مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

«المظاهر الالهیة فی اسرار العلوم الکمالیة» نام رساله مختصر صدر المتالهین است که در مباحث فلسفی و همراه شواهدی از آیات و روایات نگاشته شده است. «المظاهر الالهیة فی اسرار العلوم الکمالیة»، رساله‌ اى است موجز و استدلالى از صدر المتالهین، در مباحث حکمت متعالیه که با روش فلسفى و شواهد از آیات و اخبار، به زبان عربى نوشته شده است. این کتاب در واقع خلاصه همه مباحثى است که آخوند در کتاب اسفار و دیگر کتب خود؛ همچون مبدا و معاد و شواهد الربوبیة مطرح کرده است. فصول و مطالب این کتاب از آن رو که مباحث مبدا و معاد را به رشته تحریر کشیده است، گویى آیینه‌ اى از ظهور فیض ربانی و تجلی رحمانی را به نمایش مى‌ گذارد و حکمت جویان را به سیر و سفر در ظهورات اسماء و صفات مى‌ برد. به اعتقاد پروفسور هانری کوربن المظاهر الالهیة گزارشى است از مجموع مطالب فلسفى و کلامى از زاویه حیات معنوى. این کتاب را مى‌ توان یکى از بهترین کارهاى ملاصدرا برشمرد، نه به سبب انبوه مسائل فلسفى، بلکه به سبب ظرافت‌ ها و ریزه کارى‌ هایى که در آن به کار رفته است. در عین حال یک دوره حکمت متعالیه و حکمت عرشیه و قدسیه است.

شرحی بر دعای عرفه امام حسین «ع» اصل موضوع این کتاب شریف مسئله:(قرآن و عترت) و خداشناسى از دیدگاه امام حسین(ع) است باآنکه کل مطالب آن شرحى بر دعاى عرفه امام حسین(ع) مى‏باشد و مطالب در همین زمینه باید ارائه شود، ولى بطور کلى گفته مى‏شود در باره تمام ادعیه که از ائمه هدى سلام‏اللَّه‏علیهم اجمعین رسیده تا کنون کتابها و مقالات بسیارى نوشته شده است. از نظر وجه تسمیه کتاب به نام وصال‏العارفین قابل تذکر است آن است که: اگر در سیاق کلام در این دعاى شریف دقت کامل حاصل شود خواهید دریافت که بیانات امام (ع) در چه سطح والاى عرفانى است، مطالب آن دعا همانطور که در شرح متن خاطر نشان شده است تمام اشاره به نکات برجسته اصول عقاید به خصوص، مراتب توحید، توحید ذات، توحید صفات، توحید افعال و توحید عبادات است و مهم این است که اظهار این بیانات همه در مراتب دقیق و لطیف مقامات عرفانى است،بطورى که سالکان الى‏اللَّه و طالبین به وصال قرب حق را به سر منزل مقصود مى‏رساند و اهل عرفان و خداجویان را به مقامات معارف الهى آشنا مى‏سازد.

«نظرة في كتاب الصراع بين الاسلام و الوثنية» اثر علامه شيخ عبدالحسين اميني متوفاي سال 1390 ق. تأليف قرن 14 هجري به زبان عربي مي‌ باشد كه با تحقيق و آماده‌ سازي محمد حسون و با انگيزه: پاسخ به شبهات طرح شده عليه مذهب شيعه در كتاب «الصراع بين الاسلام و الوثنية» به چاپ رسيده است. كتاب حاضر در حقيقت بحثي است از سوي علامه اميني كه با استفاده از مهم‌ ترين منابع معتبر نزد مسلمانان در رد كتاب «الصراع بين الاسلام و الوثنية» عبدالله علي قصيمي؛ كتابي كه تهمت‌ ها و افترائاتي را عليه اهل بيت عليهم السلام‌ و شيعيان مطرح نموده است. علامه اميني نام اين كتاب (الصراع بين الاسلام و الوثنية) را گوياي روحيات و حالات دروني نويسنده كتاب دانسته كه درونيات خويش را در كتابش منعكس ساخته و با چنين نام‌ گذاري جنايتي بزرگ در حق بخش بزرگي از مسلمانان كه متشكل از ميليون‌ ها مسلمان شيعه كه در طليعه آن گروهي از صحابه و تابعين هستند روا داشته و با اين كار خويش سعي نموده تا بذر نفاق و كينه را در دل‌ هاي شيعه و اهل سنت بپاشد.

