جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1279
خداشناسی از راه فطرت
نویسنده:
سید احمد میرحسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در بحث معرفت دینی و خداشناسی یکی از بحث‏های قابل توجه، شناخت فطری و راه یابی از طریق درون می‏باشد. در این‏که شناخت خداوند از طریق براهین قطعی عقلی و همچنین بیانات شرایع قابل اثبات می‏باشد جای شبهه نیست؛ در عین حال برای کسانی هم که به مبانی استدلال عقلی و اسباب درک مفاهیم مجهز نباشند، راهی روشن برای معرفت و ارتباط با ذات مقدس الهی وجود دارد که همان راه فطرت است. در مقاله حاضر برای نشان دادن معرفت فطری تنها به دو آیه از قرآن کریم استناد شده و در ذیل آیه اوّل به نکاتی اشاره شده که عمدتاً واقعگرایی انسان را در توجه به خداوند می‏داند که این مهم مقتضای فطرت انسان است واصل وجود این فطرت مرتبط با خداوند است. لذا اگر در مقام معرفت و ادراک و التفات به این حقیقت نرسد خطا کرده و هستی خود را نشاخته است. در بحث مربوط به آیه دوم چون بروز و فعلیّت فطرت خداشناسی در بعضی بحران‏ها مورد توجه قرار گرفته، این پرسش مطرح است که علت توجه خالصانه به خداوند در چنین مواردی چیست و آیا ترس و اضطراب بشر در خداشناسی نقشی دارد که انسان در مواقع ضروری به این راهکار دست می‏زند؟
تجرید العقائد(تجرید الاعتقاد)
نویسنده:
نصیرالدین طوسی محمد ابن محمد ؛ به تحقیق عباس محمد حسن سلیمان
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
 تجرید الاعتقاد
نویسنده:
محمد بن محمد نصیرالدین طوسی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
تهران: مکتب الإعلام الإسلامی، مرکز النشر,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب تجريد الاعتقاد، كتاب مشهور و در فن خويش بى‌نظير است كه خواجه نصیر الدین طوسى آراى كلامى خود را با بهترين نظام و قوى‌ترين براهين، در آن گرد آورده است. كتاب مذکور، از كتاب‌هاى مهمى است كه در تبيين عقايد اماميه، نگاشته شده و به گفته برخى،اولين آنها به حساب مى‌آيد. خواجه نصيرالدین، در ابتداى اين اثر، آن را تحرير العقائد ناميده است، اما بعدها، اين كتاب، به اسامى ديگرى همچون تجريد الاعتقاد، تجريد العقائد و تجريد الكلام، مشهور شده است.
بداء فی الکتاب و السنة
نویسنده:
جعفر سبحانی تبریزی
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مباحث اين كتاب رویكردی است روایی و قرآنی درباره مسأله «بداء» و پاسخ شبهات مربوط به آن. در این نوشتار ضمن بررسی معنای لغوی و اصطلاحی بداء به اثبات آن از منظر آیات و روایات پرداخته شده و به تبیین تغییر مسیر اعمال صالحه و غیر صالحه و سرنوشت انسان ‎ها با توجه به علم و حكمت الهی پرداخته شده است. نگارنده میزان تأثیر دعا، سنن الهی، صدقه و برخی دیگر از اعمال انسان ‎ها در تغییر سرنوشت آنها را بیان می‏ كند و سپس دیدگاه علمای امامیه مانند عبدالحسین شرف ‏الدین و محمدحسین كاشف الغطاء را در مورد بداء و معنای لفظی آن منعكس می‏ كند. آنگاه به آثار تربیتی ایمان به مسأله بداء اشاره نموده و برخی از حوادث مهم تاریخ بشر را كه در آنها بداء صورت گرفته است را گزارش می ‏نماید. در پایان نگارنده برخی از شبهات مربوط به بداء مانند شبهه حلول و تشكیك در علم و قدرت خداوند را مطرح و پاسخ می‏ دهد.
