جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

1374این پایان نامه به بحث درباره جایگاه نماز در قرآن کریم می پردازد، و این موضوعات را بررسی می کند: واژه صلوة و معنای اصطلاحی آن، اهمیت و ضرورت نماز،اقامه نماز، حقیقت نماز، ابعاد نماز در اوصاف نمازگزاران، اوقات نماز و نقش آن در عبادت، آثارفردی نماز، آثارعقیدتی وفرهنگی، و آثاراجتماعی نماز.

مباحث این پایان نامه در پنج بخش با این عنوان ها به نگارش درآمده است: بخش اول: معنای لغوی و اصطلاحی جدل و احتجاج، تعاریف برهان، شرایط و آداب بحث و مناظره، فوائد جدل؛ بخش دوم: نگاهی به تاریخ مجادلات اسلامی، کتب احتجاج شیعی، روش و اسلوب قرآن در استدلال و جدل، قیاس خلف؛ بخش سوم، احتجاجات قرآن: اولین احتجاج در عالم وجود، احتجاج قرآن درباره ی مسئله ی توحید، احتجاج قرآن در زمینه ی مسئله ی معاد، برهان حکمت، عدالت، هدف، قرآن و مسئله ی معاد، ابراهیم و داستان مرغان چهار گانه زنده ساختن عزیر؛ بخش چهارم، احتجاجات و جدال انبیا در قرآن: احتجاجات حضرت نوح، احتجاجات حضرت ابراهیم، احتجاجات حضرت موسی(ع)؛ بخش پنجم، احتجاجات حضرت رسول(ص): احتجاجات حضرت رسول اکرم(ص) با جماعت یهود، احتجاجات حضرت رسول اکرم(ص) با نصاری و بت پرستان و دهریه.

بررسی علایم محبت اهل بیت و آثار دنیوی و اخروی این محبت از منظر آیات و روایات می باشد. در این رساله نخست با توجه به آیه مودت، ضرورت محبّت اهل بیت(ع) بیان شده سپس علایم و شرایط محبت اهل بیت از جمله شناخت و لزوم الگوگیری و اطاعت از ایشان بررسی گردیده است. در ادامه آثار گرانبهای محبت اهل بیت(ع) از جمله استکمال دین، تقرب به خداوند، بهره مندی از شفاعت، بخشوده شدن گناهان، راهیابی به بهشت و محشورشدن با اولیای الهی مطرح گردیده و دیدگاه زمخشری از مفسران اهل سنت درباره محبّت اهل بیت بیان گردیده است.

مسأله حجاب به عنوان یک ارزش مورد توجه اسلام و اهل بیت بوده است و به همین دلیل آیات و روایات زیادی در این زمینه وجود دارد ولی امروزه مخالفان اسلام که در صدد ضربه زدن به اسلامند پوشش زن را به عنوان نشانه اسارت و عدم آزادی او تبلیغ می کنند که هدف از مطرح کردن موضوع حجاب در این رساله ارائه آن به عنوان یکی از اساسی ترین راه حل های بحران اخلاقی نسل حاضر است . در این تحقیق بعد از ارائه ادبیات پیشینه تحقیق در مورد ضرورت حجاب به بیان فلسفه حجاب و تفسیر آیه های سوره نور و احزاب که در مورد حجاب است پرداخته شده و همچنین به بررسی سیره و نظر اهل بیت ( ع) که در مورد حجاب و راههای ترویج حجاب و پیامدهای منفی رعایت نکردن آن اهتمام شده است که جمع آوری اطلاعات بیشتر از طریق کتابخانه ای اینترنتی بود و بعد از پایان قسمت پیشینه تحقیق فصل دوم این رساله مربوط به اجرای پژوهش که شامل نحوه انجام کار است به این صورت که ابتدا پرسشنامه 14 سئوالی تهیه و تنظیم گردید که پس از تأیید استاد راهنما و استاد مشاور تعداد 100 نسخه از آن بین جمعیت خواهران شهرستان فردوس به صورت تصادفی پخش گردید و داده های بدست آمده برای تجزیه و تحلیل به نرم افزار همبستگی ریبرسون داده شده که این داده ها به صورت جداول و نمودار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و بعد از تجزیه و تحلیل این نتیجه بدست آمده شد که بین حجاب و سلامت روح و روان افراد جامعه حجاب و بهبود روابط اجتماعی حجاب و استحکام پیوند خانوادگی ، حجاب و پاسداری از حرمت زن ، حجاب و بالا بردن سطح علمی ، حجاب و مبارزه با نفس ، حجاب و تکامل شخصیت زن ، حجاب و تکامل ایمان ، حجاب و جلب محبت وافر شوهر ، حجاب و آزادی زن ، حجاب و تربیت صحیح فرزندان ، حجاب به عنوان چادر برتر معرفی شدن و حجاب و ایجاد مصونیت اجتماعی همبستگی کاملی وجود دارد و این موارد دال بر این است که حجاب می تواند راهگشای معضلات اخلاقی ، خانوادگی ، اجتماعی ، سیاسی در جامعه باشد .

