جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

الفصل الاول: تعرّضت فی هذا الفصل لعدة بحوث تمهیدیّة، تساهم فی تحدید موضوع البحث بشکل أوضح، حیث ذکرت المعنی اللغوی للیتیم، ثم المعنی الاصطلاحی، مستشهداً بأقوال اللغویین والعلماء الأعلام، ثم جرَّنا البحث لذکر المعنی المجازی للیتیم؛ بسبب استخدام لفظة الیتیم مجازاً فی بعض الروایات والآیات، وبعدها بیّنت العلاقة بین الیتم وأهل البیت^ وما ورد فی کونهم الأیتام، أو أنّ شیعتهم هم الیتامی لفقدهم امامهم علیهم السلام و عجّل الله فرجه، ثم أشرت بعض الشیء لمعنی الیتیم فی القانون الوضعی، وأخیراً بیّنت العلاقة بین المعنی اللغوی والمعنی الاصطلاحی. الفصل الثانی: قمنا فی هذا الفصل ببحث موضوع الیتیم فی الملل والحضارات؛ لتتّضح عظمة ما قام به الإسلام للیتیم من خلال المقارنة بما سیأتی فیما بعد،؛ فذکرنا الیتیم فی الیهودیّة من خلال نصوص العهد القدیم، فقسّمنا الحقوق التی ذکرها التوراة للیتامی إلی قسمین: الحقوق المادیّة والحقوق المعنویّة، وفصّلنا الکلام فیهما، ثم ذکرنا الیتیم فی المسیحیّة، واشتراکها مع الیهودیّة، وبعد ذلک ذکرنا وضع الیتیم فی الجاهلیّة، وما کان یجری علیه فی تلک المرحلة، ثم مهّدنا للدخول فی بحث الیتیم فی الإسلام بما یظهر دور الإسلام المکمل لحرکة الشرائع السماویّة السابقة، فی مقابل التعامل الجاهلی. الفصل الثالث: فی هذا الفصل تحدّثنا عن إکرام الیتیم فی الإسلام، وهو علی قسمین: الإکرام المعنوی، بما یشمل العطف والحنان، وعدم الدّع للیتیم وإصلاحه، ودور المجتمع والدولة فی ذلک، وقد تحدّثنا عن یتم النبیّ| الذی یعتبر أسوة وقدوة لکل الیتامی ولجمیع البشر، والقسم الثانی الإکرام المادی بما یشمل تأمین المأوی والطعام وغیرهما، ثمّ ذکرت ما للإکرام من آثار تعود بالنفع علی المکرم للیتیم، حیث العلاقة متبادلة بین الیتیم وکافله، والمصالح مشترکة. الفصل الرابع: تطرّقنا فی هذا الفصل لبحوث تتعلّق بأموال الیتامی ضمن أربعة عناوین: أوّلاً: المحافظة علی مال الیتیم، وهنا ذکرنا الإنفاق علی الیتیم من ماله وحدود ذلک، والعلاقة المالیّة بین الیتیم والولی، من الأکل من ماله، إلی الاقتراض والتجارة به وغیرها. ثانیاً: مصادر تأمین نفقة الیتیم. ثالثا: الولایة علی الیتیم من تحدید لمعنی الولایة، وذکر الأولیاء، إلی ذکر حدود هذه الولایة. رابعاً: تحدید الزمن الذی تسلّم فیه أموال الیتیم إلیه، وما یشترط فیه من البلوغ، والرشد، إلی الإشهاد حین تسلیم الأموال إلی الیتیم، وختمنا الکلام بالإحسان إلی الیتیم بعد البلوغ.

