آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 200
آیا تمام کلمات و سخنان پیامبر اکرم(ص) وحى بوده است یا نه؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
بدون تردید پیامبران الهی رابطه ای خاص با خداوند متعال داشته اند و از طریق این ارتباط، احکام، قوانین و تعلیمات الاهی را دریافت کرده و به مردم ابلاغ می کردند. حقیقت و ماهیت این رابطه، بسیار پیچیده است و بشر از درک آن عاجز است، البته این به معنای ج بیشتر ...
جایگاه و نسبت میان تصوف و شریعت در اندیشه ی شیخ احمد سرهندی
نویسنده:
ناصر گذشته, محسن جنگجو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از پرسش‌های عارفان مسلمان جایگاه تصوف در شریعت اسلام است. ایشان از آغاز شکل‌گیری تصوف بخش‌هایی از کتاب‌های خود را به بازشناسی پیوند میان شریعت و طریقت و اثبات اینکه خاستگاه طریقت و آموزه‌های صوفیانه، قرآن و روایات است اختصاص دادند. نقطه اشتراک بسیاری از این صوفیان این باور بود که شریعت پوسته و ظاهر دین است، درحالی‌که طریقت مغز و باطن آن است. احمد سرهندی، نیز به این مسئله پرداخته است. او بر ضرورت پیروی از دین و پرهیز از هرگونه بدعت در دین تأکید دارد. درعین‌حال، به باور وی، سیر و سلوک عارفانه بخشی از دین‌داری است که می‌توان به‌واسطه ی آن به ناتوان ساختن و واسازی نفس پرداخت. پس از « مقام ولایت» که واپسین گذار سلوک صوفیانه است، مقام دیگری وجود دارد که وی آن را «مقام نبوت» می‌نامد. این مقام پس از سیر نزولی سالک به‌دست می‌آید و در آن عارف به انجام احکام شرعی و عبادت‌ها نیازمند می‌گردد. به باور سرهندی، اگر مشایخ صوفیه می‌توانستند خود را از چنبر مقام ولایت که ویژگی‌هایش سکر و شطح و باور به اتحاد و حلول و وحدت وجود است برهانند، درمی‌یافتند که فرجام سلوک، بازگشت به مقام نبوت است که مبرا از هرگونه باور به توحید وجودی، سخنان شطح‌آمیز و بی‌توجهی به ارکان شریعت است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 102
آخرت به مثابه جهان اخلاق
نویسنده:
امیر دیوانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دنیا و آخرت به مثابه دو نظام احسن با قوانینی متفاوت هستند که انسان به عنوان یک موجود عاقل، صاحب اراده و مسئول در آنها حاضر می‌شود. او باید در این جهان میان دو نوع زندگی دست به انتخاب بزند؛ انتخابی که موقعیت وجودی او را رقم می‌زند: یا این زندگی را آن‌طور که در واقع هست، به زندگی جهان دیگر متصل بداند یا آنها را بریدهٔ از هم دانسته، تنها به این سرا معتقد شود. او در مقام عمل باید یا این زندگی را با قوانین جهان آخرت به مثابه جهان اخلاق اداره کند یا تنها با قوانین این جهان که قوانین طبیعت است، حیات خود را سامان بخشد. این انتخاب و تصمیم‌گیری، پایه در جدالی در وجود انسان دارد که «ستیز عقل و نفس» نام گرفته است. نفس از این جهان است و عقل از آن جهان و هر کدام انسان را با اعمال قوانین خود به جهان مناسب آن می‌کشانند.
صفحات :
از صفحه 53 تا 72
فیاض لاهیجی و قرائتی متفاوت از نظریه صور مرتسمه ابن سینا
نویسنده:
محمود رضا مهاجری ، عزیزالله افشار کرمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم الهی به مخلوقات پیش‏از خلقت آن‏ها، یکی از پیچیده ‏ترین مباحث الهیات درباب صفات خداوند متعال محسوب می­ شود که دربارۀ آن، نظرات گوناگونی مطرح شده است. یکی از معروف‏ترین این نظریات، نظریۀ صور مرتسمۀ ابن‏ سیناست که در این مقاله، قرائت محقق لاهیجی از آن را بررسی و تحلیل می ­کنیم. محقق لاهیجی، ابتدا قرائت مشهور ابن ‏سینا دربارۀ صور مرتسمه را پذیرفته است که بنابر این قول، خداوند متعال قبل ‏از آفرینش اشیا، به آن‏ها به‏ واسطۀ صور مرتسمه ­ای علم دارد که قائم به ذات الهی هستند و این علم، فعلی و از لوازم ذات است. فلاسفه و متکلمین اسلامی پس‏از بوعلی ­سینا بر این نظر، انتقادات مختلفی وارد کرده ­اند؛ لذا محقق لاهیجی قرائتی متفاوت را دربارۀ نظریۀ صور مرتسمه به ­دست داده است تا از اشکالات این نظریه رهایی یابد. به ­عقیدۀ وی علم اجمالی، عین علم تفصیلی است و این تفصیل در تحلیل ذهن آدمی ریشه دارد؛ وگرنه علم خداوند متعال، عین ذات وی و ازنوع واحد و بسیط است و به همین جهت، قرائت متفاوت محقق لاهیجی به نظریۀ علم اجمالی درعین علم تفصیلی ملاصدرا نزدیک می ­شود.
صفحات :
از صفحه 5 تا 35
بررسی قاعده لطف از منظر محقّق لاهیجی و توماس آکویناس
نویسنده:
نویسنده:جعفر فاضل؛ استاد راهنما:هبت الله صدرالسادات
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
قاعده لطف یکی از قواعد مهم کلامی است، چرا که مبنای پذیرش برخی عقاید دیگر کلامی است.از سویی دیگر محقق لاهیجی و توماس آکویناس، از متکلمینی هستند که نظریات کلامی آنها تاثیر گذار بوده است. بر این اساس در این نوشتار با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ی به تبیین قاعده لطف از دیدگاه این دو اندیشمند تاثیر گذار پرداخته است که به نتایج ذیل دست یافته است. محقق لاهیجی و آکویناس هر دو به حسن و قبح عقلی، عدالت و حکمت خدا که مبانی اثبات قاعده لطف هستند، اذغان دارند، اگر چه مراد هر کدام از صفت عدالت و حکمت خداوند متفات است. محقق لاهیجی برای اثبات وجوب لطف از سوی خدای متعال بر برهان حکمت و قاعده وجوب اصلح تاکید کرده است، امّا توماس آکویناس معتقد است که برای شناخت حقیقت، عمل به احکام شریعت و استطاعت بر اراده عمل خیر وجود فیض ضروری است. فیاض لاهیجی بعثت پیامبران، عصمت پیامبران، نصب امام و تکلیف را مصداق بارز لطف می‌داند که برای هدایت بشر وجود این لطف‌ها ضروری است، در حالی که اکونیاس شریعت جدید را فیض الهی برای رسیدن به هدف فراطبیعی بشر می‌داند. در منظر محقق لاهیحی تنبّه عقل انسان جهت تحصیل معرفت الهی، راهنمایی شدن مردم به مضرّات و منافع پدیده‌ها، حفظ نوع انسانی و بقا شریعت را آثار لطف می‌داند، اما در اندبشه آکویناس دوستی با خدا و عادل شمردگی گناهکاران از برکات فیض است.
