جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

نقد و بررسی شیوه هایی که از گذشته تاکنون برای اثبات اعجاز قرآن مورد استفاده مؤلفان قرار گرفته محور اصلی پایان نامه حاضر است. مراحل نقد و بررسی در این پایان نامه عبارت از است؛ تحلیل منطقی در آغازهر موضوع برای کشف اصول و مبانی قابل اعتماد؛توصیف عملکرد جمعی از مؤلفان قدیم و جدید به عنوان نمونه؛ استخراج مبانی موجود در آراء ایشان و حذف وادغام موارد تکراری؛ مقایسه آنچه هست یعنی آثارمؤلفان با آنچه باید باشد، یعنی تحلیل منطقی؛ تنظیم جداول در صورت لزوم؛ مقایسه آراء قدیم و جدید درصورت ضرورت؛ و سرانجام ارائه فرضیه های جدیدضمن تحلیلهای منطقی.

بنابر اعتقاد شیعه مرجعیت دینی و علمی پس از پیامبر تنها در اختیار ائمه علیهم السلام است. مهم ترین سؤالی که در اینجا مطرح می شود چرایی و دلیل این گفتار و ادعاست. مکتب تشیع با توجه به نقش امام پس از پیامبر خاتم ـ که نقش هدایت گستردة است ـ امام را دارای ارتباط و آگاهی از منابع عظیم الهی می داند و دانش او را فراتر از علم عادی، دارای مجاری و مبادی غیبی و لدنی برمی شمارد. قرآن و روایات، بر اثبات دیدگاه اتصال علم امام به خداوند سبحان دلالت می کنند. سرچشمه و منابع علم امام گسترده و متعدد هستند؛ از مهم ترین آن ها می توان به قرآن، روح القدس، جامعة مصحف فاطمه علیهم السلام ، صحف و کتب انبیا، عمود نور، الف باب، تحدیث (نقر و نکت) و اسم اعظم اشاره کرد. مطابق رهنمود آیات و روایات، علم به احکام شریعت و نیز علم به قرآن توسط پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم به ائمه اطهار علیهم السلام منتقل گردیده است؛ لذا نقش امام نسبت به این علوم، تبیینی و تفسیری است؛ یعنی امام شاخصی برای رفع اختلافات و ارائه و تبیین علوم انتقالی از پیامبر است. امام علاوه بر جایگاه کمال بخشی و تحقق بخشیدنِ استمرار ختم نبوت، نقش هدایت خاص یا همان امامت به معنای ویژۀ آن را هم برعهده دارد و جایگاه و شأن هدایتی مخصوص امام، اقتضای علم و آگاهی مناسب با آن را می نماید. روایات، ارتباط با ملائکه و طرق دیگر مجاری علم امام را در همین راستا تبیین نموده اند. مسائلی مانند شهود و عرضۀ اعمال به امام و خبررسانی روزانه ای که آیات و روایات بر آن تاکید می کنند، از مصادیق جریان این هدایت و نقش امام در آن هستند.

این گفتار در باب جایگاه صحابه پیامبر 9 در تبیین قرآن و حجّیّت اقوال آنان در این زمینه است. نگارنده حجّیّت مطلق سخنان صحابه را ردّ مى کند و در این مورد، از آثار دانشمندان اهل تسنّن، سند مى آورد. وى با اشاره به اختلافات صحابه با یکدیگر، عدالت مطلق آنان را نمى پذیرد و بیان مى کند که آنها خود درباره خویشتن چنین نظرى نداشته اند. سخنان طه حسین، احمد امین، ناصرالدین البانى، از دانشمندان معاصر اهل تسنّن، و علّامه سیّد محمّدحسین طباطبایى از دانشمندان معاصر امامى، پایان بخش این گفتار است. این گفتار در نقد دیدگاههاى آیت الله شیخ محمّدهادى معرفت در باب حجّیّت آراء و اقوال تفسیرى صحابه نوشته شده است.

عنوان این تحقیق توکل در قرآن و سنت است که به توضیح و توصیف توکل بر اساس آیات قرآن و احادیث معصومین علیهم السلام می پردازد. این تحقیق مطالبی در مورد فلسفه ی توکل ، ارزش و فضیلت توکل، درجات توکل ، راه های دست یابی به توکل، رابطه آن با توحید ، ایمان ، صبر ، تلاش و کوشش و تفاوت آن را با تفویض ، تسلیم و رضا، آثار و نتایج آن و نتیجه عدم توکل و برخی از کارهایی را که در انجام آن ها سفارش به توکل شده ایم را بیان می کند و مورد بررسی قرار می دهد. تحقیق بنیادی است و روش جمع آوری اطلاعات به شیوه ی کتابخانه ای بوده که به صورت فیش برداری ، مطالب جمع آوری شده است. این تحقیق به اعتبار ماهیت توصیفی می باشد و به اعتبار موضوع جزء موضوعات دینی است. در این تحقیق از منابع تفسیری مانند تفسیر نمونه ناصر مکارم شیرازی ، تفسیر المیزان علامه سیدمحمدحسین طباطبایی و از منابع روایی بحارالانوار محمد باقر مجلسی و اصول کافی ابی جعفرمحمد کلینی و از فرهنگ لغت هایی همچون مفردات الفاظ قرآن محمد بن راغب اصفهانی و لسان العرب ابن منظور استفاده شده است. از جمله نتایج به دست آمده در این تحقیق عبارت است از : توکل ثمره مستقیم توحید افعالی است و این که توکل از ایمان سرچشمه می گیرد، توکل با تلاش و کوشش منافاتی ندارد و توکل غیر از تفویض، تسلیم و رضاست و در مرحله ی پایین تری از این ها قرار دارد. اصطلاحات کلیدی : 1- توکل 2- تفویض 3- ایمان

مباحث اصلی این پایان نامه در سه بخش آمده است.در بخش اول با عنوان تاریخچه امام عصر (ع) از اوضاع سیاسی زمان تولد امام مهدی (ع)، شهادت امام هادی(ع) و امام عسکری (ع) و جز آن سخن رفته است. دربخش دوم تحت عنوان غیبت صغرا و کبرا، علت غیبت،نمونه هایی از غیبت پیامبران (ع) و اولیاء گذشته موردبحث قرار گرفته است و بخش سوم با نام مهدی از نظرادیان و مذاهب مختلف به بررسی آن امام در منابع زرتشتی، یهودی، مسیحی، هندو و نیز قرآن و روایات معصومین (ع) اختصاص دارد.