مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: این کتاب قابل توجهی است: گسترده، طنین انداز، و به خوبی نوشته شده است؛ همچنین تأمل برانگیز و با شخصیت، گرم و جذاب است. -- فلسفه و ادبیات"کاپوتو با این کتاب جای خود را محکم به عنوان برجسته ترین پست مدرنیست قاره ای آمریکایی می گیرد... " -- فصلنامه بین المللی فلسفی"کسی نمی تواند تحت تاثیر دامنه هرمنوتیک رادیکال قرار نگیرد." -- انسان و جهان "مطالعه کاپوتو در گستره و دانش خود خیره کننده است." -- رابرت ای. لادر، دانشگاه سنت جان، تومیست برای جان دی. کاپوتو، هرمنوتیک به معنای تفکر رادیکال بدون توجیه ماورایی است: توجه به گسست ها و بی نظمی های موجود قبل از اینکه متافیزیک حضور فرصتی برای هموارسازی آنها پیدا کند. هرمنوتیک رادیکال همکاری نزدیک تری بین هرمنوتیک و ساختارشکنی ایجاد می کند که قبلاً تلاش شده است.

آقای محمد مجتهد شبستری از دگراندیشان معاصر است که بر اساس مبانی برگرفته از علم هرمنوتیک، موضوع‌های گوناگون دینی و اجتماعی را تحلیل کرده و در این‌ باره آثار فراوانی تولید کرده است. وی پایگاه اندیشه خود و نیز اندیشه­ سازنده منظومه هرمنوتیکی ­اش را فلسفه قاره ­ای قرن بیستم آلمان معرفی کرده و در اهمیت آن گفته است که مشکل جهان اسلام در حال کنونی، عدم تمسک به مکتب هرمنوتیکی برآمده از این مبنای فکری که هرمنوتیک فلسفی نام دارد، می ­باشد؛ با این حال منظومه هرمنوتیکی وی مجموعه گردآمده از عنصرهایی است که به صورتی غیرعلمی از مکتب‌های هرمنوتیکی گوناگون که در مبانی و بلکه بناها با هم به‎طورکامل متضاد و حتی متناقض هستند، به عاریه گرفته شده و در کنار هم قرار داده شده ­اند؛ به‎طورمثال وی در مبانی انسان­شناختی و معناشناختی و نیز جایگاه تفسیر در فهم معنا بر اساس آموزه ­های هرمنوتیک روشی و هرمنوتیک روش­ شناختی سخن گفته است و در مباحث مربوط به معرفت شناسی فهم و فرایند آن نیز ترکیبی از هرمنوتیک فلسفی و هرمنوتیک روشی را انتخاب کرده است. افزون بر اینکه تلقی وی از هرمنوتیک روش ­شناختی شلایر ماخر نادرست می‌باشد و مسئله اصلی وی را اشتباه تشخیص داده ­است. مقاله پیش رو می‌کوشد این اقتباس­ه ای غیرفنی و برداشت‌های نادرست را نشان دهد و بحث کند.

