آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 200
پیوند رؤیت فؤاد و بصر در معراج پیامبر(ص)
نویسنده:
مهدی زمانی ، محمدجواد قاسمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئلۀ رؤیت خداوند در کلام، حکمت و عرفان اسلامی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در حالی که به نظر نمی‌رسد در علم کلام، دغدغه‌ای برای جمع میان موافقان و مخالفان رؤیت خداوند با بصر وجود داشته باشد، عارفان برای جمع میان رؤیت بصری و بصیرت شهودی تلاش فراوانی کرده‌اند. نمونۀ کامل این تلاش‌ها را می‌توان در تأویل دو آیۀ «مَا کَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَی» و «مَا زَاغَ الْبَصَرُ وَ مَا طَغَی» در سورۀ نجم ملاحظه کرد که ویژگی‌های دیدار پیامبر با جبرئیل را در سفر روحانی یا معراج خود حکایت می‌کنند. از میان عارفان مسلمان، فرغانی در مشارق الدراری با تصریح به اتحاد دیده و دل، آیۀ دوم را نمونه‌ای از رؤیت خدا با چشم سر که با دیده دل یگانه شده می‌بیند. سید حیدر آملی نیز با تأویل آیۀ دوم به سفر چهارم از اسفار اربعه، دیدن بصر را به مقام بازگشت و از وحدت به کثرت خلق مربوط می‌داند. در این سیر، سالک با چشم، گوش و زبان الهی می‌بیند، می‌شنود و سخن می‌گوید؛ بنابراین در قرآن و عرفان، میان ادراک حسی و شهود عرفانی، نوعی رابطۀ عمیق و پیوند هم‌افزایی وجود دارد.
صفحات :
از صفحه 155 تا 177
بررسی تکوین نظریۀ ولایت عارفانه بر مبنای استحالۀ تمثیلی و چگونگی انتقالِ آن به عصر سهروردی
نویسنده:
محمدکاظم یوسف پور ، فیروز فاضلی ، هادی قلیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
چکیده :
بسیاری از پژوهشگران، آبشخور تصوف اسلامی را از یک مشرب فکری مشخص جستجو کرده‌اند. دیدگاه حاکم بر این پژوهش‌ها، بر مبنای درخت‌گونگی و داشتن ریشۀ متمرکز بوده است. با توجه به نظریۀ استحالۀ تمثیلی، هر یک از مباحث مورد بحث در تصوف اسلامی، می‌تواند از ریشه‌ای جداگانه سر برآورده باشد و این پژوهش بر آن است تا بر مبنای این نظریه، نشان‌ دهد که یکی از سرچشمه‌های تصوف اسلامی، فرهنگ ایرانی است و تکوین نظریۀ ولایت عارفانه در سرزمین ایران، می‌تواند حاصل دگردیسی در عقیدۀ ایرانیان به فرّۀ ایزدی باشد. در این مقاله زمینه‌های محیطی و پیش‌زمینه‌های فکری که در تدوین مبحث ولایت عارفانه توسط حکیم ترمذی اثرگذار بوده است؛ موردِ بررسی قرار می‌گیرد و با ترسیم خط سیر نظریۀ ولایت عارفانه تا زمان سهروردی و بازتاب آن در آثار تعدادی از عارفان و متفکران بزرگ به نظریۀ حکیمانِ متألّهِ سهروردی و ارتباط آن‌ با مبحث ولایت عارفانه پرداخته می‌شود و چگونگی تلفیق این اندیشه‌‌ها که با وجود دگردیسی در عناصر، ماهیّت معنایی آن‌ محفوظ مانده است؛ بررسی می‌گردد. این بررسی نشان می‌دهد که پیوند میان حکمت خسروانی و عرفان ایرانی و دگردیسی‌های تدریجی در نظریۀ ولایت عارفانه، چگونه پیش‌زمینه‌های فکری و دگردیسی‌های نظریِ لازم را برای آن‌چه که بعدها حاکمیت صوفیان صفوی تفسیر شده، آماده کرده است. زمینه‌های اولیۀ چنین تحوّلی، در بستر روح و فرهنگ ایرانی فراهم بود و اندیشمندانی چون سهروردی به آن جانی دوباره بخشیدند
صفحات :
از صفحه 215 تا 244
در مطالعه ی کتاب های اخلاقى - عرفانى، به اصطلاحات "شریعت"، "طریقت" و "حقیقت" برخورد کردم. لطفاً این اصطلاحات را توضیح دهید.