پژوهش حاضر به منظور دست یابی به شناختی شایسته از حضرت حجّت عجّل الله تعالی فرجه است. تشکیل حکومت جهانی به رهبری امام مهدی علیه السّلام ، گسترش قسط و عدل در سراسر گیتی و نابود کردن همه ی مظالم کفر، ستم و تباهی، آرمانی است که اگر به درستی شناسانده شود و وجوه مخلتف آن تبیین گردد، می تواند نسل سوم انقلاب اسلامی و نسل های پس از آن را، چون پدران خود، پویا و پایدار نگه دارد و از توانمندی های آنها به بهترین صورت ممکن بهره برداری کند. از این رو در عصر حاضر، جامعه ی ما بیش از هر زمان دیگر، نیازمند پرداختن به فرهنگ انتظار و باور مهدویت است و به جرأت می توان گفت اگر به خوبی به این موضوع پرداخته شود، می تواند بسیاری از توطئه های فرهنگی دشمنان را خنثی کرد. حضرت حجّت علیه السّلام ، در شب جمعه ی نیمه ی شعبان سال 255 هجری قمری در سامرا متولّد شد. پدرش امام حسن عسکری علیه السّلام ، و مادرش نرجس خاتون – سلام اللّه علیها – نام دارند.امام مهدی علیه السّلام ، دو نشانه ی بارز دارد که با آنها شناخته می شود: دانش بیکران و استجابت دعا. دارای اسامی، القاب و کنیه های مختلفی است. از جمله: مهدی، قائم، اباصالح و... . بعد از شهادت پدر، به امامت رسید و دوران غیبت صغری آغاز شد. در طی دوران 69 ساله ی غیبت صغری، چهار نایب خاص، عهده دار امر وساطت میان امام علیه السّلام و شیعیان بودند. علّت و حکمت اصلی غیبت برای ما معلوم نیست و پس از ظهور حضرت، آشکار می گردد. در تمامی دین های الهی و نیز بسیاری از مکاتب بشری و مسلک های مختلف،این باور وجود دارد که ستم و شرّ و بدبختی،نخواهد پایید و بالاخره عرصه ی گیتی،شاهد خیزش کسی خواهد بود که غلبه ی نهایی عدل ، نیکی و آسایش را به ارمغان خواهد آورد. انتظار ظهور یک مصلح آسمانی و نجات دهنده ی بزرگ ، منحصر در ادیان نیست و جنبه ی منطقه ای ندارد ؛ بلکه گسترده ، فراگیر و جهانی است و ریشه در فطرت انسان ها و نیازمندی آنان به رفع مشکلات و دشواری هایشان به دست یک انسان برتر دارد . انتظار موعود در اسلام، ریشه در آموزه های دیرپا و تخلّف ناپذیر قرآن کریم دارد. در این کتاب مقدّس بر تشکیل حکومت صالحان، گسترش دین اسلام در سراسر جهان و تحقّق آینده ای سرشار از عدالت و معنویت و به دور از هرگونه ستم و تباهی تأکید شده و به همه ی جهانیان بشارت داده شده است که فرجام جهان جز سعادت و نیک بختی نخواهد بود. در این پژوهش، آیات مرتبط با موضوع انتظار موعود دسته بندی و با بهره گیری از روایات به اختصار بررسی و تبیین شده است. در بخش پایانی، روایات ائمّه علیهم السّلام در رابطه با امام زمان علیه السّلام به طور کامل آورده شده است. واژگان کلیدی: امام زمان: امام عصر، امامی که در روزگار خود مأمور هدایت مردم است. امام دوازدهم شیعه ی امامیه ی اثنی عشری، مهدی بن حسن العسکری علیه السّلام . موعود: وعده کردن، مصدر به معنای وعده، نوید دادن. در اینجا منظور مهدی موعود، لقبی از القاب حضرت حجّت بن الحسن العسکری علیه السّلام است. غیبت: ناپدید شدن، دور شدن، غایب شدن. منظور در اینجا غیبت امام زمان علیه السّلام است که دوقسم می باشد: 1- غیبت صغری که مدت آن 69 سال است. 2- غیبت کبری که بعد از غیبت صغری و تا هنگام ظهور ادامه دارد. ظهور:آشکار شدن، نمایان شدن، پیدایی، رسیدن. منظور ظهور حضرت حجّت علیه السّلام می باشد. ولایت:دوست داشتن، یاری دادن، مالک امر شدن، والی شدن، قدرت، سلطان، پادشاهی. در اینجا منظور به امامت رسیدن حضرت مهدی علیه السّلام بعد از شهادت پدر بزرگوارشان می باشد.

