جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ازدواج که به معنی جفت گرفتن و زن و شوهر کردن است ، فضیلت های بی شماری دارد به گونه ای که در هنگام ازدواج ، درب های رحمت الهی باز می شود حتی افرادی که در این واسطه هستند نیز مورد لطف و عنایت حق تعالی قرار می گیرند. شاید دلیل تاکید بسیاری که دین مبین اسلام بر این امر خطیر دارد به خاطر فوائد بی شمار است فوائدی همچون، ارضای غریز? جنسی ، کسب آرامش و آسایش روحی و روانی ، جلوگیری از فساد، بقای نسل و سلامت جامعه می باشند. البته ازدواج زمانی می تواند باعث آرامش و آسایش باشد که موفق و مطابق با معیارهای اسلامی و شرعی باشد بنابراین قبل از عقد ، باید همسر را بر اساس اصول اسلامی و شرعی انتخاب کرد ، معیارهایی همچون ، ایمان ، اخلاق ، عقل ، هم کفو بودن ، صفات جسمانی همچون باکره بودن و اصالت و نجابت خانوادگی ... البته برخی از این ملاکها اساسی و لازم می باشند به طور مثال ایمان یک همسر ، نه تنها نیکو و شایسته است بلکه شرط اساسی ازدواج در اسلام ، مسلمان بودن طرفین است . همچنین نکاح شرایطی دارد که عدم توجه به این شرایط باعث بطلان عقد می شود شرایطی همچون اجرای صیغ? عقد ، رضایت طرفین ، عدم فضولی بودن نکاح ، اهلیت طرفین ، اهلیت عاقد از جمله مسائلی است که باید در عقد نکاح مورد توجه قرار بگیرد. هم چنین نکاح افراد سفیه ، مجنون ، صغیره و بنابر اقوالی دختر باکره نیاز به اذن ولی ( پدر یا جد پدری ) است . و بدون رضایت آن دو عقد صحیح نمی باشد از طرفی ازدواج با محارم نسبی ، مانند خاله ، عمه ، عمو، دایی و ... و محارم سببی مانند مادر زن ، خواهر زن ، و محارم رضاعی صحیح نمی باشد هم چنین ازدواج با خواهر زن به گونه ای که هم زمان دو خواهر را عقد کنند صحیح نمی باشد و حرام است . و ازدواج فردی که در حال احرام است ، لعان و 9 طلاقه ، باعث حرمت ابدی بین افراد می شود هر چند در 3 طلاقه حرمت ابدی وجود ندارد . و با محلل حرمت از بین می رود . عقد موقت که با تعیین مدت و مهریه از ازدواج دائم متمایز می شود دارای 4 رکن است : مدت ، صیغه ، مهریه ، طرفین عقد . البته ازدواج موقت تفاوتهایی با عقد دائم دارد . تفاوتهایی همچون ، نبود ارث ، نفقه و طلاق . شاید به همین دلایل باشد که اهل سنت آن را جایز نمی شمارند در حالیکه فقهای اهل شیعه اجماعاً آن را صحیح شمرده و بر آن تأکید می کنند. این رساله مشتمل بر 3 بخش است که به برسی ازدواج در قران وفقه اسلامی پرداخته است بر جایگاه بزرگ ازدواج در اسلام وفضیلت بی شمار آن تاکید دارد وشرایط صحت نکاح وموانع آن را بهتفضیل مور برسی قرار میدهد ونیز به طور اجمالی به بحث وبرسی عقد موقت ودلایل مشروعیت آن می پردازد درتدوین این رساله از کتابهایفقهی همچون عرو الوثقی ،تحریر الوسیله ،تبصرالمتعلمین و کتب تفسیریمانند تفسیر المیزان ونمونه ومجمع البیان وکتب حقوقی همچون حقوق مدنی خانواده وحقوق خانواده استفاده شده است هدف این تحقیق برآن است تا با معرفی ازدواج در اسلام ،جایگاه بزرگ آن رادر اسلام تبین کرده و شرایط آن رامعرفی کند

