آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 200
رویکرد پدیدارشناسانه سید حیدرآملی و رودلف اتو به «امر قدسی»
نویسنده:
فاطمه فرضعلی, مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
آن چه پدیده دین را از سایر پدیده ها متمایز می سازد قداست آن است. موضوع اصلی این نوشتار بررسی رویکرد پدیدارشناسانه دو اندیشمند دین شناس خداباور مسلمان و مسیحی، یعنی سید حیدرآملی و رودلف اتو (1937-1869 ) به « امر قدسی » است. برای رسیدن به نقاط اشتراک و امتیاز آن ها، ابتدا به تبیین فرآیند پدیدارشناسی و اقسام نگرش پدیدارشناسانه، به ویژه نگرش عاطفی و عقلانی به پدیده قدسی، پرداخته ایم. دیدگاه ها و انتقادهای صاحب نظران بررسی شده و در انتها، تفاوت ها و شباهت های رهیافت ارائه گردیده است. در این تطابق، «امرقدسی » پدیدار شناسانه آن دو درباره « خودآشکار » روشن می شود که هر دو با تحویل گرایی مخالف اند و امر قدسی را می دانند، ولی بر خلاف نگرش صرفا عاطفه گرایانه اتو ، سید حیدر هر دو نگرش را به گونه ای کامل تر و بدون تعصب دینی، ارائه «امر قدسی » عقلانی و عاطفی به داده است.
صفحات :
از صفحه 49 تا 80
مشخصات اثر
وحدت شخصی وجود و وحدت سنخی وجود از دیدگاه سید حیدر آملی و صدر المتألهین
نویسنده:
گلستان میرزایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
یکی از مهمترین و بنیادی ترین نظریه های عرفانی و فلسفی « نظریه وحدت شخصی وجود » است . این واژه خلاصه عرفان نظری است .در این پژوهش سعی و تلاش بر آن بود که در تاریخ اندیشه ایرانی ، در دوره اسلامی ، نظریه وحدت شخصی وجود از دیدگاه دو متفکر حکمت شیعی ، سیدحیدرآملی و صدر المتألهین شیرازی که در واقع دارای اندیشه ای جامع و کاملمسلک حکمای الهی و مشرب عرفا را می باشند ، مطرح گردد .سیدحیدرآملی از حکمای نخستین حکمت شیعی است که نظریه وحدت شخصی وجود در باب توحید وجودی و باطنی که همان وحدت وجود اولیاء الهی است را در آثار خود تقریر نموده است .وی معتقد است که موجودات ، وجود اعتباری دارند و آنچه حقیقتا از وجود حقیقی بر خوردار است ، وجود حق تعالی است که از جمیع جهات واحد شخصی است .از نظر سیدحیدر غایت تشیع ، تصوف و حکمت عبارت از وصول به مقام « توحید وجودی » که همان وحدت شخصی وجود است که بالاتر و برتر از غایت جمیع علوم می باشد .دوران تفکر فلسفی صدر المتألهین شامل دو دوره می باشد : 1 ـ صدر المتألهین متقدم : شامل نظریه تشکیک وجود یا وحدت سنخی وجود است . او معتقد است که وجود واحد حقیقی است که دارای مراتب اشدیت ، اولویت ، اوّلیت و اقدمیت می باشد .2 ـ صدر المتألهین متأخر : همان رأی نهایی وی است که قائل به وحدت شخصی وجود است . از نظر او وجود واحد حقیقی شخصی است و به تجلی و تحول در صور مختلف ظهور پیدا می کند .حکیم ملاصدر ، وحدت شخصی وجود و موجود را به اثبات رسانده و آن را مذهب اولیا ، عرفا و بزرگان اهل کشف و یقین می داند و برای آن دو ادلّه اقامه می نماید : 1 ـ بسیط الحقیقه کل الاشیاء . 2 ـ برهان علیت و معلولیت که نتیجه آن تجلی و ظهور حقیقت واحد شخصی بر ماهیات و ممکنات است .
