مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
اصل امتناع اجتماع نقیضین اصل امتناع ارتفاع نقیضین تناقض باوری((اصطلاح وابسته)، مقابل جذر اصم) جذر اصم((اصطلاح وابسته، مقابل تناقض باوری)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 18
رویکردهایی نو به قانون عدم تناقض
نویسنده:
مازیار چیت ساز
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ین مقاله به بررسی مفهوم تناقض، قانون عدم تناقض و تناقض‌باوری در منطق غیرکلاسیک می‌پردازد. بررسی تفاوت‌های موجود در تعریف تناقض و تبعات آن در باب پذیرش یا رد قانون عدم تناقض، هدف اصلی این نوشته است. در این مقاله سعی شده تا نشان داده شود، با توجه به تلقی‌های متفاوتی که در مورد معنای تناقض در منطق جدید وجود دارد، چگونه می‌توان تناقض‌باوری را معقول دانست. در ابتدا به معرفی اصطلاحات لازم پرداخته شده است. سپس، بین برخی تعریف‌های ارائه‌شده دربارة تناقض، مروری اجمالی و مقایسه‌ای شده است. در این بخش نشان داده می‌شود، بسته به آنکه چه تلقی از تناقض داشته باشیم، می‌توان بیان‌های متفاوتی از تناقض‌باوری داشت. در بخش بعد به دلائل موافقان قانون عدم تناقض پرداخته شده و سعی می‌شود با توجه به تعریف‌های ارائه شده در بخش قبل، به آنها پاسخ داده شود. درنهایت نیز نشان داده می‌شود که دلیل رویکردهای نو به پذیرش تناقض، در استفاده از روش‌های دلالت‌شناختی به جای هستی‌شناختی، منطق‌های چندارزشی، ابهام و نظریه‌های بدیل صدق نهفته است.
وجوه مبناگرایی ارسطویی - سینوی
نویسنده:
مهدی قوام صفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
بیرون‌شد ابن سینا از شک‌گرایی
نویسنده:
مهدی قوام‌صفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
اصل تناقض ناشی از محدودیت فاعل شناسا هست و این محدودیت ادراکی فاعل شناسا است که این اصل را نتیجه می دهد.  ما گزاره هایی داریم که در حیطه شناخت ما هستند و این گزاره ها را ضروری الصدق می نامیم چه دلیلی دارد که این گزاره ها به علت خصیصه فاعل شناسا ضروری الصدق نباشند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ اول ( اختصاص نداشتن استحاله تناقض به انسان ها) پاسخ اولی که می توان از آن داد این است که تنها ما انسان ها حکم به محال بودن تناقض نمی کنیم،حیوانات هم همین حکم را دارند،البته از عملشان می فهمیم که این حکم را دارند مثلاً وقتی حیوان شکارچی دنبال شک بیشتر ...
منابع دیجیتالی :
علاّمه طباطبائی: معرفت‌شناسی مبناگرا (به انگلیسی
نویسنده:
یحیی صولتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علاّمه طباطبائی در معرفت‌شناسی خویش، توجّه و التفات خاصّی نسبت به «بدیهیّات» نشان می‌دهد. وی در این زمینه با تأکید بر «تصدیقات بدیهی» و نقش مبنایی آنها در ساختار معرفت، به ارائه مبناگرایی خویش می‌پردازد. خطاناپذیری «تصدیقات اوّلی» و اهمیّت آنها در معرفت‌شناسی علاّمه طباطبائی سبب شده است تا دیدگاه وی را به صورت «مبناگرایی خطاناپذیر» آشکار نماید. بی‌شک مسئله «شناخت یقینی» و ارزش معرفت‌بخشی آن در معرفت‌شناسی علاّمه طباطبائی، جولانگاه اصلی وی در انتخاب این نوع از مبناگرایی بوده است. تسلسل‌ناپذیری «تصدیقات نظری»، به عنوان مهم‌ترین دلیلی است که علاّمه طباطبائی در اثبات دیدگاه مبناگرایانه خویش، بدان تمسّک می‌جوید. وی در این زمینه، رابطه «تصدیقات نظری» با «تصدیقات بدیهی» را بر اساس رابطه توالد مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد. این در حالی است که چنین رابطه‌ای را بین «تصدیقات بدیهی» و «اصل امتناع تناقض» منتفی می‌داند. در معرفت‌شناسی علاّمه طباطبائی، «اصل امتناع تناقض»، نه به عنوان یک «باور پایه»، بلکه به عنوان «اُمّ‌القضایا» و مهم‌ترین پشتوانة فکری و منطقی حاکم بر اندیشه بشر لحاظ می‌گردد که بدون توجّه به آن، اساس هر گونه آگاهی و تفکّری نیز منتفی خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 85 تا 98
اصل طرد شق ثالث و انگاره تخطی از آن در پارادایم های چند ارزشی و فازی
نویسنده:
مرتضی حاج حسینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
