مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

در این مقاله نویسنده محترم وحدت وجود را مطرح و با استناد به عبارت های متعدّدی از اهل عرفان مقصود آنان را توضیح داده اند و سپس بر اساس آیات و روایات آنان را مورد نقد قرار داده اند و مشخص نموده اند که این نظریه هیچ گونه تطابقی با ادلّه نقلی و عقلی ندارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 103 تا 130

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تصوف و راه ملامت

نویسنده:

سیدعلی جعفری صادقی , سیداحمد حسینی کازرونی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

6- فرق تصوف (اعم، (فرق اسلامی)) , صوفیان (صوفیه) , ملامتیه (از صوفیه)

کلیدواژه‌های فرعی :

مکتب خراسان , نفحات الانس , سَماع , رساله ملامتیه , جنبش اصلاح گرانه ملامتیه ,

چکیده :

آنچه از گذشته درباره صوفیان ملامتی یاد شده و در شرح حال ایشان به سنت مکرر و متداوم تذکره ها مبدل گشته، به گونه ای است که ملامتیان را چونان فرقه ای از شمار فرق دیگر تصوف و در ردیف ذهبیه، نقشبندیه، قلندریه و... دانسته اند که پیروان حمدون قصار بوده اند، حتی در برخی موارد آن ها را گروهی مجزا از صوفیه و در برابر ایشان توصیف کرده اند و از این روی همواره حقیقت حال ایشان در هاله ای از ابهام بوده است. تالیف این مقاله کوششی است برای بررسی دوباره دیدگاه های ملامتیان، زمینه های پیدایش و ظهور ایشان، سیر تطور وتحولات آن ها و همچنین دقت در وجوه تمایز و اشتراک احتمالی که با دیگر صوفیه داشته اند و در نتیجه رسیدن به چهره ای روشن تر و واقعی تر از ملامتیان و تشخیص هویت تاریخی ایشان.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 12 تا 27

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تاملی بر تاویلات داستان یوسف (ع) در متون عرفانی بر پایه امهات متون نظم از قرن ششم تا نهم

نویسنده:

لیلا مدیری,محمدابراهیم مالمیر

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

متون عرفانی , رمز , تمثیل , حضرت یوسف (ع) , داستان رمزی , هرمنوتیک

کلیدواژه‌های فرعی :

سلوک عرفانی , یوسف و زلیخا , خوابگزاری , قرآن , 6- فرق تصوف (اعم، (فرق اسلامی)) , عارفان (مسلمان) , اصطلاحنامه عرفان , یوسف و چاه ,

چکیده :

داستان پیامبران یکی از مهترین دستمایه های عرفا برای بیان مضامین و افکار متعالی انسان ساز است. در این میان داستان یوسف (ع) از ویژگی خاصی برخوردار است. در میان سرگذشت پیامبران، قصه یوسف (ع) به واسطه حوادث و اتفاقات خاصی که در زندگی او رخ داده، وجوه عرفانی فراوانی دارد، به صورت تمثیلی یا تاویلی بیان شده است. ان داستان نزد عرفا سیروسلوک روح است. در این مقاله سیر روحانی روح را از زمان گرفتار شدن در قهر چاه جسم و دنیا تا رسیدن به اوج آسمان در قالب داستان یوسف (ع) همراه با مهترین تاویل هایی که ذیل شخصیت ها و حوادث قصه نقل شده، در متون نظم عرفانی از قرن ششم تا قرن نهم مورد نقد و تحلیل قرار داده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 111 تا 144

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

معالم الفلسفة الإسلامیة نظرات فی التصوف و الکرامات

نویسنده:

محمد جواد مغنیه

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF معرفی کتاب فهرست

وضعیت نشر :

بيروت: دار الجواد,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

17. فرق کلامی , 19. مسایل کلامی , امامت , کرامت , نبوت , تصوف اسلامی , عرفان اسلامی , اصطلاحنامه فلسفه , معاد(فلسفه) , 13. علم کلام , 6- فرق تصوف (اعم، (فرق اسلامی)) , کرامت (عرفان) , اصطلاحنامه تصوف , کتب فلسفه اسلامی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمدجواد مغنیه

کد کنگره:

‏BBR‎‏ ‎‏1480‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏6‎‏م‎‏6

چکیده :

