مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
علم نفس
احکام نفس
افعال نفس
متعلقات نفس
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
تعداد رکورد ها : 307
عنوان :
تبیین مفهوم لذت و اقسام آن از منظر غزالی
نویسنده:
عین الله خادمی، حمیدرضا حاجی بابایی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
لذت باطنی
,
لذت حسی ظاهری
,
لذت حسی
,
لذت بدنی
,
ادراک ملایم
,
شخصیت ها
,
علم نفس
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
زهد ,
خداشناسی ,
ابو نصر فارابی ,
انس ,
رابطه محبت و لذت ,
غریزه قلب ,
نور الهی قلب ,
لذت علم ,
مراتب زهد ,
لذت نظاره خداوند ,
حجب لذت عقلی ,
ملاک تمایز لذات ,
رابطه لذت و ادراک ,
شدت و ضعف لذت ,
تکوین لذات انسان ,
مراتب لذت از نظر غزالی ,
اشتغال به حیات جسمانی ,
سعادت از نگاه غزالی ,
رابطه قلب و لذت ,
مراتب قلوب ,
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
غزالی لذت را به ادراک ملایم تعریف کرده و برای آن اقسام مختلفی بیان می کند که عبارتند از: لذت حسی و قلبی، لذت حسی و غیر حسی، لذت ظاهری و باطنی، لذت حسی و عقلی، لذت عقلی و بدنی. او چگونگی تکوین و تکامل لذات در انسان را ضمن پنج مرحله تبیین می کند و پنج عاملِ تفاوت از ناحیه قوه مدرکه، تفاوت از ناحیه ادراکات، تفاوت در معانی مدرَکه، تخالف نوعی و تخالف از حیث قوت و ضعف را به عنوان ملاک های تمایز لذات بیان میکند. ابو حامد در تعریف لذت متأثر از فارابی است و عدم توجه او به دو تعریف ارائه شده از سوی ابن سینا مبین نقص کار ایشان است. اقسام مختلف لذت از نگاه غزالی را می توان به یک تقسیم واحد برگرداند. عدم تمایز میان عقل و قلب از سوی او در بیان اقسام مختلف لذت، امری ناصواب است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انترناسیونالیسم عرفانی، مبنای نگرش انسان شناختی مولانا (تلقی فرااقلیمی و فرامادی از انسان و تأویل عرفانی از وطن در انسان شناسی عرفانی مولانا)
نویسنده:
محمدرضا عابدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پست مدرنیسم
,
انسان شناسی
,
مولانا
,
ملی
,
بودایی
,
وطن
,
انترناسیونالیسم عرفانی
,
عرفان اسلامی
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
عشق ,
تمایز میان انسانها ,
هبوط نفس ,
اصالت روح ,
تکامل روح ,
عرفان فرا قومی ,
انسان بما هو انسان ,
عرفان پست مدرن ,
وطن اصلی آدمی ,
مقام بی واسطگی ,
ارتباط با ملکوت ,
شوق بازگشت به ملکوت ,
مبارزه با نفس ,
وحدت بینی ,
اندیشه فرا وطنی مولانا ,
وطن آرمانی انسان ,
عرفان اسلامى ,
شابک (isbn):
6024-2251
چکیده :
منظور از اندیشه انترناسیونالیسم در انسان شناسی عرفانی، احساس تعلق به یک اصل مشترک الهی و وجه مشترک فطری در بین انسانها، ورای تفاوتهای ملی و زبانی است. براین اساس باید برای انسان یک وطن فرامادی قائل شد که خاستگاه نخستین و بازگشتگاه فرجامین اوست. تفکر عرفانی مولانا از انسان تعریفی به دست می دهد که ناظر به ارتباط او با مبدأ هستی است و به تبع آن، رابطه های دیگر تعلق های ثانوی و اعتباری تلقی می شوند که عارض بر حقیقت وجود آدمی اند و ریشه در فطرت او ندارند؛ بنابراین نمی توانند ملاک و معیار سنجش معرفت شناختی باشند. از این منظر، در عالم خدایی همه چیز رنگ خدایی دارد و در میان افراد بشر هیچ اختلاف و دورنگی نیست. عدم ارزشگذاری به اعتبار امتیازات قومی و زبانی و اقلیمی در اندیشه عرفانی مولانا یک اصل اساسی و خدشه ناپذیر به حساب می آید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 69
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نگاه عدالت محور فارابی به نظام تکوین و تشریع، مدینه و اخلاق
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عدالت اجتماعی
,
فلسفه سیاسی فارابی
,
مدینه فاضله
,
تشریع
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
فلسفه سیاست
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
اجتماعی بودن انسان ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
نظام هستی ,
عدل تکوینی الهی ,
مکتب اخلاق فضیلت محور ,
علم نفس ,
اعتدال ,
ظلم ,
علم النفس افلاطونی ,
اخلاق باطنی ,
عینیت فضیلت و عدالت ,
چکیده :
فارابی از جمله فیلسوفانی است که از قابلیت های چندگانه یک مفهوم در توجیه بعضی از نظریه های متافیزیکی، دینی، سیاسی و اخلاقی استفاده شایانی نموده است. عدالت آن مفهوم کلیدی است که فارابی توانسته است به وسیله آن مبنای نظام تکوینی عالم را تشریح نماید، ضمناً با همین مفهوم و به تأسی از دو حکیم بزرگ تاریخ، یعنی افلاطون و ارسطو، آن را در ساختار مدینه آرمانی وارد ساخته و نظام اخلاق فردی را بر اساس آن، توجیه می نماید . تنها در انطباق نظام تشریع با تکوین و مدلسازی آن در روابط فردی و اجتماعی است که انسان می تواند به سعادت، که غایت قصوای اوست، دست یابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویکرد متکلمان امامیه در بغداد به معتزلیان شیعه شده (با تاکید بر سیدمرتضی، ابن راوندی و ابوعیسی وراق)
نویسنده:
عباس میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام امامیه
,
تاریخ کلام امامیه
,
معتزلیان شیعه شده
,
معتزله (اهل سنت)
,
خاندان نوبختی
کلیدواژههای فرعی :
امامت ,
دلایل امامت ,
علم ازلی الهی ,
استطاعت قبل الفعل ,
استطاعت مع الفعل ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
تعلیم ثواب و عقاب اعمال ,
علم نفس ,
علم فعلی(حکمت نظری) ,
علم واجب ,
هیکل مشاهد ,
روح مادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
ابوسهل نوبختی: اسماعیل بن نوبخت
چکیده :
معتزلیانِ شیعه شده از جریان های فرهنگ ساز در سیر تفکر امامیه در سده های سوم و چهارم هجری هستند که مقایسه آنان با میراث کلامی متکلمان امامیه در بغداد می تواند به بازشناسی جایگاه و نقش آنان در تاریخ فکر شیعه کمک کند. نوشتار حاضر می کوشد تا از طریق بازخوانی گزارش های موجود در آثار نوبختیان، شیخ مفید و سیدمرتضی، نوع مواجهه اینان با ابوعیسی وراق و ابن راوندی از دو جنبه شخصیتی و علمی تحلیل کرده و با تبیین داوری متکلمان بغدادی درباره معتزلیان شیعه شده، جایگاه آنان را ترسیم کند. هم چنین در نگاهی کلان تر سعی می کند با نشان دادن سیر تحول کلام امامیه از سده سوم تا پنجم به بازسازی صحنه ای از تاریخ کلام شیعه بپردازد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که نمی توان در میراث برجای مانده از متکلمان امامیه در بغداد درباره ابوعیسی وراق و ابن راوندی مواضع یکسانی را مشاهده کرد؛ اگرچه در بحث امامت نشانه هایی از هم سونگری وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
«خودفراموشی» در بستر از خودبیگانگی با تکیه بر دیدگاه مولوی
نویسنده:
انسیه ماهینی، ابوالفضل کیاشمشکی، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها - دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
خود فراموشی
کلیدواژههای فرعی :
03. انسان شناسی Human nature ,
قوس صعود ,
قوس نزول ,
ظلم به خویشتن ,
بازگشت به خویشتن ,
انسان شناسی اگزیستانسیالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
انسان و خدا ,
جسم مرکب مادی ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
فضایل اخلاقی ,
خود سازی ,
ریاضت ,
چاپلوسی ,
حب دنیا ,
غفلت ,
هوای نفس ,
تفکر ,
آداب عزلت ,
هبوط انسان (آموزههای دین مسیحیت) ,
پیر (عرفان) ,
فنا ,
مرتبه انسان کامل ,
خیال(معرفت شناسی) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
وهم(معرفت شناسی) ,
وجود عقلی انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
7264 - 2228
چکیده :
مولوی با الهام از منابع دینی با زبان شعر، تمثیل و جملات نغز، سعی در واکاوی معنا، علل، پیامدها و در نهایت راهکارهایی جهت درمان آن داشته است. از نظر مولوی، انسان دارای هویتی الهی است که در اثر هبوط، از آن دورافتاده و دچار خودفراموشی شده است. آنچه این فراموشی اجباری اولیه را تشدید می کند، تعلق به ماده و مادیات و تأثیر قوای طبیعی حیوانی است که تیرگی و ظلمت را بر وی غالب می سازد. در نتیجه او در درون خود عذاب و شکنجه مرغ محبوس را احساس می کند و می نالد و هوای بازگشت به وطن اصلی خود را دارد. این سیر استکمالی آثار مولوی در قالب قوس نزول و صعود قابل تصویر است. از دید مولوی دو دسته عوامل درونی و بیرونی باعث عدم شناخت خویشتن است. از نظر وی نقطه مقابل علل خودفراموشی، راههایی برای خودیابی و غلبه بر خودفراموشی است. و راه درمان آن چیزی جز یافتن مأوای اصلی و بازگشت به آن و در نتیجه خروج از غفلت نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تحلیلی مسأله تجرد نفس نزد سه فیلسوف بزرگ مسلمان (ابن سینا، شیخ اشراق، ملاصدرا)
نویسنده:
وحیده عامری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کمال ثانی
,
تجرد نفس ناطقه
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
حرکت جوهری
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
کمال اول جسم طبیعی
کلیدواژههای فرعی :
ادله تجرد نفس ,
برهان انسان معلق درفضا ,
نور اسفهبدیه ,
تجرد مثالی ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
جسم ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
بساطت نفس ,
معاد(فلسفه) ,
تجرد تام عقلی ,
خودآگاهی ,
جسم طبیعی آلی ,
علم النفس افلاطونی ,
این همانی صورت و کمال ,
انطباع صور عقلی در جسم ,
تجرد نفس از ماهیت ,
افعال نامتناهی عاقله ,
خودآگاهی حیوان ,
تجرد نفس حیوانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
پی بردن به حقیقت نفس و درک ناشناختههای آن، همواره از دغدغههای فیلسوفان مسلمان بوده است. از میان صفات نفس ویژگی تجرد یکی از مهمترین آنهاست چرا که اگر وجود نفس به عنوان یک جوهر مجرد که بعد از زوال بدن باقی است ثابت نشود، بحث از معاد بیمعنا خواهد بود. این مقاله به بررسی آراء سه فیلسوف بزرگ مسلمان (ابنسینا، شیخ اشراق و صدرالمتالهین) در باب تجرد نفس میپردازد. ابنسینا بحث نفس را در طبیعیات آورده زیرا به نظر وی نفس کمال اول برای جسم طبیعی است و مجردا حادث میشود. البته در این صورت این سؤال به وجود میآید که رابطه موجودی مادی مثل بدن با موجودی مجرد چون نفس چگونه قابل توجیه است؟ وی سپس دلایل مختلفی بر تجرد نفس ارائه میدهد که مهمترین آنها در این مقاله آمده است. بر خلاف حکمای مشاء که از علمالنفس در طبیعیات بحث کردهاند، شیخ اشراق به مسأله نفس صورتی الهی بخشیده است. از نظر وی نفس نوری از انوار حقتعالی است که در زندان تن گرفتار شده و در جهت رهایی او از دام تن و نجاتش از تاریکی جهان مادی باید کوشید. برخی از دلایل سهروردی بر تجرد نفس برگرفته از آراء مشاییان و برخی مختص به خود اوست. از دیدگاه ملاصدرا تعریف نفس به کمال اول برای جسم طبیعی ناظر به ذات نفس است، نه حیثیت تعلقی آن و نفس حقیقتی جز سرپرستی و تدبیر بدن ندارد. وی بر خلاف ابنسینا از نفس در الهیات بحث کرده و معتقد است نفس «جسمانیة الحدوث» و «روحانیة البقا» است. به عبارت دیگر، نفس از بستر ماده بر میخیزد و مراتب تجرد را یکی پس از دیگری میپیماید تا اینکه به مقام تجرد تام عقلی نائل میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحول وجودی معرفت شناختی نفس بر اساس عقل فعال ملاصدرا و مقایسه آن با مفهوم مطلق هگل
نویسنده:
عبدالرضا صفری، امراله معین
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه هگل
,
حکمت متعالیه
,
عقل فعال
,
علم النفس صدرایی
,
خودآگاهی
,
مطلق هگلی (فلسفه)
,
مقایسه تطبیقی هگل و ملاصدرا
,
فلسفه تطبیقی
,
بررسی تطبیقی ملاصدرا و هگل
کلیدواژههای فرعی :
اتصال نفس به عقل فعال ,
حرکت اشتدادی نفس ,
تجرید عقل ,
تجرد نفس ناطقه ,
سوژه ,
مراتب عقل ,
قیام صدوری صور نفسانی ,
علم نفس ,
ماهیت علم ,
عقل هیولانی ,
عقل بالفعل ,
دیالکتیک هگل ,
وجود انفسی عقل فعال ,
علت وجودی نفس ناطقه ,
علیت جسم برای نفس ,
تشبیه عقل فعال به خورشید ,
وحدت سوژه و ابژه ,
تضاد ذاتی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
صرف نظر از وجود نفسی ، ملاصدرا با معرفی وجود أنفسی یا وجود رابطی عقل فعال در اشراق الثالث شاهد سوم از مشهد سوم کتاب الشواهد الربوبیه چشم انداز نوینی در نظرگاه صیرورت نفس پدید آورد. او نشان می دهد که گرچه وجود فی نفسه عقل فعال عین وجود آن برای نفس است و لذا شأنی از شئون آن است اما غایت و کمال نفس نیز به شمار می آید. از این لحاظ او تلاش می کند تأثیر و انفعال نفس از وجود أنفسی عقل فعال و سرانجام اتصال و بلکه اتحاد نفس با آن را توجیه کند. بر این اساس عقل فعال هم فاعل وجود نفس است هم غایت آن. هگل نیز بر اساس مفهوم مطلق نشان می دهد که «مطلق» ماهیت یکسانی با سوژه دارد، لذا این طبیعت «سوژه» است و غایت سوژه تبدیل شدن به مطلق و مطلق شدن است . گویی مطلق نیز شأنی از شئون سوژه است. « نفس» ، در نتیجه به صورت معقول خود خوداندیش یعنی« روح» و خودآگاهی محض تبدیل می شود و به تعبیر دقیق تر با آن اتحاد می یابد . به این سان در این تحول ، سبب و غایت ، هویت واحدی دارند : مطلق، خودش را از رهگذر اندیشیدن به خود ( خودآگاهی ) می آفریند تا در فرآیندی زمانمند ، روح گردد . هدف مقاله حاضر آن است که پس از تحلیل و تطبیق این دو نظرگاه نشان دهد که به رغم تفاوتها ، این دو با استفاده از مفهوم خودآگاهی ، دگرگونی شناختی نفس را تبیین می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 139 تا 162