در عرصه کیفر، سیاست جنایی حاکم بر نظام های قضایی کشورهای مختلف، مبتنی بر نگرش هایی است که امروزه در حقوق جزای کلاسیک در قالب سه رویکرد کلی"نتیجه گرایانه"، " سزادهانه" و " مختلط یا میانه"دسته بندی می شود. دیدگاه " نتیجه گرایی" در توجیه اعمال مجازات بر نتایج و سودآوری مجازات تاکید دارد و از اینرو نگرشی آینده نگر دارد. در مقابل، دیدگاه "سزادهی" مشروعیت اعمال مجازات را صرفنظر از نتیجه آن، بخاطر عمل ارتکابی مجرم در گذشته می داند، و بدین جهت رویکردی واپس نگر دارد. برخی نیز با تلفیق و ترکیب آموزه های این دو دیدگاه، درصدد زایش نگرشی هستند که دراعمال مجازات، هر دو وجه مذکور را مدنظر قرار دهد.سیاست قضایی ما به عنوان یک کشور اسلامی باید مبتنی بر آموزه های کیفری اسلمی باشد. از اینرو بررسی قرآن بعنوان مهمترین منبع و حیاتی اسلام و پی جویی پرسش های بنیادین مربوط به مجازات همچون چیستی، چرایی، چگونگی و میزان مجازات در قرآن ضروری می نماید. البته مفهوم مجازات در قرآن فراسوی مجازاتهای تشریعی، کلیه مجازاتهای دنیو اعم از تشریعی، تکوینی طبیعی و غیر طبیعی و نیز اخروی را در بر می گیرد. و مجازاتهای صرفا ضمانت اجرای برقراری سالم روابط بین انسانها نیست، بلکه فراتر از آن، روابط بین خداوند و انسان را نیز شامل می شود. با توجه به آزادی اراده و اختیار انسان در افعال خویش، قرآن بر هدف سزادهی، تاکید فراوانی دارد، هدفی که در سیاست کیفری نظام های حقوقی کلاسیک، تحت الشعاع دیگر اهداف اصلاح طلبانه و بازسازگارانه قرار گرفته است. این نوشتار پس از بررسی تحولات تاریخی حاکم بر مجازات بعنوان عقبه حقوق جزای کلاسیک، درصدد است تابه تبیین مفهوم مجازات و پرسش های بنیادین مربوط به آن در بستر مربوط به آن در بستر نظام کیفری کلاسیک بپردازد و آنگاه با تطبیق و پی جویی این مباحث در قرآن، در نهایت به نظرگاه قرآن در این خصوص دست یابد.

چکیده: نه تنها فهم قرآن بلکه دریافت معنای دقیق هر متنی در اولین گام خود نیاز به رمزگشایی از واژگانی دارد که با درکنارهم قرارگرفتنشان آن کلام را رقم می زنند و موجودیت می بخشند. چنانکه دریافت نادرست واژگان یک متن به دنبال خود تفسیر نادرستی از آن را نیز به همراه خواهد آورد. براین اساس نوشتار حاضر برای نزدیک شدن به مفاهیم واژگان مرتبط با پرستشگاه در قرآن کریم به بررسی زبان شناختی این واژگان پرداخته است لذا پس از ارائه مفاهیم آنها با استفاده ازمنابع معتبری که دردست بود به آیاتی که این واژگان در آنها به کار رفته است با تکیه بر مفاهیم به دست آمده نگاهی دوباره می اندازد. کلید واژه ها: تفسیر، واژه های قرآنی، پرستشگاههای قرآنی، بررسی زبان شناختی

در این پایان نامه رویکرد تطبیق آیات قرآن به دستاوردهای علمی در تفاسیر قرن چهاردهم طی چهار فصل بررسی شده است. در فصل اول کلیاتی از بحث نظیر تعریف، پیشینه و روش تحقیق آمده است. در فصل دوم، با عنوان سیر تاریخی تفسیر علمی از تاریخچه تفسیر علمی و علل رویکرد تطبیق در قرن چهاردهم سخن رفته است. در فصل سوم، با نام مبانی نظری از رابطه علوم تجربی با قرآن و معیارهای معتبر در تفسیر قرآن بحث شده است. در فصل چهارم دیدگاههای مفسران و ادله آنان اعم از موافق و مخالف در زمینه تفسیر علمی قرآن بررسی شده است. فصل پنجم به بررسی تفاسیر شاخص قرن چهاردهم نظیر المنار، تفسیر سر سید احمدخان، تفسیر طنطاوی، تفسیر فی ظلال القرآن، پرتوی از قرآن، تفسیر نوین، المیزان و نمونه پرداخته شده است.

