مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

از اساسی‌ترین مسائل مشترک در همه ادیان و مکاتب، به خصوص مکاتب الهی، مفهوم خداوند، اوصاف و ویژگی‌ها و چگونگی ارتباط او با جهان و انسان است. بر این اساس در این پژوهش مفهوم متعالی خدا در عرفان اسلامی و آیین زرتشت به عنوان یکی از کهن‌ترین ادیان الهی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. فصل اول این پایان نامه شامل کلیات و همچنین مروری بر تحقیقات در زمینه موضوع مورد بحث می‌باشد. در بخش مبانی نظری به مواردی از قبیل عرفان اسلامی، دین زرتشت، سیر تحول مفهوم خدا ... اشاره شده است. در ادامه و در فصل‌های جداگانه مباحث مرتبط در این دو مکتب به تفصیل مورد کاوش قرار گرفته است که مباحثی همچون ذات خداوند، اسماء و صفات، مراتب هستی، بحث توحید و مراتب آن،... و رابطه خدا با جهان و انسان را تشکیل می‌دهد. و در نهایت به مقایسه و مقارنه این دو مکتب بر اساس نسبت‌های قیاس‌پذیر پرداخته شده است.

چکیده ندارد.

در مسیر تربیت کردن، تعلیم نخستین گام برای پیمودن طریق کمال است و پس از آموختن نوبت به عمل و سازندگی می رسد و با تکرار و ممارست ملکه اخلاقی در نفس انسان شکل می گیردواز همین جاست که برخی فلاسفه چون سقراط وارسطو اخلاق را دقیقاً مبتنی بر علم دانسته اند.رویکرد تعلیم و تربیت قرآنی رویکرد فطرت گراست، این رویکرد انسان را به درک و شناخت حقایق هستی و فضایل اخلاقی و ارزشهای انسانی سوق می دهد و فعلیت و ظهور کامل آن، صبغه اللهی شدن و تهذیب روح است. در تربیت اسلامی وقتی می خواهند انسان را به اخلاق حسنه یا به قول امروزیها به ارزشهای والای انسانی سوق دهند او را به یک درون نگری متوجه می کنند، شناخت خویشتن عامل ظهور و بروز چهره ی واقعی انسان و شکوفائی استعدادهای عرفانی و اخلاقی و دیگر ارزشهای متعالی است که از نظر در قالب چهارنوع رابطه پدیدار می شود:1 ـ رابطه ی با خدا 2ـ رابطه ،با خود 3ـ رابطه بامردم 4ـ رابطه ی با طبیعت. قرآن کریم بعنوان آخرین دستورالعمل تربیت انسان راهبردهایی را برای شکوفائی استعدادهای فطری او بیان فرموده است که هر کدام با توجه به شرایط فکری و روحی انسان ها در همه عصرها قابل استفاده خواهد بود و اهم آن راهبردها عبارتند از:1ـ تبیشر و انذار 2ـ الگوپذیری و اسوه سازی 3ـ بیان داستان و تاریخ اقوام گذشته 4ـ تحریک عواطف و ایجاد محبت 5ـ استفاده از تشبیه و تمثیل 6ـ روش تکریم شخصیت 7ـ پرسش و استفهام 8ـ روش ابتلاء و امتحان 9ـ تکرار و تلقین 10ـ تفکر و تعقل 11ـ اعطای بینش و معرفت 12ـ روش بیان غیرمستقیم 13ـ توبه و بخشش 14ـ محرومیت از رضا و لقاء پروردگاراختلاف افعال آدمیان تا حد زیادی به اختلاف انگیزه آنها در انجام آن کارها بستگی دارد، کارهای انسان اگر به انگیزه ی کسب جاه و مقام و یا برحسب وظیفه و وجدان (نظریه ی کانت) و یا براساس رسیدن به سود و منفعت (نظریه راسل) باشد، ارزش و اثر اخلاقی ندارد.زمانی کارهای انسان دارای ارزش است که انگیزه انجام آن کار کسب رضای پروردگار باشد. (نظریه اسلام)

نام خانوادگی: غریب زاده هرمزی

اسلام به عنوان دینی که پیروان خود را به تفکر فرا خوانده است، نخستین مشوق مسلمانان در کسب علم بوده است. از آغاز پیدایش اسلام و با تأکید پیامبر (ص) که می‌فرماید: «در جستجوی علم بر آیید. اگر چه در چین باشد». مسمانان به تحصیل علوم مختلف پرداختند. یکی از علوم موجود، قرآن است که مسلمانان برای بهره گیری و انتقال آن به ملل مختلف، به ترجمه آن پرداختند. سبک بیانى قرآن به گونه‏اى است که ارائه‌ معانى و مفاهیم ژرف‌آن جز با افزودن عبارت‏هاى تفسیرى مقدور نیست و چاره‏اى از اعمال تغییرات دیگر وجود ندارد. از این رو با همه‌ تلاشى که نویسندگان و مترجمان نموداند، بازهم پاسخگوی خوانندگان نیست. دلیل این امر وجود آیات مجمل در قرآن کریم است. آیاتمجمل آیاتى است که دلالت‌شان روشن نمى‏باشد و فهم معناى آنها نیازمند تفسیر است. اسباب اجمال رااموری همانند: وجود الفاظ مشترک، حذف برخى واژه‏ها، نامشخص بودن مرجع ضمیر، کاربرد الفاظ غریب، تقدیم و تاخیر، و وجود چند احتمال در معناى آیه می داند. افزون بر این، فهم معناى برخى آیات تنها با دانستن شأن نزول یا فضاى نزول آنها میسر است. بى شک افزودن همه این امور به ترجمه قرآن آن را از شکل رایج ترجمه خارج کرده و به تفسیر نزدیک مى‏سازد که مترجمان در این زمینه، ناگزیر از گنجاندن افزوده هایی نمایان شده در متن ترجمه بوده‌ اند، که اغلب با استناد به تفاسیر و یا کتابهای سببنزولو یا مباحث کلامی و اصولی انجام گردیده است. در این جاست‌که نیاز به تحلیل و تطبیق عبارات و جملات افزوده در این ترجمه ها و سنجش میزان انطباق آنها با آراء مشهور، احساس گردید. در این زمینه، ابتدا آیاتی‌که مترجمان در ترجمه‌ این آیات از افزوده هایی استفاده نموده اند، استخراج شده است و بعد از آن، صرفاً ترجمه‌ مترجمانی از میان هفت ترجمه‌ منتخب، ذکر شده است که افزوده‌ی کلیدی و موثر برای فهم بهتر آیه داشته‌اند و پس از استخراج ترجمه ها، افزوده ها از نظر مطابقت با آراء و نظریات مفسران در زمینه های مختلف احکامی یا لغوی با توجه به تفاسیر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. و سپس از طرف نگارنده‌ این رساله، تحلیل و بررسی انجام می‌گیرد که آیا، افزوده‌ ذکر شده از طرف مترجم، پشتوانه‌ی تفسیری دارد یا خیر؟ و تا چه حد با آراء مفسران مطابقت دارد.؟ و کدام یک از مترجمان افزوده بهتری را ارائه داده است.؟ این پژوهش، به بررسی‌ افزوده‌های ‌هفت ترجمه‌‌ معاصر قرآن به‌ زبان ‌فارسی در ترجمه‌‌اجزاء 13و14، که از میان ترجمه‌های ‌دیگرانتخاب ‌شد، یعنی؛ ترجمه های «الهی‌قمشه‌ای، خرمشاهی، صفارزاده، فولادوند، گرمارودی، مشکینی و مکارم» پرداخته و نیاز‌ وعدم‌ نیاز و ضرورت و عدم ضرورت این افزوده-ها و همچنین منابع و مآخذ مورد استفاده قرار گرفته شده از طرف مترجمان فوق الذکر در ترجمه این اجزاء، توسط نگارنده این رساله مورد بررسی قرار گرفته است‌که‌ مراجعه به‌آراء مشهور از مفسران شیعه و اهل سنت‌، و در برخی موارد آراء حدیثی مبنای این‌ پژوهش بوده است.کلید واژه ها:تحلیل و بررسی تطبیقی، ترجمه قرآن،ترجمه های معاصر، جملات افزوده، تفاسیرمعاصر.

چکیدهبا توجه به اینکه‌ اسلام آیینی جهانی است و همه ی مردم جهان با زبان های مختلف باید از تعالیمقرآن بهره مند گردند ، لذا به خاطر ابلاغ پیام الهی به ملل گوناگون، قرآن به زبانهای مختلف ترجمه گردیده‌است و سبک بیانى قرآن هم به گونه‏اى است که فهم معانى و مفاهیم ژرف آن جز با افزودن عبارت‏هاى تفسیرى مقدور نیست. دلیل این امر وجود آیات مجمل در قرآن کریم است. آیات مجمل آیاتى است که دلالتشان روشن نمى‏باشد و فهم معناى آنها نیازمند تفسیر است. اسباب اجمال را اموری همانند: وجود الفاظ مشترک، حذف برخى واژه‏ها، نامشخص بودن مرجع ضمیر، کاربرد الفاظ غریب، تقدیم و تاخیر، و وجود چند احتمال در معناى آیه می‌داند. افزون بر این، فهم معناى برخى آیات تنها با دانستن شأن نزول یا فضاى نزول آنها میسر است. بى‌شک افزودن همه این امور به ترجمه قرآن آن را از شکل رایج ترجمه خارج کرده و به تفسیر نزدیک مى‏سازد که مترجمان در این زمینه، ناگزیر از گنجاندن افزوده‌هایی نمایان و یا اشراب شده در متن ترجمه بوده‌اند، که اغلب با استناد به تفاسیر و یا کتابهای سبب نزول و یا مباحث کلامی و اصولی و ... انجام گردیده است و در این جاست‌ که نیاز به تحلیل و تطبیق عبارات و جملات افزوده در این ترجمه‌ها و سنجش میزان انطباق آنها با آراء مشهور، احساس گردید. و در این زمینه، ابتدا آیاتی که مترجمان در ترجمه‌ی این آیات از افزوده‌هایی استفاده نموده بودند، استخراج می‌گردد و بعد از آن، صرفاً ترجمه‌ی مترجمانی از میان هفت ترجمه‌ی برگزیده، ذکر می‌گردد که افزوده‌ی کلیدی و موثر برای فهم بهتر آیه داشته‌اند و بعد از استخراج این ترجمه‌ها، مراجعه به نظرات مفسران که بر اساس مفهوم آیه از حیث آیات الاحکامی و یا مباحث ادبی و لغوی و یا مباحث کلامی انتخاب می‌گردید، انجام می‌گردد و از طرف نگارنده‌ی این رساله، نقد و بررسی انجام می‌گیرد که آیا افزوده‌ی ذکر شده از طرف مترجم، پشتوانه‌ی تفسیری دارد و یا خیر؟ و آیا ذکر این افزوده برای فهم آیه‌ی مورد بحث، لازم بود و یا این که آن، افزوده‌ای زائد و بدون کارایی است؟ این پژوهش، به بررسی‌ افزوده‌های ‌هفت ترجمه‌ی ‌معاصر قرآن به ‌زبان ‌فارسی ‌در ترجمه‌ی جزء 17 و 18، که‌ از میان ‌ترجمه‌های‌ دیگر انتخاب شد، یعنی؛ ترجمه‌های «الهی‌قمشه‌ای، خرمشاهی، صفارزاده، فولادوند، گرمارودی، مشکینی و مکارم» پرداخته و نیاز‌ و عدم‌ نیاز و ضرورت و عدم ضرورت این افزوده‌ها و همچنین منابع و مآخذ مورد استفاده قرار گرفته شده از طرف مترجمان فوق الذکر در ترجمه‌ی این جزء، توسط نگارنده‌ی این رساله مورد بررسی قرار گرفته است ‌که ‌مراجعه‌ به ‌آراء مشهور از مفسران شیعه و اهل سنت‌، مبنای این -پژوهش ‌بوده و با اظهار نظر و تحلیل نگارنده، در پایان بررسی هر آیه همراه می‌باشد.