بررسی اندیشه‌های کلامی فیاض لاهیجی
نویسنده:
حمید عطایی نظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ملاّعبدالرزّاق لاهیجی (م 1072 ق) متخلّص به فیّاض، یکی از بزرگترین متکلّمان در طول تاریخ کلام اسلامی و برجسته ترین متکلّم شیعی در دوران متأخّر بوده است. او با نگارش آثار ارزشمند کلامی، نقش بسیار مهمّی در دفاع از عقاید تشیّع و تقویت ایمان دینی مردم ایفا نمود.بررسی های انجام شده در آثار کلامی وی نشان می دهد که اگر چه نظرها و دیدگاه های لاهیجی در بسیاری از موضوعات کلامی مطابق و موافق دیدگاه های عرف متکلّمان شیعه است؛ لکن با وجود این او در برخی از مسائل مانند: فاعلیّت الهی، حسن و قبح عقلی و معجزات پیامبر(ص) دارای آراء و اندیشه هایی خاصّ و متفاوت با دیگر متکلّمان بوده است. فیّاض از جمله متکلّمانی بود که پس از تأسیس مکتب کلام فلسفی به دست خواجه نصیر الدین طوسی(م 672 ق) از وی پیروی نمود و آثار خود را به شیوه مرسوم در سنّت کلام فلسفی به نگارش درآورد. لاهیجی در نگاشته های خودش در صدد بر آمد که همانند خواجه و حتّی بیش از او، با استفاده از اصول، قواعد و اصطلاحات فلسفه مشّاء، به تقریر و تبیین مباحث کلامی بپردازد و از این حیث تأثیر فراوانی بر فرایند فلسفی شدن علم کلام در تشیّع داشت. در واقع جریان فلسفی شدن کلام شیعه که از زمان خواجه نصیر آغاز شده بود، بار دیگر توسّط فیّاض و با نگارش آثار کلامی متعدّد با رویکرد و صبغه فلسفی نه تنها احیا شد، بلکه به اوج شکوفایی و اعتلای خود دست یافت.پایبندی و تقیّد شدید نسبت به حکمت مشّاء و به ویژه آراء و اندیشه های ابن سینا، استقلال فکری، آگاهى عمیق به افکار و عقاید فِرَق و مذاهب کلامی، ‏آشنایی کامل با عرفان و تصوّف و برخورداری از گرایش ها و تفکّرات عرفانی را می توان از ویژگی ها و مشخّصات فکری لاهیجی بر شمرد که به طور مشخّص بر نحوه تقریر و نگارش وی از مباحث کلامی تأثیر گذار بوده است.
مقایسه ی برهان تجردنفس ابن سینا و غزالی
نویسنده:
نسرین سراجی پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن‏سینا بر مبنای مفاهیم معقول و تقسیم­ناپذیری آن، برهانی براثبات تجرد نفس ارائه داده و این برهان مورد نقد و بررسی غزالی قرار گرفته است. غزالی در کتاب کیمیای سعادت برهانی را برای اثبات تجرد نفس عرضه می‏کند که با برهان ابن‏سینا متفاوت و بر مفهوم خدا و معرفت الهی مبتنی است. مفاهیم معقول که ابن‏سینا به انواع آن اشاره می‏کند، به نحو مطلق شامل هر نوع مفهوم معقولی می‏شود که قابلیت تقسیم عقلی و معنایی دارد؛ ولی قابلیت تقسیم کمی ندارد. غزالی معرفت الهی را که به دلیل بساطت و وحدت ذاتی نه قابل تقسیم عقلی و نه قابل تقسیم کمی است، جایگزین مفهوم معقول می‏کند. مقدمه دوم تقریر غزالی، یعنی محل صور معقول انقسام­ناپدیر است، با مقدمه دوم برهان ابن‏سینا یکی است. به همین دلیل اشکالاتی که غزالی بر این مقدمه وارد کرده است، بر تقریر او نیز وارد است. منحصر کردن صور معقول به معرفت الهی هرچند مسیر عقل و کشف را به هم نزدیک می‏کند؛ ولی مخاطبان خود را منحصر به گروه خاصی می‏کند، در حالی­که مخاطب ابن‏سینا عقل مشترک انسانی است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 137
تبیین و اثبات امکان فقری در حکمت متعالیه و آثار اعتقادی آن
نویسنده:
محمدجواد فرج نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