آن چه این نوشتار در پی آن است تبیین نسلی که با دعا و نیایش انس بگیرد و دعا و نیایش را برای به دست آوردن دنیا و آخرت خویش بداند. در این زمینه عوامل متعدد و مباحث مختلفی مطرح است که بیان خواهیم کرد بنابراین ابتدا مختصری در زمینه دعا و نیایش و تعریف آن و بعد به بیان آیه های دعایی و مسائل مربوط به دعا و نیایش در قرآن می پردازم. در این فصل آثار و شرایط و آداب آن نیز بیان می شود. سپس دعا و نیایش در روایات ائمه علیهم السلام، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه را مطرح نمودیم از این طریق با دعاها و روایت ائمه علیهم السلام آشنا می شویم و به شیوه های آموزش دعا و نیایش در دین اسلام می پردازیم. که از آن جمله می توان آثار و فواید دعا و نیایش، آداب نیایش قبل از دعا، موقع دعا، بعد از دعا، شرایط اجابت دعا، موانع اجابت دعا و ... را نام برد. بعد به موضوع نماز به عنوان دعا و نیایش، استمداد از نماز، فلسفه نماز، نماز و نیایش در ادیان دیگر و چگونگی آن و نیز در آخر به بیان برخی داستانهای دعایی چه در قرآن و چه غیر آن پرداخته ایم. واژگان کلیدی: دعا، نیایش، دعاگو، قرآن، نهج البلاغه

این تحقیق در شش فصل اخلاق حسنه را با تکیه بر آیات و روایات بررسی کرده است. در فصل اول، کلیاتی از بحث و در فصل دوم، معنای خلق و حسن و حسنه در لغت و کاربرد قرآنی آن آمده است. در فصل سوم، تقسیمات علم اخلاق، اصول و فروع آن و راه های پرورش اخلاق حسنه و طرق حفظ آن بررسی شده است. در فصل چهارم، به بیان مصادیق اخلاق حسنه از دیدگاه آیات و روایات پرداخته شده است. فصل پنجم، به بررسی نظریه نسبیت در اخلاق و فصل ششم، به نتیجه گیری از مباحث اختصاص دارد.

این تحقیق با عنوان «نفوذ اسرائیلیات» در یک مقدمه و پنج فصل تنظیم شده است. در مقدمه به تبیین موضوع، پیشینه، ضرورت، روش و سؤال های اصلی و فرعی تحقیق پرداخته شده است. فصل اول به مفهوم لغوی و اصطلاحی واژه های اسرائیل و اسرائیلیات، جمع بندی معنای این دو واژه و تبیین عوامل چهارگانه اختصاص دارد: 1. حضور اهل کتاب در جزیرةالعرب قبل از اسلام. 2. ضعیف بودن فرهنگ عرب. 3. کینه یهود نسبت به اسلام. 4. حکومت اموی و نقش آن در اشاعة اسرائیلیات. در فصل دوم، عوامل و زمینه های پیدایش ورود اسرائیلیات مورد بررسی قرار گرفته است. فصل سوم، گستره اسرائیلیات را از دیدگاه تفاسیر مورد بحث و بررسی قرار داده است. فصل چهارم، برخورد با اسرائیلیات را مورد بررسی قرار داده است. این برخوردها عبارت اند از: 1. برخورد پیامبر اکرم| با اسرائیلیات: الف موضع گیری پیامبر اکرم| در برابر دل باختگان فرهنگ اهل کتاب، ب اقدام عملی پیامبر اکرم| برای از بین بردن آثار خرافات اهل کتاب، ج سفارش خصوصی پیامبر| به تمسک و مودت با اهل بیت اطهار^، د سفارش پیامبر اکرم| به مسلمانان در مورد عرضه روایات بر قرآن. 2. برخورد ائمه و اصحاب با اسرائیلیات: الف واکنش امام علی، امام رضا و امام حسن عسکری^، ب واکنش عبدالله بن عباس، عبدالله بن مسعود، اباذر غفاری و حذیفه یمانی، ج موضع گیری علمای فریقین، علامه طباطبایی، فخر رازی و علمای اهل سنت. در فصل پنجم، نمونه ها و شیوه نقد روایات اسرائیلی، بررسی نمونه ها و زیرمجموعه های آن بیان شده است که عبارت اند از: 1. مقاتل بن سلیمان، عبدالله بن عمرو بن عاص، تمیم داری، کعب الاحبار، ابن جریح.

