آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
آمنه(مادر پیامبر) ابراهیم(فرزند پیامبر) ابوطالب(عموی پیامبر) امّ حبیبه(ام المومنین) امّ سلمه(ام المومنین) امّ کلثوم(دختر پیامبر) جویریه (ام المومنین) حذافه(شیما دختر حارث، خواهر رضاعی پیامبر) حرّه(خواهر رضاعی پیامبر) حضرت خدیجه(ام المومنین) حفصه(ام المومنین) حلیمه(دایه پیامبر) حمزه(عموی پیامبر) رقیه(دختر پیامبر) زینب دختر جحش(ام المومنین) زینب دختر خزیمه(ام المومنین) زینب(دختر پیامیر) سوده(ام المومنین) صفیّه(ام المومنین) صفیه(عمه پیامبر) عاتکه(عمه پیامبر) عایشه(ام المومنین) عباس(عموی پیامبر) عبدالله(پدر پیامبر) عبدالله(پسر پیامبر) عبدالمطلب(جد پیامبر) ماریه(ام المومنین) میمونه(ام المومنین)
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 5856
معنای «نجد» و «نجدین» و مراد آیه وَهَدَیْنَاهُ النَّجْدَیْنِ
نویسنده:
عباس اسماعیلی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
چکیده :
درباره معنا و مراد آیه نهم سوره بلد: (وَهَدَیْنَاهُ النَّجْدَیْنِ) قریب به اتفاق دانشمندان اسلامی اعم از مفسران، مترجمان قرآن، قرآن‌پژوهان و محدثان بر آن‌اند که «نجدین» به معنای راه خیر و راه شر بوده، مراد آیه این است که خداوند متعالی انسان را با سرمایه شناخت خوبی‌ها و بدی‌ها آفریده و به او قدرت تشخیص این دو و تمییز آن‌ها از یکدیگر را داده است. ادله قرآنی و روایی و تبیین و توجیه‌هایی نیز در تأیید این تفسیر ارائه شده است. در این میان دو دیدگاه شاذ وجود دارد: یکی این که مراد آیه هدایت غریزی طفل به دو پستان مادر در بدو تولد است که واژه «نجد» در زبان عربی به این معنا نیز به کار رفته است؛ دیگر آن که مقصود از «نجدین» راه سعادت دنیا و راه سعادت آخرت است. دقت نظر در ادله هر یک از این دیدگاه‌ها و بررسی سیاق آیات سوره نشان می‌دهد که چون از یک سو ادله روایی دیدگاه نخست علی‌رغم شهرتش از ضعف سندی برخوردارند و حمل آیه بر این معنا نیز از جهاتی چند با تکلف همراه است و از سوی دیگر دیدگاه دوم با ظاهر الفاظ آیه تناسب و هماهنگی بیشتری دارد ترجیح با دیدگاه دوم است.
صفحات :
از صفحه 131 تا 154
بررسی تطبیقی تعین اول در عرفان اسلامی و اسم مستأثر در متون شریعت
نویسنده:
اصغر نوروزی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
مباحث عرفان و شریعت از مباحث مهم، ضروری و زنده در مطالعات عرفانی است. دیرینه این مباحث مقایسه‌ای و تطبیقی در دو حوزه عرفان اسلامی و الهیات اسلامی دست‌کم به زمان بروز نحله‌ای عرفانی در قرن دوم هجری می‌رسد. مسئله این نوشتار که از مقوله مباحث عرفان و شریعت است بررسی تطبیقی اسم مستأثر در نصوص شریعت و تعین اول در متون عرفانی است. بحث چینش نظام هستی و نحوه تعین و تنزل و صدور ماسوی‌الله، به‌ویژه در تعینات و تنزلات آغازین آن، را باید در متون شریعت، در مباحث اسماء، جستجو کرد. فرضیه‌ای که در این نوشتار درصدد اثبات آن هستیم این است که اسم مستأثر اولین تعین حق تعالی و حلقه واسطه میان ذات حق تعالی و سایر اسماء اوست. با این هدف، ابتدا به جایگاه اسم مستأثر و مفاد آن در روایات و رابطه آن با ذات حقّ و تعین اول و ثانی می‌پردازیم. با بررسی اسم مستأثر در متون روایی و بررسی تعین اول در متون عرفانی، بر این فرضیه پای