مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: اگر می‌خواهیم که افراد غیردانشمند و صاحب نظر در مطبوعات، آزمایشگاه‌ها و منبرها نگاهی تازه به رابطه علم و دین بیندازند، رونالد نومبرز پیشنهاد می‌کند که ابتدا باید از افسانه‌های هولناکی که بیش از حد طولانی به عنوان تاریخ پنهان شده‌اند صرف نظر کنیم. حقایق تا حدود دهه 1970، روایت غالب در تاریخ علم، از دیرباز روایت پیروزمند علم و جنگ علم با دین بود. اما نسل جدیدی از مورخان علم و کلیسا شروع به بررسی اپیزودهایی در تاریخ علم و دین از طریق ارزش ها و دانش خود بازیگران کردند. اکنون رونالد نومبرز دانشمندان برجسته را در این تاریخ جدید علم به خدمت گرفته است تا اسطوره ها را از بین ببرد، از زندانی شدن گالیله تا تبدیل شدن داروین در بستر مرگ تا اعتقاد انیشتین به خدایی شخصی که «با کیهان تاس بازی نمی کرد». تصویر علم و مذهب در گلوی یکدیگر در رسانه‌های اصلی و مجلات علمی وجود دارد، اما هر فصل در گالیله به زندان می‌رود نشان می‌دهد که ما با دیدن فراتر از افسانه‌ها چقدر باید به دست آوریم. (20090515)

ترجمه ماشینی: گالیله واقعاً چه کرد و منابع تصویری که ما از او داریم چیست؟ در این مجموعه، مقالات مشارکت‌کنندگان تمام جنبه‌های کار گالیله را پوشش می‌دهند.

ترجمه ماشینی: در دهه گذشته، «آتئیست‌های جدید» مانند سام هریس، ریچارد داوکینز و کریستوفر هیچنز موضوع بی‌خدایی را در خط مقدم بحث عمومی مطرح کرده‌اند. با این حال تعداد بسیار کمی از مناظرات و بحث های بعدی توانسته اند یک بررسی کامل و عینی از موضوع ارائه دهند. بیخدایی: آنچه که همه باید بدانند با در نظر گرفتن بیخدایی از لحاظ تاریخی، فلسفی، الهیاتی، جامعه شناختی و روانشناختی، نگاهی متعادل به موضوع ارائه می دهد. این کتاب که به سبکی آسان نوشته شده است، از قالب پرسش و پاسخ برای بررسی تاریخچه الحاد، استدلال های موافق و مخالف الحاد، رابطه دین و علم، و مسئله معنای زندگی و اینکه آیا می توان یا نه استفاده می کند. یک آتئیست شاد و راضی باشید بیش از همه، نویسنده تأکید می‌کند که بحث بی‌خدایی فقط یک موضوع واقعی نیست، بلکه یک نگرانی اخلاقی است، هم در مورد موضعی که باید در قبال مسائل اتخاذ کند و هم در مورد پیامدهای تعهد خود.

این اثر، پاره‌های بسیار مهمی از مباحث پیرامون علم و دین را بررسی و تحلیل می‌نماید. نویسنده در طرح مباحث و مسائل مطروحه در این اثر که عناوین فصول نه‌گانه این اثر می‌باشد، می‌کوشد چهار رویکرد تعارض، تمایز، تلاقی و تأیید را رودرروی هم به مناظره بنشاند و از راه گفت‌و‌گو و نقد و بررسی میزان صحت و سقم هر کدام را بررسی نماید. نویسنده خود در بررسی این رویکردها بعضاً به تئوری‌های تلاقی و تأیید تمایل نشان می‌دهد و گاهی آن‌ها را تلفیق می‌نماید. وی می‌کوشد نشان دهد یافته‌های علم را می‌توان در تفحصات کلامی به کاربرد اگر در الاهیات به طور مناسب تجدید‌نظر شود. (نویسنده متعلق به سنت الاهیات پویشی است).

امسال حدود ۵ سال از تالیف کتاب «معنا، امکان و راهکارهای تحقق علم دینی» گذشته است. بعد از تألیف نیز همانند قبل آن به تدریس این موضوع ادامه دادم که از اولین مواردش تدریس این موضوع برای دانشجویان کارشناسی ارشد رشته فلسفه علم در دانشگاه شریف در سال تحصیلی ۸۹-۹۰ بود. طبیعی است که در این سالها با نقدهایی مواجه شدم و اصلاحاتی در ذهنم رقم خورد. شاید مهمترین ایرادی که الان بر کتاب خود می‌دانم این است که در حوزه علوم انسانی ورود جامعی نداشته و نکات بسیاری را مورد غفلت قرار داده‌ام و یکی از علل آن این بود که آشنایی آن موقع من با علوم انسانی و اجتماعی، به تبع فضای عمومی کشور، تابع فضای انگلوساکسون بود و از اهمیت جریان قاره‌ای به عنوان یک جریان بشدت اثرگذار در حوزه علوم انسانی و اجتماعی بی‌خبر بودم. به هر حال امسال (نیمسال دوم سال تحصیلی ۹۴-۹۵) پیشنهاد تدریس همین عنوان برای دوره تمهیدیه سطح ۴ موسسه امام رضا علیه‌السلام مطرح شد. سطح ۴ در موسسات آموزشی حوزوی، هم‌ارز دکتری در دانشگاه‌ها محسوب می‌شود. از آنجا که گاه ورودی‌های حوزه به حوزه‌های علوم انسانی آشنایی مناسبی از این حوزه نداشته‌اند موسسه امام رضا علیه‌السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی) که از موسسات آموزش عالی وابسته به حوزه محسوب می‌شود، اقدام به برگزاری دوره‌هایی با عنوان دوره تمهیدیه کرده است که در این دوره‌ها طلاب دارای مدرک کارشناسی ارشد دانشگاهی یا سطح ۳ حوزوی (که هم ارز با مدرک کارشناسی ارشد محسوب می‌شود) بدون دریافت مدرک، دوره‌های آموزشی‌ای را سپری می‌کنند تا آمادگی علمی لازم را برای شرکت در کنکور دکتری یا سطح ۴ به دست آورند. (با این توضیح می‌توان سطح این دوره را معادل با سطح کارشناسی ارشد معرفی کرد)

این درسگفتار درباب دین پژوهی، منشاء و خاستگاه دین، تعارض علم و دین، اعتقاد به روح، جاودانگی، نظریات یونگ، فروید، داروین، مارکس و... است.

از آخرین تلاشهای فلسفی هیک پیش از مرگش، رفع تعارضات جدیدی بود که در حوزه علم و دین مطرح شده است. از این جهت وی به عنوان یک فیلسوف دینِ متأله سعی میکند چالشهایی را که یافته- های علم عصبشناسی در برابر تجربه دینی قرار داده است، مرتفع کند. هدف اصلی نوشتار حاضر بررسی نظر هیک در این باب است. این بررسی در دو محور کلی انجام گرفته است: در ابتدا دیدگاه هیک درباره تجربه دینی تبیین و بررسی شده، سپس نحوه پاسخ او به مناقشات برآمده از عصب شناسی ارزیابی و بررسی شده است. با بررسی دیدگاه هیک و با توجه به نقدهایی که در دو بخش جداگانه بر دیدگاه وی مطرح کردیم، روشن شد که اگر هم چالشی میان مباحث عصبشناختی و بحث تجربه دینی وجود داشته باشد- که این خود محل مناقشه است- به نظر نمیرسد اراده علمی- فلسفی هیک برای حل این چالش کافی باشد.

در این کتاب که به صورت گفت‌و‌گو تنظیم شده است، ژان گیتون، ایگور و گریشکا بوگدانف خواسته‌اند تعارض میان انسان معتقد و عالم علوم مادی را به صورت مباحثه‌ای بنیادی عرضه دارند. از خلال استدلال‌ها و پرسش‌های آن‌ها، موضوع، موقع و مقام انسان در کائنات در مرکز بحث قرار می‌گیرد، و مصداق‌های فراوانی برای برخی براهین اثبات وجود خدا چون برهان اتقان صنع ارائه می‌شود. این کتاب شامل نُه فصل می‌باشد.