تحقیق حاضر شامل سه بخش با این موضوعات است: بخش اول، مقدمه: احتجاج، جدل و استدلال؛ بخش دوم، استدلال در توحید: اثبات خدا در قرآن و روایات، شیوه های خداشناسی در طول تاریخ، بررسی شیوه های بشری در اثبات خدا؛ بخش سوم، نتیجه ی بحث در روش علمی.

این رساله، تحقیقی است پیرامون «اسلوب مدح و ذم در قرآن» که در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول معنای لغوی مدح و ذم و قواعد مربوط به افعال مدح و ذم مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم به بررسی مدح صریح و غیر صریح در قرآن پرداخته وعلاوه بر اسلوب مدح به وسیله «نِعمَ»، مدح خداوند در جملات خبری، مدح در جملات استفهامی و تفصیل مشتمل بر مدح را مورد بررسی قرار داده است. فصل سوم به بررسی ذم صریح و غیر صریح در قرآن پرداخته و علاوه بر اسلوب ذم به وسیله فعل «بئس» و «ساءَ» ذم در جملات استفهامی وتفصیل مشتمل بر ذم رامورد بررسی قرار داده است. فصل چهارم به بررسی دیگر اسالیب مدح و ذم مانند: وزن «فَعُلَ»، «اسالیب»، «تعجب»، «نفی»، «استثناء»، «ندا»، «قسم»، «ترجّی» و «تمنی»، مدح شبیه به ذم، ذم شبیه به مدح و صفات مدح و ذم پرداخته است. منابع دسته اولی که در این رساله بکار رفته است شامل: لغت نامه (علی اکبر دهخدا)، تفسیر القرآن (ابن کثیر القریشی الدمشقی)، تفسیر روح الجنان (جمال الدین رازی)، مجمع البحرین (فخر الدین الطریحی)