می‌فشاریم که اسم مستأثر در روایات همان تعین اول در عرفان است و نیز به این دیدگاه گردن می‌نهیم که اسماء مستأثره در معنای دومی و به اشتراکات لفظی به دسته‌ای از اسماء در تعین ثانی قابل تطبیق است. و البته، نظریه برخی اهل معرفت که اسم مستأثر را عنوان مشیری به مقام ذات می‌دانند ـ ضمن کرنش و احترام به این بزرگان ـ دارای ابهام و خدشه می‌دانیم. علم انسان کامل به اسم مستأثر و مظهر این اسم در هستی، به عنوان دو مبحث کاربردی و شیرین، نکات پایانی این نوشتار خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 171 تا 194
اخلاص، مناط اصلی بین دین و اخلاق
نویسنده:
ابراهیم رضایی، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ایصال نفس به امر نامتناهی که سرچشمه حقیقی اوست، در گرو انجام آیین مند تکلیف از سر حکمت است. این امر در سه ساحت انضباط پیشه وری، گذر پیروزمندانه و مؤدبانه از موقعیت اخلاقی و انجام منسک دینی، ظهور می یابد. زمانی که نفس، با پذیرش مشقت و ریاضت موفق می شود، استعدادهای خود را فعلیت ببخشد، نور نهفته خود را آشکار ساخته است که سند ربانیت اوست. با وجود این، نور الهی نفس، به تحقق نمی پیوندد مگر آن‌که فرد مکلف، به هنگام التزام خویش به انجام اعمال خاصه، بر شرط اخلاص مراقبت داشته باشد و از آن تخطی نورزد. به عبارت دیگر، خالصانه انجام دادن کارها، در هر سه ساحت نامبرده، عین تجلی نور ناظمه نفس است. شرط اخلاص، هم در ادای مناسک دینی حضور دارد و هم در آداب اخلاقی. بنابراین، اخلاص، در درجه اول، متعلق به خود نفس است و به نحوه عملکرد فاعلی بستگی دارد که ملتزم به ادای تکالیف است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 84
فلسفه عرفان عملی
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
هنگامی که از بیرونِ یک علم درباره ساختار و چارچوب کلی آن می‌اندیشیم و در باب مسائلی چون چیستی، موضوع، مبادی، مسائل، روش و غایت آن می‌پرسیم، در قلمرو فلسفه آن علم قرار داریم. یکی از علومی که در زمین فرهنگ اسلامی رویید، عرفان عملی است. علم عرفان عملی از سلوک عرفانی سخن می‌گوید و عناصر، مراحل و موانع آن را برمی‌رسد. سرنوشت عرفان و صحت و سقم و تکامل آن در گرو تنقیح مباحث عرفان عملی است. تنوع و تفاوت فِرَق و طریقت‌های عرفانی، اولا و بالذات به تفاوت در عرفان عملی آنها برمی‌گردد؛ چنانکه ارزش و اعتبار تجربه‌های عرفانی نیز تا حد بسیاری وابسته به برنامه سلوکی سالک است. از این‌رو، تنقیح مباحث عرفان عملی در پیشبرد عرفان و تصحیح و تدقیق آن و پیشگیری از انحرافات ضروری است. برای تنقیح عرفان عملی، لازم است ساختمان کلی آن را مطالعه کنیم. تنقیح مبادی و مبانی و کاوش در حدود و ثغور و مداقه در منابع و روش و توجه به مناسبات این علم با دیگر علوم و بازکاوی ساختار و اصول کلی آن، راه را بر تحول و نوآوری در این حوزه می‌گشاید. برخی از مباحث یادشده در آثار سنتی عرفانی به‌اجمال مطرح شده است، اما وقت آن رسیده است که به «فلسفه عرفان عملی» همچون دیگر فلسفه‌های درجه دوم، به نحو استقلالی و تفصیلی بپردازیم. پیدا است که چنین امری فراتر از گنجایش یک مقاله است. از این رو در این مقاله به برخی از مهم‌ترین عناصر این بحث به‌اجمال می‌پردازیم و سایر مباحث مربوط را به توفیق و مجالی دیگر وامی‌گذاریم.