بعنوان یک فرد مسلمان که باید قرآن در متن زندگی همه انسانها خصوصا مسلمانان باشد برخورد فرض دانسته که در تحقیق بخش کوچکی از قرآن تلاش برای تبیین و آشکارسازی واژه های صراط سبیل و طریق بپردازم و در قسمتی از این تحقیق با بیان ویژگی های بازدارندگان از سبیل الله به روندگان سبیل الله دستمایه خوبی برای شناخت بازدارندگان ارائه نماید.روش: بررسی ۳ واژه سبیل، صراط و طریق، و تامل در کاربردهای آنها می تواند، به مومنان و روندگان طریق الی الله کمک شایانی جهت، شناخت، رفتن و استدامت در سبیل، صراط و طریق حق (آئین و دین خداوند) و بازشناسائی آنها از سبیل، صراط و طریق ناحق گردد و سپس به بررسی آیات (صدعن سبیل الله) پرداخته می شود و بعد از بیان آن به ویژگی های بازدارندگان پرداخته می شود.از جمله کفر، نفاق، حب دنیا، سوگند دروغ و ... است.نتیجه: پس از روشن شدن این ویژگی ها به مومنان طریق الی الله، کمک می نماید تا ضمن شناسائی این افراد از افتادن در دام بازدارندگان مصون بمانند تا سرانجام به منزل سعادت برسند.

در این تحقیق به بررسی سرنوشت و اختیار انسان در قرآن کریم پرداخته شده و موضوعاتی چون قضا وقدر الهی، جبر و اختیار، سیمای انسان مختار در قرآن کریم، تدارک دنیا فقط به خاطر آزمایش انسان، توجه به آیاتی که دلالت کامل بر اختیار انسان دارند، و آیات مربوط به سرنوشت انسان و رابطه آنها با اختیار موردبحث قرار گرفته است.

بخش اول رساله حاضر در مورد شأن قرآن و معصوم (ع)، راههای شناخت اهل بیت(ع) بحث می کند. بخش دوم نیز به بررسی شخصیت اهل بیت (ع) در قرآن می پردازد.

در قرآن آیات بسیاری وجود دارد که به نحوی مرتبط با اهل کتاب است‎۰ گاهی در این آیات به واژه یا عبارتی برمی خوریم که فهم صحیح آیه به شکلی منوط به چگونگی برداشت از آن واژه یا عبارت است‎۰ در اینگونه موارد عمدتا آگاهی از پیشینه آن واژه یا عبارت نزد اهل کتاب می تواند نقش موثری در درک صحیح ما داشته باشد‎۰ البته ممکن است گاهی همان آگاهی ها به ذهنیتی تبدیل شود که موجب برداشت نادرست از آیه بشوند‎۰ در این پژوهش، پژوهنده درصدد است که نقش آگاهی و اطلاع مترجم و مفسر از پیشینه واژه ها و عبارات قرآنی نزد اهل کتاب را در ارائه ترجمه و تفسیر صحیح تر و دقیق تر نشان دهد‎۰

در این رساله تلاش شده ضمن بیان اصالت و جایگاه و ابعاد گسترده این اعتقاد، زوایای شناخت حضرت مهدی (عج) و وجوه معرفت و موالات به آن حضرت، با نگرشی تاثیرگذار بر زندگی فردی و اجتماعی شیعه ترسیم گردد. بر پایه چنین نگرشی، شیعیان وظیفه دارند با باور صحیحی از مفاهیم اساسی این اعتقاد، و وظایف خود در عصر غیبت، با انتظاری سازنده، زمینه ظهور آن حضرت را مهیا نمایند، و یا محوریت بخشیدن به این باور راستین خود، در تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، تحقق وعده بزرگ خداوند را بطور ناگهانی در اولین جمعه ای که فرا می رسد، به اراده و اذن الهی عینیت بخشند. و انسانها با همه وجود به خوبی بیابند که خلقت آسمانها و زمین و انسان بیهوده و عبث نبوده است.