«امکان فقری» یکی از دستاوردهای مهم حکمت متعالیه محسوب می‌گردد و از جمله مباحثی می-باشد که در خدمت بحث‌های خداشناسی فلسفی درآمده است. ملاصدرا در حکمت متعالیه با استفاده از اصالت وجود و تشکیک آن و تحلیل دقیق و موشکافانه رابطه علت و معلول(اصل علیت) به فقر و نیاز درونی و ذاتی معلول و به عبارتی دیگر «امکان فقریِ» معلول رسیده است. البته در این راه از تحقیقات و ژرف‌‌اندیشی‌های فیلسوفان گذشته بخصوص از دقت نظر‌های شیخ الرئیس ابن سینا استفاده نموده است .امکان فقری همان نیاز و حاجتمندی ذاتی ممکنات می‌باشد و به معنای نقصان و فقر و تعلقی بودن ذات آنها است. وجود رابط معلول در حکمت متعالیه ذات دارای ربط نمی‌باشد بلکه خود عین ربط و عین نیازمندی به وجود مستقل می‌باشد. در حکمت متعالیه مناط نیاز معلول به علت، امکان وجودی آن است و با دقت در آن تبیین جدیدی از مواد ثلاث و تقسیم‌بندی وجود حاصل می‌آید. در پرتو امکان فقری براهین اثباتوجود حق تعالی و توحید آن به خوبی استحکام و تبین مقبول‌تری می‌یابند. وحدت شخصی وجود نیز در سایه امکان فقری خود را به خوبی نشان می‌دهد. همچنین علم واجب تعالی به امور مادی و جزئیات متغیر به خوبی تبیین می‌گردد. رابطه خداوند با جهان مخلوق خود، بحث اراده فراگیر الهی و رابطه آن با اراده انسان و بحث قدرت مطلق الهی نیز با توجه به امکان فقری به روشنی مشخص می‌شود.
بررسی آراء و اندیشه های خداشناسی علامه مصباح یزدی
نویسنده:
محبوبه کریمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهآراء و اندیشه های کلامی علامه مصباح یزدی در زمینه خداشناسی، در برخی موارد متفاوت از دیگر اندیشمندان کلامی بوده حاوی نوآوری هایی می باشد.جمع آوری نظرات ایشان در این عرصه با نظم مشخص و بیان و در بعضی موارد تحلیل آنها از آثار استاد و دیگر منابع مرتبط با این بحث، با هدف دست یابی به مجموعه منسجم این آراء، کمک کرده تا مقصود از نوشتار حاصل گردد. از حیث روشی سیر علامه مصباح در بررسی مسائل خداشناسی از تحلیل معنایی مفردات و داده های بحث آغاز شده و در ادامه با توضیح و تحلیل محتوا و ذکر استدلالهای عقلی و در نهایت تطبیق نقلی و بیان نظر مختار و دلایل ارجحیّت آن پایان می پذیرد.همچنین سیر زندگی ایشان از ابتدا تا کنون و تطوّرات آن از حیث بهره گیری از اساتید مبرزی همچون حضرت امام خمینی ره و علامه طباطبایی ره و آشنایی با علوم جدید از استاد یک اندیشمند ممتاز در عرصه های مختلف علوم دینی خصوصا کلام ساخته است که بررسی افکار و آرائش ضروری می نماید.شناخت خدا از دیدگاه علامه مصباح هم حضوری است که بر اساس مراتب انسانها دارای درجات ومنازلی می باشد و هم حصولی است که از راه مفاهیم کلی بدست می آید. از نظر استاد شناخت فطری نیز گاهی حضوری و گاهی حصولی است.راههای شناخت خدا متناسب با قدرت فهم و درک و نیاز انسانها به سطوح ساده، متوسط و استدلالی تقسیم می- پذیرد. ایشان مستفاد از آیه 22 سوره انبیاء را که مشهور از آن برهان تمانع استفاده کرده اند ناظر به وحدت نظام عالم دانسته و این تقریر را دارای مزایایی نسبت به تقریر مشهور می داند.نظام انتساب صفات به خداوند متعال در نگاه علامه مصباح مانند نظام وجود در حکمت صدرایی، تشکیکی است، و اگر صفتی دارای معنای کمالی بود، در أعلی در جه خود و خالی از هر گونه نقصی به خداوند متعال نسبت داده می شود. کلید واژه ها :کلام، خداشناسی، شناخت، توحید، صفات خدا .