«معالم الفلسفة الإسلامية»، اثر محمدجواد مغنيه است كه در آن، مباحثى مقدماتى براى دانشجويان در جهت آشنايى با مباحث و تاريخ كلام، فلسفه و عرفان و تصوف اسلامى مطرح كرده است. نام كامل اين اثر عبارت است از: «معالم الفلسفة الإسلامية نظرات في التصوف و الكرامات». آغاز و انجام نگارش اين اثر، متأسفانه مشخص نشده است. كتاب حاضر به زبان عربى جديد نوشته شده است. نويسنده در اين اثر، روش يگانه رايج در فلسفه؛ يعنى استدلال عقلى را مراعات نكرده و روش فلسفى و كلامى را در هم آميخته است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خداشناسی عرفانی مولانا جلال الدین بلخی

نویسنده:

علی اوسط اسدی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تشبیه و تنزیه , مولانا , ذات و صفات الهی , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , 6- فرق تصوف (اعم، (فرق اسلامی)) , خداشناسی عرفانی

کلیدواژه‌های فرعی :

نشانه های خدا , خلوت گزینی , سالک , فنا , حضرات خمس , حضرت غیب مطلق , رویکرد تنزیهی در خداشناسی مولانا , صفات کمالی خداوند , رویکرد تشبیهی مولانا در خداشناسی , آداب شرعی ,

چکیده :

در نگرش تنزیهی عارفان مسلمان، خدا حقیقتی برتر و والاتر از همه مخلوقات و صفات آنان و ذاتا متمایز از تمامی آفریدگان است. با وجود رابطه محبت و عشقی که نزد صوفیان میان انسان و خدا مطرح می شود، وجه غالب در خداشناسی عرفانی اساسا مبتنی بر تنزیه ذات حق تعالی است. در خداشناسی عرفانی مولانا جلال الدین بلخی، هیچ کس به کنه حقیقت خدا نمی رسد و ذات خدا به هیچ وجه بوسیله عقول و ادراکات بشری قابل شناخت نیست؛ از نظر مولانا، کنه ذات خدا در پرده «غیب مطلق» است و ادراکات بشری با توسل به قیاس و توهم و تفکر به جایی نمی رسد. با وجود این، مولانا درباره امکان یا عدم امکان شناخت خدا با آوردن تمثیل هایی پر معنا دو نگرش متفاوت «تنزیه گرا» و «تشبیه گرا» را مطرح می کند؛ او در نگرش تنزیهی، عقل آدمی را عاجز از شناخت ذات و صفات خدا می داند. در حالیکه در نگرش تشبیهی معتقد است که خداوند وجود خود را از طریق آثار و نشانه هایش برای انسان متجلی می سازد. به عقیده وی، انسان فقط از طریق ظهور آثار خداوند می تواند پرتوی از صفات حق تعالی را – در حد فهم خود- مشاهده نماید و در هر حال ماهیت حقیقی اوصاف کمال الهی بر هر کسی غیر از خداوند پوشیده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 125 تا 154

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سیر آفاق در مشرب متصوفه

نویسنده:

لیلا هاشمیان , میثم احمدی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

سفر , سیر آفاق , سیر انفسی , 6- فرق تصوف (اعم، (فرق اسلامی)) , عارفان (مسلمان) , اصطلاحنامه تصوف , عارفان , اصطلاحنامه عرفان , ویژگی های سیر انفسی , سفر در عرفان , سفر در قرآن کریم , سفر در اسلام

کلیدواژه‌های فرعی :

جهاد , حج , عبرت آموزی , ریاضت نفس , طلب علم , ترک وطن , آیه 20 عنکبوت , آیه 97 نساء , آیه 53 فصلت , شهرت گریزی , سفر زیارتی , سفر در اساطیر ,

چکیده :