مشخصات اثر
سکوت علی بن ابیطالب (ع) بعد از رحلت پیامبر (ص) از دیدگاه حکیم ترمذی و سید حیدرآملی
نویسنده:
سیدجواد موسوی ، سید حسین سید موسوی ، ایوب اکرمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
امامت و جانشینی پیامبر9‌ از دیرباز محل منازعه کلامی بین شیعه و سنی بوده است. در این میان، سکوت امیرالمؤمنین7‌در مواجهه با ابوبکر و پرهیز ایشان از قیام مسلحانه از دلیل‌هایی است که اهل سنت به نفع خود به کار می‌گیرند. حکیم ترمذی در قرن سوم هجری قمری با تکیه‌ بر همین دلیل، ‌ ردیه‌ای بر دیدگاه شیعه نگاشته است. او سکوت امیرالمؤمنین7 در برابر ابوبکر را نشانه رضایت ایشان می‌داند و قیام نکردن ایشان در عین برخورداری از قدرت و شجاعت را دلیل مشروع دانستن خلافت ابوبکر می‌داند. پس از او سید حیدر آملی در قرن هشتم هجری قمری، دلیل حکیم ترمذی را در رساله‌ای به‌نقد ‌کشیده است. او با رویکرد کلامی، به معناشناسی شجاعت و قدرت می‌پردازد و اثبات می‌کند که سکوت امیرالمؤمنین7 از روی رضایت نبوده است. نگارنده در این مقاله، مدعای حکیم ترمذی را نقد و بررسی کرده و پاسخ سید حیدر آملی درباره معناشناسی شجاعت، تهور، جُبن، قدرت و عجز را تقریر نموده؛ و به نقد استدلال حکیم ترمذی در رساله «الرد علی الرافضة» ‌پرداخته و در نتیجه روشن ساخته است که سکوت امام منافاتی با اصل قدرت و اصل شجاعت امام ندارد.
صفحات :
از صفحه 151 تا 172
مشخصات اثر
شهود و ارتباط آن با هستی شناسی از دیدگاه ابن عربی و سید حیدر آملی
نویسنده:
مهدی ایمانی مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
روح کلی عرفان بازگرداندن کثرات و مقیدات به وجودی واحد و مطلق است و عرفان اسلامی با داشتن ریشه های مستحکم در وحی و حکمت، قدمتی به بلندای تاریخ اسلام دارد. شناخت باطنی، باطن هستی، سالک مجذوب را به تکاپو و هیجان واداشته و تمام وجود او را مالامال از عشق به سرچشمه خوبی ها می نماید. و این شروعی است برای افاضه علوم وهبی الهی و رهایی از قیدها و تقلیدها. از دید عارف هستی در قوس نزول از ذات غیب الغیوبی حق تعالی و با حرکتی حبی آغاز و در تنزلات خود به تعینات حقانی و سپس خلقی می رسد و در نهایت به محدودترین و کم رنگ ترین نوع هستی یعنی عالم ماده ختم می شود. از سوی دیگر سالک مسلمان در سلوک متشرعانه و شهودی خود ابتدا از قیدهای مادی و خیالی و عقلانی گذشته و در نهایت با فناء در اسماء و صفات حق تعالی حقانی شده و در مرتبه ای والاتر با لحاظ کثرات خلقی نفس او ارتباط دهند ه ی بی نهایت بزرگ و بی نهایت کوچک می شود و البته عارف این رابطه را با عنوان رابطه شأن و ذی شأن تعبیر می نماید، در این مرتبه است که عارف اتحاد تجلی وجودی و شهودی و یگانگی قوس صعود و نزول را با تمام وجود درک می نماید و البته چنین سلوکی که بالاترین سعادت را به ارمغان می آورد، بسیار پرخطر و آفت بوده و طی آن جز به مدد انوار الهی و التفات کامل به ده ها ملاک و معیار برای رهایی از دسیسه های شیطانی و نفسانی میسور نمی باشد. این پژوهش در تبیین مسایل فوق از دیدگاه بزرگ ترین چهره عرفان اسلامی یعنی شیخ اکبر ابن عربی و چهره درخشان عرفانی شیعی یعنی سید حیدر آملی تلاش نموده و نویسنده به وجودنقص ها و کاستی های در آن واقف و از پژوهشگران و اساتید بزرگوار تقاضای راهنمایی دارد.