صفحات :
از صفحه 93 تا 115
بهشت و پاداش زنان
نویسنده:
محمود حاجی احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مسأله خطاب‌های قرآن و نگاه مردانه در آیات قرآن از مطالب بحث‌انگیز سال‌های اخیر می‌باشد. در این میان، نحوه نگاه قرآن به بهشت و نعمت‌های آن، یکی از سؤالات پیش‌روی محققین است. این پژوهش به دنبال پاسخ‌گویی به این سؤال است که آیا تفاوت جنسیت‌ انسان‌ها در دنیا و آخرت، موجب تفاوت پاداش آن‌ها در آخرت می‌شود یا نه؟ گروهی با توجه به ظاهر بعضی از آیات قرآن، به این باور گراییده‌اند که‌ نعمت‌هایی در بهشت به مردان اختصاص خواهد یافت. با بررسی نحوه خطاب‌های‌ قرآن و استفاده از صراحت آیاتی از کلام خداوند و بررسی نعمت‌های مورد ادعا، و استنباط جواب منفی به سؤال بالا و اعلان اشتراک زنان و مردان در تمام‌ نعمت‌های بهشتی، مقاله به‌بار می‌نشیند.
صفحات :
از صفحه 45 تا 64
انسان کامل در عرفان اسلامی
نویسنده:
محمد نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شناخت انسان و توجه به ابعاد وجودی او، همواره مورد توجه همه ادیان، مذاهب و مکاتب بوده است. از دو موضوع عمده و اصلی عرفان اسلامی، یعنی توحید (وحدت وجود) و موحّد، بسیاری از مباحث مربوط به توحید و شئونات آن نیز در قلمرو شناخت صاحب مقام توحیدی، یعنی موحّد یا انسان کامل است. با آنکه پیشینه مباحث به قرون اولیه اسلامی باز می‏گردد، امّا به طور ویژه، ابن ‏عربی و شاگردان و شارحانش، به این مبحث اهتمام ورزیده‏‌اند. معلّم ملک، کون جامع، جام جهان نما، مرد تمام، حق مخلوق، کلمه فاصله جامعه، روح عالم، خاتم ولایت برخی از تعبیرات از انسان کامل است. جستار پیش رو بر آن است تا با تکیه بر منابع مهم عرفانی در سه مقام، و در هر مقام به نکاتی چند اشاره نماید:1 . نسبت انسان با خداوند متعال؛ نظری کرد که بیند به جهان قامت خویش / خیمه در مزرعه آب و گل آدم زد؛ 2 . جایگاه انسان در نظام هستی و نسبت او با عالم؛ الحذر ای مؤمنان کان در شماست / در شما بس عالم بی‏ انتهاست؛ 3 . رسالت و ولایت انسان؛ نایب‏ حق است و نایب بامنوب / گر دوپنداری قبیح آید نه‏ خوب.
ترتیب مصحف امام علی (ع) موافق نزول یا موافق موجود؟
نویسنده:
جعفر نکونام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,
چکیده :
از دیرباز تلقی علمای سنی و شیعه از روایاتی که در زمینه مصحف امام علی (ع) رسیده، این بوده است که ترتیب آن برخلاف ترتیب مصحف رایج، موافق نزول بوده است؛ اما در این اواخر برخی در روایاتی که بر موافق نزول بودن مصحف امام علی (ع) دلالت دارد، ایراد وارد کردند و ترتیب آن را همسان ترتیب مصحف رایج معرفی نمودند و نه ویژگی که برای آن یاد کرده اند، این است که در حواشی آن تفسیر و شان نزول قرآن آمده بود. در این مقاله با بررسی آن روایات و ایراداتی که بر آنها وارد کرده اند، نشان داده می شود که این ایرادات وارد نیست و آن روایات مستندات ارزشمندی برای موافق نزول بودن مصحف امام علی (ع) تلقی می شود.