یکی از ارزش ها و فضیلت های ارزنده اخلاقی صبر است. فضیلتی که در تربیت اخلاق آدمی نقش بنیادی و اساسی دارد. به دلیل ارزش و اعتباری که در تربیت انسان دارد در اسلام، قرآن، احادیث و روایات جایگاه خاصی دارد. ارزش آن تا اندازه ای است که از ارکان ایمان به خدا شمرده شده است. و با بررسی و مطالعه زندگی پیامبران ( ص) و امامان معصوم ( ع) و شیعیان و رهروان آن بزگواران مشاهده می کنیم که زندگی آنها سراسر، صبر و استقامت در برابر سختیها و مشکلات و مصائبی است که با آنها روبرو بوده اند و همواره همه انسانها را نیز به صبر و استقامت در برابر مشکلات و سختی ها فراخوانده اند. معنی دقیق صبر عبارت است از خویشتنداری و حبس نفس بر چیزی که شرع و عقل به آن امر می کنند و یا چیزی که عقل و شرع از آن نهی می کنند و بازداشتن نفس از زاری کردن در برابر حوادث ناگوار، و خویشتنداری در برخورد با گناه و استواری در انجام عبادات و نیایش خداوند و زیباترین شکل آن صبر جمیل است. صبر جمیل صبری است که در برخورد با مصائب و مشکلات سخنی بر زبان نیاوری که موجب خشم خداوند شود. مطالب این تحقیق در چهار فصل تهیه و گردآوری شده است. فصل اول: در این فصل معانی صبر از چند فرهنگ لغت گردآوری شده است. معانی مختلف آن در قرآن مورد بررسی قرار گرفته، به رأی و نظر چند تن از دانشمندان اشاره شده است. جایگاه صبر در اسلام بررسی شده، در مورد اینکه صبر در برخورد با خواهشهای نفسانی اسامی مختلفی پیدا می کند بررسی شده و در پایان فصل هم تحریف معانی صبر و رد این تحریف مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم: مطالب این فصل با ضرورت صبر شروع می شود بعد به ضرورت صبر برای اهل ایمان و پیامبران اشاره شده است. و تکرار فرمان صبر در قرآن بیان شده، و بررسی آیاتی که امر به صبر فرموده اند، ارزش صبر، جمال و فضیلت صبر مورد بررسی قرار گرفته است. به کنار هم آمدن صبر با ارزش های معنوی دیگر و فضیلت صبر بر شکر هم اشاره شده و در پایان فصل هم اشاره شده به پیامبران و شیعیان صبور و خصوصیات آنها. فصل سوم: مطالب این فصل در مورد اقسام صبر، توضیح هر یک از اقسام صبر، آیات و روایات در مورد اقسام صبر ( صبر بر طاعت، صبر بر معصیت، و صبر بر مصیبت) بیان شده است. فصل چهارم: تفسیر آیاتی از قرآن کریم که در مورد صبر و اقسام صبر بوده است ( از نظر مفسرین) بررسی شده است و همچنین اشاره ای شده به پیامبر اسلام، اسطوره صبر و استقامت، آزمایش های الهی، تنوع آزمایشها، فلسفه ابتالاء مورد بررسی قرار گرفته، و ثمرات صبر در دنیا و آخرت مورد بررسی قرار گرفته است. به آفت بی صبری و پیکار با بی صبری هم اشاره ای شده است.

این رساله با موضوع، ارزش صبر و استقامت در قرآن و سنت، پیامدهای فردی و اجتماعی آن انجام شده است و با توجه به این که این صفت یکی از صفات حسنه ی اخلاقی است برآن شدیم که به بررسی مفهوم، اقسام و مراتب، اسوه ها و آثار و افات صبر و استقامت و ارتباط آن با ارزش های معنوی دیگر بپردازیم و در پایان هم این واژه را در قرآن و روایات اهل بیت? بررسی کنیم، که نوع منابع مورد استفاده در تدوین این رساله بیشتر کتب اخلاقی، روایی و تفاسیر می باشد که از جمله این کتب می توان به ( وسائل الشیعه، اصول کافی،تفسیر نمونه و المیزان) اشاره کرد. هدف ما از انجام این تحقیق با موضوعی اخلاقی این است که صبر را به عنوان یک ارزش برای جامعه معرفی کنیم، چرا که تحصیل بسیاری از صفات حسنه ی دیگر و زدودن بسیاری از گناهان و تقویت قلب به نور ملکوت در سایه ی همین صبر حاصل می شود و در نهایت هم سعادت و تکامل دنیوی و اخروی انسان را به همراه دارد و این حسنه ی اخلاقی به خاطر اهمیت وافری که دارد در قرآن بیش از دیگر فضایل اخلاقی مورد تأکید قرار گرفته است. از نتایج حاصله ی این تحقیق که بیشترین اهمیت را دارا می باشد می توان اشاره کرد به این که صبر کلید گشایش و منشأ پیروزی در همه ی کارهاست و انسان بدون صبر و استقامت، در جهات مثبت به جایی نمی رسد و هم در برابر عوامل منفی قادر به ایستادگی نیست. به همین دلیل، کلید اصلی پیروزی ها، صبر و شکیبایی است و از آن جا که دین مجموعه ای از باید ها و نباید ها است، طاعات و ترک معاصی، بدون صبر و استقامت بقا و دوامی ندارد. روش انجام کار در این رساله، روش کتابخانه ای بوده و واژگان کلیدی در این تحقیق، صبر، استقامت، قرآن، سنت می باشد .