مشخصات اثر
جایگاه عقل و عشق در آراء ابن‌عربی، سیدحیدر آملی و ملاصدرا
نویسنده:
هاشم میری رستمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
عشق و عقل دو ساحت بنیادین انسان به حساب می آید و شناسایی آن دو به انسان شناسی دقیق تر و صحیح تر می انجامد از آن جایی که در متون دینی تأکیدات فراوانی بر تعقّل و توجّه به بعد عقلانی وجودی انسان و از سیل تأکید بر بعد عاطفی وجود وی به چشم می خورد آشنایی بیشتر با عقل و عشق زمینه را برای درک بهتر پیام دین نیز فراهم می سازد و چون یکی از راه های شناخت انسان به شمار می رود می تواند چیدن میوه ی معرفه النفس که همان معرفه الرب است را نیز به دنبال داشته باشد. در این تحقیق به بررسی نسبت میان عقل و عشق از منظر برجسته ترین چهره های عرفان و حکمت اسلامی(ابن عربی، سید حیدر آملی و ملاصدرا) پرداخته ایم. در فصل دوم پس از بررسی معانی لغوی و اصطلاحی عقل و عشق از منظر فلسفه و عرفان به سنجش اجمالی نسبت آن دو پرداخته شده و تبیین محتوایی مفردات پژوهش صورت گرفته است. بررسی تطبیقی دیدگاه های این سه اندیشمند و بیان وجوه تشابه و تفارق دیدگاه‏هایشان نشان می دهد در هر سه دیدگاه به دو مقوله ی « عقل » و «عشق » هم از حیث معرفت شناسی و هم از حیث وجود شناسی توجه شده است و ضمن احترام ویژه به نعمت عقل ، منبع معرفتی بودن عقل را برای هدایت بشر و وصول او به کمال نهایی و شناخت حقایق عالم کافی نمی دانند .همچنین نشان داده ایم که مطابق دیدگاه هر سه اندیشمند نه تنها بین عقل و عشق تعارض نیست بلکه رابطه ی این دو طولی بوده و همواره عشق در استمرار راه عقل مجازی ، انسان را به عقل حقیقی که همان مقام عشق تامّ و تمام است می رساند. در این میان ملاصدرا با تکیه بر عقل در ارزیابی مکاشفات عرفانی ، راه هماهنگی برهان و عرفان را فراهم نمود و مکاشفات ذوقی را در قالب برهان و استدلال ریخت؛ در نتیجه به شکل بی نظیری در اوج تعالی در حکمت متعالیه هم عقل و هم عشق و هم نسبت بین آن‏ها به بهترین وجهی تفسیر شده است . مطابق حکمت صدرایی هم چنان که عقل ، عاقل و معقول یکی است در بحث از عشق، نیز می توان از اتحاد عشق ، عاشق و معشوقسخن گفت. افزون بر این ها، در این تحقیق می توان تفاوت های فلسفه و عرفان و سیر آگاهانه‏ی فیلسوف برجسته ی اسلامی ملاصدرای شیرازی از فلسفه به سوی عرفان را نیز مشاهده کرد و نمونه ای از تلاش وی برای تقریب عرفان و فلسفه را در قالب حکمت صدرایی به نمایش گذاشت.