در قرن بیستم، نقد ارزش فلسفی پارادایم دوارزشی به شکل گیری انگاره تخطی از اصل طرد شق ثالث و پیدایش دستگاه های منطقی غیراستاندارد از قبیل منطق چندارزشی و فازی انجامید. این انگاره در حالی شکل گرفت که اصل طرد شق ثالث در کنار دو اصل اینهمانی و امتناع تناقض از اصول اولی فکر محسوب می شد و تخطی از هر یک از آنها، به دلیل رابطه منطقی آنها با یکدیگر، مستلزم تخطی از دو اصل دیگر بود. اما آیا تخطی از اصول اینهمانی و امتناع تناقض امکان پذیر است؟ در غیر این صورت ادعای مدافعان منطق های چندارزشی و فازی مبنی بر تخطی از اصل طرد شق ثالث چگونه توجیه می شود؟ در این مقاله ابتدا به تبیین صورتبندی های مختلف اصول سه گانه فوق پرداخته، سپس ضمن قبول ناتوانی زبان دودویی در تبیین برخی پدیده ها و لزوم تاسیس زبان های چندارزشی و فازی برای پرداختن به مسایل علمی و فلسفی به بیان این نکته می پردازیم که اولا التزام به این زبان ها مانع التزام به اصول سه گانه یاد شده نیست، ثانیا ارسطو به عنوان اولین کسی که به طور مفصل و منسجم از دو اصل امتناع تناقض و طرد شق ثالث سخن گفته و از بنیانگذاران منطق و فلسفه بر پایه این اصول است امکان ابهام در قضایا و نیز وجود ارزش های میانی «تقریبا صادق» و «تقریبا کاذب» را پذیرفته و از آنها در فرایند تعیین ارزش گزاره ها استفاده کرده است. به علاوه وی در برخی موضوعات به زبان چندارزشی سخن گفته و در مواردی توسل به زبان دودویی در تبیین برخی حوادث را مورد نقد قرار داده است.
صفحات :
از صفحه 85 تا 99
بررسی انتقادی ادله مخالفان مبناگرایی بر اساس حکمت صدرایی
نویسنده:
سمیه مالمیر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مبناگرایی از کهن ترین مباحث معرفت شناسی است که افلاطون وارسطو نیز در آثار خود بدان توجه کرده اند. بنا بر اصول این ساختار معرفتی، باورهای غیر پایه ونظری شخص، مبتنی برباورهایی بدیهی می باشند،از این رو بنابر، ماهیت باورهای پایه و معیاروابزار شناخت، تقریرهای مختلفی چون مبناگرایی سنتی، معتدل،عقل گرا و تجربه گرا به وجود آمدند.هدف این تحقیق این است که ادله مخالفان مبناگرایی را براساس تبیین خاص صدراییان، مورد بررسی انتقادی قرار دهد.بدین ترتیب ابتدا، قرائت های متفاوت این نگرش در ساختار غربی آن واشکالات وارده برآنها، مورد تحلیل وبررسی قرار گرفته، سپس با توجه به مبناگرا بودن حکمای اسلامی و مبانی فلسفی صدراییان در تشکیل این ساختار،از جمله مباحثی چون علم حضوری، وجود ذهنی،تعریف و تقسیم بدیهیات، پذیرش نقش حس در حصول علم وقائل شدن به اصلی اساسی چون امتناع تناقض ،به نقد های وارده پاسخ گفته ایم.حاصل اینکه مبناگرایی باقرائت صدرایی آن مانع از افتادن ساختار توجیه معرفتی باورها،در دام شک وشکاکیت ونسبی گرایی می شود.
هگل، وضع مجامع افلاطون و کانت؛ مطالعه ای تطبیقی در باب دیالکتیک و فرایند خود آگاهی
نویسنده:
حسن مهرنیا، محمد محمدرضایی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
اثر حاضر برآن است تا فرآیند دیالکتیک و خودآگاهی را در نزد فیلسوفانی چون افلاطون، ارسطو، کانت، فیخته، شلینگ و هگل مورد بررسی قرار دهد. آن چه بر سرتاسر این نوشتار سایبه افکنده است، رویکرد هگل به مبحث دیالکتیک و خودآگاهی و انتقادهای او بر دیالکتیک مورد نظر فیلسوفان گذشته و تکلمه هایی است که بدانها افزوده است. هگل در کتاب علم منطق و نیز دایره المعارف علوم فلسفی تلاش می کند تا از یک سو یک جانبه گرایی فیخته و ارسطو و توجه صرف آنها به عالم ذهن را با عینیت گرایی شلینگ و نیز منطق رواقی درهم آمیزد و بدین طریق میان اندیشه و هستی، یا اثبات و ثبوت پیوند برقرار کند. و از سوی دیگر با ارایه تفسیری افلاطونی از دیالکتیک کانت آنها را دو پایه تثلیث دیالکتیکی خود قرار می دهد. هگل در ادامه بحث به تدریج به طرح نظریه خواجه و برده می پردازد و از این رهگذر پا به وادی شکاکیت می گذاردو آن را برون شدی از حالت حرمان یا سعور اندوهبار و گذار به مرحله دین می داند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
علم حضوری (پیشینه، حقیقت و ملاک تحقق)
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
کلیدواژه‌های فرعی :