صفحات :
از صفحه 79 تا 108
واژه شناسی «اهل» و بررسی آن در آیه تطهیر با نظر به تفاسیر شیعه و اهل سنت
نویسنده:
کیوان احسانی، محمد امیری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اراک: دانشگاه اراک,
چکیده :
آیه تطهیر یکی از پرمناقشه ترین آیات قرآن بین مفسران شیعه و اهل سنت، پیرامون مساله عصمت «اهل بیت» است. شیعه «اهل بیت» را مختص خمسه طیبه (ع) می داند و در مقابل، برخی از علمای اهل سنت «اهل بیت» را مختص زنان پیامبر، برخی دیگر شامل زنان پیامبر و خمسه طیبه و برخی دیگر «اهل بیت» را اعم از خویشان و اقوام پیامبر و... می دانند.در این بین یکی از ادله مفسران شیعه بر این ادعا، «تغییر ضمیر» از جمع مونث به جمع مذکر در آیه تطهیر است. این پژوهش با رویکردی توصیفی - تحلیلی در پی نقد و ارزیابی این مطلب، به واژه شناسی کلمه «اهل» و موارد استفاده آن در لغت و قرآن پرداخته و به این نتیجه رسیده است که هرچند با دلایل متقن عقلی و نقلی می توان ثابت کرد «اهل البیت» اختصاص به خمسه طیبه دارد، اما استناد اغلب علمای شیعه به «تغییر ضمیر» محل بحث و تامل است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 157
رد پای غالیان در روایات تفسیری
نویسنده:
محمد تقی دیاری بیدگلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
بدون تردید، یکی از آفت ‌های خطرناکی که دامنگیر تفاسیر ماثور و روایات تفسیر شده، اندیشه ‌های غلوآمیز راویان است که چه بسا در پاره ‌ای موارد به جعل حدیث یا تحریف معنوی و تاویل ناروای آیات قرآنی منتهی شده‌ است. مسلما در شناخت این پدیده به ویژه در قلمرو روایات تفسیری دشوارهایی وجود دارد؛ از جمله این که مفهوم دقیق غلو و مرز آن با فضایل واقعی پیشوایان معصوم دینی (ع)، معیارهای تشخیص غالیان و اعتقادات آمیخته به غلو آنان و نیز راویان غالی یا متهم به غلو چندان روشن نیست. برخی از پرسش هایی که در این مقاله به آنها پرداخته شده، به این قرار است: غالیان در جعل روایات تفسیری و یا تاویلات باطل چه نقش و تاثیری داشته ‌اند؟ شمار راویان متهم به غلو و نیز روایات غلوآمیز آنان چقدر است؟
صفحات :
از صفحه 23 تا 40
ارزش گذاری اسرائیلیات، معضلی در تفسیر
نویسنده:
مک اولیف، محمدتقی دیاری بیدگلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
نوشتار پیش رو، ترجمه، تحقیق و نقدگونه ای است بر مقاله خانم مک اولیف استاد کنونی مطالعات اسلامی در دانشگاه جرج تاون واشنگتن با عنوان: ارزش گذاری اسرائیلیات، معضلی در تفسیر که در سال 1998 م به چاپ رسیده است؛ با توجه به رویکرد ویژه خاورشناسان به پدیده اسرائیلیات و تعامل و پیوند آیین اسلام با آیین های الاهی پیشین و راویان اهل کتاب، آشنایی با دیدگاه ها و نظریات آنان، امری ضرور و اجتناب ناپذیر می نماید. نگارنده با نگرشی انتقادی- تحلیلی، متاثر از برخی آرای مفسران اهل سنت و به ویژه ابن تیمیه به تبیینی زبان شناسانه و روان شناسانه از داستانی قرآنی (ذبح گاو بنی اسرائیل) در ذیل آیات 67- 73 سوره بقره پرداخته و نهایتا، با طرح اختلافات فراوان تفاسیر، به تفسیری هرمنوتیکی از آن ها روی آورده و تلاش نموده تا به نوعی نقل های گوناگون مفسران توجیه و تاویل کند.
صفحات :
از صفحه 23 تا 63
  • تعداد رکورد ها : 5856