واژه فتنه در آیات قرآن (براساس مشهورترین تفاسیر جهان اسلام)
نویسنده:
کریم سید نور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
واژگان و مفردات قرآن از جنبه‌های گوناگونی مورد مطالعه قرار می‌گیرند. مطالعه این واژگان امکان فهم بهتر مراد آیه را به مفسّر و خواننده قرآن می‌دهد، چرا که یک واژه همیشه بر یک معنا در تمام گفتار و نوشتار باقی نمی‌ماند، بلکه با توجه به کاربرد یک واژه در جملات مختلف ،دارای معانی متفاوتی می‌باشد. عدم اطلاع بر این امر، گاهی ممکن است منجر به فهم اشتباه یک متن شود. از جمله این واژگان قرآنی، واژه فتنه است که از فراوانی،تنوع شکلی، اعرابی و نیز مفهوم خاصی برخوردار است.فتنه، در میان مفاهیم قرآنى از اهمّیتى ویژه برخوردار است. در آیات قرآنى از جمله فلسفه نهایى جهاد، رفع فتنه دانسته شده است. برخى از مفسّران، فتنه را شرک دانسته‏اند و کسانى، حکم کافر بودن فتنه‏گر را داده‏اند. مفسّرانى، جوّ خفقان و برخى فضایى آلوده و شبهه‏ناک را بر فتنه بار کرده‏اند. این گونه‏گونى دیدگاه‏ها بین مفسّران، ناشى از فضاى فرهنگى و سیاسى و اجتماعى‏اى است که آنان را به این اندیشه سوق داده است، و شاید هم فهم ویژه آنان از واژه‏هاى در بستر فرهنگى خاصّ، به این امر، منتهى شده است.
مشخصات اثر
بررسی تفسیری و تاویلی آیات نازله در شان حضرت سیدالشهدا (ع)
نویسنده:
علی‎اصغر حدادیان نایینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله که با عنوان " بررسی تفسیری و تاویلی آیات نازله در شان سید الشهداء (ع) " در 3 فصل به منظور خدمت به قرآن و عترت پیامبر(ص) و شناخت هر چه بیشتر سید الشهدا (ع) فرآهم آمده است. این تحقیق با استفاده از روش تحقیق کیفی انجام شده است و ابزار گردآوری اطلاعات، به صورت کتابخانه‏ای است. در این تحقیق سعی شده است ضمن ارائه کلیات به عنوان مبانی، با فرض وجود آیاتی که در شان سید الشهداء نازل شده‏اند، طی بررسی بیش از 120 آیه از قرآن کریم در کتب روایی و تفسیری به عناوینی از قبیل نور، آفرینش، جلوه‏هایی از امام حسین (ع) و همچنین عنوان‏های امام حسین (ع)، انبیاء الهی، فرشتگان، رجعت، شیعیان، اصحاب، دشمنان و کشندگان پرداخته است. در فصل پایانی ثابت خواهد شد که ارتباط قرآن و سیدالشهداء متقابل و ناگسستنی بوده و ایشان منبع فضئل قرآنی است چنان که دشمنان او نماد رذائل مذکور در قرآن هستند. همچنین ثابت خواهد شد که توسل به سید الشهداء پشتوانه قرآنی دارد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 2240