ماهیت ایمان از دیدگاه توماس آکوئیناس و فیاض لاهیجی
نویسنده:
نویسنده:مریم‌سادات نورانی لاکدشتی؛ استاد راهنما:عظیم حمزئیان؛ استاد مشاور :علی سنایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
مفهوم ایمان از مسائل اساسی و کلیدی در الهیات مسیحی و کلام اسلامی و همچنین از موضوعات مطرح در حوزه فلسفه دین است. رویکردهای متفاوتی در مورد ایمان در سنت مسیحی و سنت اسلامی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه‌ای ماهیت ایمان در اندیشه آکوئیناس و لاهیجی صورت گرفته است. این پژوهش از نوع کتابخانه‌ای و به صورت توصیفی- تحلیلی از نوع مقایسه‌ای است. نتایج به دست آمده در این پژوهش مؤید آن است که، هر چند آکوئیناس به نقش انسان در ایمان آوردن تأکید می‌کند و ایمان را پذیرش توأم با اندیشه و تفکّر می‌داند، اما از سوی دیگر ارزش و فضیلت ایمان را لطف و موهبت الهی دانسته که اراده بشری نیز در آن سهیم است. در اندیشه آکوئیناس از طریق براهین عقلی می‌توان وجود خدا را اثبات کرد. لکن نمی‌توان، برخی از گزاره‌های ایمانی را اثبات عقلانی کرد و قائل است که عقل بشر بدون کمک وحی نمی‌تواند به صدق حقایق امور ایمانی دست یابد. اما لاهیجی ایمان را نوعی معرفت و تصدیق قلبی معرفی کرده است و معتقد است، برای حصول آن، معرفت عقلانی لازم است. لاهیجی هر چند برای عقل و استدلال اهمیت قائل است اما به محدودیت‌های آن نیز اشاره میکند. و معتقد است عقل با مساعدت شرع می‌تواند به صدق حقیقت دست یابد. آکوئیناس ایمان را بین معرفت و عقیده می‌داند، و معتقد است که معرفت، شناختی است که برای آن دلیل و شواهد کافی وجود دارد که از طریق استدلال عقلی ایجاد می‌شود. اما در مورد ایمان و عقیده شواهد کافی وجود ندارد، با این تفاوت که در عقیده احتمال خلاف وجود دارد، اما در مورد ایمان احتمال خلاف وجود ندارد. از این رو وی ایمان را فوق عقیده و دون معرفت می‌داند و بین ایمان و معرفت تمایز قائل است. اما لاهیجی ایمان را امری اکتسابی میداند که با اندیشه و معرفت به دست میآید و در اثر رشد معرفت هم رشد پیدا می‌کند. لاهیجی بین ایمان و معرفت تطابق و سازگاری قائل است.
بررسی و تحلیل مولفه های عرفانی در دیوان فیض کاشانی و‌ تطبیق آن با فیاض لاهیجی
نویسنده:
پدیدآور: محمدرضا الهی‌نژاد ؛ استاد راهنما: امین رحیمی ؛ استاد مشاور: محسن ذوالفقاری ؛ استاد مشاور: سیده زهرا موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هرچند فیض کاشانی از لحاظ قدرت شعری و مفاهیم بلند در اشعار، در رده شاعران بزرگ قرار می گیرد اما در کتابها و تحقیقات مختلف تنها به تحلیل کتابها و آثار دیگر فیض و عقاید او در این کتابها پرداخته شده و به ندرت به بررسی دیوان او پراخته شده و کمتر از عرفان و آرای عرفانی او سخن به میان آمده است. در این رساله سعی شده آرا و آموزه‌های عرفانی او در اشعارش در حد بضاعت نگارنده مورد بررسی قرار گیرد و با دیوان فیاض لاهیجی اندک تطبیقی داده شود. فیض کاشانی و فیاض لاهیجی، این دو داماد ملاصدرا، در اشعار خود با گرایش عمیق به مبانی اعتقادی مذهب تشیع به صورت آگاهانه یا گاهی ناخودآگاه بسیاری از مسائل عرفانی را مطرح کرده اند. در این پژوهش که به شیوه‌ی قیاسی-استقرایی است نگارنده، اطلاعات خود را جمع آوری کرده و با بهره گیری از فنون تحلیل محتوا از نوع کیفی نتایج خود را ارائه داده است، پس از استخراج مولفه‌های عرفانی چون وحدت وجود، عشق و تقابل آن با عقل، فنا و بقا، ولایت، اخلاص و بررسی مقامات و احوال در دیوان ایشان و همچنین طبقه بندی آنها در دسته‌های مشخص نوع و شکل عرفان فیض و فیاض تبیین شده است. اهمیت موضوع این رساله در آن است که نشان می‌دهد فقیه و مفسری بزرگ همچون فیض کاشانی و همچنین دانشمندی چون فیاض لاهیجی به اندیشه‌های عرفانی اهتمام داشته اند و با ظرافت خاص مهم‌ترین مسائل عارفانه را با ریز بینی و احاطه بر جنبه‌های معنایی گوناگون آن مطرح کرده‌اند. البته این موضوع در اشعار فیاض نمود کمرنگ تری دارد. در این بررسی، فیاض را بیشتر شاعری تغزلی و عشق محور یافتیم که مفاهیم عمیق عرفانی در اشعار او به مراتب از اشعار فیض، ظهور و ژرفای بیان کمتری دارد. نخستین بابی که برای رسیدن به موضوع اصلی رساله گشوده شده، آشنایی مختصری است با نام و نسب و زندگی و آثار ایشان. فصل‌های بعد به بررسی مولفه‌های عرفانی پر کاربردی چون فنا و بقا، تقابل عقل و عشق، اخلاص، ولایت، و مقامات و احوال در دیوان این دو شاعر بزرگ پرداخته شده و از این مسیر افکار و شخصیت عرفانی ایشان تا حدی شناسانده شده است.
تحلیل مفهومی، گزاره ای و سیستمی دیدگاه صریح فارابی در مسئلۀ تشخص
نویسنده:
سید رضا مؤذن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
دیدگاه فارابی در مسئلۀ تشخص دو گونه است: اول، دیدگاه انتسابی است. از دید ملاصدرا، فارابی معتقد است تشخص به نحوه وجود شیء می‌باشد. دوم، دیدگاه صریح فارابی در کتاب تعلیقات است. وی در این کتاب معتقد است عامل تشخص، زمان و وضع می‌باشند. ابهام در این دیدگاه در مفهوم واژه‌ها، گزاره و چگونگی ارجاع دیدگاه وی به دالّ مرکزی اندیشه وی نمود یافته است. این مقاله رصد می‌کند که مفهوم تشخص به صورت واضح و متمایز از دید فارابی چیست؟ ساختار منطقی و زبانی گزارۀ منعکس‌کنندۀ دیدگاه فارابی چگونه است؟ و گزارۀ منعکس‌کنندۀ دیدگاه فارابی در تشخص چه رابطه‌ای با دال مرکزی اندیشه فارابی، در شبکه معنایی­اش دارد. تحلیل مفهومی از تشخص نشان داده است که تشخص نزد فارابی مفهومی نسبی است، تحلیل گزاره‌ای نشان داده است که دیدگاه فارابی در تشخص ذی وضع با سکوت و با ابهام ساختاری مواجه است، و تحلیل سیستمی در این تحقیق نشان داده است که مسئلۀ تشخص در فارابی متأخر به عنوان یک مسئله مطرح شده است و تشخص از طریق وجود با دال مرکزی اندیشۀ وی پیوند دارد. اما این بدان معنا نیست که دیدگاه فارابی در تشخص بتواند به عنوان پشتیبان استناد دیدگاه اصالت وجود به فارابی باشد.
صفحات :
از صفحه 367 تا 385
ما هو علم الکلام
نویسنده:
علی ربانی گلپایگانی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «ما هو علم الکلام» تالیف علی ربانی گلپایگانی است. علم کلام از دانش ‏های که دانشوران مسلمان به مدد آن، اصول ایمان را در قالب استدلال و برهان، عرضه و اثبات می‏ کنند. در این باره آثار نغز و ماندگاری نیز پدید آمده است. که هر یک به سهم خود در باروری این علم، سهم ‏داشته‏ اند. اثر حاضر، در واقع به معرفیِ چیستی علم کلام، فایده ماهیت و تاریخ آن پرداخته و کلیات علم کلام را با این عنوان ‏ها در سیزده فصل بررسی کرده است: نام گذاری علم کلام، موضوع و تعریف آن، هدف‏ ها، روش‏ های بحث در علم کلام، رابطه بین علم کلام و دانش‏ های دیگر، تاریخچه، تطور علم کلام، نقش عقل در الهیات در پرتو کتاب و سنت، نقد نظریه مخالفان روش عقلی در الهیات، علم‏ کلام نزد: قاضی ایجی، جرجانی، تفتازانی و حکیم لاهیجی.
حاشیه ملا عبدالرزاق لاهیجی بر شرح اشارات خواجه طوسی
نویسنده:
قربانعلی محمدی مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
محقق در رساله خود در ابتدا زندگینامه ابن سینا، آثار و شخصیت فلسفی ایشان را مورد بررسی قرار داده است. بعد در مورد ابو جعفر قطب الدین رازی بویهیجی توضیحاتی را داده است و در آخر قبل از شروع تحقیق شرح حال مرحوم ملا عبد الرزاق لاهیجی را بیان نموده است. در ادامه بحث اصلی حاشیه مرحوم ملا عبدالرزاق لاهیجی بر شرح اشارات خواجه طوسی(قدس سره) به عربی آمده است.
  • تعداد رکورد ها : 200