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی و لوازم نظریۀ خیال سهروردی
نویسنده:
نادیا مفتونی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
علم نفس
,
نفس شناسی سهروردی
,
خیال(معرفت شناسی)
کلیدواژههای فرعی :
عالم انوار ,
صدور فعل از نفس ,
نور اسفهبدیه ,
وهمیه (جبریه) ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
نفوس فلکی ,
تجرد خیال ,
خیال اشراقی ,
مثل معلقه ,
مرایا ,
جسمانیت خیال ,
افعال نفس ,
مُثُل ,
نقش مثل معلقه در رویا ,
نور مدبر (حکمت اشراق) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حافظه ,
متخیله ,
نظریه ابصار سهروردی ,
موجودات مثالی ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
مساله خیال نزد دانشمندان مسلمان از ثمرات معرفتی در مسائل متنوعی چون هستی شناسی، وحی و نبوت، مفهوم سازی و کارکردهای هنر برخوردار است و در نظام فلسفی شیخ اشراق نیز در رابطه ای تلازمی با سایر مسائل ایفای نقش می کند. شاخص ترین مبانی سهروردی در پردازش نظریه خیال قاعده ابصار است که شیخ اشراق آن را در مواضع متعدد بسط داده و بر اساس آن خیال را به مثابه اشراق نفس تبیین کرده است. صرف نظر از دلیل شهودی، استدلال عمده شیخ بر خیال اشراقی، ابطال قوای متعدد ادراکی است که بر اساس آن مرتبه ای در عالم وجود را به مثل معلقه اختصاص می دهد. وی در مساله ادراک حسی و خیالی سنخیت را منتفی می داند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 133 تا 146
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تناظر عالم صغیر و عالم کبیر از نگاه حکیم افضل الدین کاشانی
نویسنده:
احسان قدرت اللهی - مهدی فرحناکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
علم نفس
,
عالم صغیر از نظر افضل الدین کاشانی
,
عالم کبیر از نظر افضل الدین کاشانی
کلیدواژههای فرعی :
نفس ناطقه ,
حقیقت انسان ,
هرم هستی ,
تکامل انسان ,
اخوان الصفا ,
خودشناسی ,
قرآن ,
کمال عالم ,
دانایی به صور معقول ,
اندام وارگی جهان ,
تمایز انسان از عالم ,
تکامل جهان ,
تناظر انسان و عالم ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مکانت رفیع و بی بدیل انسـان در هـرم هستی و سیـادت و سروری بلامنازع او بر مجموعه ی کائنات همواره در کانون توجه مکاتب الاهی و اندیشمندان جوامع مختلف بشری واقع گردیده، به گونه ای که به رغم جرم و جثه ی صغیرش، از حیث توانمندی ها و قابلیت های وجودی، مضاهی عالم کبیر، بلکه روح آن قلمداد شده است. پیشینه ی تقریر نظام مند نظریه ی تناظر عالم صغیر و عالم کبیر در تاریخ فکر و فرهنگ بشری، به فلاسفه ی یونان باستان، و در حوزه ی اسلامی، به اخوان الصفا باز می گردد. حکیم افضل الدین کاشانی نیز در زنجیره ی بزرگان سنت عقلانی اسلامی و حکمای الاهی، از زاویه ای متفاوت، که سخن او را ممتاز از پیشینیان می سازد، به طرح این اندیشه پرداخته است. تناظر انسان و جهان از نگاه حکیم کاشانی از کمال آن دو جدا نیست. کمال عالم به معقول شدن نزد نفس ناطقه و