الهداية الكبرى درباره زندگى و كرامات چهارده معصوم به وسيله حسين بن حمدان خصيبى (م 346) نوشته شده است. مطالب تاريخى كتاب حاضر به شيوه حديثى بيان شده و مؤلف سلسله اسناد خود را بيان كرده است. ابواب 14 گانه كتاب به اعتبار 14 معصوم تنظيم شده و هر باب به دو قسمت اصلي تقسيم می‌شود: قسمت اول كلياتي درباره تاريخ هر معصوم از احوال شخصى است و قسمت دوم به ذكر روايات مختلف با ذكر سلسله اسناد مشخص میپردازد كه غالب اسناد به ائمه منتهى مى‌شود و در آنها معجزات و كرامات هر معصوم شامل تعيين مصاديق علم غيب او، تصرف او در نظام تكوين همچون زنده كردن مردگان و طي‌الارض خود و يا با همراهي اصحابش و نيز سخن گفتن به زبانهاي گوناگون و نيز سخن گفتن با حيوانات، نباتات و جمادات آنها ذكر می‌شود حجم مطالب درباره هر معصوم متفاوت است چنانكه درباره امام دوازدهم حجم بيشتري اختصاص داده شده است. ذكر رواياتي درباره رجعت، به ويژه روايت مفصل مفضل‌بن‌عمر از امام صادق عليه‌السلام است. پانزدهمين بخش كتاب كه در نسخه چاپي حذف شده است، درباره ابواب دوازده‌گانه ائمه عليهم‌السلام می‌باشد. از مطالب ارزشمند اين كتاب، ذكر تفصيلي ديدگاهها و اعمال ياران فارس‌بن‌حاتم قزوینی كه در كمتر كتب رجالي و تاریخی شيعه يافت می‌شود، وضعيت جامعه شيعي بعد از وفات امام عسكري(ع) و فعاليتهاي جعفر كذاب است. در خصوص اين كتاب از قديم اظهار نظرهاى شديدى نسبت به محتواى وجود داشته، آن را غير معتبر و غلو آميز دانسته و برخى آن را از كتب فرقه نصيريه مى‌دانند. در عين حال كتاب حاضر جايگاه مناسبى در ميان آثار بعدى اماميه يافته و از آن نقل كرده‌اند. در سال‌هاى اخير مقاله‌اى از آقاى نعمت‌الله صفرى در نقد اين اثر منتشر شده (مجله طلوع،‌ش 16) كه آن را از آثار مؤثر در شيعه اماميه و برگرفته از روايات غاليان دانسته و مى‌نويسد: به نظر مى‌رسد انتشار اين روايات میتواند بيشترين اثر را در معرفي چهره‌اى مشوه از تاريخ تشيع و به دنبال آن انزجار عمومی مسلمانان از اين مكتب تابناك كه با جان‌فشانيهاي ائمه معصومين عليهم‌السلام بر جاي مانده داشته باشد. نقد اين مقاله نيز در شماره‌هاى بعدى اين مجله وجود دارد و نویسنده مى‌گويد: فهرست نويسان، كتاب الهدايه الكبرى را در رديف آثار خصيبى نياورده‌اند بلكه وى كتاب الهدايه داشته و احتمالاً مطالبى بر آن افزوده شده است.

«التعجب» كتابى است كه در دفاع از موضوع امامت در مقابل اهل سنت نگاشته شده است. در اين كتاب مؤلف تناقضات و اغلاط عجيب و غريبى را كه در عقايد اهل سنت درباره اين مسأله رخ داده يادآور شده و به ابطال و رد آنان پرداخته است. يكى از مؤمنين در «امالى» شيخ مفيد به كتابى به نام «اطراف الدلائل و اوائل المسائل» برخورده بود كه بطور اختصار و كوتاه به برخى از اين نوع مناقضات و اغلاط پرداخته است. از اين رو از مؤلف درخواست كرد كه در اين باب به صورت وسيع و مبسوط وارد شده و در اين زمينه كتابى بنويسد. مؤلف در پى اجابت اين درخواست، كتاب«التعجب» را به رشته تحرير درآورد.

در این کتاب به دو حدیث معروف پیغمبر اکرم ص اشاره شده است: حدیث منزلت و حدیث طیر. از این دو حدیث اثبات خلافت و امامت بلا فصل امیر المومنین ع استفاده شده است.

«حقائق الإيمان مع رسالتى الاقتصاد و العدالة» مشتمل بر سه رساله جداگانه از زين الدين بن علي بن أحمد بن جمال الدين بن تقي الدين صالح بن شرف العاملي معروف به شهيد ثانى از عالمان بزرگ شيعى است كه به موضوعات كلامى اختصاص دارد. قابل توجه است كه مولف هيچ جا به چنين نامى براى كتاب خود تصريح نكرده است، از اين رو بين علما در عنوان كتاب وى اختلاف نظر وجود دارد. مولف انگيزه خود از نگارش رساله حقائق الايمان را اين گونه بيان مى‌كند: «چون در مورد حقيقت ايمان با ديدگاه‌ هاى گوناگونى مواجه گرديدم، تصميم گرفتم برخى از آنها را گردآورده و اضافاتى نيز بدان بيفزايم.»