موضوع تحقیق این پایان نامه « جهنم و جهنمیان از دیدگاه قرآن و سنت» می باشد. هدف نهایی در این تحقیق آن است که خوانندگان نسبت به بسیاری از مسائل آخرتشان مطلع شوند و به راه راست هدایت شوند و بدانند که چه کسی هستند؟ و برای چه زندگی می کنند؟ و به کجا می روند؟ و بندگان شایسته ای شوند که ایمانشان نسبت به خدای رحمان و کل کائنات مستحکم گردد و به دنیایی از اعتماد به نفس وخودباوری برسند. شکی نیست که بشارت و انذار هر دو پشتوانه مهمی برای پیاده کردن برنامه های تربیتی محسوب می شوند، همان گونه که بشارت به پاداش های عظیم بهشتی تأثیر نیرومندی در دعوت به اطاعت خدا و ترک گناه دارد، تهدید به مجازات های دردناک دوزخی نیز عامل نیرومندی است، بلکه تجربه نشان داده که مجازات ها در دوری از گناه و زشتی در بسیاری از افراد تأثیر قوی تری دارند. انسان در زندگی خود هر روشی را که دنبال می کند و هر راهی را که می پیماید فقط به خاطر رسیدن به سعادت و کمال نهایی است و این تحقیق که پیرامون « جهنم و جهنمیان» نگارش یافته است به دنبال آن است که اصلا آیا جهنم آفریده شده است؟ ماهیت و فلسفه وجود جهنم چیست؟ و دارای چه مراتب و درکاتی هست؟ و چه کسانی در آنجا جاودانه اند و چه کسانی جاودانه نیستند و چه نوع عذاب هایی را می چشند؟ و ... . از مجموع آیات و روایات استفاده می شود که هم اکنون دوزخ آفریده شده و در عالم هستی موجود می باشد. ولی الآن از نظرها پوشیده است آن را روز قیامت می آوردند و در قیامت جهنم هم مانند دیگر پدیده ها حی و زنده است، هم سخن می گوید، هم شکایت می کند، و هم هیبت دارد. فسلفه تحقق دوزخ و کیفرهایش به این دلیل است که از یک سو تهدید انذار به کیفرها به عنوان ضمانت اجرایی لازم است و از سوی دیگر عمل به این وعده ها برای دفع هر گونه قبح از ذات خداوند ضروری است. قرآن کریم برای جهنم هفت دَرَک ذکر می کند که نام های آن در روایت چنین است: «جحیم، لظی، سقر، حطمه، هاویه، سعیر، جهنم». کافران و غیر شیعه دوازده امامی که حجت بر آنها تمام شده، در آتش دوزخ جاویدان و برای کسانی از آنها که حجت بر ایشان تمام نشده، امید عفو خدا هست. برای گنهکاران دوازده امامی نیز امید عفو خدا وجود دارد و اگر به جهنم داخل شوند بدون شک عذابشان موقتی است. از نظر قرآن همه مردم با گذشتن از صراط، از جهنم عبور می کنند و تنها پرهیزکاران از افتادن در آتش نجات پیدا می کنند. مأموران دوزخ افرادی را که بخواهند از آتش فرار کنند، بر می گردانند و فرمان خدا را در مورد آنان به طور کامل اجرا می کنند. جهنمیان در جهنم دچار عذاب روحی و جسمی می باشند که عذاب جسمی آنان مثل خوردن و آشامیدن غذاها و نوشیدنی های جهنم می باشد و عذاب روحی مثل نزاع و مشاجره با شیطان و سرزنش و تحقیر فراوان از سوی خدا و موکلین او خواهد بود. بنابراین در این تحقیق سعی بر این است که مسائل مربوط به قیامت، برای رسیدن به تصور روشنی از جهنم و جهنمیان در قرآن و سنت مورد بررسی قرار گیرد و بر این اساس از منابع معتبری مانند بحارالانوار، پیام قرآن، تصویری از بهشت و جهنم و کتب تفسیری استفاده گردد، تا کسی که به دنبال سعادت خویش است، راه را از بیراهه تشخیص دهد و با انجام کارهای شایسته و اجتناب از کبائر مرضی حق تعالی قرار بگیرد و بداند که وعده الهی حق است و هیچ گونه تخلف و سستی در آن راه ندارد و هرچه بیشتر به لطف و کرم خداوند امیدوار باشد، و در سختی ها و دشواری هایی که در زندگی با آن روبرو است، هر چقدر هم بزرگ و غیر قابل تحمل باشد هیچگاه دچار یأس و ناامیدی نشود زیرا زمام هر علتی و سببی هر چند نیرومند باشد بدست خدای بزرگ و توانا است و همه چیز زیر فرمان اوست.

موضوع این پایان نامه عبارت است از: مباحث نوع شصت و هشتم کتاب الاتقان فی علوم القرآن و آیاتی که در آنها کلمه «جدل» به کار رفته و تفاسیر آنها و نیزروایات مربوطه؛ همچنین بررسی مباحثی که در منطق درباره جدل مطرح می شود.

این تحقیق با این پیش فرض به انجام رسیده است که زبان قرآن خطابه ای و گفتاری است؛ از این رو محقق در این تحقیق درصدد برآمده است، جلوه های خطابه ای بودن زبان قرآن را در آیات قرآن جستجو کند. مباحث اصلی آن به این قرار است: بهره گیری قرآن کریم از الفاظ و مفاهیم آشنا برای مخاطبان (الفاظ و مفاهیم آشنا و رایج، حیوانات و میوه های پیرامون، ضرب المثل های رایج)، بهره گیری از لوازم و فنون مختلف اقناع (نقل قصص، تأکید، تکرار، سوگند)، شورانگیزی (ترغیب و ترهیب)، بهره گیری از عناصر جالب و جاذب برای جلوگیری از خستگی مخاطبین (گزینش واژه های واضح، صریح و فصیح، گزینش واژه های عفیف و دلپسند، تنوع تعابیر در بیان موضوع واحد)، تنوّع طلبی برای القاء هر چه بیشتر و بهتر مطالب (بیان آهنگین و سجع گونه برخی سور و آیات، تشبیه ها و تمثیل هایی متنوع برای القاء هرچه بهتر معانی)

این تحقیق به دنبال آن است که با توجه به آیات قرآن کریم به بررسی و مطالعه حسنات و سیئات بپردازد . و برای رسیدن به هدف اصلی تحقیق اهداف ویژه ای شامل معنا و مفهوم « حسنه » ، « سیئه » مصادیق حسنات و سیئات ویژگی ها و راه های کسب و ترویج آنها مطرح شده است . برای رسیدن به اهداف جزئی پژوهش سؤالاتی به شرح ذیل طرح گردیده است : 1- معنا و مفهوم حسنه و سیئه چیست ؟ 2- مصادیق حسنات کدامند ؟ 3- مصادیق سیئات کدامند ؟ 4- آثار حسنات و سیئات چیست ؟ 5- راه های کسب حسنات و حذف سیئات چیست ؟ با توجه به ماهیت ، اهداف و امکانات موجود از روش توصیفی تحلیلی برای انجام این پژوهش استفاده گردیده ، فن کتابخانه ای و فیش برداری به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات به کار گرفته شده است . پس از گردآوری و تجزیه و تحلیل موارد ، نتایج زیر به دست می آید : 1- حسنه از مادة حُسْن به معنی هر گونه نیکی و زیبایی و خوبی است . و نیز کلمة حُسْن عبارت از هر چیزی که بهجت آورد و انسان به سوی آن رغبت کند . وسیئه از مادة سُوء به معنی هر چیزی که انسان را از امور دنیوی و حالات نفسانی و بدنی و همچنین به خاطر از دست رفتن مال و جاه و از دست رفتن دوست اندوهگین و پنج غمگین سازد . مفاهیم سوء بسیار است از جمله : 1- مطلق بدی و زشتی 2- شدت و سختی 3- گناه ، خطا و منکر 4- زشت و قبیح و ناپسند 5- قتل ، اتفاق بد 6- ضرر ، بدی ، ناگوار ، غم و اندوه 7- خیانت ، عمل زشت (زنا) 8- هلاکت ، بلا 9- عذاب ، عقوبت 10- آفت ، پیسی و برص که در بخش مفهوم شناسی به طور مفصل به این سؤال پاسخ داده خواهد شد . 2- آشنایی با مصادیق حسنات از جمله : اخلاص ، شکرگزاری ، احسان و ... حاصل می شود . 3- آشنایی با مصادیق سیئات از قبیل پیروی از هوای نفس ، کبر و خودپسندی ، حسد ، شراب ، یأس و ... بدست می آید . 4- آشنایی با آثار حسنات و سیئات به دست می آید . 5- آشنایی با راه های کسب حسنات و حذف سیئات حاصل می شود . مهمترین مشکلی که تحقیق در فرآیند انجام خود با آن روبرو بود عدم دسترسی به مراکز پژوهشی و کتابخانه ای معتبر و مجهز در محل سکونت و تکراری بودن مطالب منابع در زمینه موضوع بود . پیشنهاد می شود که محققین در انجام پژوهشهای آتی ، به بررسی تحلیلی ، مصادیق حسنات و سیئات بپردازند . کلید واژه ها : حسنات ، سیئات ، حسنات و سیئات ، حسنات در قرآن ، سیئات در قرآن .