هدف از این رساله، پرداختن به موضوعات مطرح در یکی از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین مباحثات فلسفی معاصر میان گادامر و هابرماس، دوفیلسوف نام‌آور آلمانی، درباب یکی از رهیافت‌های پرآوازه قرن بیستم، یعنی هرمنوتیک فلسفی است. مباحثه‌ای که در سال 1976م. از سوی هابرماس آغاز شد و تا چند سال، دست‌کم برخی نوشته‌های هر دوی این متفکران را تحت تأثیر خود قرار داد. در جریان این مباحثه، برخی محورهای اساسی هرمنوتیک فلسفی از جانب هابرماس به نقد گذارده شده و گادامر نیز در پاسخ به این انتقادات، مجال آن را یافت تا ابعاد متفاوت اندیشه خود در باب «هرمنوتیک فلسفی» را بیش از پیش آشکار کند. این محورهای اساسی عبارت‌اند از: موضع هرمنوتیک فلسفی در قبال عینیت‌گرایی و مکتب تحصلی، مسأله سنت و حجیت و همچنین تعریف و جایگاه زبان و سرانجام مسأله همه‌شمولی یا کلیت هرمنوتیک فلسفی. این رساله در فصل‌های مختلف خود می‌کوشد با بررسی دیدگاه هرمنوتیک فلسفی درباب هریک از موضوعات فوق و سپس طرح نظرات و انتقادات هابرماس به دیدگاه‌های هرمنوتیک فلسفی و سرانجام پاسخ گادامر به این انتقادات، زوایای مختلف مباحثه‌ای را مورد بررسی قرار ‌دهد که به دلیل تنوع موضوعات و گستردگی دامنه آن، به جز فلسفه،‌ در رشته‌های دیگر علوم انسانی نیز مورد توجه متفکرین قرار گرفته است. در پایان با نگاهی اجمالی به نقدها و پاسخ‌های دو متفکر، بیش از هرچیز به اختلاف منظر، غایت و رهیافت دو فیلسوف، تعارض‌های موجود در مدعا و نظرات طرح شده از جانب هابرماس و همچنین تأثیرات آشکار این مواجهه بر اندیشه او اشاره شده است. اگرچه از طرح این پرسش از هرمنوتیک فلسفی نیز غفلت نشده است که حال که این نگرش مدعی است به نحوی درخور به پیوند میان نظر و عمل، توجه داشته است، شاید باید قادر باشد به پرسش‌های فراوانی درباب طریق زندگی نیک نیز پاسخ دهد؛ هرچند اساساً نحوه طرح اصیل این پرسش‌ها در هرمنوتیک فلسفی و همچنین این‌که آیا پاسخ به چنین پرسش هایی اصولاً باید در حوزه این نگرش یافت شوند یا خیر، خود موضوع پژوهش دیگری است.

هانس-گئورگ گادامر (زادهٔ ۱۱ فوریه ۱۹۰۰ – درگذشتهٔ ۱۳ مارس ۲۰۰۲) فیلسوف برجستهٔ آلمانی در سنت قاره‌ای و نویسندهٔ اثر مشهور حقیقت و روش (۱۹۶۰) بود. گادامر در ماربورگ به دنیا آمد. پدرش شیمیدان بود. او بعدها در فرایبورگ با هایدگر آشنا شد. در آن زمان هایدگر دانشجو بود و هنوز به سمت استادی دانشگاه درنیامده بود. گادامر از پیشگامان هرمنوتیک فلسفی است. آن زمان که شلایرماخر به شیوه‌ای تأثیر گرفته از کانت رسالت هرمنوتیک را از تعیین دستورالعمل‌هایی برای فهم به کشف شرایط عامی که اساساً فهم را امکان‌پذیر می‌سازد تغییر داد تصوری تازه از هرمنوتیک حاصل شد. گادامر هرمنوتیک را فلسفی کرد و آن را به کمال رساند. او آن را از نظریه ادبی جدا کرد. اگر نظریه ادبی را به قاعده درآوردن تاویل به مفهومی عام از ادبیات باشد در این صورت هرمنوتیک گادامر نظری یا نظرپردازانه نیست.