تصوف، افزون بر تثبیت گفتمانی فراگیر در جامعه، رفتارهای اجتماعی خاصی را با خود به همراه داشت. یکی از این رفتارها سفر بود که نقش و کارکرد مهمی در میان صوفیان پیدا کرده بود. سفر که از آن با اصطلاح سیر آفاق (در مقابل سیر انفس) یاد می شود، در پندار نهان گرایان مسلمان و در نگاه نخست، بر گرفته از قرآن وحدیث بود که با انگیزه هایی مانند تبلیغ، زیارت، کسب علم، ریاضت و ... انجام می شد.در بینشی ژرف تر، ساختار کهن و اساطیری این آیین و جنبه نمادین و کهن الگویی آن آشکار می گردد. همچنین جنبه های سیاسی این سفرها نیز از موارد قابل توجه است که گاهی حتی زمینه بروز انقلاب ها و برخی جریان های اجتماعی را فراهم نموده است.مقاله پیش رو، تلاشی است برای نمایاندن وجوه گوناگون سیر آفاق در میان صوفیان و تبیین و توضیح انواع سفرها.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 165 تا 190

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عرفان ابن سینا و یا نظر ابن سینا درباره عرفان

نویسنده:

محسن جهانگیری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه بوعلی , ابن سینا و عرفان

کلیدواژه‌های فرعی :

تصوف (صوفیگری) , حکمت اشراق , مشاء , شهود عرفانی , عشق , اشارات و تنبیهات , سیر و سلوک , سیر و سلوک عرفانی , عرفان اسلامی , شهودات عرفانی , فلسفه اشراقی , فلسفه مشاء , روش عقلی , 6- فرق تصوف (اعم، (فرق اسلامی)) , عرفان متعارف , روش تصوف , امکان و توجیه عقلی , کرامت عرفا ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

2008-1553

چکیده :

ابن سینا پزشک نامی عالم (Scientist) بزرگ و خلاصه رئیس فیلسوفان عالم اسلام است با اینکه در قرون وسطی زندگی می کرده ولی هرگز روحیه واندیشه قرون وسطایی نداشته است. او همچون فیلسوفان دوره تجدید حیات علمی و فرهنگی (رنسانس) مخالف هر نوع تحجر و تقلید بوده و سند درستی هر امری را عقل و تجربه می شناخته و با سعه صدر و دیدی فراتر از زمان و محیط خود به مسائل می نگریسته و برای انکار چیزی تا دلیل و برهان روشنی نمی یافته آن را در بوته امکان می نهاده است. از این روی شهود عرفا و کرامات اولیا را از دید عقلی ممکن می دانسته و در برخی از رسالات و کتاب هایش به توجیه فلسفی آنها پرداخته است. این امر باعث شده عده ای نوعی عرفان به وی نسبت دهند و حتی احیانا او را صوفی وحدت وجودی پندارند که به نظر بعید می نماید زیرا چنانکه در متن مقاله خواهیم دید از مطالعه احوال و آثار وی بر می آید که او هرگز به سیر و سلوک نپرداخته و راه و روش صوفیان در پیش نگرفته بلکه از آغاز تا پایان زندگانیش همچنان عالم و فیلسوف و پای بند عقل و استدلال بوده و براستی فیلسوف به دنیا آمده و فیلسوف از دنیا رفته است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 7 تا 47

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه‌ی توکل از دیدگاه مولانا جلال الدین محمد و محیی الدین ابن عربی

نویسنده:

زهراسادات صاحب

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید افعالی(کلام) , توحید نظری , قرآن , توکل به خدا , توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) , حدیث , قرآن , 6- فرق تصوف (اعم، (فرق اسلامی)) , اصطلاحنامه تصوف , اصطلاحنامه عرفان , عرفان نظری , مولوی، جلال الدین محمد بن محمد , هنر و علوم انسانی , ابن ‌عربی، محمد‌‌بن علی , مولوی، جلال‌الدین محمدبن محمد , هنر و علوم انسانی , ابن‌عربی، محمدبن علی

چکیده :

توکل در قرآن کریم، سنت و احوال عرفانی جایگاه مهمی دارد. مولانا و ابن‏عربی نیز آن را مد نظر داشته، و در آثار خود به آن پرداخته‎اند. آنها هر دو بر این باورند که توکل اعتماد به خداوند است و با اعتماد بر هر چیز دیگر منافات دارد؛ یعنی متوکل بر خداوند اعتماد می‏کند و بر ابن باور است که کسب و اسباب به خواست خداوند عمل می‏کند. در این تحقیق علاوه بر اینکه جایگاه توکل در بیان هر یک از دو عارف مورد بحث، بطور جداگانه تبیین شده است، در نهایت تشابه و تفاوت آنها مقایسه شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر