مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب عرفان و هنر در دورهٔ مدرن، تألیف دکتر شهرام پازوکی، در واقع مجموعهٔ چند مصاحبه با ایشان است که در قالب یک کتاب، انتشارات نشر علم منتشر کرده است.. اگرچه مؤلف فردی صاحب اعتبار است و دیگر آثار ایشان نیز حکایت از دین جامعهٔ علمی کشور به ایشان دارد، اما نقد هر اثری بر استواری آن خواهد افزود. در خصوص کتاب حاضر، نخست باید گفت نقد کتبی با این اسلوب دشوار است؛ نخستین دشواری این است که کتاب فاقد موضوعی واحد است و از میان بیش از بیست عنوان مصاحبهٔ موجود در کتاب، با بیست موضوع مواجهیم؛ این یعنی یا باید بحثی مطول در باب تک‌تک بخش‌های کتاب داشته باشیم که مجال آن در یک مقالهٔ کوتاه نیست، یا به اجمال از آن گذر کنیم. دشواری دیگر نقد این کتاب این است که مجموعه‌ای از مصاحبه‌ها است و معمولاً بیان شفاهی، به دلیل عدم دقّت ذاتی‌اش کمتر قابل نقد است. با وجود این، همین بیان شفاهی می‌تواند از نقاط قوّت کتاب باشد؛ زیرا گسترهٔ مخاطبان خود را افزایش می‌دهد. معمولاً کتب حکمی و عرفانی ما، برخلاف آثاری که امروزه به عرفان‌های کاذب مشهور هستند، بیان غامضی دارند و این باعث فاصله گرفتن از این کتاب‌ها می‌شود. اما بیان شفاهی طبیعتاً فهم‌پذیرتر است و می‌تواند مخاطبان بیشتری را جذب کند

این مقاله در موضوع ارزیابی کتاب نگاه عرفانی به وجود اثر باورینگ می باشد. همچنین در باب تفسیرالقرآن منسوب به یکی از چهره های تصوف کلاسیک به نام ابومحمد سهل بن عبدالله بن یونس بن عیسی بن عبدالله بن رفیع تستری می باشد.

تصوف، به عنوان یکی از انحرافات جدی در امت اسلام، دوران پر فراز و نشیبی را طی نموده است. اهل بیت به عنوان رهبران الهی، از همان ابتدای تشکیل این جریان، به مخالفت با آن پرداختند. تصوف با زهدورزی های دروغین حسن بصری و سفیان ثوری در عصر بنی امیّه آغاز گردید تا این که در دوران امام صادق علیه السلام رسماً به عنوان یک مسلک و مذهب توسط ابوهاشم کوفی اعلام موجودیت کرد. شروع صوفی گری توسط عثمان بن شریک کوفی معروف به ابو هاشم کوفی بود . و پس از او افرادی همچون منصور حلاج به این عقیده گرویدند.این عقیده باطل که با مقدمه چینی حسن بصری شروع شده بود و به ابوهاشم کوفی رسید اواخر قرن دوم جوانه زد.و در قرن سوم رشد و رواج یافت و توسط افرادی همچون کل آبادی و سراج در قرن چهارم نظم یافت . و در پنجم تا نهم شکوفا شد. این فرقه باطل مراکزی را جهت عبادت بنا نمودند که به خانقاه معروف است.ضمن اینکه بین متصوفه دو مکتب معروف شد که معروفند به مکتب عراقی و مکتب خراسانی و هرکدام فرقه هایی دارند. هر یک از فرقه های صوفیه اندیشه های خاصی دارند همچون ولایت ، شطح ، شریعت و مقدمات اسلامی و احکام اسلامی ،سماع ،اعتذار یا حب ابلیس ، شاهد بازی و... سوابق این فرقه گرایی این است که صوفیان نخستین ، غالبا سنی بودند و صوفیانی که از تشیع منشب شدند از زمان صفویه به بعد بوده است.صوفیان شیعی در ایران دارای فرقه هایی همچون نعمت اللهی بوده اند و فرقه های سنی همچون نقشبندیه و قادریه بوده اند. در حال حاضر فرقه هایی همچون گنابادی ،نعمت اللهی صفی علی شاهی ،مونس علی شاهی ،ذهبیه ، اویسیه و خاکساریه در ایران فعال هستند. فرقه های صوفیه راهها یی را برای جذب دیگران به سوی خویش همچون کارهای خارق العاده و استفاده از موسیقی به کار می برند. در مورد این فرقه احادیث بسیاری از پیامبر اکرم ( صلی الله علیه وآله وسلم) و ائمه معصومین ( علیه السلام) به ما رسیده است. این انحرافات موجود بین مسلمانان خصوصا شیعیان و گرایشهای برخی مردم عوام به سوی این فرقه با برخی جذابیت ها که از سوی آنها دیده می شد این را می طلبد که نسبت به این فرقه ضاله آشنایی بیشتری پیدا کنیم تا مسیر حق را بهتر شناخته واز اینگونه انحرافات در جامعه اسلامی جلوگیری شود. عده ای آن را به عنوان یک جریان عرفانی به صورت مطلق با تمام عقاید آن پذیرفته اند و سعی در توجیه انحرافات آن نموده اند و عده ای دیگر نیز با هدف مقابله و مبارزه با صوفی گری با عرفا و عرفان حقیقی نیز اعلام جنگ نموده اند؛ در حالی که عرفان مورد نظر تشیع، همان عرفان فقاهتی است که بزرگانی همچون: مرحوم سید علی آقای قاضی، علامه طباطبایی و حضرت امام خمینی(ره)، در دوران اخیر، از چهره های شاخص آن بوده اند. فرضیه : از آنجائیکه این انحرافات فکری و عقیدتی در جوامع امروزی خصوصا در ایران وجود دارد و غالبا – درظاهر- آمیخته به عرفان می باشدو مشتاقان زیادی دارد ، بااین فرض به بررسی این نحله انحرافی و ردّ آن در کلام بزرگان دین می پردازیم . برای اطلاع بیشتر از این فرقه ضاله می توان به وسیله کلید واژه های زیر اطلاعات لازم را جمع آوری نمود: صوفیه ، متصوفه ،عارف ، عرفا ، ابوهاشم کوفی ،حسن بصری ، سفیان ثوری ،فرقه گنابادی ،منصور حلاج ،معرف کرخی،نقشنبندیه ، قادریه ،نعمت اللهی ،مقام قطب ،تجسم صورت مرشد،هو 121 ،فرقه نعمت اللهی صفی علی شاهی، فرقه مونس علی شاهی ، ذهبیه ، اویسیه ، خاکساریه ، استعمار و تصوف، علی اللهی ، عشریه . نتیجه: این است که فرقه صوفیه فرقه ای انحرافی و ضالّه بوده که هیچ گاه مورد تایید اسلام و ائمه طاهرین علیه السلام و علماء اسلام نبوده است وگاهی برداشتهایی اشتباه از کلمات یا مثالهای این بزرگان-مانند امام خمینی"قدس سره"-صورت گرفته که هیچگاه تاییدی از ایشان نسبت به پذیرش این فرقه انحرافی نمی باشد.