مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

دراسات في الأخلاق و شؤون الحكمة العملية، اثر حسین مظاهری، کتابی است پیرامون علم اخلاق و فضایل و رذایل اخلاقی. کتاب با مدخل و مقدمه‎ای از نویسنده در پنج فصل آغاز شده است. جلد اول این کتاب، به ده موضوع از موضوعات اسلامی پیرامون فضایل و رذایل اخلاقی پرداخته است و جلدهای بعدی آن به‎زودی منتشر خواهد شد. نویسنده با مراجعه به سرچشمه زلال «ثقلین» کوشیده است که مجموعه جدیدی درباره اخلاق اسلامی، با پرداختی استوار و دقیق، رقم زند. در این جلد، ابتدا سخنی کوتاه در جریان‎ها و مشرب‎های اخلاقی آورده شده و پس از آن، مقدمه کتاب است در پنج فصل درباره تعریف علم اخلاق، موضوع علم اخلاق، فوائد آن، دلایل وجوب تهذیب نفس و چگونگی تزکیه نفس و راه‎های آن. آنگاه متن کتاب آغاز می‎شود با فصل اول، در تبیین یقین و در مقابل آن شک و تردید. در فصول بعدی، از توحید و شرک و فکر و تفکر (غفلت، شجاعت، خوف و...) سخن رفته است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

آثار الوضعیة من الكتاب و السنة

نویسنده:

عبدالرسول آل عنوز

نوع منبع :

کتاب , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بی جا: عبدالرسول آل عنوز,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

اخلاق اسلامی و دینی , 4. اصطلاحنامه سایر موضوعات , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , اصطلاحنامه اخلاق اسلامی , آداب , کتب اخلاق اسلامی , 01- کافی : شیخ کلینی , مستدرک الوسائل , وسائل الشیعه , تهذیب الاحکام , تفسیر مجمع البیان (اجتهادى‌) , اخلاق بندگی , تحف العقول: ابن شُعبه حَرّانی , بحار الانوار (علامه مجلسی)

کلیدواژه‌های فرعی :

جبریه (مذاهب کلامی) , امتحان الهی , عقیده جبر fatalism , استجابت دعا , رزق حلال , علم سحر , شرور و حکمت الهی , امراض نفسانی , آثار الهی , موت , رزق , رحمت الهی , آیه 124 بقره , تهذیب , زلزله , طلسمات , خود سازی , قساوت قلب , نفاق زبانی , نفاق عملی , جن , دفع شبهات , حکمت الهی ,

شماره ديويي:

297 /212 آ 744 آ

چکیده :

کتابی با ارزش که عنوان جالبی هم دارد"الآثار الوضعیة من الكتاب والسنة" این کتاب اخلاقی با استفاده از آیات و روایات به این نکته توجه می دهد که هر عملی که از انسان سر می زند یک آثار وضعی دارد، مثلا از آثار دعا استجابت دعاست یا رفع بلا ، آثار کفر همه را می گیرد و... در کتاب با ارزش به ترتیب حروف الفبا بسیار از موارد ذکر و دستور العمل های برگرفته از آیات و روایات داده می شود مثلا برای افزایش رزق، کسب توفیق و...

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تهذیب نفس و سیر و سلوک از دیدگاه امام خمینی (س)

نویسنده:

روح الله خمینی

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , آثار منسوب

وضعیت نشر :

تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س),

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تقوا , شکر , تواضع , اخلاص , سیر و سلوک , عرفان و اخلاق , اخلاص , آداب طریقت , تهذیب نفس

کلیدواژه‌های فرعی :

تزکیه (افعال انبیاء) , وسوسه شیطان , حجاب علم , تعلیم سیر و سلوک , تهذیب , حجاب , انابه , خود سازی , زهد , تفکر , یقظه , منازل سلوک , مقام یقظه , مقام تهذیب , وسوسه , تزکیه ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

امام خمینی

کد کنگره:

‏DSR‎‏ ‎‏1574‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ت‎‏7‎‏ت‎‏9

چکیده :

این اثر درباره اخلاق، تقوا و عرفان است که در سه بخش تهذیب نفس، سیر و سلوک و منازل و مقامات سلوک گردآوری شد. موضوع برخی از فصل ها عبارتند از: علم تهذیب نفس، جوانان و تهذیب نفس، سلوک و مراحل و مراتب سالکان، اخلاص، صبر، تواضع، شکر.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

رساله الخلاقیه

نویسنده:

حسین بحرانی، علی مشتاق عسکری

نوع منبع :

کتاب , ترجمه اثر

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

تهران: قدر,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اخلاق اسلامی و دینی , احادیث و روایات , عرفان اسلامی , کتب اخلاق اسلامی , 01- کافی : شیخ کلینی , من لا یحضره الفقیه , تحف العقول: ابن شُعبه حَرّانی

کلیدواژه‌های فرعی :

تطهیر اهل بیت(ع) , رحمت الهی , آرامش روحی , علم اخلاق , تهذیب , خود سازی , عبودیت , رضا به قضای الهی , توحید عبادی(اخلاق) , مقام تهذیب , آیه تطهیر , قضا و قدر , اخلاق بندگی ,

چکیده :

اخلاق بحرانی یا الطریق الی الله، کتابی است در باب اخلاق و سیر و سلوک که مؤلف سعی داشته است از آیات و روایات در این جهت استفاده نماید. در نوع نگارش بسیار شیوا و روان و عاری از کلمات غامض و پیچیده است. علاوه بر اینکه از نگارشی قوی برخوردار است از جهاتی دیگر هم حائز اهمیت است من جمله: در بیان سیر و سلوک، سلوک اهل بیت -علیهم السلام- را بر اساس آیات و روایات ترسیم و تبلیغ می کند و در این جهت تقریباً از ۴۰ آیه و ۱۲۰ روایت بهره جسته است. مؤلف در عین استفاده از نکات روایی از نکات عرفی غافل نبوده سادگی متن را جهت فهم عامه در نظر گرفته و از بیانات پیچیده و حتی از بیان ظنیات و کشف و شهود، دوری کرده است. محور سخنش کلام الهی و روایات ائمه معصومین -علیهم السلام- است تا سالک به راحتی مسیر را طی و از اخلاق الهی بهره مند شود. این کتاب بین علما با عنوان اخلاق بحرانی یا رساله ای فی السلوک معرفی شده است و آن را بهترین کتاب اخلاقی دانسته اند و مؤلف را از علماء صاحب این فن معرفی کرده اند منابع استنادی این کتاب افزون برآیات و روایات اهل بیت علیهم السلام کتابهای ارزشمندی مانند: مجموعه ورام، مفتاح الفلاح، تفسیر جوامع الجامع، تفسیر علی بن ابراهیم قمی و ... است. کتاب دارای یک مقدمه و ۱۱ باب است: باب اول: نیاز به تهذیب اخلاق باب دوم: رجحان وبرتری علم اخلاق باب سوم: خلقت انسان به جهت سعادت دائمی باب چهارم: دربیان بعضی ازراههای رسیدن به خدا باب پنجم: درتوضیح عجز و ناتوانی انسان باب ششم وهفتم: چگونگی سلوک عبادالله الی الله باب هشتم: اکمال ایمان با وجود سه خصلت درانسان باب نهم: رضایت به قضای الهی باب دهم: در معنای توکل و تفویض و تسلیم باب یازدهم: درجات اهل ایمان

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه آراء و عقاید غزالی در إحیاء علوم‌الدین با فیض کاشانی در المحجه البیضاء در ربع عبادات

نویسنده:

فاطمه حسامی فیروزآباد

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

امام محمد غزالی , اخلاق , معارف اسلامی , احیاء علوم الدین , تهذیب , اصطلاحنامه فقه , اصطلاحنامه عرفان , هنر و علوم انسانی , فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی‌ , احیاء علوم‌الدین (کتاب) , ملامحسن فیض کاشانی , المحجه البیضاء فی تهذیب الاحیاء (کتاب) , المحجّهالبیضاء , ربع عبادات.

چکیده :

پژوهش حاضر با هدف شناسایی آراء و عقاید دوعارف بزرگ جهان اسلام، غزالی در احیاءعلوم الدّین و فیض کاشانی درالمحجّهالبیضاء فی تهذیب الاحیاء در ربع عبادات صورت گرفته است. کتاب احیاءعلوم الدّین یکی از متون مهم اخلاقی و عرفانی در عالم تسنّن است. این کتاب توسطابوحامد محمد بن محمد غزالی در سال 488 ه. ق. تألیف شد. بیان روان، آسان و سلیس غزالى در این کتاب، آن را از کتاب‏ هاى هم ردیف خود، متمایز ساخته است. همین ویژگى موجب شده است که احیاء در میان عموم مردم نیز مورد توجّه قرار گیرد، و توسط عارفان مسلمان بعد از او بر آن شروحی نوشته شود. مهمترین شرحی که بر احیاء نوشته شده،المحجّه‌البیضاء اثر ملّا محسن فیض کاشانی با جهت‌گیری شیعی است. فیض کاشانى با علم به ارزش و اهمیت احیاء‌العلوم، به بهترین شکل ممکن با مطالب آن مواجه شده و به تلخیص و تهذیب آن پرداخته است.این پژوهش از نوع کتابخانه ای و به شیوه تطبیقی صورت گرفته، و برای انجام آن از کتابها، مقاله‌ها و پایان‌نامه‌ها استفاده شده است. در این پایان‌نامه مباحث مهمی از مسائل پر تنش و جدال‌انگیز میان فریقین مانند مسئله تفسیر قرآن، جایگاه فقه در میان سایر علوم دینی، و مسئله ایمان مطرح شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ارکان و عوامل اصلی تهذیب نفس از منظر نهج البلاغه

نویسنده:

معصومه سادات قریشی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , تزکیه (افعال انبیاء) , اخلاق , تربیت , تهذیب

چکیده :

چکیدهتزکیه از بنیادی ترین مباحثی است که نهج البلاغه به آن می پردازد و موضوع این نوشتار « تزکیه نفس از دیدگاه نهج البلاغه » است. واژه تزکیه در لغت به معنای رشد و نمو دادن است و از آن جا که این رشد معنوی و درونی انسان است و لازمه پاکی و تطهیر باطن می باشد از این رو معنای تطهیر و پاک گردانیدن را نیز برای این واژه به کار برده اند. امام علی علیه السلام جای جای نهج البلاغه در آستانه جنگ، بستر بیماری، مسجد، بازار و ... همواره مردم را به رعایت اخلاق دعوت می نمایند. تزکیه هدف و خلاصه کار تمامی انبیاء است که همواره مورد توجه بوده و طبق فرموده های پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم « همانا من برای تکمیل نیکویی های اخلاق مبعوث شده ام » روشن می شود که تزکیه، اصل مشترکی است که در همه شرایع وجود دارد و پیامبر اسلام برای به کمال رساندن آن مبعوث شده اند و اخلاق همان چیزی است که زیر بنای رفتارهای اجتماعی را تشکیل می دهد ؛ لذا تزکیه اصل مسلّم انسان سازی است که باید به آن اهمیت ویژه ای داد. هدف از این تحقیق استخراج مبادی و اصول کلی و خطوط فکری و الگوهای عملی تزکیه نفس از سخنان گوهر بار امیر المومنین علیه السلام از نهج البلاغه می باشد و اهمیت تزکیه نفس آن جاست که امام علی علیه السلام که خود طلایه دار تزکیه و اخلاق نیکو برای مردم بودند در خطبه ها، نامه ها و حکمت های نهج البلاغه به صورت پراکنده مردم را به اصلاح خویش فرا خوانده اند. در نهج البلاغه مراحل تزکیه و عوامل و موانع آن به روشنی بیان شده است که از مراحل آن : تفکر ، توجه به کرامت انسانی ، مشارطه و ... است و از عوامل مهم تزکیه می توان به رعایت تقوی الهی اشاره کرد و از موانع آن به پاکیزه گرداندن نفس از حسد، کبر، عجب و ... اشاره نمود.در این تحقیق سعی شده است به شناختی کلی از تزکیه نفس، مهم ترین موانع و عوامل و ... از دیدگاه حضرت علی علیه السلام و طبق فرموده های گهربار ایشان پرداخته شود.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فشار روانی و راه کارهای مقابله با آن از منظر قرآن کریم

نویسنده:

فاطمه فتحی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

سلامت روانی , دعا , قضا و قدر , شخصیت , معارف اسلامی , فشار روانی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , قرآن , تهذیب , دعا , دعا , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی

چکیده :

انسان معاصر با وجود پیشرفت های عظیم علمی و تکنولوژیکی ، با مشکلات عدیده ای رو به روست . بسیاری ، مشکلات روحی و روانی انسان را مهم ترین دغدغه ی علم روانشناسی دانسته اند. دیدگاه مادی روانشناسی غرب ، ناکارآمدی این شاخه از علم را در از میان بردن مشکلات روحی انسان ، به اثبات رسانده است .اینک آنچه بیش از پیش رخ می نماید ، تمسک به قوانین پیشرفته و مترقی اسلام و تفکر در ذات باری تعالی ، به عنوان تنها مرجع حل مشکلات روحی و روانی انسان می باشد .در قرآن کریم آیات بسیاری وجود دارد که فطرت وجودی انسان و حالات گوناگون روان او را متذکر شده علل و عوامل انحراف و بیماری ها و همچنین راه های تهذیب و تربیت و درمان روان انسان را نشان داده است.آیاتی که در خصوص روان انسان در قرآن کریم وجود دارند نشانه هایی هستند که انسان برای شناختن خود و خصلت های گوناگونش می تواند از آن ها راهنمایی بجوید و برای دست یابی به روشی درست به منظور تهذیب و تربیت نفس خویش، توسط آیات مزبور ارشاد شود.ما به طور کامل می توانیم به کمک حقایقی که در قرآن درباره انسان و صفات و حالات روانی او آمده است، به ترسیم چهره ای درست از شخصیت انسانی راهنمایی شویم و نیز انگیزه های اصلی محرک رفتار انسان و عواملی را که در هماهنگ کردن شخصیت و تکامل و ایجاد بهداشت روانی او تاثیر به سزایی دارند، بشناسیم تا «روان شناسی قرآن» به صورت هماهنگ و منسجم در اختیار ما قرار گیرد. این پژوهش با استفاده از روش اسنادی کتابخانه ای به منابعی در زمینه ی راهکارهای مبارزه با فشار روانی از دیدگاه قرآن مراجعه کرده و به استخراج پاسخ های سوالات پژوهش اقدام نموده و بعد از طبقه بندی به ارائه ی اطلاعات پرداخته است و در آخر به استنتاج و نتیجه گیری و ارائه ی راهکارها اقدام نموده است. با توجه به نتایج این پژوهش برخی از راه های مقابله با فشار روانی از دید قرآن عبارتند از : بازگشت به فطرت ، توکل ، اعتقاد به قضا و قدر ، نیایش و دعا ، تلقی مرگ به عنوان ادامه مسیر تکامل و ..این تحقیق در پی شرح داد ن و اثباتآن است که قرآن کریم در بسیاری از مشکلات و بیماری های روانی راه پیش گیری را نشان داده است . به عنوان مثال در زمینه مبارزه با استرس ، قرآن به صراحت بیان می دارد که «الا بذکرالله تطمئن القلوب» .

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

امکان اخلاق اسلامی و ساختار آن

نویسنده:

مریم اردشیر لاریجانی,آیت‌الله‌صادق آملی لاریجانی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فاعل , هدف نهایی , معارف اسلامی , تهذیب , اصطلاحنامه اخلاق اسلامی , رابطه اخلاق و دین , هنر و علوم انسانی , امکان اخلاق اسلامی , ساختار اخلاق اسلام

چکیده :

«اخلاق اسلامی چیست؟»؛ «چگونه ممکن است؟»؛ «ساختار آن کدام است؟» اصلی‌ترین مسائلی است که در این رساله? دکتری به آنها پرداخته‌ایم. اخلاق اسلامی به عنوان نوعی از اخلاق دینی ـ هم به لحاظ فلسفی و هم به لحاظ دینی ـ موضوع پر‏اهمیّتی است. امّا در عین حال استدلال شده است که اخلاق اسلامی نمی‌تواند وجود داشته باشد کما اینکه دیگر اخلاق‌های دینی هم امکان تحقّق ندارند؛ آنچه وجود دارد اخلاق مسلمانان است. کسانی‌که چنین ادّعایی را مطرح می‌کنند، گاه به این نکته پناه می‌برند که ما به واقع‌ِ اسلام دسترسی نداریم و فقط با تفسیرهای مسلمانان از آن مواجهیم پس نباید از «اخلاق اسلامی» به عینه سخن گفت. و گاه مدّعی می‌شوند پذیرفتن «ذوات» مستقل برای اشیاء که از حکمت یونان به ارث رسیده است، ضرورتاً حیطه‌ای مستقل برای اخلاق بازمی‌کند که رجوعی به دین ندارد. در این رساله به این استدلال‌ها پاسخ گفته‌ایم و راه را برای پذیرش نوعی «اخلاق اسلامی» بازکرده‌ایم. در ضمن دو نمونه از مهم‌ترین آثار اخلاقی حکیمانه را مورد تحقیق و تدقیق قرار داده‌ایم: تهذیب الاخلاق ابن‌مسکویه و جامع‌السعادات نراقی. در فصل پایانی، ساختاری برای اخلاق اسلامی پیشنهاد کرده‌ایم. «غایت نهایی» در اخلاق اسلامی توضیح داده شده است، همچنین نگاه اسلام به «فاعل اخلاقی» و «فعل» او مورد بررسی قرار گرفته است؛ و نهایتاً «حیطه? اخلاق اسلامی» به عنوان رکنی از ارکان ساختار اخلاق اسلامی مورد بحث قرار گرفته است. در نهایت این فصل، دو دیدگاه مختلف در باب اخلاق اسلامی: یکی از غرب و دیگری از شرق مورد نقّادی قرار گرفته است: نگاه مک‌اینتایر به اخلاق ابن سینا و نگاه علامه طباطبایی به اخلاق توحیدی

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقش اخلاق اسلامی در رساندن انسان به کمال

نویسنده:

اسماعیل خارستانی، فاطمه سیفی، کاظم منافی شرف آباد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

کمال نفوس انسانی , اخلاق اسلامی و دینی , خلق , قرآن کریم

کلیدواژه‌های فرعی :

نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , کرامت انسان , حیات طیبه , رازداری , قدرت طلبی , اخلاق در قرآن , فطرت حقیقت جویی , محبت , اهل بیت(ع) , تزکیه (افعال انبیاء) , حسن فاعلی , حسن فاعلی اعمال , اخلاق فردی , اخلاق اجتماعی , اعتمادبه‌نفس , استقلال طلبی , قلب سلیم , مهرورزی , قرب الهی , تعلیم اخلاق , قرآن , تهذیب , امر به معروف , اسراف , تبذیر , رذایل اخلاقی , فضایل اخلاقی , اعتدال , انابه , توکل , خود سازی , زهد , عزت نفس , عفو , نصیحت , احسان , اخلاص , ایثار , تواضع , شرح صدر , صله رحم , عفت , عیب پوشی , قناعت , وفای به عهد , یاد مرگ , مراقبه , صدقه , یقین , بخل , تکاثر , حسد , ریا (اخلاق) , عجب , آرزوی طولانی , بد خلقی , بد گمانی , کینه , حق دوستی , اخلاص , ایمان , محرک اخلاق در قرآن و روایات , رضایت الهی , سکوت و خاموشی , حرمت خواهی , میهمان نوازی , نیت پاک , نزدیک شدن به خوبان , پرهیز از شوخی زیاد , رضایت به قضای الهی , اخلاق فردی , اخلاق اجتماعی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , محمدتقی مصباح یزدی , ناصر مکارم شیرازی , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی

شاپا (issn):

2383-3025

چکیده :

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق اسلامی در رساندن انسان به کمال است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل اسنادی است. جامعهٴ تحقیق، شامل منابع دست اول (قرآن کریم و آثار مربوط و منتسب به پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) و دیگر بزرگان دینی) و منابع دست دوم (آثار برآمده از منابع غنی اسلامی) است که در کتاب‌ها، نشریات، پایان‌نامه‌ها، سایت‌های اینترنتی مذهبی و پژوهش‌ها و تحقیقات مرتبط با موضوع این تحقیق می‌باشد. نمونه‌گیری به شیوهٴ هدفمند انجام شده و بر این اساس، از منابع مرتبط با موضوع تحقیق، استفاده گردیده است. ابزار پژوهش نیز فیش‌برداری بوده است. در این تحقیق، به این مسائل پاسخ داده شده است: 1 ـ اهمیت و جایگاه اخلاق در اسلام چگونه است؟ 2 ـ نقش اخلاق در زندگی فردی و اجتماعی از منظر قرآن کریم و معصومان(ع) چیست؟ 3 ـ انگیزه‌های دستیابی افراد به کمال کدام است؟ 4 ـ اصول و روش‌های اخلاقی در رساندن انسان به کمال از دیدگاه قرآن کریم و معصومان(ع) کدام است؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهد روش‌های اخلاقی‌ای که قرآن کریم و پیامبر گرامی اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) ذکر کرده‌اند‌، مسیر رسیدن انسان به کمال را روشن کرده است که با عمل به آن‌ها می‌توان به کمال حقیقی، دست یافت. در پایان نیز پیشنهادهایی برای کاربردی نمودن این تحقیق بیان شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 161 تا 216

مشخصات اثر

ثبت نظر