چکیده: استدلال شرطی (شرط‌بندی پاسکال)، یکی از مهم‌ترین و مناقشه‌انگیزترین استدلالهای عمل‌گرایانه و احتیاط‌اندیشانه درباره وجود خدا و معقولیت باورهای دینی است. این استدلال بیان می‌دارد در مقام عمل و تصمیم‌سازی، تصدیق باورهای دینی و زندگی بر اساس آنها معقول‌ترین و محتاطانه‌ترین گزینه پیش رو و بهترین شرط‌بندی می‌باشد. در استدلال شرطی ـ که صورت‌بندی مشهور آن در کتاب اندیشه‌های پاسکالارائه شده ـ با این فرض که استدلالهای نظری در مورد وجود خدا و معقولیت باورهای دینی، قطعی و یقین‌بخش نیستند، به استدلالهای عمل‌گروانه و ملاحظات احتیاط‌اندیشانه همچون لزوم دفع ضرر احتمالی، رجوع می‌شود و بر این اساس، گفته می‌‌شود اگر خدا وجود داشته باشد، ایمان و خداباوری بهتر از بی‌دینی است، چرا که بدنبال خود، سود و صرفه نامتناهی و سعادت ابدی را برای مومنان و خداباوران و شقاوت ابدی و خُسران نامتناهی برای بی‌دینان خواهد داشت؛ و اگر خدا وجود نداشته باشد، و ما بر اساس باورهای دینی زندگی کرده باشیم، جز برخی لذتهای مسموم و محدود زندگی این‌جهانی، چیزی از دست نداده‌ایم.پاسکال، اصل و اساس استدلال خود را از اندیشه اسلامی و بویژه آثار ابوحامد محمد غزالی اخذ کرده است و مستند غزالی نیز برخی احادیث اسلامی می‌باشد؛ پاسکال این استدلال را با استفاده از مبانی عقلی و دینی خویش و قرار دادن آن در «حساب احتمالات» و محاسبه ریسک، پرورش و پیرایش داده است؛ پس از پاسکال، این استدلال، توسط فیلسوفان، الاهی‌دانان، ریاضی‌دانان و نیز شارحان و مفسران کتاب اندیشه‌های پاسکال، مورد رهگیری، بسط و تفصیل قرار گرفت و به‌عنوان حلقه اتصال مباحث مختلفی عمل نمود که از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد: وجود خدا، توجیه یا معقولیت باور دینی، مباحث مرتبط با استفاده از مفهوم نامتناهی، نظریه احتمال، نظریه تصمیم‌سازی، عمل‌گروی (پراگماتیسم)، سودگروی، اراده‌گروی و....واژگان کلیدی:استدلال شرطی؛ عقل و ایمان؛ باور دینی؛ خواستنِ باور؛ اخلاق باور؛ عمل‌گروی؛ پاسکال؛ غزالی.

چکیده :هر انسانی با توجه به عوامل و شرایطی که در آن متولد می‌شود و رشد می‌کند، در حقیقت با عنایت به قضا و قدر و مشیت الهی دارای یک ظرفیت و درجه‌ای از تکامل دینی می‌شود که البته سطح تکامل انسان محدود نیست و هر فردی می‌تواند با اختیار خود تا مرحله قرب الی‌ا... پیش رود و یا از فطرت و انسانیت خویش دور شود. ما در این پژوهش به دنبال پاسخ این سوال هستیم که آیا میان مفهوم آیه تکلیف و انتظارات دین از انسان تعارضی ظاهری وجود دارد؟ از آنجا که واژه وسع در این آیه به معنای قدرت و توانایی در انجام تکالیف الهی است، این نتیجه به دست آمد که معمولاً تکالیف الهی پایین‌تر از توانایی و قدرت انسان است و هیچ تعارضی میان این آیه با انتظارات دین از انسان وجود ندارد. همچنین این مطلب برای ما ثابت شد که میان ظرفیت و درجه تکامل دینی هر فرد با انتظارات دین از انسان تعارض ظاهری وجود دارد که با قائل شدن اختیار برای انسان و مسئله کمال اختیاری این تعارض برطرف می‌شود.کلید واژه‌ها : دین، تکلیف، انتظارات دین، انسان، تکامل دینی - اختیار

در این پایان نامه به بررسیِ جایگاهِ تکلیف در فلسفه اخلاقِ رواقیان متأخر به ویژه در اندیشه هایِ اپیکتتوس و مارکوس اورلیوس پرداخته شده است. به این منظور در ابتدا به شرحی کلی از فلسفه اخلاقِ رواقیان پرداخته شده و آموزه هایِ آنها مورد بررسی قرار گرفته است و سپس با تأکید بر مفهومِ تکلیف در اندیشه هایِ‌ فیلسوفانِ رواقی، به بیانِ دیدگاههایِ این دو فیلسوف پرداخته شده است.هدف از این تحقیق، نظام مند کردنِ آموزه هایِ اخلاقیِ اپیکتتوس و مارکوس اورلیوس در حوزه اخلاق و اندیشه هایِ رواقیان است. و سعی شده که با توجه به مفهومِ تکلیف، مفاهیمِ به ظاهر متناقضِ فلسفه رواقی همچون تقدیر و مشیت با مفاهیمِ اراده آزاد و خودگردانیِ عقلانی، توجیه و رابطه آنها تبیین گردند.در این پایان نامه علاوه بر شرحِ آراء رواقیان –به ویژه اپیکتتوس و اورلیوس-، متن هایی نیز از این دو فیلسوف ترجمه، تحلیل و تفسیر شده اند و شباهت و تفاوتِ دیدگاههایِ آنها در رابطه با تکلیف در فلسفه اخلاقِ آنها تحلیل و تبیین شده است.

عرفان مقامبلند و بالایی است که در اوج حقایق قرار گرفته، و دست هر کسی بدان راه ندارد. تنها بلند پروازانی را می‌طلبد که با بال معرفت و اطاعت به پرواز آیند، تا در مسیر آن قرار گیرند.در ضمن دل وارسته‌ای می‌خواهد و کردار شایسته‌ای، تا به عالی‌ترین مقصد و مقصود هستی نزدیک شود و در مقامقرب جای گیرد. چنانچه می‌دانیم در اسلام منشأ همه چیز قرآن است و هر چیز باید مبتنی بر آیات قرآنباشد و بدان بازگردد. پس بدون تردید خاستگاه اولیه عرفان در اسلام،آیات قرآن،سخنان و احادیث نبی اکرم(ص) و اهل بیت(ع) می باشد. لازم به ذکر است عرفان عالی‌ترین موهبتی است که آدمی می‌تواند به آن نائل شود. البته، عرفانی که از قرآن، احادیث نبوی و سیره معصومین(ع) سرچشمه گرفته باشد. به همین دلیل در این پایان نامه به بررسی مقامات عرفانی پیشوای عارفان حضرت علی(ع) بر مبنای آیات مبارک قرآن کریم، نهج البلاغه و سیره آن حضرت پرداخته شده و در فصل اول کلیات طرح بیان گردیده، در فصل دوم شاخصه‌های مهم در عرفان آن حضرت مطرح شده، در فصل سوم ده مقامعرفانی و در فصل چهارم نیز ده مقامعرفانی دیگر، که در سیره آن حضرت نمود بیشتری داشته، انتخاب و به بررسی این مقامات پرداخته شده است. در فصل پنجم نیز نتیجه‌ای بررسی‌های صورت گرفته بیان می‌گردد، که نشان می‌دهند تنها راه نجات سالک حقیقی طریق عرفان، متشرع بودن به شریعت و تبعیت کامل از عرفان حضرت علی(ع) که طهارت ذاتی و ظاهری داشته، و از هر عیب و نقصی تضمین شده، می‌باشد.