مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
الهیات اگزیستانسیالیستی الهیات جامع ادیان الهیات رمزاندیش الهیات رهایی‌بخش الهیات سیستماتیک الهیات طبیعت الهیات طبیعی الهیات فمینیستی الهیات مسیحی الهیات موجود کامل الهیات نو‌اورتودوکسی الهیات وحیانی
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 354
بررسی و نقد نظریه تثلیت
نویسنده:
حسین مبارز
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آموزه تثلیث که از اصول دین مسیحیت شمرده می‌شود، خداوند را دارای سه اقنوم متمایز و دارای الوهیت کامل به‌نام‌های پدر، پسر و روح‌القدس می‌داند که در ذات خود، دارای جوهر واحد است. پژوهش حاضر با روش تاریخی تحلیلی، چگونگی شکل‌گیری آموزه تثلیث و شیوه توجیه آن از سوی مسیحیان را مورد بررسی قرار می‌دهد. گزینه توحید را مسیحیان از یهودیت به ارث برده‌اند ولی مفهوم تثلیث را از فلسفه و فرهنگ یونانی اخذ کرده‌اند. در باور آن‌ها عیسی‌، کلمه متجسد خداست که از طرف خدای پدر، مأموریت یافت تا به‌ واسطه روح‌ القدس در رحم مریم قرار گیرد و در جسم انسان ظاهر شود، و پس از نبوتش برای برداشتن گناه نخستین انسان، خود را فدیه کند. چندین قرن بعد از مسیح، فرهنگ چند خدایی یونان به کمک برخی از اصطلاحات موجود در کتاب مقدس مانند "پسر خدا"، و همچنین تبلیغات گسترده فردی به‌نام "پولس"، زمینه‌های شکل‌گیری و گسترش تثلیث را در مسیحیت فراهم آورد؛ این مسأله تا مدت‌ها با مباحث و کشمکش‌ های خونین در جوامع مسیحی همراه بود و قرائت‌های مختلفی از این آموزه در میان مسیحیان پدید آمد، اما تبیین و تفسیرهای چندگانه از وجود واحد بسیط، اساساَ متضاد بوده و در هیچ ‌یک از جوامع علمی بشر، قابل توجیه نیست. به‌علاوه، عهد جدید هم به صراحت موضوع تثلیث را بیان نکرده است و در نتیجه، پذیرش آن برای نسل ‌های جدید که باید کتاب مقدس را بخوانند و ایمان بیاورند ظاهراَ ممکن نیست. قرآن کریم هم حضرت عیسی‌ را یکی از رسولان خدای یکتا می‌داند، و با صراحت، مسأله تثلیث را رد کرده و مسیحیان را به‌خاطر این اعتقاد مورد نکوهش قرار می‌دهد. از منظر قرآن، تولد غیرطبیعی عیسی بن مریم، سبب نمی‌شود تا او پسرخدا باشد، زیرا خلقت او عجیب‌تر از خلقت حضرت آدم‌ نیست. هیچ‌ کس پیوند وجودی، نسبی و فعلی با خداوند ندارد و او در همه امور هستی به‌تنهایی "صاحب امر" است و همه هستی مخلوق اوست. در کل هدف نهایی این تحقیق ثابت کردن این حقیقت است که اعتقاد به آموزه تثلیث باطل بوده و از آموزه های دینی مسیحیت راستین نیست، چون در زمان حضرت عیسی وجود نداشته است بلکه نظریه ای است که در تاریخ کلیسا پدید آمده است.
نقش خودشناسی در اخلاق فضیلت
نویسنده:
عرفانه محمدزاده حقیقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده ندارد.
مقایسه اندیشه توحید در ادیان ابراهیمی
نویسنده:
محمد داود حیدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر با عنوان «مقایسه اندیشه توحید در ادیان ابراهیمی» در صدد تبیین جایگاه توحید در ادیان ابراهیمی و مقایسه آن برآمده است. در این راستا به مهم ترین مباحث الهیاتی و توحیدی در ادیان یهود، مسیح و اسلام و از جمله توحید در عهدین و به خصوص به مسأله تثلیت و نیز به مقایسه اشتراکات و اختلافات توحید پرداخته است. رساله موجود برای نیل به اهدافش در ضمن پنج فصل ارایه گردیده است.فصل اول به کلیات و مفاهیم پرداخته است. در فصل دوم خدا در آیین یهود مورد بررسی قرار گرفته و به اسماء و صفات خدا در عهد عتیق، وحدت و یگانگی خدا و ملّی بودن آن و نیز به عقاید یهود در قرآن اشاره شده است. فصل سوم به توحید در دین مسیحیت اختصاص یافته و به مطالب مهمی در مورد تثلیث از جمله عوامل رویکرد مسیحیت به این اندیشه، تثلیث و عهدین، تثلیث و شوراهای جهانی و در پایان به نقد و بررسی آن پرداخته شده است. در فصل چهارم توحید از دیدگاه اسلام مطرح گردیده، دلایل توحید، اقسام و مراتب توحید مورد بحث قرار گرفته است. در فصل پنجم که آخرین فصل نیز خواهد بود، با توجه به اینکه توحید در ادیان ابراهیمی در فصلهای جداگانه قبلاً مورد بررسی قرار گرفت. در این فصل به بررسی تطبیقی، جمع بندی مطالب و مقایسه آن پرداخته شده است؛ اشتراکات و اختلافات ادیان ابراهیمی در باب توحید، صفات الهی، اقسام و مراتب توحید بازگو و مقایسه گردیده است.
تبیین فلسفی و کلامی توحید افعالی در نهج البلاغه
نویسنده:
مریم گوهری نوید
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله ی حاضر ، پژوهشی در راستای تبیین و اثبات توحید افعالی از منظر نهج البلاغه است که بر اسا آن ، فاعلیت تام الهی و تاثیر گذاری مطلق باری تعالی در جهان هستی ثابت می گردد .در فصل اول و دوم پس از طرح مباحثی پیرامون شناخت خداوند و صفات او ، اصل توحید و توحید ذاتی و صفاتی باری تعالی به اختصار مورد بحث قرار می گیرد . در باب توحید افعالی مباحث این رساله در سه محور عمده طرح می شود :محور اول : تبیین و اثبات توحید افعالی ؛ ضمن بیان مسئله و مباحث مرتبط با آن یعنی خالقیت ، ربوبیت و فاعلیت واجب تعالی ، چهار برهان مهم در این زمینه که عبارتند از : براهین «تمانع» ، «وحدت اله عالم» ، «لاموثر فی الوجود الا الله» و «شمول اراده ی الهی نسبت به افعال» با تاکید بر کلام امام علی (ع) در نهج البلاغه ، همراه با نقطه نظرات متکلمین و فلاسفه ارائه می گردد .محور دوم : بیان برخی شبهات مطرح شده در پذیرش توحید افعالی است . فاعلیت انسان ، قضا و قدر ، وقوع شر در عالم و اصل علیت از جمله مسائلی است که گویی با توحید افعالی در تضاد و تناقض است . در این نوشتار سعی شده ، ضمن طرح آن ها با بهره گیری از تعالیم و آموزه های نهج البلاغه ، پاسخ های متقن و مستدل نسبت به رفع آن شبهات فراهم گردد .محور سوم : تاثیر پذیرش توحید افعالی در زندگی انسان از دو حیث نظری و عملی است . رهایی انسان از تعلق های نفسانی و قیود دنیوی و رسیدن به مقام حریت و عبودیت و پرهیز از رذائل اخلاقی از جمله تاثیرات این اعتقاد است . امام علی (ع) به عنوان انسان کامل و مظهر ولایت نامه الهی ، مصداق تمام و کمال توحید افعالی است که در انجام این تحقیق از کلام گوهر بار ایشان ، در راستای تبیین این اصل مهم اعتقادی بهره مند گشته ایم .
مقایسه اصول کافی با صحیح بخاری در بخش خداشناسی
نویسنده:
علم الرضا الحسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر، مبحث خداشناسی را به‌صورت مقایسه‌ای بین روایات اصول کافی و صحیح بخاری، و بر اساس مبانی کلامی شیعه و اهل سنت، بررسی کرده است. در اصول کافی، این بحث پس از تبیین ارزش و جایگاه آن، در آغاز کتاب و در قالب یک فصل مستقل با نام "کتاب التوحید" انعکاس یافته، و عناوین ابواب آن با ابواب کلام مطابق بوده، و مسایل کلامی در خلال روایات به‌صورت آشکاری ظهور دارد. بخاری نیز اگرچه فصل پایانی کتاب خود را کتاب التوحید نامیده، اما بحث خداشناسی را به‌صورت پراکنده در لابلای کتاب گنجانده، و در چینش ابواب و طرح بحث آن، ارتباط چندانی با مباحث مطرح در علم کلام اهل سنت مشاهده نمی‌شود. بخاری از حیث محتوایی نیز تنها بر ارزش توحید، اجر و پاداش موحدان، و مسایل تشبیه و تجسیم خدا متمرکز شده است. اما اصول کافی ابتدا وجود خدا و سپس توحید را ثابت نموده، و بعد به صفات ذات و فعل، و ثبوتی و سلبی می‌پردازد. اقسام توحید، فرق صفات و اسما، عدل الهی، خیر و شر، هدایت و ضلالت، قضا و قدر، و بداء از مسایل دیگری است که به‌تفصیل در اصول کافی مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر، در باب جبر و اختیار و تفویض، اصول کافی به‌شدت جبر و تفویض را رد کرده و نظریه اختیار و "امر بین الامرین" را تأیید کرده است؛ در حالی که صحیح بخاری، مدعای نظریه تکسب را به‌صورت صریح اما بدون دلیل بیان کرده است. در مجموع می‌توان گفت که ساختار مباحث توحیدی در اصول کافی بر پایه تنزیه خدا، و در صحیح بخاری بر دیدگاه تشبیه و تجسیم استوار است. یکی از تفاوت‌های اصلی دو کتاب تفاوت بنیادین دیدگاه کلینی و بخاری در خضوع و عدم خضوع در برابر مرجعیت علمی اهل بیت(ع) می‌باشد.
ترجمه الالهیات
نویسنده:
ارسلان باشاران
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این نوشتار، ترجمه کتاب الالهیات تألیف آیت الله جعفر سبحانی به زبان آذری است، که در آن تمام مباحث مربوط به توحید و خداشناسی، یعنی دو باب از هفت باب کتاب مذکور ترجمه شده است. باب اوّل به بحث درباره توحید در ذات می‌پردازد. این باب، سه فصل را در بر می‌گیرد. فصل اوّل به بررسی ضرورت بحث از وجود خداوند اختصاص دارد و ادلّه ای مبنی بر ضرورت توحید، عَرضه و اثبات می‌گردد. نگارنده نخست دلیل های عقلی و سپس نَقلی توحید در ذات را ارایه می‌کند. فصل دوم به ادلّه وجود باری‌تعالی پرداخته و سه دلیل مهم با عناوین برهان نظم، امکان و وجوب و حدوث در همین زمینه را به طور تفصیلی ذکر می‌کند. نویسنده با بیان نظم موجود در عالَم، حرکت ستارگان و سیارات، گردش منظّم شب و روز، حیات گسترده موجود در عالَم طبیعت، اثبات حدوث عالَم و قدیم نبودن آن به شرح مباحث مربوط به توحید واثبات وجود حق تعالی می‌پردازد. وی در فصل سوم با بررسی مراتب توحید، اقسام توحید در ذات، صفات، خالقیت، ربوبیت و عبادت را با توجّه به مصادیق قرآنی آن ها شرح می‌دهد. باب دوم به بحث درباره اسما و صفات خداوند متعال اختصاص دارد، که این باب نیز در شش فصل به مباحث مربوط می‌پردازد. در فصل اوّل با اشاره به شناسایی چگونگی اسما و صفات الهی، به این موضوع پرداخته شده که: آیا اسما و صفات الهی توقیفی است یا تحقیقی؟ و نویسنده، توقیفی بودن آن را اثبات می‌کند. در فصل دوم تقسیمات رایج در اسما و صفات الهی را مطرح و در فصل سوم صفات ثبوتی خداوند متعال، مثلِ علم، قدرت، حیات و اراده الهی تبیین می‌کند. وی در فصل چهارم صفات ثبوتیه خدا و صفات ثبوتیه فعلیه‌ای، مانندِ تکلّم صدق و حکمت الهی را شرح می‌دهد. در فصل پنجم از صفات خبریه خداوند متعال سخن می‌گوید و آرای برخی مذاهب و فِرَق اسلامی که برای خداوند دست و صورت و پا و... قایلند و همچنین گروهی که خدا را از جسم و جسمانیات مبّرا می‌دانند، تجزیه و تحلیل کلامی می‌کند. در فصل ششم نیز صفات سلبیه، همچون: عدم رویت الهی، قرار گرفتن خداوند در مکان و منزّه بودن او از هر عیب و نقص تفسیر می‌شود.
بررسی درون مایه های نامه های عین القضات همدانی
نویسنده:
علی نوریان لالایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نامه ها در طول تاریخ بشریت، همیشه در اثرگذاری بهتر از هر نقل و قول و نوشته ای عمل کرده اند. اولا به خاطر فضای صمیمی و دوستانه ی حاکم بر این گونه نامه ها، و ثانیا جنبه ی شخصی داشته، و خصوصی بودن آن کمتر مخاطبش را به عکس العمل های نامعقول وادار می کند. اما باید اذعان کرد که نامه هایی تحت عنوان "مکتوبات عرفانی" بیش از هر نوشته ای، از چاشنی عاطفه و اثربخشی برخوردارند. آنچه در این رساله ، بنده در پی آن بودم، استخراج مدخل های بحث تعیین شده، از نامه های عارفانه ی عین القضات همدانی است. در پژوهش نامه ی حاضر، خدا را با تمامی بزرگی اش، از آیینه ی صاف ضمیر قاضی به نظاره خواهیم نشست. و در اهمیت علم و ایمان و تاثیر آن ، در جایگاه انسان، برای اوج عزت یا حضیض ذلت از او نکته هایی با ارزش خواهیم آموخت. آداب مرادی و مرید پروری را در سایه ی خدمت کفش خاضعانه ، از او می آموزیم. و در مبحث بعدی از عادت و عادت ورزی، طبق دستورات قاضی اجتناب ورزیده، و در ادامه در کلاس درس و تفسیر قرآنی او،توفیق تلمذی یافته و با پیام های قرآنی او خاطرمان را نورانی می نماییم. سپس بر فراز قله های معانی او، یعنی در آسمان عرفان، پروازی عارفانه و عاشقانه را تجربه می نماییم و با شور و وجدی مضاعف در مدرسه عشق او، حدیث معاشقه را از هزار هوش نوای او به گوش جان نیوشیم. و از شطحیات کلامش در دفاع از "معلم فریشتگان" یعنی ابلیس، درس غیرت و جوانمردی می آموزیم. و در پایان وصایای دلسوزانه او را که خودش آن را تذکره نامه ای می داند پیشکش دوستداران ادب و عرفان می نماییم. لب کلام اینکه ، نامه های قاضی گنجینه ای با ارزش است ، که حکایت "رنج و گنج آدمی " است. آنجا که او سیر از عالم خاک تا دیار افلاک را با کلامی عارفانه و عاشقانه، برای آیندگان به یادگار گذاشته است.
الفکر الکلامی عند الشهید الصدر (ره)
نویسنده:
زید بطاط
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این نوشتار به بررسی روش‌شناسی شهید سیدمحمدباقر صدر در مباحث کلامی و ابداعات ایشان در این زمینه می‌پردازد و شیوه مباحث کلامی وی را با استفاده از قیاس و دلیل استقرایی در مسایلی همچون: الهیات، نبوت، امامت و معاد، بیان می‌کند. نویسنده می‌کوشد نوآوری های شهید صدر در طرح مباحثی مانندِ ارتباط مسایل کلامی با مسایل اجتماعی و علمی را به تصویر کشیده و رویکردی جدید از مباحث کلامی از منظر شهید صدر ارائه دهد. پژوهش حاضر در چهار فصل تنظیم شده است. نگارنده در مقدمه تحقیق تعریفی از علم کلام و پیدایی و گسترش آن، موضوع علم کلام، روش این علم در پرداختن به مباحث اعتقادی و نقاط ضعف و قوت موجود در علم کلام را مطرح می‌سازد. وی در فصل اول به معرفی افکار و روش شناسی کلامی شهید صدر پرداخته و روش عقلی و قیاسی، روش استقرایی و مراحل و ویژگی‌های این روش‌ها در تبیین مسایل اعتقادی و نوآوری های وی را در این زمینه بررسی می‌کند. در فصل دوم دیدگاه‌های کلامی شهید صدر در مورد مباحث مربوط به الهیات مطرح شده و راه های اثبات صانع به روش عقلی، علمی و استقرایی و ابعاد اجتماعی توحید، صفات الهی، مسأله بداء و تفسیر آن توسط شهید صدر بیان گردیده است، در فصل سوم تحلیل و تفسیر شهید صدر در باره دین، نبوت و امامت مطرح گردیده و مطالبی مانندِ منشأ دین، مشکلات اجتماعی اسلام، نقش نبوت در زندگی انسان، اثبات نبوت پیامبر اسلام، رابطه معجزه با قوانین طبیعی، نقش امامت در زندگی انسان، اثبات عصمت امام و اعتقاد به مهدویت واکاوی می‌شود. در فصل چهارم برخی مفاهیم اعتقادی مربوط به انسان شناسی همچون: جبر و اختیار و حل شبهه های مربوط به آن، حُسن و قُبح عقلی و ارتباط آن با عدل الهی، اثبات معاد و ابعاد اجتماعی آن از دیدگاه شهید صدر بیان گردیده است
بررسی تعامل علم و سیاست در قرون اولیه هجری(اول تا پنجم) با تاکید بر علم کلام
نویسنده:
سیداسماعیل مسعودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحلیل و تبیین جامعه شناختی تحولات تاریخی راهنمای علمی راه حال و آینده خواهد بود. تحول علمی‌ای که در دوره اولیه تاریخ اسلام و یا به عبارتی در دوره تمدن اسلامی رخ داد مسأله‌ای است که هم بسیار به آن اذعان شده و هم مورد تحلیل و کنکاش قرار گرفته است، اما جای خالی تحلیل‌های جامعه شناختی که بتواند فراتر از گزارش‌های تاریخی و نیز تحلیل‌های غیرنظامندِ غیرعلمی قرار گیرد کاملاً مشهود است. این تحقیق عهده دارد تبیین جامعه شناختی رابطه نهاد علم و نهاد سیاست در قرون اولیه تاریخ اسلام (قرن اول تا پنجم) است و از آنجا که گستره علم بسیار وسیع است و بررسی آن در قالب یک پایان‌نامه نمی‌گنجد به صورت موردی به بررسی علم کلام (به جهت ارتباط نزدیک با جریان‌های سیاسی) می‌پردازد. این تحقیق از نوع مطالعات جامعه شناسی تاریخی است که با رویکرد اثباتی و اتخاذ چارچوب نظری مناسب به سراغ شواهد و واقعیت تاریخی می رود و از رهگذر آن هم واقعیت تاریخی را فهم می کند و هم چارچوب نظری خود را مورد آزمون قرار می‌دهد. و در پایان روشن شد که منشاء و چگونگی شکل گیری علم کلام کاملاً متاثر از جریان‌ها و مسائل سیاسی قرن اول بوده است. همچنین بسط و گسترش مسائل کلامی و شکل‌گیری نحله‌های کلامیِ معتزلی و اشعری در قرون دوم و سوم و چهارم در بستر فرایندها و هویت سیاسی‌ای که اجتماع مسلمین در آن زیست می‌کرده‌اند، بوده است، در نهایت افول کلام معتزلی و نیز ظهور کلام شیعی در فاصله قرون چهارم و پنجم از رهگذر تحولات سیاسی ای که در تغییر رویکرد خلفای بنی عباس نسبت به قبل و نیز تغییر نحوه حضور سیاسی امامت شیعی در جامعه شیعی قابل تبیین است.
  • تعداد رکورد ها : 354