جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مفهوم لغوی واژه «علم» و معادل های آن، مانند دانش، دانستن و آگاهی، در زبان فارسی و زبان های دیگر مفهومی روشن و بی نیاز از توضیح است؛ ولی این واژه دارای معانی اصطلاحی گوناگونی است که ناظر به مصادیق گوناگون مفهوم لغوی آن است؛ مانند: اعتقاد یقینی مطابق با واقع، مجموعه قضایایی که مناسبتی بین آنها در نظر گرفته شده، و مجموعه قضایای حقیقی که از راه تجربه حسی قابل اثبات باشد. تحقیق حاضر با توجه به مفهوم لغوی «علم» و چشم پوشی از معانی اصطلاحی آن، در مرحله نخست روشن می سازد که آشکارترین مصادیق علم در قرآن کریم نظر به چگونگی پیدایش آن عبارتاند از: علم حسی، علم غیب و علم فکری (علم حصولی نظری) و در مرحله بعد، چگونگی پیدایش علم فکری را که در دانش منطق «علم حصولی نظری (غیربدیهی)» خوانده می شود با تکیه بر استظهار و استنباط چیستی تفکر از قرآن کریم مورد تحلیل قرار می دهد و روشن می سازد که از دیدگاه قرآنی، پیدایش علم حصولی نظری به شی، نتیجه تبین شیء، و تبین شیء، حاصل تبیین ذهنی نشانه های شی با نشانه های آن است.

بی گمان، همزیستی مسالمت آمیز که پیام مشترک همه ادیان است، هنگامی قابل دستیابی است که صاحبان ادیان به منظور تعمیق شناخت خود از یکدیگر به گفت وگو بنشینند. گفت وگو زمانی موثراست که از چارچوب اصول و ضوابط آن خارج نشود. علم گرایی، تعارف و تعامل، وحدت گوهری ادیان، آزاد اندیشی و اصل تکریم متقابل، از جمله اصول گفت وگوی پایدار و موثر است که این نوشتار به آن می پردازد. همچنین عدالت ورزی نسبت به اهل کتاب، احترام به پیمانها و قرار دادهای بین المللی، دلجویی و تالیف قلوب، معامله به مثل و عدم تجاوز نسبت به پیروان سایر ادیان، از جمله مولفه های مسالمت آمیز است که در قرآن به آنها تصریح و در این مقاله به آن اشاره شده است.