در قرآن کریم و روایات به فقه و احکام فقهی از زاویه ثمرات اعتقادی و اخلاقی آنها نگریسته شده است. اما دانشمندان اسلامی کمتر به کاوش و تحقیقی «منسجم» در جهت بررسی آثار اخلاق فردی و اجتماعی احکام فقهی و حقوق اسلام پرداخته اند. از این رو بعضی از ناآگاهان یا مغرضان احکام فقهی را صرفاً تکالیف الهی دانسته اند که انسان مؤمن موظف به انجام آن است، بدون آنکه هیچ ثمرة اصیل اخلاقی و تربیتی بر آن مترتب باشد و حتی کسانی نیز بعضی از این احکام را مانند احکام قصاص معارض و بلکه ضد اخلاقی انسانی بر شمرده اند. لذا، نگارنده جهت ابطال دیگاه مزبور، سعی نموده است که نوشتار حاضر با تمام کاستی هایش بتواند به عنوان حرکتی مهم ، مستقل و مقدماتی برای توجه به ثمرات اخلاقی احکام فقهی و حقوقی مفید واقع شود.

خداوند، انسان را آفرید و او را هدایت کرد، تا بتواند، در این مرحله از حیات دنیوی خود، بهترین نتایج را که همان مراتب بالای انسانیت است کسب نماید و دنیا از این رو با سختی ها و بلاعا عجین شده که انسان زودتر به این هدف خود، نائل شود. چرا که صبر بر این مشکلات فضیلتی است که انسان به وسیله این سلاح می تواند راه رشد و تعالی را زودتر طی نماید. در تمام مراحل زندگی، انسان برای رسیدن به هدفهای خود به صبرنیازمند است، زیرا هر جا که عامل سست کننده ای در سر راهش قرار بگیرد، تنها بوسیله پایداری و استقامت است که می تواند آن عامل را بی اثر و خنثی سازد. صبر کلید گشایش و منشأ پیروزی در همه کارهاست، صبر به معنای تسلیم شدن در برابر رویدادها و جریانات زندگی نیست، چرا که انسان باید تمام سعی و تلاش خود را برای برطرف شدن مشکلات و سختیها به کار ببرد و عاجز و درمانده نشود و در کنار تمام این کوششها، صبور بوده و خسته نشود و در این راه، سعی کند از اولیاء و بزرگان دین، به خصوص پیامبران و امامان که خود، نمونه ها و اسوه های صبرند الگو بگیرد و به شیوه های آنها در مقابله با حوادث زندگی تأسی نماید. انسان، چون موجودی اجتماعی است در مقام معاشرت با مردم در جامعه، محتاج صبر است و در تنشهای اجتماعی و برخوردهایی که ممکن است بوجود آید می توان از اصطکاک بین زن و شوهر و اختلاف با فرزندان، پدر و مادر و سایرین نام برد. صبر دارای مراتب و اقسامی است که انسانها در خور شأن و شخصیت خود، می توانند از آن مراتب بهره ببرند و در حد ظرفیت خود، دارای آن شوند. قرآن به انسان یادآوری می کند که خود را آماده پذیرفتن مشکلات دنیا نماید که از جمله مهمترین آنها به دوش کشیدن بار امانت الهی است و اشاره می کند که مؤمنان، چون دنباله روی راه پیامبران و اولیاء اویند، پس بیشترین سختیها را بعد از آنها می بینند و آزمایش می شوند زیرا برای رسیدن به بهشت باید بهای آنرا بپردازند که همان صبر بر مصیبت هاست و حد و انداز ه این صبر تاجائی که دلها به لرزه در آیند و یاری خداوند را طلب کنند. انسان صابر همیشه مشمول رحمت خداست، یعنی رحمت خداوند بر زندگی و حیات دنیوی و اخروی او احاطه دارد و به فرموده امیر مؤمنان حضرت علی ( ع) صبر، سرآغاز یاری خداوند است.