آیا می توان خدا را شناخت؟
نویسنده:
حسن میلانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
اشاره: گرچه شناخت خداوند متعال آنچنانکه باید، مطلوب فطرى هر ذى شعور، و فراترین درجه کمال هر موجود متکامل است، اما جاى تأسف بسیار است که ذهن جستجوگر انسان و تعمق بى‏پروا و نا به جاى او، بسیارى از اوهام و خیالات را، جایگزین حقایق توحیدى نموده است.در این باب، بین احکام عقل و وهم خلط هاى فراوان بوده است؛تا آنجا که نگرش بسیارى از اندیشمندان بزرگ بشر به متن قرآن و حدیث نیز-که حقیقت توحید جز در آن یافت نمى‏شود-واقعیت آن را دگرگون ساخته، و آن را به اوهامى نادرست و دور از حقیقت آلوده است.بسیار به جا و زیبنده است که از دیدگاهى براساس برهان و عقل-که پایه استوار شرایع و علوم الهى است-در مسائل توحیدى تأمل کرده و دریابیم که آیا برهان و عقل و کتاب و سنت نیز همان را مى‏گویند که اندیشمندان مزبور، یا اینکه بین این دو راه فاصله است و جدایى و تباین؟!! اینک، با جستجوى اندکى که در متن قرآن و حدیث، و تأمّل مختصرى که در براهین مسلم و آشکار عقلى آنها نموده‏ایم، به خواست خداوند متعال و ولیش(عجل اللّه تعالى فرجه)در این بخش از سخن، به بیان شناخت خداوند متعال بر این اساس مى‏پردازیم، و در آینده، ضمن بیان چگونگى نسبت خالق متعال با زمان و مکان و سایر پدیده‏ها، و معناى صحیح وحدت و یگانگى او، به نقد مبانى وحدت وجود و یا علیت ذات خالق نسبت به خلق به نحو صدور و تولد و عدم تناهى و شمول او نسبت به زمان و مکان و ازلیت خلق و حرکت جوهرى و...اشاره‏اى خواهیم داشت. آیا تا به حال درباره حقیقت ذات خداوند اندیشیده‏اید؟!بلکه آیا کسى هست که تا کنون در این باره فکر نکرده باشد، و نخواهد معبود خود را بشناسد؟و پى به حقیقت هستى او ببرد؟!کدامین مکتب یا فلسفه است که تا کنون پاى در این وادى ننهاده باشد؟!آیا براستى خدا چیست؟!او او را به چه عنوانى باید شناخت و پرستید؟!
آیا خداوند جسم دارد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
خداوند جسم ندارد. جسم يک چيزي است که محدوديت دارد يعني داراي اندازه وطول وعرض وعمق است .اگر خدا بخواهد جسم داشته باشد يعني بايد طول و عرض وعمق داشته باشد يعني خدا محدود وخلق شده است . درحالي که خداوند خالق است و خالق ، آفريدگار جسم است اگر خدا جسم و بیشتر ...
  • تعداد رکورد ها : 1279