موضوع این تحقیق پایانی « حب دنیا از دیدگاه قرآن و سنت» است. از آن جا که این دنیا با زیورهایش خود را برای انسان ها می آراید و انسان را شیفته و اسیر خود می کند و در نتیجه، این علاقه افراطی به دنیا باب ارتکاب گناه را به روی انسان گشوده، وی را به انواع رذایل اخلاقی مبتلا می سازد و از سعادت جاوید محروم می کند، بنابراین باید علم خود را نسبت به دنیا افزایش داده تا در دام های آن گرفتار نشویم. در این تحقیق از متون دینی شامل تفاسیر قرآن؛ از جمله تفسیر نمونه « ناصر مکارم شیرازی» و منابع روایی از جمله وسائل الشیعه «محمدحسن حر عاملی»؛ بحارالانوار « محمدباقر مجلسی» و بسیاری از کتاب های اخلاقی و ... بهره مند گشته ایم. روش پژوهش؛ کتابخانه ای، توصیفی و دینی می باشد. نظر به این که بحث از دنیا، بحث گسترده و دامنه داری است، سعی شده در این تحقیق به طور خلاصه به مسائلی اشاره شود که ارتباط مستقیم با موضوع بحث داشته از جمله تعاریف: 1 حبّ دنیا 2 دنیای ممدوح 3 دنیای مذموم سپس آثار و پیامدهای حبّ دنیا را بررسی کردیم که آثار زیانباری همچون اشتغال فکری همیشگی، فقردایمی،آرزوهای طولانی، دوری از خدا، خشم و عذاب الهی، از بین رفتن نیروی اندیشه، حسرت در دنیا، مبتلا شدن به رذایل اخلاقی، بغض از خداوند، ترس از مرگ، باز داشتن از عبادت، عدم ترس از آخرت را داراست. و در نهایت به روش های درمان حبّ دنیا پرداختیم و دو راهکار ارائه دادیم که یکی توصیه های قرآن و سیره ی معصومین بود از جمله: دل نبستن به دنیا وبی اعتنایی و کوچک شمردن آن و دیگری بیان فرجام دنیا دوستان است که باید از زندگی آن ها عبرت گرفت. نتیجه حاصل از این تحقیق: دنیا با وجود این که مزرعه ی آخرت است و تجارت خانه ی اولیاء خداست و می تواند مایه ی سعادت باشد اما از طرفی « رأس کل خطیئه» نیز هست و هرگناه ریز و درشتی از حبّ دنیا و علاقه ی افراطی به آن نشأت می گیرد. بنابراین باید تا می توانیم دل خود را از علاقه محبّت به دنیا خالی کنیم. همان گونه که پیشوایان ما این کار را می کردند. کلید واژگان: حبّ، دنیا، مدح، ذمّ، قرآن و سنت.

موضوعات مورد بحث در این پایان نامه به این شرح است: معنای حسد، فرق آن با غیرت و نصیحت، فرق حسد با غبطه، رقابت واجب، حسد مستجب و مباح، غبطه مباح یا مستحب، اسباب غبطه، مراتب غبطه، مراتب حسد، حدیثی از امام جعفر صادق(ع) در مورد ریشه ی حسد، مفاسد و آثار سوء حسد (زوال ایمان، زوال حسنات قلبی و بدنی، عمل نیک شخص حسود به صورتش می خورد، عبادت بی روح)، حسادت ابلیس و بنی امیه، حسود مورد خشم خداست، حسد آفت دین است، حسود فشار قبر دارد، حسد انسان را از راه راست منحرف می کند و به انجام کارهای بد و گناه می کشاند، حسود می خواهد بر قدر غلبه کند، حسود با خودش دشمن است، حسادت در چند مورد جایز است، حسد با عصمت پیغمبران نمی سازد، درمان عمومی حسادت، درمان علمی حسادت، خداوند از آدم حسود انتقام می گیرد، حسود همیشه تنهاست، حسود پیشرفت نمی کند، اظهار حسد حرام است، دلیل بر حرمت حسد، رقابت غیر از حسادت است.