کمال نفس ناطقه در دانایی به صور معقول است و ثمره ی دانایی وصول به لقای الاهی است. چنان چه طبیعت کامل انسان استعداد ویژه ی خود یعنی خرد را بارور سازد، با ادراک صور معقول و کلی موجودات، حقایق همه ی آن ها را به نحو بساطت در خود منطوی می یابد و با رجوع به حقیقت مطلق عالم، سلسله ی هستی را بدو باز می رساند. کنش و کارکردی چنین فراگیر و توانمندانه، جز با عقیده به دارا بودن قابلیت های همه ی اصناف و مراتب خلقت و تطابق و تناظر انسان با جهان، متصور و پذیرفتنی نیست. تضاهی عالم صغیر و عالم کبیر در اندیشه ی افضل الدین، در دو سطح و ساحت مطرح است: کلی و جزیی. در ساحت نخست، انسان و جهان متناظرا دارای کلیه ی مراتب هستی ـ بر اساس میزان آگاهی و پیدایی ـ قلمداد شده اند. این مراتب از حق نشات گرفته و در نهایت بدو بازمی رسند. در ساحت دوم، سخن از اندام وارگی جهان است. در این مقام، انسان و جهان از دو حیث جسمانی و نفسانی، در شکل، ماهیت و کارکرد، جزء به جزء با یک دیگر مطابق و متناظر فرض شده اند. در این مقاله کوشیده ایم پس از ارائه ی گزارشی کوتاه از پیشینه ی تاریخی این موضوع بر پایه ی دیدگاه ممتاز حکیم کاشانی در باب ارتباط وثیق خودشناسی و جهان شناسی، نظریه ی تناظر عالم صغیر و عالم کبیر در نظام فلسفی او را بررسی کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برهان معرفت نفس از فارابی تا صدرای شیرازی
نویسنده:
مجتبی افشارپور، یارعلی کرد فیروزجایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان معرفت نفس
,
علم نفس
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
تاریخ نفس شناسی
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
قوه و فعل ,
نفس فلکی ,
علم النفس ملاصدرا ,
علت حرکت افلاک ,
علم حضوری ,
تجرد نفس ناطقه ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
عقل فعال ,
حرکت نفسانی افلاک ,
نفس شناسی سهروردی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
غایت حرکت افلاک ,
نفس شناسی ابن سینا ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
مسئله معرفت نفس و ملازمه آن با معرفت خداوند، از ابتدای شکلگیری اسلام و اندیشه اسلامی، به تأثر از روایات صحیحه معصومان در میان مسلمانان مطرح شد. در این میان، فیلسوفان مسلمان تحت تأثیر آموزههای اسلام، در تبیین این مسئله بسیار کوشیدند و آن را به عنوان یکی از مسائل حکمت اسلامی مطرح کردند. حکمای مسلمان، این مسئله را از دو منظرِ معرفت حضوری نفس و شناخت حصولی آن محل بحث و کنکاش قرار دادند. در حوزه علم حصولی، آنها کوشیدند برهانی بر ملازمه بین معرفت نفس و معرفت رب عرضه کنند. در این مقاله روند شکلگیری این برهان، که ما آن را «برهان معرفت نفس» مینامیم، از زمان فارابی تا صدرا بررسی میشود. هرچند مشائیان از این برهان نهایتاً اثبات عالَم مفارقات یا محرک غیرمتحرک را نتیجه گرفتند، اما سهروردی نخستین کسی است که صراحتاً توان اثباتی این برهان را اثبات واجبالوجود دانست و بعدها صدرا چهار تقریر از این برهان عرضه کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 75
مشخصات اثر
ثبت نظر
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
تعداد رکورد ها : 307
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید