مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

آزادی بیان، یکی از مهمترین حقوق و ارزش اسلامی است که تاثیر زیادی در رشد و شکوفایی استعدادهای فردی و تکامل مادی و معنوی جامعه و اصلاح ساختارهای مختلف آن دارد. مسئله مهم در مورد آزادی بیان؛ نبود تعریفی جامع و کامل از آن است؛ تعریفی که در آن نه آزادی دیگران نادیده گرفته شود و نه به بهانه ی آن به ارزشها و مقدسات دیگران توهین شود؛ و اینکه چه اصول ومبانی می تواند تضمین کننده حق آزادی بیان افراد در جامعه باشد.این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای انجام گرفته و به بررسی آزادی بیان ازدیدگاه امام علی علیه السلام با محوریت نهج البلاغه می پردازد.سیره و روش امام علی علیه السلام در برابر حق آزادی بیان افراد جامعه همواره بر اساس احترام به آزادی و اندیشه مخالفان، پایبندی به اصول و ارزش های دینی، مذاکره و گفتگو، ارشاد و هدایت و اخلاق مداری بوده است؛ و بر اساس آن افراد آزادند، تا نظرات، انتقادات، عقاید و افکار خود را تا آنجا که، به امنیت، اصول و مبانی اسلامی، مصلحت جامعه و رعایت حقوق دیگران آسیبی نرساند؛ آزادانه در جامعه مطرح کنند. نظارت و بازرسی، گزینش کارگزاران شایسته، احترام به قانون، برابری، مشورت و عدالت از مهمترین اصولی هستند که رعایت آنها در جامعه تضمین کننده حق آزادی بیان افراد در جامعه است.

در این رساله سخن از انسان است و مقام، تکریم، چگونگی محوریّت و حقوق وی در اسلام، تنها دین توحیدی (به معنای واقعی) در عصر حاضر. این معانی بلند را با عقاید سخیفی که مکاتب مادی در مورد انسان ارائه داده‌اند، مقایسه کرده‌ایم؛ عقایدی که با وجود شعارهای غلوآمیز در مورد انسان و محور دانستن میل او در همه‌ی امور، آدمی را از مقام بلندش به حقارت و فرودستی می‌کشاند. نشان داده‌ایم که دین توحیدی بالاترین مقام ممکن را برای انسان در نظر گرفته و وی را برای رسیدن بدان راهنمایی کرده است. به عبارت دیگر انسان در پرتو آموزه‌های توحیدی به محوریّت حقیقی در جهان و به کرامت واقعی دست می‌یابد و بالاترین حقوق برای وی در نظر گرفته می‌شود.در این رساله طیّ سه بخش به تبیین موضوع پرداخته‌ایم:بخش نخست: خلافت اللّهی انسان، بخش دوم: نشانه‌های محوریّت انسان در اسلام و بخش سوم: تفاوت محوریّت انسان در اسلام با انسان‌محوری غربی.در بخش نخست اصلی‌ترین مسأله و عامل کرامت انسان در نظام توحیدی و پیامدهای آن را بررسی می‌کنیم. در بخش دوّم شواهد دالّ بر محوریّت و تکریم انسان در این نظام بررسی می‌شود و در نهایت به بررسی اومانیسم و تفاوت آن با محوریّت انسان در دین می‌پردازیم و به چند شبهه در این زمینه پاسخ می‌دهیم و نتیجه می‌گیریم که محوریّت، کرامت و ارزش واقعی انسان تنها در پرتو آموزه‌های بلند اسلام و در گرو عمل به دستورات این دین مبین است.

لازمه فرایند رشد فکری انسان، وجود معلّمان معنوی منتخب از سوی خالق بشر، متناسب با زمان و مکان پرورش است. برآیند این حقیقت، پدیداری ادیان گوناگون است. گو این‌که مطابق حکم عقل، دین متأخر باید اکمل از دین متقدّم باشد، ولی معمولاً معتقدان هر دین در برابر ادیان جدید نوعی مقاومت نشان داده و بر بقای دین خود اصرار می‌ورزند؛ لذا مسأله گفت‌وگوی ادیان مطرح می‌گردد.قرآن کریم گفت‌وگوی ادیان را بر مبنای برهان‌های عقلی، مواعظ نیک و مجادله احسن مورد توجّه قرار داده و به هم‌زیستی مسالمت‌آمیز ادیان در کنار هم و پرهیز از توهین به معتقدان سایر ادیان، حتّی بت‌پرستان، تصریح فرموده است. هم‌چنین قرآن کریم، ضرورت، اهداف، مبانی، محورها، روش‌ها، شرایط و موانع گفت‌وگوی ادیان را عنوان و تبیین نموده که در متن حاضر به تفصیل ذکر شده است. گفت‌وگوی ادیان نیز بسان هر پدیده، موافقان و مخالفانی دارد؛ که سعی شده است، دیدگاه‌های مختلف آنان تبیین و بررسی گردد و از سوی دیگر رابط? بین ادیان تحت تأثیر پدیده جهانی‌سازی قرار گرفته است؛ که این نوشتار به بررسی آن پرداخته و از این منظر، تنها راه ارتباط میان ادیان را گفت‌وگو دانسته است.

بر اساس اینکه افق دید اسلام و فمینیسم با هم تفاوت‌های بنیادین داشته و این تفاوت‌های ژرف و عمیق برگرفته از مبانی آنها و نوع نگرش هر یک نسبت به جهان هستی، سرآغاز و سرانجام آن می‌باشد؛ نوع نگرش آنان به مباحث اخلاق خانواده نیز با هم اختلاف اساسی دارد. آرمان‌هایفمینیسم بر ارزش‌های خود ساخته بشری و خواسته‌های این دنیایی انسان بنا شده، و مبانی و ارزش‌های اسلام بر دستورات الهی و امور ماوراء‌الطبیعی بنیانگذاری شده است؛ با توجه به اینکه فمینیسم در برنامه ریزی خود در امرِ خانواده، رویکردی این جهانی دارد و شادمانه زیستن فردی را مبنا قرار داده است، باعث بروز چالش‌های عدیده اخلاقی برای خانواده‌ها شده است. مسأله اصلی این تحقیق که به روش توصیفی – تحلیلی انجام گرفته،این است که این چالش‌ها کدام‌اند؟ با توجه به اینکه در سال‌های اخیر تحقیق مستقلی در زمینه چالش‌های اخلاقی فمینیسم در خانواده صورت نگرفته است؛ هدف این تحقیق، ارائه تصویری روشن از چالش‌های اخلاقی فمینیسم در خانواده از دیدگاه اسلام است. تا خانواده‌ها، نسبت به عوامل ثبات و استحکام، و همچنین عوامل بی ثباتی خانواده شناخت بیشتری پیدا کنند.نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد، فمینیسم در زمینه روابط جنسی و عاطفی همسران، چالش‌های اخلاقی مانند: تغییر الگوهای سنتی روابط همسران، آسیب‌های اخلاقی ناشی از شیوع روابط نامشروع جنسی، موالید ناخواسته، رواج هم‌جنس‌گرایی، رواج طلاق آسان و...در زمینه نقش‌های جنسیتی و اشتغال زنان چالش‌هایی مانند: محرومیت از اقتدار پدر، ایجاد شکل‌های نوین ستم جنسی، ایجاد روحیه تقابل بین همسران و.. . در تولید مثل و تربیت فرزندان، چالش‌های اخلاقی مانند: ترویج سقط جنین، کاهش رشد فضایل اخلاقی در مادر، از بین رفتن فضای سالم برای تربیت کودک و...را برای خانواده‌ها ایجاد نموده است.

تحقیق حاضر شامل هفتگفتار است . در گفتار اول بحثی لغوی و مفهومی پیرامون عدالتاز دیدگاه اندیشه سیاسی غرباسلام مطح می‌گردد. اشاره به اندیشه غربدر بابعدالتعلاوه بر اینکه به تبیین پیشینه چنین پژوهشی مساعدتمی‌نماید زمینه انجام بحثهای تطبیقی محتمل را ممکن می‌سازد. در گفتار دوم عدالتدر قرآن و سنتنبوی مطرح می‌گردد و در گفتار سوم عدالتدر اندیشه سیاسی امام علی (ع) مورد مداقه قرار می‌گیرد. انتخابعلی (ع) بخاطر آن استکه کلیه فرق اسلامی بر فضیلتو منقبتایشان (حال چه به عنوان امام اول مسلمین، و یا خلیفه چهارم) معترفبوده و بر احترام والای وی پای می‌فشارند. گفتار چهارم به عدالتدر کلام دینی و سیاسی و فرق آن یعنی شیعه، معتزله و اشاعره و خوارج و مرجئه در پنج بخشمجزا می‌پردازد. به دلیل تاثیری که فلسفه یونانی افلاطون و ارسطو، و اندیشه سیاسی ایرانشهری بر اندیشه‌های سیاسی متفکرین اسلامی داشته است ، گفتار پنجم در دو بخشبه ترتیببه عدالتدر فلسفه سیاسی افلاطون و ارسطو، و عدالتدر اندیشه ایرانشهری می‌پردازد. گفتار ششم اختصاصبه عدالتدر نحله‌های مختلفاندیشه‌های سیاسی اسلام دارد. بخشاول عدالترا در فلسفه سیاسی فارابی، ابوعلی‌سینا و خواجه‌نصیرالدین طوسی بررسی می‌کند و بخشدوم مختصعدالتدر اندیشه سیاسی اندرزنویسان و ادبا دارد. در فصول این بخشآراء خواجه نظام‌الملک ، و پاره‌ای از ادبا - با تاکید بر نظریاتو آثار سعدی - در مورد عدالتپژوهششده است . بخشسوم گفتار ششم اختصاصبه بررسی عدالتدر اندیشه سیاسی مورخ و فیلسوفاجتماعی، ابن‌خلدون دارد، که برخی نحله فکری او را جزء مورخین و برخی جزء فلاسفه برشمرده‌اند همچنانکه پاره‌ای او را به داشتن نحله یا گرایش"سیاسی - اجتماعی" منصفکرده‌اند. بخشچهارم هم اختصاصبه عدالتدر اندیشه سیاسی فقهای شیعه و اهل سنتدارد و نظر مذاهبپنج‌گانه (شیعه جعفری، حنفی، مالکی، حنبلی، شافعی) در این موارد به تفصیل سنجیده شده و خصوصا در فصل سوم، اهمیتسیاسی جایگاه فقهی عدالتو ارتباط آن با مباحث"مشروعیت " و "امنیت " مطرح گشته است . نکته حائز اهمیتآن استکه در بررسی نظرگاههای مذاهبو فرق و اندیشمندان در بابعدالت ، به نوع موضع آنها در مواجهه با نظامها و حکام خودکامه و جائر اشاره گشته و سعی شده استکه با این شاخصبه تبیین بهتر رابطه "نوع نظریه‌پردازی در بابعدالتو رکود کاربرد این نظریات "، و "خودکامگی و میزان آن" کمکشود. به عنوان مثال تجویز یا عدم تجویز قیام علیه حاکم جائر و خودکامه از شاخصهای مهم نوع مواجهه با حکام مزبور است . همچنین به علتاهمیترابطه‌ای که میان دو مفهوم عدالتو آزادی وجود دارد، ضمیمه‌ای جهتتبیین این ارتباط اختصاصیافته است .

مفهوم بازاریابی عرفاً در حوزه اقتصاد و تجارت مطرح می شود که به موجب آن یک شرکت و سازمان، محصولات و خدمات خود را به فروش می رساند ولی واژه بازاریابی عقیده که در این پژوهش مورد تاکید قرار می گیرد در واقع کلیه روش ها و استراتژی ها و تاکتیک هایی است که فرد از آن، جهت نفوذ در اذهان و قلوب افراد استفاده می کند و گروه های هدف خود را به سمت اهداف خود سوق می دهد. به بیان دیگر بازاریابی عقیده تمامی حوزه های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و .... را در بر می گیرد. با توجه به اینکه الگوهای حاکم بر این نوع بازاریابی در جامعه جهانی و حتی در جامعه ی ما براساس مدل های توسعه یافته نظام کاپیتالیستی است لذا نمی تواند با نرم افزار اداره ی جامعه اسلامی سازگاری داشته باشد.از این رو تبیینمولفه های بازاریابی بر اساس مفاهیم پایه قرآنی ضرورت پیدا می کند. با توجه به اینکه تاثیرگذاری بر دیگران و تسخیر قلوب و اذهان افراد در حوزه ی اعمال نرم قدرت می باشد، لذا بازایابی عقیده، در حوزه ی نرم قرار می گیرد. در شکلاعمال قدرت نرم، فرد به « اختیار»، تحمیل اراده ی دیگری را بر خود می پذیرد. حوزه ی اختیار به دو بخش «ارشاد» و «اغوا» تقسیم می شود. از این رو با توجه به اینکه در فرایند بازاریابی، کدام بخش وجودی انسان و اینکه به چه صورتی مورد هدف قرار گیرد، می توان بازاریابی را در دو بخش «بازاریابی ارشادی» و «بازاریابی اغوایی» تعریف و تبیین نمود.

این مقاله با بررسی آثار استاد مرتضی مطهری دربارة تحولات جامعه و تاریخ، به دنبال تبیین نظریة «تکامل جامعه و تاریخ» ایشان است. برای تبیین این نظریه، باید به سؤالات ذیل پاسخ داد: تکامل به چه معناست؟ معیارهای تکامل جامعه و تاریخ چیست؟ و سیر حرکت تکاملی تاریخ چگونه است؟ با بررسی آثار ایشان، به این نتیجه می رسیم که «تکامل تاریخ» به معنای به فعلیت رسیدن استعدادهای فطری جامعه است که معیار آن ایمان و ایدئولوژی و رشد آزادی و آگاهی در جامعه است. سیر تکامل تاریخ هم به این صورت است که در طول تاریخ، مجموع جوامع در مجموع زمان ها، روبه تکامل هستند. این تکامل مجموعی اگر به معنای تکامل در نهایت تاریخ و در قالب جامعه مهدوی باشد قابل پذیرش است، اما به صورت تکامل مجموعی در مقاطعی از تاریخ، همواره لزوماً قابل پذیرش نیست، اگرچه برای دوره های تاریخی خاص پذیرفتنی است.

چکیده ندارد.

در فصل اول کلیات راجع به حیطه های کلی آزادی طرح گردیده است. در فصل دوم پس از معنای لغوی و اصطلاحی جبر و جایگاه اختیار در سلسله مراتب که به عمل منجر میشود مشخص شده است و درادامه به بحث جبر واختیار پرداخته شده است و سپس به آیاتی که موهم به جبر است اشاره شده است. در ادامه جبر واختیار در اندیشه صحابه به عنوان مقدمه برای ورود به بحث اشاعره و ادله آنان مطرح شده است و پس از جواب ادله اشاعره به نظریه معتزله پرداخته شده است.و در نهایت به بحث الامر بین الامرین اشاره شده است.در فصل سوم آزادی عقیده و اندیشه و بیان نگارش یافته است در این فصل پس از معنی عقیده و اندیشه و تفاوت آزادی اندیشه و آزادی اندیشه و آزادی تقلید در اندیشه اشاره شده است. و در ادامه آزادی عقیده در قرآن و سیره نبی اکرم و سیره حضرت علی(ع) پرداخته شده است و بعد از آن به شبهات آزادی عقیده و اندیشه از قبیل بحث ارتداد اشاره شده است و پس آزادی بیان در قرآن و سیره معصومین مورد تحقیق قرار گرفته است. و در پایان به محدودیت های آزادی بیان اشاره شده است. در فصلچهارم مباحث آزادی سیاسی اجتماعی مورد تحقیق قرار گرفته است ابتدا به تعریف آزادی سیاسی و به مهمترین مولفه های آن اشاره شده است. وادله آزادی انتخاب رهبر از نظر آیات و روایات و عقل مورد بررسی قرار گرفته است. و سپس به آزادی احزاب و انجمن ها پرداخته شده است و در نهایت نظرات آقایان شهید مطهری و استاد مصباح راجع به آزادی احزاب برجسته شده است و در ادامه به آزادی اجتماعی و آزادی معنوی پرداخته شده است و جمع بندی پایانی.

هر سند حقوقى بر اساس مبانى خاصى تدوین مى‌شود از جمله سندهاى حقوقى، اعلامیه حقوق بشر اسلامی است که در نشستى با حضور سران کشورهاى اسلامى در قاهره در سال 1364 با 25 ماده حقوقى به تصویب رسید.قبل از پرداختنبه مبانى دینیاین اعلامیه لازم است حجیت منابع دینی مورد بررسی قرار بگیردچرا که بدون در نظر گرفتن حجیتمنابع ، استناد کردن به آنها امریست نا معقول، به همین علتدر میان منابع حقوقی، قرآن و سنت و عقل ازحجیت کامل برخودارند ولذا مى‌توان اصول این اعلامیه حقوقى را به این سه منبع استناد کرد گرچه به دو منبع اول به مراتب بهتر است.مرحله بعد اصول هفتگانهاین اعلامیه است که عبارتند از: اصل حیاتمادیو معنوی و اصل کرامت و... . وقتی این اصول مشخص باشد استناد کردن به منابع مطلب را واضحو روشنتر می کند.امّا مبانى دینیاین اعلامیه که اصل مطلب را در برمی‌گیرد، همان مستند ات دینیاین اصول هفتگانهاست و در ادامه برای تکمیل بحث، به مبانی کلامی نیز اشاراتیرفته است.بنابراین تعدادی ازاین اصولدر بحث انسان شناختى مطرح است که عبارتند از: اصل حیات مادى، اصل حیات معنوى، اصل کرامت، اصل آزادى، اصل امنیت اجتماعى، اصل عدالت، اصل مسئولیت، اصل مالکیت، اصل نیکوکارى، اصل احترام به دیگران، اصل امر به معروف و نهى از منکر، اصل حفظ محیط زیست، اصل تشکیل خانواده، اصل حقوق زنان، اصل تقوا.و برخى دیگر در بحث خداشناختى مطرح است که عبارتند از: اصل ولایت الهى، اصل مرجعیت شریعت، اصل مساوات، اصل عدالت. و برخى هم در بحث معرفت شناختى مطرح است که اصل تعلیم وتربیت است.