مشخصات اثر
بررسی امکان شناخت ذات خداوند متعال با تأکید بر آرای محمد بن عمر فخررازی، سید حیدر آملی، و آلوین پلانتینگا
نویسنده:
نویسنده:امیرحسین منصوری نوری؛ استاد راهنما:عین الله خادمی,عبدالله صلواتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
پژوهش حاضر در پی دغدغه‌ی امکان یا عدم امکان شناخت ذات الهی شکل گرفته است؛ نگارنده پرسش «امکان یا عدم امکان شناخت ذات الهی چه ابعادی دارد؟» را بر سه متفکر، فخر رازی، به عنوان نماینده‌ی تفکری غیرخطی در حیطه‌ی فلسفه و کلام اسلامی، سید حیدر آملی، به عنوان نماینده‌ی تفکر عرفان اسلامی و شیعی، و آلوین پلانتینگا، به عنوان فیلسوف دین با گرایش‌های مسیحی، عرضه کرده است؛ یافته‌های پژوهش در بخش سید حیدر آملی و فخر رازی عبارتند از: شناخت ذات الهی از راه‌های صورت‌مند و نیازمند به احاطه‌ی فاعل شناسا محال است، شناخت از رهگذر صفات از اعتبار کافی برخوردار نیست. البته فخر را می‌توان با رویکرد فلسفی و کلامی مخالف شناخت ذات و در تغییر رویکرد با گرایشات عرفانی موافق شناخت ذات الهی معرفی کرد. عبارت «شناخت کنه ذات محال است.» درحقیقت فروکاست شناخت حقیقی به شناخت صورت‌مند و مفهوم‌محور است، اما این شناخت دیگر شناخت ذات نیست، اما همین تلاش عقلانی رهگذری برای فهم محدودیت عقل و یافتن نظام شناختی فنایی است؛ فنا را می‌توان به‌عنوان یک نظام شناختی معرفی کرد که با فنای در ذات الهی می‌توان ذات را شناخت؛ در این روش درواقع فاعل شناسا خودیت را ازدست‌داده و ناظر شناخت ذات الهی از خویش است، این روش چون هیچ‌گونه محدودیتی ندارد و شهودی و حتی مافوق آن است، یقین آور بوده و از اعتبار کافی برخوردار است. اهم تفاوت‌های میان دو متفکر مسلمان این است که فخر شناخت ذات را ممکن می‌داند اما سید حیدر آملی آن را یک ضرورت عقلی به‌شمار می‌آورد، همچنین در نظر فخر شناخت عقلانی راهی متباین با شناخت فنایی است، اما سید حیدر آملی شناخت عقلانی را مقدمه گام نهادن در شناخت از طریق فنا معرفی می‌کند. پلانتینگا از رهگذر اثبات ضرورت احاطه‌ی الهی به عالَم و سامان‌دهی ویژگی‌هایی مانند بساطت، قدرت مطلق بودن، ذات الهی را تعریف کرده و با استدلال‌هایی نظیر امتناع سردرگمی انسان در شناخت ذات الهی که مساوق ماهیت او است، شناخت ذات الهی را ضروری می‌داند. پلانتینگا از منظر تساوق ذات و ماهیت به فخر شباهت دارد و در ضرورت شناخت ذات مشابه سید حیدر آملی می‌اندیشد. زاویه ورود پلانتینگا به بحث ذات الهی که احاطه‌ی الهی است، به این معنی که پلانتینگا با استفاده از حد وسط احاطه و سلطنت الهی سایر صفات الهی را توجیه کرده و در واقع این حد وسط، وجه تمایز او با متفکرین مسلمان را سامان می‌دهد.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی ختم ولایت از دیدگاه ابن عربی و سیدحیدر آملی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
متن
چکیده :
ختم ولایت، یکی از مسایل مهم عرفان است که بسیاری از عارفان بزرگ، جنبه‌های مختلف آن را مورد بحث قرار داده‌اند. سید حیدر آملی، از عارفان بزرگی است که نه‌تنها به دقت این مسأله را به بحث گذاشته است بلکه بر خلاف دیگران که سعی در توجیه سخنان عارف نامدار، ابن عربی، داشته‌اند، به صراحت با او به مخالفت برخاسته و با توجه به دلایل عقلی، نقلی و کشفی، نظر وی را مبنی بر این که حضرت عیسی (ع) خاتم ولایت مطلقه است، رد می‌کند و ختم ولایت مطلقه را ویژه‌ی حضرت امیر مؤمنان (ع) و ختم ولایت مقیده را ویژه‌ی حضرت مهدی (عج) می‌داند.