عین الربط , علم خدا به خویش , مفاهیم ذهنی , اقسام اتحاد وجودی , علم حضوری حق به اشیاء , تجرد , فقر ذاتی , اشراق , علم اجمالی در عین کشف تفصیلی , مراتب علم الهی , طور وراء عقل , هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی تجربه عرفانی , حلول (عینیت وجود فی نفسه و لغیره)) , علم به علم , شناخت حقایق اشیاء , ماهیت , ماهیت علم , علم فعلی(حکمت نظری) , تجلی , نظام علی و معلولی , ریاضت , علم معلول به علت , اصطلاحنامه عرفان , حقیقت علم , علم کسبی(معرفت شناسی) , معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) , معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) , بدیهیات اولیه , اصل امتناع تناقض , وجدانیات , وجدانیات(اصطلاح وابسته) , مکاشفه(معرفت شناسی) , علم نفس به ذات خود , خودآگاهی حیوان , علم به حالات و انفعالات نفسانی , علم به افعال جوانحی , معرفت فطری به خداوند , علم به صورتهای ذهنی , علم حیوانات به خود , غیر محجوب , اجسام و اعراض جسمانی , ادراک غیر اعتباری , علم انسان به قوای نفس , علم انسان به مبصرات جهان محسوس , تعریف علم حضوری , ثمثل حقیقت شیء , تمثل صورت شیء , ملاک تحقق علم حضوری , قیام فقری , عینیت در وجود , علم مجردات به ذات خود , سعه وجودی , ربط وجودی , ربط آلی , انحصار علم به حصولی و حضوری ,
چکیده :
آموزه «علم حضوری» به رغم بنیادین بودن و سابقه دیرین آن، چنانکه بایسته و شایسته است، بدان توجه نشده و مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته است. در حکمت و کلام اسلامی، علم حضوری یا «شهود» پیشینه ای دیرین دارد و تا عصر فارابی قابل پیگیری است. به نظر میرسد برای اولین بار، ابن سینا بود که آموزه معرفت حضوری را روشن تر از فارابی مطرح نمود و از آن بهره برداری کرد. با این ابتکار، تحولی ژرف در فلسفه و معرفت شناسی بنیان نهاده شد. با نگاهی گذرا به آثار ابن سینا، به نتایج شگفت انگیزی در این بحث رهنمون می شویم. پس از ابنسینا، شیخ اشراق قلمرو علم حضوری را گسترش داد و نمونه های متعددی را بدان افزود. دیدگاه شیخ اشراق در این مسئله، نقطه عطفی است که موجب شد تا علم حضوری تقریبا مقبولیت همگانی بیابد. در عصر وی، میتوان این آموزه را مطرح و اصطلاحی جا افتاده یافت. این مقاله با استفاده از آثار موجود، به بررسی تعریف های گوناگون از علم حضوری و نیز ملاک تحقق آن می پردازد. حاصل این تتبع آن است که ملاک تحقق علم حضوری، اتصال و حضور است. اما منشأ حضور و اتصال چیست؟ انواع گوناگونی برای آن قابل تصور است که بر اساس استقرا مطرح شده اند.
صفحات :
از صفحه 11 تا 52
باورهای پایه و چگونگی تحصیل معرفت عینی و ضروری از دید فیلسوفان مسلمان و تحلیلی نوین و وجود شناختی از آنها
نویسنده:
مرتضی حاج حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
در فلسفه کلاسیک به مجموعه ای از قضایا که آدمی به کشف آن‌ها همت می‌گمارد و صدق آن‌ها را بر اساس معیار مطابقت توضیح می‌دهد معرفت اطلاق می‌شود و معرفتِ مطلوب معرفتی است که واجد دو وصف عینیت و ضرورت باشد. چنین معرفتی، بدون شک باید در فرایندی شکل گیرد که هم انعکاس حقایق امور را تضمین کند و هم از توان مقاومتی بالا در برابر حملات شکاکانه برخوردار باشد. در این صورت معرفت حاصل واجد کمالات مطلوب معرفت یعنی عینیت و ضرورت خواهد بود. فیلسوفان مسلمان برای دسترسی به چنین معرفتی بحث تصدیقات بدیهی و ملاک بداهت آن‌ها را پیش کشیده و ضمن اعتقاد به عینیت و ضرورت بدیهی‌ها، ارجاع نظری‌ها به بدیهی‌ها را شرط عینیت و ضرورت نظری‌ها قلمداد کرده‌اند. بیان و بررسی انتقادی نظر فیلسوفان مسلمان در مورد تصدیقات بدیهی و ملاک بداهت آن‌ها و نیز بیان و بررسی انتقادی رویکردهای مکمل در دوران معاصر و بحث در مورد میزان توفیق هر یک در تبیین چگونگی صدق تصدیقات بدیهی و تضمین معرفت عینی و ضروری، هدف اصلی این مقاله است که با پیشنهاد رویکرد وجودشناختی به عنوان رویکردی نوین که با تکیه بر مفهوم وجود و تحلیل وجود شناختی از تصدیقات پایه و اصول بدیهی اولیه به حل مسئله مبادرت می‌ورزد خاتمه می‌یابد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 73
  • تعداد رکورد ها : 18