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
پاسخ تفصیلی:
از نظر عرفان و عرفاى اسلام، انسان سالک موجودى است که با قدم سیر و سلوک به اصل و جایگاهى که از آن جا آمده است، باز مى‏گردد و با از بین رفتن دورى و فاصله‏ى با ذات حق، در بساط قرب الاهى از خود فانى شده و به او باقى مى‏گردد "یا ایها الانسان انّک کادح الى بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
یگانگی نفس و بدن در اندیشه اهل معرفت
نویسنده:
محمد میری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حکمای مشائی به دوگانگی نفس و بدن معتقد بوده و درمقابل، در حکمت متعالیه، سخن از یگانگی نفس و بدن است. نوشتار پیشرو نگاه اهل معرفت به این مسئله را بررسی کرده و نشان می دهد که عارفان، قرن ها پیش از صدرالمتألهین، یگانگی نفس و بدن در وجود انسانی را باور داشته اند. افزون بر تصریحاتی که از آنها در این موضوع به جا مانده است، بسیاری از مبانی و اصول عرفان نظری نیز مبنای یگانگی نفس و بدن را مورد تأکید قرار می دهد. کون جامع بودن وجود انسانی، آفرینش او بر صورت الهی و با دو دست حق متعال، احدیت جمع وجود انسانی بین روح و بدن، تطابق نسختین و مقام خلافت الهی انسان، برخی از این مبانی عرفانی است که مبتنی بر مسئله یگانگی نفس و بدن می باشد. نوشتار پیشرو به بررسی چگونگی تلازم هرکدام از مبانی مزبور با یگانگی نفس و بدن می پردازد.
صفحات :
از صفحه 121 تا 143
شریعت، طریقت، حقیقت، از منظر ابن فارض و شیخ محمود شبستری
نویسنده:
گودرزی محمد
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
هماره در طول تاريخ تفكر عرفانی، ميان نوع نگاه عارف و تلقی فقيه از دين، تفاوت جدی وجود داشته است. فقيه متشرع تمام دين را محدود به شريعت می پندارد و ماورای آن را كفر و بدعت می شمارد؛ در حالی كه عارف، دين را شريعت و طريقت و حقيقت می دانـد و شـريعت را ظاهر دين می نامد. از اينجاست كه جماعتی از فقهاء، عرفای حقه الهـی را شـريعت گريـز و حتی شريعت ستيز می خوانند و عرفاء، فقهاء را سطحی نگر و ظاهر بين خطاب می نمايند. ايـن تفاوت در نوع نگاه؛ گاه به خصومت كشيده می شود و فقيه، عارف را تكفير می كند و كـافرش می خواند و ريختن خونش را مباح می داند و از آن سوی عارف، فقيه پای بند به شريعت را در اين امر مأجور می داند و بر وی ترحم روا می دارد. می توان گفت: آنچه زبان فقيه متشرع را به تكفير می گشايد؛ زاييـده دو علـت اسـت: علـت نخست به نگاه سطحی نگر و ظاهر بين فقيه به دين برمی گردد و دومين علت به رفتار شـريعت گريزی برخی حلقه های جهله صوفيه عارف نما كه با سرباز زدن از عمل بـه شـريعت، عرفـای حقه الهی را بيشتر در مظان اتهام قرار می دهند؛ بازمی گردد. در اين مقاله برآنيم تا به تبيين جايگاه شريعت و طريقت و حقيقت نزد عرفـای حقـه الهـی بويژه شيخ محمود شبستری و ابن فارض مصری بپردازيم.