صفحات :
از صفحه 7 تا 42
مشخصات اثر
وحدت وجود از دیدگاه عین القضات همدانی
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
وحدت وجود به معنای اینکه خداوند موصوف به وجود است و هیچ یک از کائنات به وجود توصیف نمی شوند، در آثار عین القضات همدانی به خصوص در مکاتبات وی، بسیار مجال ظهور یافته است. عین القضات با تاویلی بر آیه کریمه «ألا إنهمْ فی مرْیه منْ لقاء ربهمْ ألا إنه بکل شیْء محیط» (فصلت/54) کسانی را که از لقای پروردگار در شک هستند، کور می داند. کوران کسانی هستند که احاطه خداوند بر تمامی موجودات و از جمله بر وجود خود را نمی بینند؛ چه اگر این احاطه را می دیدند، مشاهده می کردند که خود جلوه ای از خداوند هستند. از نظر وی خداوند به واسطه احاطه ای که بر مظاهرش دارد، هم مرکز است و هم محیط. بنابراین تنها حق تعالی موجود است؛ اما نه به آن معنی که کائنات، سراب باشند. بلکه آنها جلوه های گوناگون وجود واحد هستند که قاضی آنها را گاهی حادث نامیده است. خداوند قدیم است به این معنی که فراتر از زمان است و همچنان که در ازل، خدا بود و چیزی با او نبود، در ابد و در حال نیز به همان گونه است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 51
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی عصمت انبیا در اندیشه عضدالدین ایجی، ابن‌ ابی‌ الحدید و سید حیدر آملی
نویسنده:
علیرضا عبدالرحیمی ، مهدی دهباشی ، سید حسین واعظی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مصونیت انبیا از ارتکاب قبایح و گناهان یکی از لوازم بعثت آنها و هدایت انسان به سمت کمال است. شناخت دقیق این آموزه، نقش بسیار شگرفی در سعادت و شقاوت انسان خواهد داشت؛ لذا تلاش‌های فراوانی در میان اندیشمندان دینی، برای شناخت حدود و ثغور و اقامه دلیل برای آن صورت گرفته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی‌تحلیلی آرای ایجی، ابن‌ابی‌الحدید و سید حیدر آملی را به‌ عنوان نماینده‌ای از سه فرقه کلامی مسلمانان می‌کاود و نشان می‌دهد که دامنه عصمت انبیا در نظر آنان با توجه به مبانی هر کدام، متفاوت تعریف شده است؛ این اختلاف مبنایی سبب اقامه ادله‌ای بعضاً متفاوت نیز شده است، اما هر سه اندیشمند در اعطایی‌بودن عصمت از جانب خدا اتفاق نظر دارند، گرچه نقدهایی به این باور آنها وارد شده است.
صفحات :
از صفحه 213 تا 227
مشخصات اثر
نسبت «ارواح مهیمین» با «قلم اعلی» در عرفان ابن عربی و حکمت متعالیه
نویسنده:
مهدی زمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
«مهیمین» عنوانی است که در مکتب ابن عربی و حکمت متعالیه در مورد ارواح یا فرشتگانی به کار رفته که از شدت عشق به خداوند در جلال الهی متحیر و به تسبیح او مشغولند و از خود و آفرینش جهان و انسان بی خبرند و بنابراین روح محض اند و تنها از روی توسع به آنان ملائکه گفته می شود.بدین سان آنان به سجده در برابر آدم مکلف نبوده اند و به همین دلیل گفته شده که مراد از «عالین» درآیه «قال یا ابلیس ما منعک ان تسجد لما خلقت بیدی استکبرت ام کنت من العالین» (ص:37) همین ارواح هستند. البته گاهی به این ارواح، «کروبیون» نیز گفته شده و بعضی از اندیشمندان حکمت متعالیه آن ها را با «انوارقاهره» درحکمت اشراق تطبیق نموده اند. این ارواح در اثر «تجلی بنفسه لنفسه» حق تعالی و از مرتبه «عماء» و به مدد «نفس رحمانی» مورد «آفرینش»، یا به تعبیر دقیقتر «ابداع» قرار گرفته اند. از میان طبقات عارفان، «افراد» را می توان مظاهر آنان ارواح دانست. این ارواح از جهتی برتر از قلم اعلی یا عقل اول قرار دارند اما از جهتی دیگر با آن هم رتبه هستند.هم چنین از دیدگاه برخی اندیشمندان مثل ملاصدرا این ارواح برتر از اهل جبروت هستند اما از دیدگاه قیصری بخشی از عالم جبروت به شمار می آیند.
صفحات :
از صفحه 243 تا 259
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 200