چکیده تفسیر عرفانی یکی از روش‌های تفسیری است که بر پیشاادراکی همچون رمزی بودن وحی و زبان دین، ضرورت انکشاف قصد آیات و توجه به مغز و حقیقت سخن استوار است؛ به بیان دیگر تفهیم باطنی و لبّ سخن، رهیافت بنیادین و پراهمیت تفسیر عرفانی است. عرفا و فیلسوفان مسلمان از رمزی بودن زبان دین، برای انکشاف معنای باطنی قصص و روایت‌های قرآنی یا به‌عبارتی کشف سویه‌های پنهان متون دینی از طریق «هرمنوتیک روایت» بهره برده‌اند. در این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی خصایص هرمنوتیک روایت با توجه به مبانی ریکور، در آثار عرفا و فیلسوفان مسلمان پرداخته‌ایم. نتایج به‌دست‌آمده حکایت دارند که هرمنوتیک روایت با رویکرد تازه‌ای به روایات و قصص دینی، خوانش جدیدی در این باب عرضه می‌کند. همچنین با خصیصۀ رمزی بودن، چندمعنایی و تفهیم باطنی، موجب توانمندی زبان می‌شود و خلق معانی تازه را به‌همراه دارد. فراتاریخی و بی‌زمان بودن، ساحت جدیدی از زمان را طرح می‌کند که موجب تبدیل شدن زمان طبیعی و ریاضی به زمان انسانی (که زمانی نامیراست) می‌شود؛ در این حالت روایت‌ها و قصص دیگر مختص قوم و فرهنگ خاصی نخواهند بود، بلکه می‌توانند به دنیاها و زمان‌های دیگر نیز سفر کنند. مطالعۀ این قصص و روایات در تفسیر عرفانی، حاکی از این امر است که هدف اصلی این متون، انتقال معانی ساده و سطحی واژگان نبوده، بلکه هدف روح و معانی ناآشکار و رمزی نهفته در آنها‌ست که به‌کمک دانش هرمنوتیک روایت، لایه‌های چندگانۀ معانی، تأویل و رمزگشایی می‌شوند.

ترجمه ماشینی: این مطالعه به فلسفه هرمنوتیک پرداخته است ، که یکی از خطرناک ترین مفاهیم در زمان ما برای درک متون است و مکانیسم های فهم را با ریشه های غربی مورد بررسی قرار می دهد. از این راه افراط‌گرایی و تحول در تفسیر و تعدد دلالتها با تعدد خوانندگان یک متن و تبدیل آن به متنهای متعدد را باز کرد تا اینکه سرانجام به نظریه تاریخی بودن قرآن و انسان سازی کلام الهی رسید. و در نتیجه؛ طرح هرمنوتیک جواز صادر کرد برای خدایی‌سازی انسان و انسانی‌سازی خدا ، جایگزینی دین طبیعی به جای دین الهی ، الغاء معانی متن و مفاد آن و پرداختن به قرآن با دید تاریخی، و این که معنایی که متن در گذشته داشته به هیچ وجه ثابت نیست و درحال حاضر به آن معنا نیست، بلکه منجر به شکل گیری معنا به صورت دائمی و مستمر - با توجه به موقعیت فرهنگی و اجتماعی می شود که متناسب با الزامات عصر توجیه می گردد. با این عمل، از اسلام جز نامی باقی نمی ماند. مساله این است که این تفکر بین تفسیر اسلامی که مقید به ضوابط شرعی است و تفسیر پوچ غربی که در هرمنوتیک بیان شده، تفاوت قائل نیست.هرمنوتیکی که هیچ ضابطه کنترل و محدودیتی ندارد ، اما با واژه تاویل صاحب آن را پنهان می کند، و به هر شخصی اجازه می دهد که به دستکاری متون شریعت به نام تجدید و یافتن معنا برای واقعیت کنونی دست یازد. بنابراین به این نتیجه رسیدم که تفاوت زیادی بین آنها وجود دارد و نسبت بین آنها تباین است، به طوری که هیچ یک از آنها زیر مجموعه دیگری قرار نمی گیرد، بنابراین هر یک از آنها جایگاهی غیر از جایگاه دیگری دارد. هرمنوتیک مخصوص تفسیر کلامی متون غربی است، اما تفسیر (تاویل) مختص متون قرآن و سنت است، بنابراین هیچ چیز از هرمنوتیک تفسیر اسلامی و هیچ چیز از تفسیر اسلامی هرمنوتیک نامیده نمی شود. از آنجا که با قوانین و ضوابط شرع منضبط نمی شود. این تحقیق به صورت مقدمه ، دو فصل و یک نتیجه گیری با ذکر منابع به ارائه گردیده است.///