صفحات :
از صفحه 151 تا 172
ولایت انسان کامل از دیدگاه امام خمینی (ره) و سید حیدر آملی(ره)
نویسنده:
خیرالنساء خادمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله حاضر به بحث از ولایت انسان کامل از دیدگاه سید حیدر آملی(ره) از عرفای بزرگ شیعی قرن هفت و نیز امام خمینی(ره) اختصاص دارد. شاید در میان عرفائ مسلمان کمتر عارفی یافت شود که به بحث از ولایت نپرداخته باشد؛ اما در میان همه عرفا این دو عارف یاد شده، بیشتر به این مسأله توجه کرده و رساله حاضر به تبیین دیدگاه این دو بزرگ و بیان اشتراکات و تفاوت های دیدگاههای آنان اختصاص دارد. نتیجه این تطبیق و مقایسه، شناخت ولایت انسان کامل درسطحی فراتر از مباحث علمی معمولی و کلامی است. زیرا در چارچوب مباحث عرفانی و به ندرت نیز در محدوده مباحث عمیق فلسفی می باشد و هر شخصی می تواند با سیری مطالعاتی وفکری دراین مباحث یک دگرگونی و تحول و انقلاب عمیق و گسترده روحی پیدا نموده و بینش و نگرشی جدیدی درباره خداوند متعال و فرستادگان او و درباره هستی و نفس خود به دست آورد. بیان حقیقت ولایت و نحوه تجلی او در مظاهر وجود و تقریر این معنا که عالم وجود،صورت و ظاهر حقیقت محمدیه‎6 است و دست یابی به یافته هایی تازه در زمینه اثرات شناخت ولایت انسان کامل و محبت به اولیای الهی از دستاوردهای این رساله است. همچنین به تبیین ولایت عرفانی که فراتر از ولایت تکوینی و تشریعی است، در دو عالم امر و خلق پرداخته شده است که به این مهم در کتب عرفانی به صورت صریح و روشن و مشخص، کمتر اشاره شده است. در فصل اول به بررسی معناشناسی ولایت و واژه های مربوط به آن در لغت و عرفان ومعناشناسی انسان کامل پرداخته ایم. فصل دوم شامل بحث از ضرورت وجود انسان کامل و بیان ویژگیها و مقامات انسان کامل است. و تبیین حضرات خمسه الهی در دو وجه حقی و خلقی وتعبیر کتب الهی می باشد. فصل سوم به تحلیل ولایت انسان کامل در دو قوس نزول و صعود واقسام ولایت انسان کامل می پردازد. فصل چهارم: اثبات تداوم ولایت تحت عناوینی چون خاتم ولایت، ولایت فقیه و آثار قبول ولایت و محبت اهل بیت: است که از جمله آن رسیدن به مقام شهود حقیقی است.
سبع هشتم، حقیقتی اسرارآمیز تا تعبیری طنزآمیز (بررسی معنای اصطلاحی «سبع هشتم» در ادبیات عرفانی)
نویسنده:
فاطمه عسکری ,سیدحسین سیدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
حقیقت انسان به لحاظ ادراک و آگاهی دریایی عمیق و ژرف است که انسان بالقوه توانایی دستیابی به دیگر سطوح آگاهی و ادراک را دارد و چگونگی بازتاب و بحث در آن از جایگاه گسترده و وسیعی در میان تعابیر و مفاهیم گوناگون قرآنی، و به ویژه در زمینه ادبیات عرفان اسلامی برخوردار است. در برخی از شواهدی از آثار ادیبان و سالکان، واژگانی چون: «سبع هشتم» دیده می شود که تاکنون چگونگی معنای اصطلاحی و مفهومی آن محل بحث و اختلاف بوده است. ازطرف دیگر، بررسی این مدخل، به عنوان یک اصطلاح عرفانی و ادبی مورد توجه و تحقیق فرهنگ نامه های اصطلاحی و عرفانی نبوده است. هدف از این تحقیق، آن است که با مطالعه نمونه موردی در معنای لغوی، و به ویژه اصطلاحی و مفهومی مدخل «سبع هشتم» اثبات و تحلیل چگونگی جایگاه آن در زمینه ادبیات عرفانی، بتواند به نوعی اهمیت توجه و ذکر این مدخل را در فرهنگ نامه ها و لغت نامه ها، به ویژه در زمینه اصطلاحات عرفانی معاصر متذکر شود.
صفحات :
از صفحه 51 تا 80
بررسی مقایسه‌ای نظریه انسان کامل از منظر سید حیدر آملی و صدرالدین قونوی
نویسنده:
نویسنده:محمدامین برهان‌هی سرحدی؛ استاد راهنما:حبیب‌اله دانش شهرکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
ما در این رساله قصد داریم که درباره موضوع انسان کامل از منظر دو عارف بزرگ یعنی صدرالدین قونوی و سید حیدر آملی بحث و فحص نماییم و ابعاد آن را جستجو نماییم تا یکی از دو مسئله مهم عرفان نظری یعنی انسان کامل روشن گردد اولاً و در وهله دوم حقیقت انسان که عبارت است از کون جامع بودن مشخص گردد و لوازم و لحوق آن بررسی گردد و انسان کامل از غیر کامل شناخته شود و در مقام سوم از این مطالب که به مثابه شرح تأویلی آیات و روایات درباره حقیقت انسان کامل و مصداق آن یعنی امام و نبی خاتم است، بهره‌مند گردیم و این مطالب ما را رهنمون به روایات و ادعیه مأثوره از اهل بیت عصمت و طهارت نماید و اتهام غلو و زیاده‌گویی در شأن بر طرف گردد و بیان نورانی نزّلونا عن الرّبوبیّه و قولوا فینا ما شئتم روشن گردد و این امر روشن گردد که انسان کامل، کون جامع است و مظهر تام مرتبه عمائیت است و مصداق به حکم عینیت مقسم و قسم و سریان مقسم در اقسام، اگر که مصداقی غیر تام از سلاک و کملّین داشته‌باشد، قسمی که در ظهور مجلی تام مقسم است، در آن اقسام ظاهر است و آن اقسام از مشکات او نور می‌گیرند. نتیجه‌ای که محتمل است از این رساله گرفته شود این است که در بیان روش‌سنجی این دو عارف عالیقدر، رجحان روشی صدرالدین قونوی به تأیید برسد که روش او، روشی عرفانی است و در مباحث مربوط به نوآوری مباحث سیدحیدر آملی رجحان یابد که در آن به مباحثی نظیر انطباق شریعت و طریقت و حقیقت و انطباق نظریه انسان کامل با امام و نبی پرداخته می‌شود و در مبحث محتوایی نیز مطالب صدرالدین قونوی بر مطالب سیدحیدر آملی رجحان دارد اگرچه که آملی دارای نوآوری‌هایی چند است.
ولایت از دیدگاه ابن عربى و دو تن از ناقدان وى(با تکیه بر آراء شیخ حیدر آملى و علامه طباطبایى)
نویسنده:
نفیسه بهشتى
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله ى حاضر به بررسى ولایت،که به منزله ى روح و جانمایه عرفان اسلامی است،اختصاص دارد.عنوان رساله "ولایت از دیدگاه ابن عربی و ناقدان وی(با تکیه بر آراء شیخ حیدر آملى و علامه طباطبایى)" میباشد.این موضوع در آثار شیخ اکبر محى الدین ابن عربى،پایه گذار عرفان نظرى در اسلام به نحوى شاخص در اثر گرانقدر ایشان"خصوص الحکم"مطرح است؛از این روى ضمن بررسى دیدگاه ابن عربى در این زمینه مقایسه نظرات وى با دو تن از شارحان آثار او،سید حیدر آملى و علامه سید محمد حسین طباطبایى،صورت مى گیرد.سید حیدر آملى عارف شیعى و منتقد آراء ابن عربى در مبحث ولایت،خاتم الاولیاء و مصداق آن در کتاب با ارزش خود"جامع الاسرار و منبع الانوار" و همچنین علامه طباطبایى در اثر گرانقدر خود"رساله الولایت" نظرات ابن عربى را مورد نقد و بررسى قرار داده اند.
تثلیث مسیحی در نگاه عارفان مسلمان
نویسنده:
اسماعیل سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
جلوه ها و ابعاد مختلفی از آیین مسیح نظر عارفان را به خود جلب کرده، که آموزه تثلیث یکی از آن جلوه هاست. عارفان مسلمان نیز همچون دیگر صنوف عالمان، در رویارویی با این آموزه، سکوت اختیار نکرده، درصدد انتقاد برآمدند؛ امّا به جهت وجود برخی تفاوت ها در دیدگاه اهل عرفان نسبت به دیگر عالمان، به ویژه متکلمان، این مقاله بر آن است که این موضوع را، از نگاه چند تن از عارفان برجسته اسلامی مطالعه و بررسی کند. در این رهگذر، ضروری است شناختی هر چند کلی از مواضع و دیدگاه های این طایفه، در باب تثلیث مسیحی به دست آید. در مجموع، با بررسی آثار عرفانی و مرور اقوال مختلف، این جمع بندی حاصل می شود که عرفا درخصوص تثلیث مسیحی اتفاق نظر ندارند؛ زیرا هم آرای تسامح آمیز و تاحدودی مثبت وجود دارد و هم دیدگاه های انتقادآمیز و گاه منفی. با این وصف در اکثر این دیدگاه ها، مقایسه با دیدگاه های غیر عرفانی، نوعی مدارا و رواپذیری دیده می شود که می تواند ناشی از نگاه خاص اهل عرفان به جهان هستی و مافیها مبانی فکری و خصایص دیگر آن باشد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 125
  • تعداد رکورد ها : 200